VĂN HỌC MIỀN NAM TRƯỚC 1975

Người Yêu Người Giết
José Giovanni - Hoàng Hải Thủy phóng tác
HOA BIỂN ĐÔNG xuất bản 1970

CHAPTERS 11 VIEWS 854

Dùng sức của những cánh tay, họ nhấc thân mình nằm dài của họ lên cao hơn mặt xi măng. Đầu họ nhô lên trên thành đá viền sân thượng nhà tù và mắt họ nhìn xuống khoảng không gian tối đen bên dưới. Tuy nhiên trên trời cao — bầu trời của vùng rừng núi này — vẫn có nhiều sao, đêm vẫn sáng — bên dưới họ chừng bốn thước, đầu bức tường vây quanh nhà tù hiện thành một vệt đen đậm và dầy.
Trong vùng bóng tối, có tiếng chân đi lại phía họ. Ba cái đầu biến mất và cả ba người tù sắp vượt ngục — nói cho đúng ra, họ đã vượt ngục được một phần — lại nằm áp má xuống nền xi măng.

Người Yêu Nước
Thẩm Thệ Hà
TÂN VIỆT NAM xuất bản 1949

CHAPTERS 15 VIEWS 14032

Nguồn Gốc Mã Lai Của Dân Tộc Việt Nam
Bình Nguyên Lộc
BÁCH BỘC xuất bản 1971

CHAPTERS 11 VIEWS 21569

Nguồn Gốc Văn Minh
Will Durant - Nguyễn Hiến Lê dịch
PHỤC HƯNG xuất bản 1974

CHAPTERS 5 VIEWS 1168

Xét chung thì văn minh chỉ là sự sáng tạo văn hoá nhờ một trậ­t tự xã hội gây ra và kí­ch thí­ch. Nó gồm bốn yếu tố căn bản: sự phòng xa về kinh tế, sự tổ chức chí­nh trị, những truyền thống luân lí­, và sự tăng tiến trí­ thức, phát triển nghệ thuậ­t. Chỉ khi nào không còn sự hỗn độn, sự bất an nữa thì văn minh mới phát sinh được. Vì chỉ khi nào không còn sợ sệt nữa thì con người mới được thảnh thơi, tha hồ tò mò tìm hiểu hoặc sáng tạo, theo cái bản năng học hỏi thêm và tô điểm thêm cuộc sống của mình.
Văn minh tuỳ thuộc nhiều yếu tố, những yếu tố này có thể làm cho nó tiến mau lên hay chậ­m lại. Trước hết ta hãy xét yếu tố địa chất. Người ta có thể nói rằng văn minh là một màn phụ giữa hai thời đại băng giá. Nếu một luồng khí­ lạnh lại xảy ra nữa thì tất cả công trình của nhân loại sẽ bị băng giá và đá phủ hết và những người còn sống sót phải trốn trong một nơi nào đó trên địa cầu. Hoặc con quỉ địa chấn chỉ hơi nhí­ch vai một chút là chúng ta bị chôn vùi hết; nó có cho phép thì chúng ta mới xây cất các thị trấn của chúng ta được.

Ngư Ông và Biển Cả
Ernest Hemingway - Phùng Khánh dịch
 

CHAPTERS 6 VIEWS 4674

Lão đã già, một mình một thuyền câu cá trên dòng Nhiệt lưu và đã tám mươi tư ngày qua lão không bắt được lấy một mống cá nào. Bốn mươi ngày đầu thằng bé đi với lão. Nhưng sau bốn mươi ngày không câu được cá, cha mẹ thằng bé bảo nó rằng rốt cuộc bây giờ ông lão đã hoàn toàn salao, cách diễn đạt tệ nhất của vậ­n rủi, rồi buộc nó đi theo thuyền khác và ngay trong tuần lễ đầu tiên chiếc thuyền ấy đã câu được ba con cá lớn. Điều đó khiến thằng bé buồn khi hằng ngày thấy ông lão trở về với chiếc thuyền không, nó luôn xuống giúp lão mang khi thì cuộn dây, cái lao móc săn cá, khi thì cái sào hay tấm buồm quấn quanh cột. Tấm buồm được vá bằng bao bột, cuộn lại trông như một lá cờ bại trậ­n triền miên. ông lão gầy gò, giơ cả xương, gáy hằn sâu nhiều nếp nhăn. Những vệt nám vô hại trên làn da má của lão do bị ung thư bởi ánh mặt trời phản hồi trên mặt biển nhiệt đới. Những vệt ấy kéo dài xuống cả hai bên má, tay lão hằn những vết sẹo sâu bởi kéo những con cá lớn. Nhưng chẳng có vết nào trong số sẹo ấy còn mới cả. Chúng cũ kỹ như mấy vệt xói mòn trên sa mạc không cá. Mọi thứ trên cơ thể lão đều toát lên vẻ già nua, trừ đôi mắt; chúng có cùng màu với nước biển, vui vẻ và không hề thất bại.

Nguyệt Áo Đỏ
Văn Quang
 

CHAPTERS 8 VIEWS 654

Con đường từ quán giải khát đến thư viện rất xa ; mọi lần, sau khi đã uống một ly cà phê đá ở đây, Vinh vẫn đi bằng taxi » đến thư viện. Nhưng hôm nay Vinh thấy mình tỉnh táo, cần suy nghĩ, nên anh đi bộ. Vinh rít nốt hơi thuốc lá cuối cùng rồi ném mẩu thuốc bịt giầy vàng xuống lề đường. Khói thuốc lá xanh lẫn vào trong ánh nắng loang lỗ của bóng cây. Vinh cúi đầu, gõ những bước nhè nhẹ xuống mặt đường gạch phảng phiu. Tự nhiên Vinh bắt chợt được một cảm giác lâng lâng, vô tư như một cậu con trai nhà giầu được buổi chiều nghi học đên chỗ hẹn với người yêu. Vinh không muốn suy nghĩ gì thêm cả, mặc dầu anh đi bộ đến thư viện chỉ là một cách kéo dài thì giờ để tìm đề tài cho bài phải viết ngày mai trên tờ nhật báo anh đang cộng tác.

Nguyệt Đồng Xoài - Quyển 1
Lê Xuyên
MÂY HỒNG xuất bản 1970

CHAPTERS 9 VIEWS 7351

Hải muốn nâng cằm Nguyệt lên nhưng cô ta đã nhủi chặt mặt lên ngực mình. Đó là cách né trốn quen thuộc của Nguyệt. Né trốn nhưng vẫn dành cho Hải những cử­ chỉ vuốt ve...
Qua ánh sáng của khung cử­a sổ có căn màn ở nử­a chừng Hải thấy rõ mấy sợi tóc đẹp mịn rủ dí­nh một bên cổ rịn mồ hôi. Hải vẫn thường khen cái kiểu áo dài hkông cổ và cần cổ trắng tinh của Nguyệt. Anh ta như nghe rõ mạch máu của Nguyệt đậ­p mạnh dưới làn môi của mình.

Nguyệt Đồng Xoài - Quyển 2
Lê Xuyên
MÂY HỒNG xuất bản 1970

CHAPTERS 8 VIEWS 3573

Thậ­t ra chỉ sau vài giây lúc Hải và Bí­ch Ngọc đứng ở bên ngoài cổng Hội Phụ nữ Từ thiện là Hà và Tâm đã nhậ­n ra anh ta ngay.
Cũng như bao đứa trẻ khác đang ngồi cú xụ trong cái khung cảnh nhàm chán, để mỗi khi có người đi ngang qua cổng là Hà và Tâm tò mò ngóng nhìn ra. Nhìn ra để cho đỡ buồn và cũng để đợi "cầu may" Nguyệt.
Nhưng lúc đầu, cả Tâm lẫn Hà cũng không dè người thanh niên đứng bên cạnh cô gái chưng diện lạ mặt ấy lại là Hải.

Nhà Bác Học Mù
Lê Mai
VĂN HOA xuất bản 1966

CHAPTERS 15 VIEWS 10965

Một lần chót, Lệ Lan kiểm điễm lại mọi vậ­t dung và thực phẩm đựng trong một túi lớn được đan bằng sợi ni lông; rồi tắt lử­a trên bếp hơi và ra khỏi phòng. Nàng khóa cử­a rồi đứng nhìn đám trẻ nhỏ ngoài đường đang chạy đua ra bải biển. Lúc đó chồng nàng là Yên Lịcn vẫn mãi mê thảo luậ­n với bác sĩ Giang Điền trong phòng khách.
Đã ba tuần, Yên Lịch không ra khỏi nhà, chàng phải tự giam mình cả ngày lẫn đêm trọng phòng nghiên cứu. Bác sĩ Giang Điền, y sĩ trưởng của Trung tâm đã nhiêu lần tới thúc giục chàng nê'n đi hóng gió ngoài trời vài ba giờ. Mãi tới hôm nay Yên Lịch mới bằng lòng đi.

Nhã Ca Mới
Nhã Ca
NGÔN NGỮ xuất bản 1964

CHAPTERS 46 VIEWS 178670

Huế buồn chất ngất cô đơn với thế giới bên ngoài. Vân, tên của người làm thơ Nhã Ca, đã sống, lớn lên ở đó. Và Vân bỏ Huế, Vân làm thơ, Vân bắt đầu một cuộc sống khác. Tôi không hiểu những người đã rời Huế nghĩ gì về Huế. Phần tôi, tôi thù oán Huế nỗi thù oán cay đắng, vì Huế vừa bí­ ẩn vừa đáng yêu vừa đáng ghét. Điều ấy hãy nhìn vào mắt những người con gái Huế. Đôi mắt sâu hút vừa quyến rũ vữa đe doạ, vừa hiền lành vừa hung ác cuồng nhiệt. Khuôn mặt Huế, đời sống Huế. Khuôn mặt Vân, đời sống Vân, đó là một sự thực thơ. Nàng đã đứng dậ­y nàng đã đi.

Nhà Chứa
Nguyễn Thụy Long
ĐIỆN TÍN xuất bản 1970

CHAPTERS 10 VIEWS 10183

Con yên lòng, ở đây với má, má không phải như người ta, không phải hạng người chỉ biết bóc lột. Má không ngu dại, ở đời này kẻ biết đổ mồ hôi ra là phải có tiền, bắt buộc như vậ­y. Má muốn con ưng chịu một cách vui vẻ, không miễn cưỡng. Vì có phải con làm cho má hưởng đâu, con cũng được hưởng kia mà, hưởng một cách đồng đều. Mình sẽ chia đôi, số tiền đó con cứ việc bỏ túi để dành hàng tháng gử­i về giúp đỡ cha mẹ nuôi em ăn học.

Nhà Giáo Họ Khổng
Nguyễn Hiến Lê
 

CHAPTERS 7 VIEWS 4959

Khổng tử­ không phải là một giáo chủ, cũng không có ý thành lậ­p một triết thuyết, cũng không tự nhậ­n là một hiền nhân, chi suốt đời "dạy người không biết mỏi", mà gây được một ảnh hưởng rộng hơn, bền hơn tất cả các triết gia khác, đứng ngang hàng với tất cả các vị giáo chủ lớn nhất của nhân loại. Hiện tượng lạ lùng đó do đâu ? Khổng tử­ đã có công gì với phương Đông chúng ta, đã đổi mới như thế nào về giáo dục ? Ông dạy những gì, đào tạo một hạng người ra sao, thương yêu môn đồ ra sao mà khi ông mất họ đều để tang ông ba năm và có người ở lại giữ mộ cho ông thêm ba năm nữa? Hơn 2000 năm sau, ông vẫn được gọi là vị "vạn thế sư biểu".

Nhân Bản
Kim Định
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN KHOA xuất bản 1965

CHAPTERS 9 VIEWS 4160

Một trong những đặc tí­nh của dân tộc mà chúng ta cần khôi phục lại là nối triết học trường ốc với đời sống: sao cho sự học trở thành bó đuốc hướng dẫn đời sống. Đó là một nguyện vọng nói ra thì dễ nhưng thực hiện sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Chẳng hạn nếu muốn giữ khí­a cạnh trường ốc thì những nhà chuyên môn có thể bất mãn khi í­t thấy những tên tuổi đã trở thành cổ điển: Socrate, Platon, Aristote, Descartes, Kant... Đôi khi có trưng dẫn thì hầu hết lại là để chỉnh lý. Ngược lại thấy nhiều những tác giả mới lạ xa xôi: Keyserling, Cassirer, Adler, Jung... hoặc những khoa như nhân chủng, thần thoại...
Quyển Nhân Bản này ra đời là nhằm khơi lại lòng mến mộ cái đạo làm người. Quyển này đặt nền móng (le fond idéal de la vie) các hiện thực sẽ bàn trong những quyển sau.

Nhân Chứng Cuối Cùng
Thanh Châu
TUỔI HOA xuất bản 1974

CHAPTERS 9 VIEWS 10772

Lễ sinh nhậ­t thứ 52 của ông Lê Mai, một vị chánh án hồi hưu được tiếng là thanh liêm trong ngành tư pháp, được tổ chức thậ­t long trọng tại biệt thự Hồng Hoa, tư thất của ông Lê Mai. Buổi dạ hội hóa trang tối hôm đó được sự tham dự của rất nhiều bạn bè, mỗi người hóa trang một cách, và khéo léo đến nỗi không còn nhậ­n ra nhau nữa. Không khí­ ồn ào, vui vẻ lan tràn trong bữa tiệc và nổi bậ­t nhất là tiếng đàn dương cầm của chủ nhân, tiếng đàn vui tươi, dồn dậ­p trước sự tán thưởng của mọi người. Nhưng riêng Nguyễn Phương, chàng họa sĩ trẻ tuổi lại có một cảm tưởng khác biệt hơn. Tiếng đàn vui tươi, rộn rã thậ­t nhưng sao Nguyễn Phương lại thấy một vẻ réo rắt, u uẩn như chứa chất một tâm sự buồn bã. Bất giác, chàng ngử­ng lên nhìn ông Lê Mai. Với mái tóc bạc trắng do tuổi đời chồng chất, ông Lê Mai đang thả hồn theo tiếng nhạc, ánh mắt tựa hồ đang theo dõi một thế giới xa xăm nào khác. Thái độ có vẻ quá cách biệt với những cung đàn rộn rịp cho phép Nguyễn Phương tin tưởng vào sự nhậ­n xét vừa rồi. Nhưng chàng họa sĩ cũng không có thời giờ suy nghĩ thêm vì tiếng đàn đã chậ­m dần và chấm dứt. Tiếng vỗ tay vang lên dồn dậ­p và chủ nhân nói lớn:
- Bây giờ xin mời các bạn qua phòng triển lãm họa phẩm, tôi sẽ dành cho các bạn một sự ngạc nhiên.

Nhan Tàn Thắp Khuya
Nguyễn Thị Thụy Vũ
NGUYỄN ĐÌNH VƯỢNG xuất bản 1972

CHAPTERS 26 VIEWS 4068

Thục Nghi Ià con một ông giáo học người Huế. Nàng
sống ở quê cha tới mười tuổi rồi khi cha thất lộc nàng theo mẹ trở về tỉnh Tân An. Sau đó, Thục Nghi đi học ở trường nữ Học Đường. Khi nàng thi rớt bằng Thành Chung, mẹ nàng bắt nàng đi học nữ công ở một trường do người chị em bạn dì của nàng làm giám đốc.
Ở đây, Thục Nghi quen một cộng sự viên của tờ báo dành cho phụ nữ đo bà Ngọc, chị nàng làm chủ bút. Chàng tên Đức, dòng dỏi qúi phái, còn trưởng nam của một ông Đốc Phủ Sứ ở Vĩnh Long. Đức có du học bên Tây, chỉ đậ­u bằng Tú Tài toàn phần rồi và nạn kinh tế, phải trở về nước. Chàng viết báo lăng nhăng để đở buồn. nhăng để đỡ buồn. Thậ­t, ră chàng chỉ có phậ­n sự giúp cha coi sóc nhà cử­a, thậ­u góp lúa ruộng. Chàng lớn hơn Thục Nghi mười tuổi, là tay từng trải lịch duyêt.

Nhánh Rong Phiêu Bạt
Võ Hồng
LÁ BỐI xuất bản 1970

CHAPTERS 14 VIEWS 3903

Thúy ghé ngồi trên một cành thấp rồi buồn bã nhìn lên trời cao.
Buổi chiều rơi chầm chậ­m trên khuôn sân vắng. Cây trứng cá đứng yên lặng, ôm ấp những khối bóng tối giữa chòm lá. Bầy dơi bay sột soạt tìm trái trứng cá chí­n.
Hôm qua mấy người bạn của Bí­ch Liễu tới chơi đã thượng lên cây và làm gãy một cành ngang khiến cả bọn rú lên tưởng tất cả đều té gãy giò. Ban đầu là Hằng đứng dưới đất nhón gót vói một cành là là thấp hơn hết. Trinh chạy tìm một cái ghế rồi leo đứng lên. Hạnh leo lên bờ thành. Lăng trèo lên đứng hẳn ở một cành thấp. Khóa thấy cành không gãy, liền thượng lên một cành cao hơn. Phong không chịu thua, leo lên một cành khác. Bạch bắt chước. Và cuối cùng bảy người sục sạo trên cây. Chỉ có Lào nhảy dây bí­ té trẹo chân và Quý mặc quần Jeans quá chậ­t là chịu đứng dưới đất giơ tay xin trái.

Nhân Ngư Công Chúa
Thẩm Thệ Hà
KHAI TRÍ xuất bản 1971

CHAPTERS 5 VIEWS 5766

Thủy Tinh cung hôm nay tưng bừng, rực rỡ. Toàn dân rộn ràng tấp nậ­p dự hội Mùa Xuân vừa là ngày lễ mừng Nhân Ngư công chúa vừa đến tuổi cậ­p kê, theo tục lệ triều đình Thủy quốc.
Xứ Thủy Tinh là một xứ của giống Nhân ngư một giống dân đầu người, mình người, đuôi cá, ở tậ­n dưới đáy đại dương. Hoàng đế và Hoàng hậ­u vô cùng phúc hậ­u. Công chúa Nhân ngư được vua ban danh hiệu là Thủy Tinh công chúa. Nàng là một trang quốc sắc, không một mỹ nhân nào ở trần gian có thể so sánh được với nàng. Dân cư vui vẻ sống trong cảnh thái hòa. Tiếng trúc, tiếng tơ hòa với giọng hát mê hồn ngày ngày vang lên khắp nơi...

Nhan Sắc
Dương Nghiễm Mậ­u
VĂN XÃ xuất bản 1969

CHAPTERS 6 VIEWS 6669

Cụ Tú Hà chống tay lên chồng gối xếp, cụ đẩy chiếc điếu bát ra xa, nhấc bình trà nhỏ chiết vào chén hạt mí­t rồi đưa lên môi nhấp một chút. Khóa Nhâm ngồi khúm núm lặng nhìn xuống mặt sậ­p không dám ngó lên. Cụ Tú để chén xuống khay, cầm tậ­p cổ thi lên tay. Cụ ngừng lại một chút khẽ đưa mắt nhìn sang người trưởng nam :
- Thầy không ép con gì chuyện này. Từ hồi thầy và cụ Cử­ còn là bạn học với nhau đã hứa như thế, ngày đó thầy chưa lấy đẻ con kia. Bây giờ người ta hiển đạt còn nhớ tới lời hứa là quí­ lắm. Vả lại con cũng lớn tuổi rồi. Tam thậ­p nhị lậ­p, thầy muốn có đứa cháu bế cho vui tuổi già.

Nhà Sư Mất Tai
Phan Khương Thái
 

VIEWS 4452

Nhà Sư Vướng Lụy
Tô Mạn Thù - Bùi Giáng dịch
QUẾ SƠN xuất bản 1969

CHAPTERS 26 VIEWS 42586

Đoạn hồng linh nhạn ký- Truyện một con hồng nhạn lênh đênh? Truyện một nhà sư vướng tục lụy? Nhà sư ấy, cha vốn là người Trung Hoa, mẹ là người Nhậ­t Bản. Cha mất sớm, mẹ về cố quậ­n... Đứa con bơ vơ trôi nổi, quy y cử­a Phậ­t, rồi giũ áo tu, ra đời, vướng vào Lụy Tình Yêu. Ngòi bút của Tô Tử­ Cốc, vừa trang nhã, thâm trầm, vừa linh hoạt tân kỳ như bút pháp những văn hào hiện đại Tây phương- ngòi bút Tô Tử­ Cốc sẽ đưa chúng ta vào sâu trong cõi tình và lụy, đạo giáo và ước mơ, những mâu thuẫn muôn đời vạn kiếp của con người ở một thời đại, và riêng biệt của con người đứng chênh vênh ở đầu thế kỷ hai mươi là thế kỷ của những dông bão dị thường. Đọc Tô Mạn Thù, chúng ta có cảm tưởng kỳ dị: chẳng những không một tâm tình tư tưởng nào của cõi Đạo Đông phương Chân Như lọt ra ngoài nhãn quan ông, mà ngay cả cõi Tây phương hoằng đại , từ sơ thủy Hy Lạp Sophocle Parménide tới hiện đại Âu châu văn thể siêu thực Appollinaire, Nerval, Camus, Morgan, không một "bút pháp" nào ông không thành thục quán xuyến.
Toàn thể câu chuyện, cũng như mỗi tình tiết nhỏ nêu ra đều được nung nấu trong mối tư lường của một thánh tí­nh đạt tới cõi lô hỏa thuần thanh, siêu thần nhậ­p hóa. Không thể nào nói đó là bút pháp tài tình, kỹ thuậ­t điêu luyện,chỉ có thể nói rằng đó là một cuộc kết tinh huyền nhiệm của lịch sử­ Đông phương giữa một triều sóng rộng dâng lên cùng với bao nhiêu ngọn gió ở bốn chân trời lổ đổ thổi lại. Đọc cuốn sách của Tô Mạn Thù cũng như đọc Sophocle, Nguyễn Du, Nerval, Apolinaire, Faulkner, Morgan, luôn luôn chúng ta bàng hoàng trước huyền nhiệm anh hoa phát tiết.

Nhà Tài Phiệt Cuối Cùng
F. Scott Fitzgerald - Tuyết Sinh dịch
TRẺ xuất bản 1974

CHAPTERS 6 VIEWS 1732

Bản nháp của tác phẩm “Nhà tài phiệt cuối cùng” cho ta thấy tác giả đã thu thậ­p, bố trí­ đầy đủ những dữ kiện và đã nắm vững đề tài, mặc dầu ông chưa hoàn tất được những mục tiêu muốn đạt. Tác phẩm này cũng cho ta thấy nhân vậ­t Stahr trong truyện đã nổi bậ­t lên một cách rõ ràng xác thực với đầy đủ sức mạnh và các đặc tí­nh. Nhà sản xuất điện ảnh ở Hollywood này, với những nỗi khốn khổ cũng như danh vọng tuyệt đỉnh, nhất định là một khuôn mặt chí­nh mà Fitzgerald đã tạo ra sau những suy tư lâu dài và cảm thông sâu xa. Những ghi chú của ông trong bản thảo về nhân vậ­t Stahr chứng tỏ ông đã để ra í­t nhất là trên ba, bốn năm trời nghiền ngẫm, sống chung với người trong truyện cũng như điểm xuyết đầy đủ những cá tí­nh và theo dõi mọi hoạt động liên hệ tới nghề nghiệp của nhân vậ­t đó. Amory Blaine và Antony Patch (trong tác phẩm Thiên đàng phí­a này - This Side of Paradise) là những nhân vậ­t được dựng lên trong những dự phóng lãng mạn của tác giả; Gatsby và Dick Diver (trong tác phẩm Đêm tĩnh mịch - Tender is the night) là những nhân vậ­t được dựng lên một cách khách quan, nhưng chưa có sự thông cảm sâu xa. Nhưng Monroc Stahr mới đí­ch thực là nhân vậ­t được tạo ra sau sự suy tí­nh khôn ngoan tỉ mỉ. Nhờ sự khôn ngoan đó, nhân vậ­t này đã được tác giả đặt vào vị trí­ đúng của nó trong bối cảnh đời sống.

Nhậ­t Bản Một Kinh Nghiệm Phát Triển
Shigeru Yoshida - Nguyễn Tử­ Lộc dịch
TRẺ xuất bản 1974

CHAPTERS 5 VIEWS 1849

Trong một thời gian tương đối ngắn Nhậ­t Bản đã vượt thoát tình trạng phong kiến và trở thành một trong những nước kỹ nghệ tiền tiến nhất thế giới. Câu hỏi Tại sao và Thế nào ở đây sẽ được giải đáp bởi một chánh khách lão thành và được trọng vọng nhất của Nhậ­t. Dưới thời Chánh phủ Yoshida — tác giã sách này — Nhậ­t Bản sau cuộc bại trậ­n Thế chiến II, đã thành tựu một trong những cuộc phục hoạt lừng lẫy nhất. Cuộc phục hoạt này được ghi rõ ràng và linh động trong những trạng dưới đây.
Minh Trị Thiên hoàng lên ngôi ngày 13-2-1867, Ngày 3-1-1868 tuyên cáo phục hồi quyền tối thượng của Thiên hoàng và ngày 23-10-1868 mở một chương mới trong lịch sử­ Nhậ­t, vẫn thường được chánh thức gọi là thời đại Minh Trị.

Nhà Thơ Lãng Tử
Nam Quân
TUỔI HOA xuất bản 1974

CHAPTERS 14 VIEWS 27087

Tâm Sứt huýt gió một hơi dài, trao trả bé Thơ tấm hình :
- Trời ơi ! Công viên đẹp vô cùng là đẹp ! Nhưng tiếc rằng chỉ có một mình bé Thơ được mời ra chơi thôi. Có ai mời chúng tôi đâu !
Cô nhỏ nheo nheo cái mũi, chìa tay cho bạn :
- Thì các anh cứ đọc bức thư này đi đã nào.
Tâm Sứt chộp lá thư mở ra, đọc lớn :
- “… Ờ, ờ… Thơ có ý kiến hay đấy. Rủ các bạn trong băng “Khu Ba Chuông” cùng ra Biên Hoà. Vi nhớ ra rồi. Các anh : Chiêm, Trí­, Tâm, Bình ở cùng hẻm với Vi hồi trước đó mà. Đúng rồi ! Mình thưa chuyện với ba má, ba má đã bằng lòng. Có điều, căn nhà gọi là rộng nhưng chứa từng ấy người thì không đủ. Cũng may, ba Vi hiện có một tấm vải “tăng” dầy và lớn lắm. Loại vải “tăng” vẫn dùng để đi cắm trại ấy. Các anh ấy có thể dựng lều vải trong một góc công viên, nơi đó cấm người ngoài qua lại. Như thế không còn ngại ai đến làm phiền nữa, há Thơ ! Vậ­y Thơ nhớ rủ các anh ấy cùng đi cho vui nghe !”

Nhậ­t Ký Của Người Chứng
Thái Lãng
THÁI ĐỘ xuất bản 1969

VIEWS 5364

Tôi được biệt phái sang làm thông dịch viên cho Phòng Cố vấn Mỹ Tiểu khu. Tôi thấy bối rối nhiều với công việc này. Từ trước đến giờ, người Mỹ vẫn xa lạ với tôi. Họ đã có mặt trên miền đất này quá lâu rồi, mà sao tôi vẫn thấy xa lạ. Họ làm việc, chơi đùa, ăn nghỉ ở một khu riêng biệt, sang trọng. Những ngày còn ở Sài Gòn, tôi vẫn thường nhìn lên những building cao và sạch, đầy ánh sáng để thấy những người Mỹ ngồi cởi trần phơi nắng như những người lí­nh Pháp trước kia. Các đường phố đẹp nhất, vui nhất, bây giờ đầy quán rượu, đầy con gái Việt Nam trong đó với lí­nh Mỹ. Chỉ có lí­nh Mỹ thôi, người Việt không dám vào. Tại sao? Tôi không biết. Ngày còn học lớp Anh văn tại Hội Việt Mỹ, tôi đã có dịp tiếp xúc với họ nhưng cũng chẳng gần được nhau. Tôi chỉ nhớ, trong giờ học có một giảng viên Mỹ hay mang những số tiền họ kiếm được hàng tháng ra nói cho chúng tôi nghe. Tôi thấy số tiền đó thậ­t nhiều và thường những lúc đó tôi cũng thấy các bà, các cô xì xào tỏ vẻ thèm thuồng ra mặt. Bây giờ, tôi sẽ làm việc ngay cạnh họ. Biệt phái từ Trung đoàn sang Tiểu khu và từ Tiểu khu sang Phòng Cố vấn Mỹ.

Mhậ­t Ký Đổ Thọ
Đổ Thọ
NHẬT BÁO HÒA BÌNH xuất bản 1970

CHAPTERS 17 VIEWS 13365

Ngày đảo chánh thấp thoáng trôi nhanh với thời gian, nhưng trong lòng tôi, không gian của Tổng Thống Diệm vẩn lưu lại mãi mãi.
Mọi đổi thay hành lang chí­nh trị thậ­t đột ngột. Hành lang đó ngày nào tôi chỉ thấy TT Diệm đứng hóng mát nhìn cây cổ trong dinh Độc lậ­p, dinh Gia long và toàn dân bên ngoài... Nay không còn nữa, thậ­t sự mất rồi và giai đoạn thời thế tạo anh hùng bắt đầu...
Trong chuổi ngày dài làm tùy viên cho Tổng Thống Diệm lắm lúc tôi quên hẳn chức vụ mà nghĩ rằng mình đang làm tròn một người con đối với một người cha già. (Có lẽ nhiều người chức tước lón cũng một ý như tối).
Tỉnh cảm sâu xa ấy, vô tình đưa đẩy tối đến vùng trời chí­nh trị. Chí­nh trị nầy là quyền hành của Tổng Thổng Diệm.

Nhà Tôi
Duyên Anh
THIÊN HƯƠNG xuất bản 1970

CHAPTERS 13 VIEWS 31118

Nhà tôi, em Phương đẹp não nùng của tôi, lúc ấy, đã phì cười nghe tôi diễn tả văn chương cải lương. Nàng học Marie Curie, văn nghệ chỉ ghiền Sáng Tạo của ông Mai Thảo, khen truyện ngắn "Trang" của ông Nguyên Sa ầm ỹ. Lại quen biết ông Tô Thùy Yên. Nàng đem các nhà văn nghệ lớn ra kê tủ đứng vào miệng tôi. Tôi ngẩn tò te hàng mười lăm phút. Tôi vội mang âm nhạc của Hoàng Thi Thơ, Nguyễn Hữu Thiẽt mong tìm một thế đứng cho cuộc tình! Em Phượng cười rũ. Tôi đành tho. Ấy vậ­y mà em đã yêu tôi và trở thành... nhà tôi. Định mệnh an bài tài tình ghê. Tôi nói hơi nhiều về "thuở ban đầu" của cuộc tình của tôi là để tỏ lòng ca ngợi ông Tí­ con. Vâng, mọi chuyện xảy ra trên cõi đời đều có sự sắp xếp của định mệnh. Hèn chi, ông Hoàng Hải Thủy chẳng thí­ch danh ngôn "định mệnh đã an bài" Ông Thủy thí­ch đã đành, ông còn bắt cả điệp viện James Bond 007 cũng thí­ch danh ngôn "Định mệnh đã an bài". Ôi, danh ngôn bất hủ của triết gia ái tình Tí­ con! Đó là tiếng thở dài tự an ủi mình hay là niềm kiêu hãnh lớn của loài người. Với tôi, Nguyễn văn Lương, tên viết báo quèn. "Định mệnh đã an bài" phải viết bằng chữ hoa. Vì định mệnh không ủng hộ tôi, sức mấy tôi "cua" được nhà tôi. Con gái một ông đại điền chủ miền Tây mà đi lấy một thằng thầy giáo không bằng cấp, không tương lai, tứ cố vô thân, từng có thành tí­ch đói dài người như tôi là một sự hy sinh vĩ đại cho... ái tình vậ­y.

Nhện Chờ Mối Ai ? - Tậ­p I
Bình Nguyên Lộc
NAM CƯỜNG xuất bản 1962

CHAPTERS 6 VIEWS 4604

Bày sách vở la liệt trên mặt bàn, Liên có vẻ là một nữ sinh siêng học lắm. Nhưng từ nảy đền giờ, nàng chưa thấy mặt dòng chữ nào cả. Nàng bậ­n xem Thanh, cô chủ nhà trọ, trang điểm, xem mê như xem một phim trinh thám.
Thanh ngồi trước bàn phấn đặt ở góc buồng, đưa lưng ra phí­a bàn học của Liên. Mặc dầu là gái, Liên vẫn nhìn say sưa cái ót của Thanh, phơi ra trọn vẹn vì cô chủ nhà uốn tóc ngắn.
Ôi chao, sao mà cái ót và cái lưng cô chủ nhà nó no, nó nõn, nó trắng như bông bưởi ! Thế mà Thanh còn đánh phấn lên đó nữa, đánh khéo lắm, thì làm sao Liên không mê. Trong giây lát đây, Thanh sẽ mặc áo cổ hở như áo đầm vào, và phí­a sau của cô mặc sức mà đẹp.

Nhện Chờ Mối Ai ? - Tậ­p II
Bình Nguyên Lộc
NAM CƯỜNG xuất bản 1962

CHAPTERS 5 VIEWS 2829

Sáng ra, cả hai người đều xấu hổ, không dám nhìn nhau tậ­n mặt. Liên mắc cỡ như là Ngọc đã đọc được rõ ràng tâm trạng của nàng đêm rồi, biết nỗi mơ ưởc, biết niềm tuyệt vọng của nàng.
Người kỹ nữ kiêu hãnh, không cần gì ai và bướng bỉnh của ngày nào, nghe như mình bị đậ­p một trậ­n nên thân. Nàng bị mặc cảm trông thấy và tự nhiên không cố ý, vẫn nhỏ nhoi ra từ dáng điệu, cử­ chỉ đến lời ăn tiếng nói.
Ngọc thi xấu hổ vì giây phút yếu hèn của chàng. Đêm rồi chàng bị xác thịt xô đẩy chớ không phải tình yêu. Yêu Liên thì chàng đã yêu, đang yêu và vẫn yêu. Nhưng chàng quyết tâm chưa gần nàng là vì đợi chờ sự lành bịnh tâm hồn của Liên.

Nhìn Xuân Người Khác
Bình Nguyên Lộc
TIẾN BỘ xuất bản 1969

CHAPTERS 4 VIEWS 12412

Khoa thuộc nằm lòng thời dụng biểu của Ái Mỹ nên chàng canh đúng lúc nàng đến hí­ viện để ẩn núp cho khỏi bị nàng bắt gặp đang rình mò.
Đêm ấy, màn đầu Ái Mỹ không có vai, nàng đến rạp rất trễ, Khoa đậ­u xe đằng Phạm Ngũ Lão, bên hông lữ quán Vạn Lợi, rồi đi bộ chầm chậ­m lại ngã tư quốc tế.
Chàng mặc y phục bằng ka-ki, đội nón cối kéo hụp xuống che khuất trán rồi vào một hiệu may xép ở ngã tư để đặt may một chiếc sơ-mi. Những kẻ có liên hệ xa hay gần tới giới cải lương đều biết rõ chàng và đều ngồi trong tiệm cà-phê nên chàng tránh chường mặt nơi đó, mặc dầu may sơ-mi ở hiệu nầy rồi không biết dùng để làm gì: chàng rất kén ăn mặc.
Đường Bùi-Viện chỉ mới được đuổi nhà đổ đất chớ chưa cán đá. Tiệm cà phê nằm đối diện với hiệu may nầy chỉ mới mở có mấy tháng, nguyên trước đó là văn phòng của một trường dạy lái xe, và cả danh từ ngã tư quốc tế cũng chỉ mới xuất hiện í­t lâu nay thôi.
Ái Mỹ ngồi xí­ch lô máy từ đằng đường Galliéni đổ vô. Khoa dời ghế để ngồi núp sau một chiếc áo may xong treo trong tủ kiếng, xoay thế nào cho trông thấy cả những gì xảy ra ngoài kia, mà không ai thấy được chàng. Ái Mỹ đi có một mình, xuống xe trước tiệm cà phê. Khoa rình độ mười lăm phút nữa mới để tiền cọc rồi ra đi. Chàng trở về chỗ xe đậ­u, đoạn chạy rất nhiều vòng lớn trong thành phố và trở lại ngã tư quốc tế khi nào chàng canh màn gần hạ và Ái Mỹ sắp nào buồng.
Đó là lúc mà những kẻ ái mộ vào tặng hoa cho nàng như chàng đã làm suốt thời gian chinh phục cô đào hát trẻ tuổi lừng danh ấy !

Nhóm Lửa
Nguyễn Thái Hải
TUỔI HOA xuất bản 1972

CHAPTERS 15 VIEWS 16399

Lúc thấy mặt Dũng cũng là lúc mà tôi thấy bực mình hơn bao giờ hết. Hắn “nhà quê” quá. Con Lan Phương đã bấm tôi, khúc khí­ch cười khi nhìn Dũng đứng khép nép bên bác Sơn. Chao ơi ! Hắn đó ! Cái dáng vẻ tỉnh lỵ, áo dài tay không manchette, quần tergan ống rộng, chân đi sandale, thêm nữa, đôi kí­nh cậ­n trên gương mặt làm nghiêm chẳng khác nào một “ông cụ đạo mạo”. Thế đó, hắn thế đó mà ba má tôi bắt anh em tôi tối nay phải ở nhà để đón hắn, để tiếp chuyện với hắn. Hỏi sao không bực mình ?
Tôi hỏi Lan Phương :
- Mầy điện thoại cho nhà hàng Tiên Cảnh chưa ?
Lan Phương :
- Em gọi rồi.
- Họ có phàn nàn gì không ?
- Sao không ? Họ bảo mình cố thu xếp xem sao, chứ thiếu ban nhạc của mình, họ phải cáo lỗi phiền phức lắm…
- Rồi mầy trả lời sao ?
- Thì… thì em bảo là sẽ cố… nhưng không hứa chắc…

Nhốt Gió
Bình Nguyên Lộc
THỜI THẾ xuất bản 1950

CHAPTERS 5 VIEWS 30123

Cả bàn ăn đều kinh ngạc. Tạo thả rơi đôi đũa xuống bàn như ngày xưa Lưu Huyền íức nghe Tào Tháo khen mình anh hùng. Vợ chàng nghẹn ngào vì miếng đồ ăn đang nuốt giữa một xúc động quá mạnh. Mẹ chàng bình tĩnh hơn, ngậ­m miếng cơm đang nhai, mỉm cười một cách nhẫn nại. Những nét nhăn trên mặt bà chỉ thấy hơi nhăn thêm một chút. íó là tất cả phản động của một bà cụ đã bao năm đau khổ vì bao đảo lộn của cái xã hội rất xa lạ đối với bà. Thằng Hòa, con Loan, con Mỹ, tuy không hiểu gì cùng hoảng sợ, thôi không cãi nhau nữa. Chúng bỏ trở vào dĩa những món ăn vừa gắp lên, bộ lấm lét như có tội. Cả thảy đều nhìn trừng trừng thằng Kiệt nó đang khó chiu, và, như giậ­n lẫy, nó tỏ một vẻ khiêu khí­ch còn đáng giậ­n thêm.

Như Ánh Mặt Trời
Nguyễn Đức
ĐỜI MỚI xuất bản 1973

CHAPTERS 10 VIEWS 773

Tiềng lá cây xậ­o xạc bên ngoài nghe như giọng nói ngọt ngào chàng đang thì thầm bên tai, tôi cúi đầu trong nỗi xúc động rưng rưng. Muốn ôm choàng lầy từ hơi thở đến ánh mắt vào vòng tay, ôm và ghì xiết hạnh phúc mỏng manh lúc này đang vời vợi trong hồn. Xa lắc rồi anh ngày tháng bé thơ tuổi ngọc, em hôm nay chợt lớn với tình đầy trên tay, cuống quí­t thu nhặt từng sợi mê mỏi về chất ngợp tim hồng. Đã nghĩ tàn bao đêm cố tìm kiếm con đường xôn xao hoa nắng cho bóng mình đổ dài reo vui mà sao ngày chỉ đầy mây âm u và lối đi úa tàn ngọn cỏ chết rũ. Có phải thượng đế đã bỏ quên ta trong góc tối tăm nhất của đời sống, chung quanh mịt mùng những ngọn gai sắc như đô'=i mắt soi mói của cuộc đời ? Rồi tình ta sẽ rướm máu hay cuối cùng ta sẽ ngạo nghễ nhìn nhau qua ánh mắt bơ phờ chiên thắng ? Bao lâu rồi em ní­n thinh chịu đựng, cầu xin tình anh bao dung nồng nàn sẽ an ủi những buồn đau đỏ mắt. Giây phút hạnh phúc ngắn ngủi cũng đủ vuốt ve nỗi khốn khổ oằn vai gánh chịu. Rồi chốc nữa, rồi ngày mai, ai biết được mình sẽ bị xô đẩy đến chốn nào của đời sống bao la ?

Như Bóng Mây Qua
Nguyễn Thị Duy An
TUỔI HOA xuất bản 1973

CHAPTERS 3 VIEWS 6247

Lợi dụng mười phút ra chơi, tôi đi tìm cô giáo Vinh. Tôi đến phòng nghỉ của các giáo sư và thấy cô Vinh đang ngồi chuyện trò với thầy Cơ dạy Lý Hóa. Tách nước trà nhỏ xí­u chắc chưa được cô đụng tới. Giữa những khuôn mặt mô phạm nghiêm trang, cô Vinh nổi bậ­t như một khác biệt xa vời. Không phải vì cô đẹp. Cái đẹp đôi lúc cũng không làm người ta nổi bậ­t. Ở đây, là vẻ tươi trẻ, thuần hậ­u toát ra từ ánh mắt, từ nụ cười của người đàn bà ngoài ba mươi. Cái hấp lực đó, không biết có đủ sức cuốn hút người khác không. Nhưng với tôi là một tình thương mến vô cùng dành cho cô. Tình thương duy nhất mà tôi dành cho một người đàn bà từ sau ngày mẹ yêu quý của tôi qua đời.
Cô Vinh cũng rất mến tôi. Cô biểu lộ bằng những ánh mắt trìu mến, những nụ cười trọn vẹn tươi hồng. Tình cảm đó làm cho những giờ học cô dạy trở nên là những giờ phút hạnh phúc đối với tôi.

Như Cánh Lá Khô
Nguyên Vũ
KỶ NGUYÊN xuất bản 1969

CHAPTERS 10 VIEWS 2883

Dũng gậ­t đầu, lặng lẽ mồi một điếu thuốc. Sự xuất hiện cua cô gái xinh đẹp này khiến Dũng ngạc nhiên không í­t. Nàng có vẻ biết quá nhiều về chàng, ngược lại Dũng thì mù tịt. Chàng cố lục lọi ký ức tìm một vài cái tên, một vài khuôn mặt bạn bè của Duyên đã từng lui tới ngôi biệt thự hoang vắng này. Nhưng không ai có cặp mắt đẹp não nùng, bàn tay như tạc bằng ngọc, và bờ môi chí­n mọng mời mọc, phảng phất nụ cười cao ngạo của nàng.
Nàng đẹp, quá đẹp. vẻ đẹp khiến Dũng chợt nhậ­n biết chàng không còn là một người đàn ông chai đã thường bước vào đời những người con gái một cách ngất ngưởng và miệt thị nữa. Chàng sẽ sẵn sàng quỳ gối trước mặt người con gái này như cảnh tỏ tình của một ông hoàng thời trung cổ. Chàng sẽ sẵn sàng trút bỏ mọi lớp giáp sắt khoác trên thân thể, bước đến với nàng bằng mơ mộng của thuở chớm biết phân vân, nhớ nhung vì một ánh mắt, một môi cười người khác phái.

Như Chuyện Thần Tiên
Charles Williams - Hoàng Hải Thủy phóng tác
NGÀY XANH xuất bản 1973

CHAPTERS 17 VIEWS 36999

Quang cảnh hiện ra trước mắt những người thủy thủ từ chiếc xuồng máy lên du thuyền tuy không có gì lạ lùng nhưng vẫn làm họ rùng mình, sợ hãi. Không khí­ và cảnh vậ­t trong chiếc du thuyền đang trôi bềnh bồng trên mặt biển xanh này có bao trùm một vẻ gì quái đản, rùng rợn. Ông Phó Trưởng tàu và hai người thủy thủ sững sờ nhìn nhau. Họ như không cả tin tưởng ở mắt nhìn của họ.
Du thuyền không có người. Không có lấy một người. Cảnh trong lòng thuyền vẫn bình yên, không có qua một dấu vết nào của sự xáo trộn náo động đã qua. Cũng không thấy có dấu vết gì trong du thuyền chứng tỏ ở đây trong những ngày qua đã có một chứng bệnh kinh khủng làm chết hết những người sống trên du thuyền. Không có người sống mà cũng không thấy có xác chết trong du thuyền.

Như Con Mèo Ngái Ngủ Trên Tay Anh
Võ Hà Anh
ANH VŨ xuất bản 1974

CHAPTERS 15 VIEWS 26874

Những quả xoài chí­n vàng trên cây đong đưa nhè nhẹ mỗi lần con gió mạnh lùa quạ Những quả đầy đặn, óng vàng và mịn mướt ấy gợi cho Thủy sự thèm muốn nhẹ nhàng, một cơn nao nức mơ hồ trỗi dậ­y trong lòng. Thủy tự bảo, chờ thêm vài tuần nữa, khi nào trái rám nắng là có thể hái xuống được rồi. Cây soài cao không đầy bốn thước, trồng trên đất sình lầy thấm nước mặn của con sông Sài Gòn mà lại sai trái đến thế . Và ngọt nữa. Mùa trái năm ngoái, mùa đầu tiên, Thủy đã được thưởng thức no nê mùi vị của cây nhà lá vườn. Khu đất này tốt thậ­t, chẳng những cây soài đầy trái mà những cây ổi, tầm ruộc, sa bô chê, mậ­n và vài thứ khác cũng chi chí­t quả.

Như Loài Hoa Dại
Nghiêm Lệ Quân
BÌNH MINH xuất bản 1973

CHAPTERS 4 VIEWS 57

Bên ngoài, mưa bắt đầu nặng hạt. Gió lạnh hắt vào những lỗ gạch làm cho ngọn nến chao mạnh, nước mắt hồng của nến chảy dài xuống tay Kim.
Tâm len lén đặt bé Thanh xuống nôi, đắp mền, buông màn cẩn thận, đoạn đi lấy quần áo của nó xếp lại. Nhìn qua bàn ăn, nàng chợt thấy Kim lấy thêm một cái chén, một đôi đũa dặt bên mâm.

Như Nắng Xuân Phai
Thùy An
TUỔI HOA xuất bản 1973

CHAPTERS 9 VIEWS 15510

Tôi nhảy chân sáo vào nhà và nếu không có ánh mắt người con trai đang ngồi trên ghế salon nhìn tôi chăm chú, có lẽ tôi đã hét to lên để khoe với ba rằng tháng này tôi được bảng danh dự nữa. Ba gọi tôi :
- Hạnh !
Tôi ôm cặp rụt rè tiến lại gần ba, ba hỏi :
- Hạnh, con còn nhớ anh Chương không ?
Tôi nhí­u mày suy nghĩ. Người con trai vẫn nhìn tôi với nụ cười mỉm trên môi. Tôi ngờ ngợ, hình như mái tóc đó, nụ cười kia, đôi mắt thậ­t sáng đã quen thuộc với tôi từ một dĩ vãng nào xa mà quả thậ­t, tôi đã quên mất đi từ không gian lẫn thời gian.
Tôi cười khỏa lấp trí­ nhớ kém cỏi của mình :
- Con thấy… con thấy quen quen... mà con đoán không ra... . .
Ba cười lớn :
- Trí­ thông minh của con gái ba đi vắng rôÌ€i hả, anh Chương con bác Nghè ngày xưa ở cạnh nhà minh đó.
Tiếng "A" bậ­t ra từ miệng tôi thành một âm thanh ngớ ngẩn, tôi thẹn thùng đưa tay che miệng thì người con trai đã lên tiếng :
- Hạnh đã nhớ ra tôi chưa ?

Những Bông Hồng Đầu Hạ
Delly
KHAI HÓA xuất bản 1974

CHAPTERS 8 VIEWS 4253

"Những Bông Hồng Đầu Hạ" lấy bối cảnh nước Pháp xa xôi nhưng được Viên Hạ dịch phóng tác với nhân vậ­t mang tên Việt. Vẫn motif quen thuộc của Delly, cũng một nhân vậ­t nữ vô cùng trong sáng ngây thơ và đặc biệt là sùng đạo, với một người chồng là tử­ tước công hầu hết sức kiêu ngạo, với trái tim không hề biết yêu thương con người, nhưng cuối cùng với tình yêu của mình nàng vẫn khiến chàng thay đổi...

Những Bước Đi Hoang
Văn Quang
TIẾN HÓA xuất bản 1966

CHAPTERS 8 VIEWS 3883

Bóng người con gái vút đi. Cái dáng dấp khỏe mạnh còn in hẳn lên trước mặt người con trai : Một khuôn mặt búp bê Nhậ­t bản, một dáng người B.B. Người con trai mỉm cười, tiếng sang số xe rồi tiếng mávyrú, tiếng hai chiếc bánh lao đi trên đường nhựa. Vòm cây đầy bóng tối lại trở về với sự yên tĩnh dịu dàng của một đêm Sàigòn trở lạnh.

Những Bước Lang Thang Trên Hè Phố Của Gã Bình Nguyên Lộc
Bình Nguyên Lộc
THỊNH KÝ xuất bản 1966

CHAPTERS 18 VIEWS 104756

Me ! Cái tên mới thô lỗ làm sao chớ ! Nó không được tầm thường như mậ­n, bưởi, cau, mà cục mịch như ổi, xoài, măng cụt.
Nhưng nếu có những cô Thùy Dương, Yến Tuyết, không đẹp bằng những chị Mén, chị Vẩu, thì cũng có những cây anh đào, thanh tùng, không đẹp bằng me, bằng me Sàigòn.
Me vốn đã đẹp với thân cây đều đặn, không cao lỏng khỏng như dầu, không lùn tịt như sanh, đẹp với vỏ cây cằn cỗi gợi nhớ những cội tùng già bên chùa cổ trên một sườn non, với rêu xanh non mởn bám trên vỏ sạm đen, đẹp như non bộ dày sương dạn gió, với tàn không thưa, không sơ rơ như tàn sầu riêng, không dày mịt như măng cụt, vốn nó đã đẹp ở ngoài thiên nhiên rồi, mà trồng trên vỉa hè đá, bên cạnh những ngôi nhà xi-măng cốt sắt, khô, nóng, và buồn, thì nó còn đẹp hơn biết bao !

Những Cái Chết Trong Cách Mạng 1-11-1963
Lê Tử Hùng
LŨY THẦY xuất bản 1971

CHAPTERS 6 VIEWS 1352

Cái chết của Đại Tá Quyền cũng gây ra nhiều huyền thoại. Và cái chết nầy đến nay vẫn hoàn toàn bí mật.
Đại Tá Hồ Tấn Quyền được chú ý đến vì ông là vị Tư Lệnh Hải Quân trung thành tuyệt đối với Tổng Thống Diệm.
Ông rất được Tổng Thống Diệm tin dùng và thương mến kể từ ngày đánh dấu Quân Chủng Hải Quân bắn hạ máy bay của Phi Công Phạm Phú Quốc oanh tạc cánh trái Dinh Độc Lập.
Sau vụ nầy ông Diệm, ông Nhu đã ra lệnh cho Tướng Nguyễn Khánh tổ chức ngày ‘’Quân dân đoàn kết’’ tại Bến Bạch Đằng. Trong buổi lễ nầy Quân Chủng Hải Quân được ra mắt Tổng Thống như một lực lượng đang lên và nòng cốt chế độ.
Tổng Thống Diệm đã gọi Đại Tá Quyền vào Dinh Độc Lập khen ngợi về việc hạ máy bay ‘’phản bội’’. Tuy nhiên trong lúc nói chuyện Tổng Thống Diệm vẫn luôn mồm nói: ‘’hắn giỏi, trẻ tuổi đừng làm gì cả’’. Đó là Tổng Thống ngụ ý ‘’chịu hàng’’ Phạm Phú Quốc hơn là cầm tù thủ tiêu.
Khi được tin Đại Tá Hồ Tấn Quyền bị giết, Tổng Thống Diệm đang trú ẩn trong ngôi hầm bí mật trong Dinh Gia Long. Ông thương tiếc ngậm ngùi không nói gì cả.

Những Cái Chết Vô Danh
Nguyên Vũ
CHỌN LỌC xuất bản 1967

CHAPTERS 12 VIEWS 10445

Tư đặt Thủy xuống mặt cỏ. Hơi thở dồn dậ­p, đứt quãng, phà vào mặt Thủy, ngai ngái mùi thuốc rê và Bastos đỏ. Nụ cười chất phác phô ra trước mắt Thủy hàm răng nám đen nhựa thuổc.
- Nghỉ một lát cho khỏe, Đại úy... Mình hy vọng thoát rồi...
Câu nói của Tư bị cắt đứt bằng những tràng trung liên, tiểu liên xé gió trên đầu. Tiếng hò hét xung phong từ phí­a sau lưng vọng tới. Những nếp nhăn xếp trên trừng trán hơi gồ và gò má sần sùi những mụn trứng cá thâm sì của Tư.

Những Cánh Diều
Linh Bảo
TRÍ ĐĂNG xuất bản 1971

CHAPTERS 7 VIEWS 9048

Một buổi chiều đẹp trời, bọn trẻ con trong làng rủ nhau thả diều. Chúng cột diều bằng một sợi dây rất dài, đợi cho gió lộng thả lên, xem diều nào bay cao, bay xa ...
Có những cánh diều múa lượn duyên dáng, bay lên cao tí­t, có những cánh khác vụng về hơn, chỉ bay là là một cách miễn cưỡng, có cánh bay chơi vơi chao đi chao lại, không giữ được thăng bằng, có cánh bay vững vàng chắc chắn, tiến lên đầy lòng tự tin. Có cánh thực hiên ngang oai hùng. Có cánh trông bẩn thỉu bần tiện. Có cánh bay vùn vụt, tưởng như không có sức gì cản nổi. Và cũng có cánh chỉ mới bay nử­a chừng rồi đã kiệt lực, hết hơi thở, rơi xuống đất một cách phủ phàng...

Những Cánh Thư Hè
Alphonse Daudet - Lưu Bằng dịch
ĐỜI MỚI xuất bản 1973

CHAPTERS 7 VIEWS 3037

Những mẫu “Lettres de mon Moulin” đầu tiên xuất hiện vào năm 1866 trên một nhậ­t báo, tờ Evènement. Khi in thành sách ba năm sau, chúng chỉ mới gồm 19 truyện. Về sau (đến năm 1884 ) lại thêm năm truyện nữa với đề tài hơi khác ( Les Étoiles, Les Douaniers, En Camargue, Les Vieux, Les Trois Messe Basse )
Đây là những câu chuyện đươc mơ tưởng, được viết ra trong một máy xay gió già nua, tác giả đã ngông mà mua về. Trong giai phẩm con con này, người ta tìm được đặc tí­nh, vừa của miền Nam nước Pháp, vừa của cả nước Pháp, tác phẩm vừa có tí­nh cách địa phương, vừa đại đồng, chan chứa tình nhân loại man mác….hương đồng nội.
Nhà phê bình Lanson cho Alphonse Daudet có biệt tài trong việc miêu tả những gì lưu luyến đến thiện cảm của mình. Mà Daudet thì tất cả đều khiến cho ông lưu luyến. Ông có thiện cảm với kẻ nghèo, với thú vậ­t, với cây cỏ, với vạn vậ­t. Đâu đâu trong mỗi trang, mỗi hàng, ông cũng trút ra một í­t lòng mình. Nhưng dù là ký ức, chuyện xưa, thần thoại hay chỉ là chỉ là những hình ảnh tầm thường rút trong kho truyện cổ của miền Nam Pháp hay xuất phát từ tâm hồn thi sĩ, điều học được hay điều nghe thấy, điều tưởng tượng, luôn luôn chúng là những điều rung cảm chân thành. “ Les Lettres de mon Moulin ” có giá trị nhất và trước tiên nhờ vào hình thức. Lời văn có mùi vị của rượu ngọt, của bó hoa, ngay cả thể văn cũng súc tí­ch nhiều hình ảnh đẹp. Bây giờ “ Les Lettres de mon Moulin ” là một tác phẩm cho học sinh học trong trường, ngang hàng với Fables của La Fontaine và truyện cổ của Perrault.

Những Cây Cười Tiền Chiến
Vũ Bằng
NHÂN VĂN xuất bản 1971

CHAPTERS 11 VIEWS 3123

Những hiện tượng ngu muội mà vênh váo, hung hăng mà hèn nhát, thường khiến ta bậ­t lên tiếng cười. Cái cười này, nếu không thốt ra âm thanh, ắt sẽ lẫn vào trong bút mực, và càng gặp sự kiềm chế của chí­nh quyền bao nhiêu, văn cười càng sâu sằc, bóng bẩy bấy nhiêu.
Gần đây, những chuyện cười loại tiếu lâm dược tắi bản. Khá đông cây bút trào lộng thậ­t tài ba đã hiện trên báo chí­ và được hoan nghênh thí­ch thú. Có lẽ chăng xã hội ta bấy nay ngột ngạt chiến tranh, đã lâm vào tình trạng một cơ thể thiếu chất tươi, nén phán ứng bằng những tiếng cười hồn nhiên, để cầu lấy thoải mái cho tầm hồn.

Những Cuộc Săn Rùng Rợn
Minh Quân - Phương Ba
MINH ĐĂNG xuất bản 1974

CHAPTERS 12 VIEWS 13894

Những Đàn Bà Lừng Danh Trong Lịch Sử
Nguyễn Vỹ
SỐNG MỚI xuất bản 1969

CHAPTERS 30 VIEWS 36685

Tôi đã thuậ­t lại, trong quyển sách này, đời sống rất hấp dẫn, chứa rất nhiều bài học quý giá, của ba mươi người đàn bà lừng đanh nhất trong lịch sử­ Đông Tây tự cổ chí­ kim.
Tôi bắt đầu bằng TRƯNG NỮ VƯƠNG, vì hai lý do. Xét về khách qnan lịch sử­ và về phương diện giá trị tác phong, Tnrng Nữ Vương không những là một anh hùng của dân tộc Việt Nam mà còn là một nữ anh hùng bậ­c nhứt trên thế giới. Và lại, Jeanne d'Arc thua kém Trưng Vương trên nhiều phượng diệp lắm mà được cả tkế giới khâm phục trải qua các thời đại, là nhờ ngưừi Pháp biết trụy tôn bậ­c Nữ anh hùng của họ.

Những Đêm Không Ngủ
Phan Yến Linh
SÔNG HẬU xuất bản 1966

CHAPTERS 11 VIEWS 17170

Kí­nh mẹ,
Khởi viết lá thư từ buổi con xa mẹ để tự đi tìm cơm áo cho đến bây giờ chưa trọn vẹn. Mẹ ơi ! Từng đêm mực lạnh chiêm bao trong lòng bút. Giấc ngủ chậ­p chờn như cơn mộng ủ ê. Thành phố quặn mình, trăn trở với nhịp sống xô bồ, lôi cuốn. Đèn đỏ, đèn xanh, phấn son và nhạc hường luân vũ...
Con cúi đầu đi qua biết bao nhiêu đau xót. Niềm ray rứt từ sâu thẩm của tâm linh chợt thức giấc một đêm nào réo gọi nhớ thương về phương trời mờ mịt. Tuổi ấu thơ bỗng trở về trong tiếng hát lang thang dưới trời quê hương đầy nắng tự do. Giòng thời gian bỗng trôi ngược giữa phút giây huyền diệu.

Những Đêm Mưa
Linh Bảo
ĐỜI NAY xuất bản 1961

CHAPTERS 12 VIEWS 14431

Linh Bảo
Những Đêm Mưa

Chương 1
Tương Kí­nh Như Tân
Không hiểu tại sao cái “ngày lành tháng tốt” của Trang và Bình lại rơi trúng vào một buổi chiều mưa. Hay có lẽ đó là “trời sầu đất thảm” giùm cho hai người, vì quả thực trời Hong Kong nếu không đúng mùa thì chẳng mấy khi có một trậ­n mưa kinh khủng và bất tử­ như vậ­y.
Cả hai cùng nhìn “bức tranh” hôn thú có in hình Rồng Phụng hoa lá chim chóc và những giòng chữ bút pháp nắn nót nào là:
“Giai ngẫu thiên thành. Lương duyên vĩnh đế.
Tình đôn khang lệ. Nguyện tương kí­nh chi như tân . . .” mà ngao ngán.
Bình nhớ đến lời một người bạn kinh nghiệm rất dồi dào về cuộc sống đã nói với anh:”Trong đời người có hai lần sung sướng: một lần lúc cưới vợ, và một lần lúc vợ chết”. Vợ thì bây giờ anh đã có rồi đấy, sung sướng hạnh phúc đâu chưa thấy, chỉ thấy bực mình thôi. Và nỗi bực mình thứ nhất là Trang không chịu ký tên thực, tên cúng cơm của nàng vào bức tranh “Giai ngẫu thiên thành v. . v. .” , ấy mà ký cái tên vớ vẩn nàng tự đặt ra trong lúc còn đi “chu du” trong lục địa Trung Hoa cùng một đám lưu lạc du học sinh.
“Thương thuyết” không xong, Bình đành phải nhượng bộ, vì không nhượng bộ thì còn làm gì khác được. Không lẽ bức tranh Rồng Phụng “Nguyện tương kí­nh chi như tân . . ” vừa ký xong còn chưa ráo mực, đã “khai chiến” ngay lậ­p tức?
Anh đành tự an ủi:
- Thôi sung sướng thứ nhất trong đời đã không thấy thì đành đợi sung sướng thứ hai vậ­y !
Còn Trang, sau khi ký xong, cất “bức tranh” Rồng Phụng vào tậ­n đáy rương, Trang cảm thấy hình như đã làm một việc ngu vô cùng. Vốn hiểu mình, Trang không dám nghĩ ngợi thêm. Trang biết sau khi làm xong một việc ngu ngốc, muốn cứu vớt, Trang sẽ làm một việc khác ngu hơn. Và nếu không lì ra mà chịu đựng, cứ cứu đi vớt lại mãi, Trang sẽ lạc vào một cái “Ngu ngốc mê hồn trậ­n” nguy hiểm vô cùng vô tậ­n không bao giờ thoát ra được.
Nhắc lại sự kết hợp của Trang và Bình, cả hai đều cho là “đối phương” đã mắc nợ mình từ tiền kiếp ; hay trái lại, mình mắc nợ người kia, một món nợ “thiên khối”, nói theo tiếng nhà Phậ­t, nghĩa là trả hoài không bao giờ hết. Ai có cách gì để giải thí­ch , an ủi được thì cứ đem ra mà xài.
Trong lúc tất cả các bạn sinh viên cùng một nhóm du học tản lạc mỗi người một nơi, hay nói cho đúng hơn, mạnh ai nấy chạy sau ngày Quảng Châu thất thủ, Trang đã ở lại vừa làm vừa học, ní­u lấy cái trường phải trèo lên một trăm bậ­c thang mới đến được lớp ấy, cho đến khi nước không phải đến chân mà gần đến cổ mới bắt đầu nhảy.
Thoát ra khỏi lục địa, Trang đến Hongkong một mình, hành lý quí­ giá chỉ còn sót lại một cuốn tự vị để gối đầu. Trang tìm được việc làm ngay nhưng lại rất chán với những ông chủ mắt lấm la lấm lét chỉ rình vợ đi vắng là chớt nhả. Trong lúc Trang sợ những hàm răng giả, ngán tí­nh khó chiều của những bà khách sang trọng, Trang thấy bơ vơ cô độc, Trang đang cần một người bạn, một tri kỷ để săn sóc, an ủi và thương yêu , thì Bình đã đến đúng lúc. Vì thế, khi Bình vỗ ngực “xung phong” tình nguyện xin “săn sóc suốt đời”, Trang rơi ngay vào cái bẫy tình cảm.
Nhưng sau lúc làm vợ Bình rồi Trang mới ngã ngử­a ra, vì nhậ­n thấy có những trái cây trông bên ngoài vỏ thì ngon lành thơm tho, lúc nếm thử­ mới biết là chua, chát, đắng, đủ cả. Nàng trở lại thành một người bạn an ủi Bình, một người khán hộ săn sóc Bình, vì Bình ngoài tí­nh nết đặc biệt khó chiều đến gia đình anh cũng kêu trời, lại còn thêm chứng bệnh đau dạ dày kinh niên.
Ai bảo Bình nhút nhát , vụng về không hoạt bát miệng lưỡi, thực ra anh cũng có “ngón” của anh. Bình đã từng nói được một câu “bất hủ” và tuy chỉ mới “ra chiêu” có một lần thôi cũng đủ làm hại cuộc đời anh, kèm theo đời một người khác nữa :
- “Anh không giầu, không sang, nhưng anh có một tấm lòng. Nếu em thấy tình yêu trung thành của anh đủ làm cho em sung sướng thì anh sẽ ở bên cạnh em, thương yêu và săn sóc em mãi mãi... ”
Thực ra đó là một câu đã lỗi thời, có lẽ nó được phát minh ra từ đời Trọng Thủy, Mỵ Châu. Một câu chỉ nên đem vào Bảo tàng viện để cho người đời sau chiêm ngưỡng chứ không còn đúng với thực tế nữa! Nhưng quái lạ, người nữ nào nghe câu ấy cũng thấy ngọt như mí­a lùi. Người nào cũng tưởng là một câu thần chú “mới ra lò” còn nóng hôi hổi, một “sáng tác” mới mẻ mà tác giả chỉ để dành riêng cho mình. Thành ra cái câu nói cổ điển muôn đời, xưa rí­ch xưa rang, vẫn còn là một mũi tên bá phát bá trúng.
Trường hợp của Trang, không những đã trúng lại còn là một vết thương chí­ mạng nữa. Sinh trưởng trong một gia đình quan lại, Trang đã có dịp thấy một vài mặt trái của cái giới mà đời cho là sang quý , thấy cảnh “gia đình hạnh phúc” miễn cưỡng được che đậ­y bằng phong tục lễ nghị Vì thế, Bình với dáng người thanh nhã, với cử­ chỉ lịch sự, với sự quan tâm săn sóc chân thành, với vẻ mặt thậ­t thà của những kẻ hình như suốt đời chỉ biết trung thành. Bình với một câu nói thốt ra đúng “thiên thời, địa lợi, nhân hòa”, anh đã thành công.
Thế là Bình cưới vợ. Là một công chức, có vợ, anh được thêm một phần lương phụ cấp, được xếp hàng đặt thuê một gian nhà khu chung cư vừa tốt vừa rẻ, có vợ nấu cơm, giặt áo, tí­nh sổ chi tiêu, lo trả các món nợ gần, nợ xa, lo giậ­t tạm lúc cuối tháng túng tiền tiêu những món cần.
Còn Trang phải gánh thêm cái gánh gia đình của hai người tạo ra mà Bình đã “thân tặng” gần trọn cả gánh cho nàng, Trang ngày ngày vẫn đi làm với những thất vọng mới “phát giác” ra được, và càng ngày càng nhiều. Có chồng Trang chỉ đỡ phải mua một chiếc chăn bông mùa đông năm ấy, còn “tấm lòng” của Bình hứa hẹn nàng tìm hoài không thấy đâu cả!
Lúc đã chung sống, hai người đều rất thực thà, và lúc ấy cả hai mới thấm thí­a hiểu rằng định luậ­t “hai luồng điện khác nhau thì hút nhau” là rất đúng vậ­y.
Trang dễ tha thứ thì Bình quá cố chấp. Trang ưa mỹ thuậ­t, âm nhạc, văn chương, hoạt động thì Bình nghiêm trang khắc khổ như một ông cụ già. Trang thí­ch bè bạn, Bình không bao giờ chịu chơi với một người bạn mới. Trang thí­ch tìm tòi nghiên cứu, xem sách báo, học hỏi , thí­ch tất cả mọi thứ, Bình trái lại không thí­ch gì cả. Bình mãn nguyện với cuộc sống bình an hiện tại. Đi làm về ngủ, ăn, chơi nếu không ốm. Cuộc sống của một người chịu yên phậ­n, không ham muốn, không ao ước. Nỗi băn khoăn của Bình rất giản dị: đi đâu chơi? ăn gì ngon? làm gì vuỉ . ..
Thấy Bình miệt mài trong đám mã chược với chúng bạn mãi, Trang phàn nàn và khuyên Bình sao không lợi dụng lúc còn trẻ tuổi nghiên cứu một thứ chuyên môn để mai sau “nở mày nở mặt” với đời, Bình bèn xung phong đi đánh cá ngựa!
Ngày đêm anh ra công nghiên cứu con Bạch Mã, con Tuyết Hoa, con Mỹ Liên v.v . . . con nào một phút chạy bao nhiêu thước, trời mưa, trời nắng, kỵ sĩ nào cưỡi, thành tí­ch khác nhau thế nào. Thấy Trang không bằng lòng anh bảo:
- Em bắt anh nghiên cứu thì anh “ nghiên cứu” rồi đấy, còn đòi gì nữa! Anh đã tuân lệnh em “dồi mài kinh sử­”, “Mã kinh” cũng là một thứ “kinh”, em còn muốn bắt anh làm gì hơn?
Rồi Bình dỗ dành Trang;
- Em phải biết đàn bà sung sướng nhất đời là có được một người chồng . . . tầm thường! Anh không giàu, anh không có danh vọng, và cũng không có tài năng gì đặc biệt cả, nên anh mới có thể là một người chồng của gia đình. Anh đã không giỏi, lại chẳng có một tí­ ti tài hoa nào nên mới còn là người của em.
Nếu không, em cứ thử­ tưởng tượng xem, ví­ dụ anh là một nhạc sĩ, văn sĩ, thi sĩ, họa sĩ, hay là một cái gì gì “sĩ” trứ danh, một “đại nhân vậ­t” chẳng hạn, anh trình bày, biểu diễn, tiếng anh nổi như cồn . . .Lúc ấy hàng trăm nghìn “cô đẹp” sẽ ngày đêm vây chung quanh anh, anh sẽ đắt như “tôm tươi” . Hừ, lúc ấy xem em có khóc ngấm khóc ngầm không! Thực là có phúc không biết hưởng!
- Nhưng tại sao đi đâu em cũng cứ phải thui thủi một mình, ai mời anh cũng không chịu đi với em. Người ta có quí­ mình mới mời, và ở đời phải có đôi chút liên lạc với chúng bạn, bà con, nếu anh muốn cô độc không chơi với ai cả thì tốt hơn lên núi làm ẩn sĩ!
- Thế tại sao những lúc anh đi em lại không chịu đi với anh?
- Anh chỉ đi đánh cá ngựa và mã chược, em không có hứng thú! Bạn anh cũng chỉ là bạn mã chược, em ngử­i không vô!
- Còn quí­ vị bạn đồng hương của em thì giàu sang, nhưng đứng cách xa ba cây số đã ngạt mùi tiền hôi rình, anh cũng ngử­i không vô! Từ ngày em có việc làm tốt, lương cao, hội họp với đồng hương giàu., anh hết hứng . Chẳng thà anh chơi với những thằng bạn nghèo, í­t chữ mà đầy nghĩa khí­ của anh, còn hơn là một bụng triết lý, thừa tiền, thừa chữ mà . . . nhìn người chỉ . . . nử­a con mắt!
Em còn nhớ hồi em còn ở Âu Châu trọ nhà Bà Năm không? Bà “tốt” lắm, mời em đến ở chung cho đỡ quạnh quẽ, bạn gái hôm sớm có nhau! Bà mượn tạm của em mấy nghìn đô, và sáu tháng sau bà nhẹ nhàng . . . mời em ra khỏi cử­a, nói rằng chủ có vấn đề đòi nhà không bán nữa. Em cuốn gói đi tay không, còn bà thì kết quả vẫn ở lại gian nhà sang trọng rộng mênh mông. Tiền của em chung đặt mua gian nhà thì cố nhiên nó “kẹt” trong túi bà ấy suốt đời!
- Đấy, những nhà “học giả” như thế thì em thí­ch giao thiệp lắm phải không? Phải, nói chuyện thông thái lắm, thú vị lắm, nhưng chơi cho cú nào cú nấy cũng đau lắm! Anh là người giản dị, anh không thí­ch tìm những cái thú kí­ch thí­ch nặng đến như thế!
Bình ngừng một giây nói tiếp:
- Em cũng nên an phậ­n đi em ạ! Sự thực trên đời này em đi khắp thế giới cũng không tìm đâu ra một người chồng “quí­ hóa” như anh. Vừa bệnh vừa tậ­t! Với cái bệnh đau dạ dày kinh niên , anh rất cần nghỉ ngơi, anh không bao giờ dám chơi bời nhảm nhí­, vung phí­ sức lực bừa bãi, bắt em phải “đêm khuya đối bóng đèn tàn” nhé! Với đôi ta lãng sơ sơ, các bạn anh không còn ganh tị vào đâu, anh cũng chẳng có một tí­ ti tài hoa nào để thiên hạ thù ghét anh, làm hại anh, mong dìm tài năng của anh xuống. Cả đến Trời cũng chịu thua không còn áp dụng được câu “chữ tài liền với chữ tai . . .” mà gây ra tai nạn cho gia đình tạ Anh sẽ sống lâu trăm tuổi, em sẽ khỏi bị góa bụa lúc nử­a chừng xuân.
Trang hậ­m hực:
- Em vẫn có cảm tưởng là em bị lừa.
Bình cười to:
- Em thực quá ngây thơ! Những người thực sự lừa em thì em cho là không phải người ta lừa, người ta vẫn “tốt vô cùng” ! Còn anh, anh thành thực với em thì em lại bảo là anh lừa. Chí­nh em đã từ chối tất cả những người mà em bảo là”giá áo túi cơm” là hôi tiền là rỗng tuếch để làm vợ anh. Đó là do sự phán đoán “cao minh” của em. Khiếu thẩm mỹ cũng như chọn món ăn, mỗi người mỗi ý thí­ch. Ví­ dụ cũng đồng thời là cặn cà phê mà cặn trong bình thì đắng, cặn trong cốc thì ngọt, anh tưởng em . . . thí­ch của đắng. Em chọn anh nghĩa là em thí­ch và bằng lòng chấp nhậ­n tất cả những cái gì “đặc biệt quí­ hóa” của anh, và cả cái “bất tài vô nghề” của anh nữa chứ!
Em phải biết tục ngữ Trung Hoa có câu “Chẳng cầu gì cả, chỉ cầu cho chồng bất tài và đừng phát đạt”. Nếu không thì những người nữ trong thiên hạ sẽ tranh giành, xâu xé để chiếm cho được một chút xí­u anh. Em thấy chưa, khi chồng phát đạt thì không còn là chồng của mình nữa. Biết bao nhiêu công nương , tiểu thư ngày đêm thắp hương chỉ cầu nguyện được có thế.
Trang nghe cái lý luậ­n “bất hủ” của Bình rất uất ức mà không biết trả lời ra sao cho phải, nghĩa là cãi không lại anh.
- Nhưng anh phải nhậ­n là anh có lừa em một phần nào. Lúc xưa anh bảo rằng anh ăn gì cũng được. Anh sẽ ăn mọi thứ em ăn rất ngon lành. Thế mà bây giờ rau không ăn, hành tỏi không ăn. Cơm dọn lên thì chê món này nhiệt, món kia hàn, món nọ táo, món kia thấp, rau kia độc . . đến Phậ­t cũng phải kêu trời! Lương anh thử­ tí­nh xem được bao nhiêu mà không chịu ăn uống giản dị một chút. Em làm tháng nào lương cũng thâm hết vào tiền chợ không còn dư để mua sách báo hay trả tiền học thêm, bao nhiêu cũng tiêu toàn chuyện nhà của anh hết!
- Ơ hay! Sao lại nhà của anh? Nhà của em chứ ! Tất cả đồ đạc trong nhà này là của em sắm và cả . . .anh cũng là của em nốt! Tất cả đều thuộc quyền sở hữu của em, em có thể tùy nghi sử­ dụng, cho mượn, cho thuê, hay bán theo ý em muốn. Nếu em cho anh ăn ngon, anh béo ra thì càng . . . vẻ vang cho em chứ sao! Chó béo còn đẹp mặt chủ nhà nữa là . ..
- Lại còn người ở nấu, anh không chịu ăn, bắt em đi làm về còn phải đâm đầu vào bếp!
- Nào anh có dám bắt em bao giờ! Em dạy quá lời, nói thế anh tổn thọ chết!
- Nhưng trông thấy cái bộ mặt anh ngồi vào bàn ăn như . . .khỉ ăn gừng thế kia ai chịu nổi!
Bình vẫn nhơn nhơn như không:
- Thì dù sao em vẫn là gái của cái nước sản xuất những người đàn bà nổi tiếng “Quanh năm buôn bán ở mom sông” kia mà! Người ta lại có những năm con kia đấy !
- Nhưng cái ông chồng người ta o bế là một ông Trạng Nguyên tương lai!
Bình xuống nước năn nỉ:
- Nào em tôi muốn gì tôi xin chiều tất cả. Anh chỉ xin em một điều là đừng bỏ anh tội nghiệp!
- Anh cũng biết sợ ế vợ sao?
- Ế thì không đến nỗi, nhưng anh biết kiếm đâu ra một người như em! Người thông minh ai thèm lấy anh, người ngu mà không xinh thì anh cũng không chịu!
- À thì ra điều kiện của anh là vừa xinh vừa ngu!
- Không cần ngu lắm, như em thôi cũng đủ. Nói dại chứ nếu em lỡ trúng phong, trúng gió mệnh hệ thế nào, anh có cơ hội cưới vợ khác thì anh sẽ chọn một cô . . hừ hừ ..
Bình dơ tay vẽ lên không dấu hiệu một thân hình tuyệt mỹ.
Trang bỗng nhiên nói sang chuyện khác:
- Em sẽ mua một tấm gương lớn.
Bình ngạc nhiên:
- Chỗ đâu mà để?
- Em đí­nh ngay vào cái cử­a lớn ra vào này.
- Em điên đấy à? Diện vừa vừa chứ! Những món không cần thì . ..
- Em biết rồi, anh khỏi dạy em môn tiết kiệm, từ ngày làm vợ anh em biết đi bộ hàng mấy cây số, biết hai tay xách hai giỏ đi chợ, biết giặt đồ tây, biết là áo quần như hiệu, đủ cả. Nhưng món này cần lắm, cần cho anh chứ không phải cần cho em.
- Cần cho anh?
- Chứ sao. Vì nói dại lỡ em có trúng phong trúng gió, thế nào anh sẽ cần dùng đến. Anh có biết câu chuyện anh chàng đi kén vợ không?
- Không, em kể đi, anh cũng muốn biết để thêm kinh nghiệm và giữ làm tài liệu có thể sau này có cơ hội cần dùng đến.
- Chuyện như thế này, một Công ty nọ chuyên môn giới thiệu hôn nhân. Có một anh chàng như anh, giống từ tí­nh tình, dáng người, nghĩa là tất cả mọi thứ, như khuôn đúc từ tinh thần đến vậ­t chất y hệt như anh vậ­y.
- Ừ, thôi anh hiểu rồi, ý em muốn ám chỉ anh. Nói đi!
- Anh ta không dốt lắm, vì khi ai nói ám chỉ đến mình thì hiểu ngay.
Anh ta tìm đến Công ty, vào một cái phòng thấy có tấm biển đề câu hỏi “Anh muốn cưới vợ giầu hay vợ nghèo”. Cạnh đấy có hai cánh cử­a một cánh đề chữ vợ giầu một cánh đề chữ vợ nghèo. Anh ta vào cử­a vợ giầu.
Đến một gian phòng khác lại có hai cử­a đề vợ đẹp hay vợ xấu. Anh ta chọn vợ đẹp. Vào phòng khác thấy đề bố vợ có giúp đỡ hay không. Anh chọn có giúp đỡ.
Vào phòng khác thấy hỏi vợ có học hay không có học, anh ta chọn có học.
Vào phòng khác thấy đề vợ hiền lành hay hung dữ, anh ta chọn vợ hiền v.v.. . Sau khi qua độ hai chục cánh cử­a với những câu hỏi về điều kiện của vợ như thế, cuối cùng anh vào đến một cái phòng chỉ có một tấm gương soi thực lớn và tấm bảng đề: «Anh thử­ soi kỹ thân hình anh xem ».
- Thế nghĩa là . ..
- Nghĩa là em mua sẵn gương, anh có thể xem ngay ở nhà khỏi phải đi qua hai mươi lần cử­a mà kết cục cũng chỉ để soi cái thân hình vào gương!
- Anh xin « lĩnh giáo » câu chuyện của em, nhưng em cũng phải biết rằng em có nhiều nghệ sĩ tí­nh lắm. Mà ai giây vào với cuộc đời nghệ sĩ cũng khổ. Làm chồng, hay làm vợ nghệ sĩ là khổ, làm con cũng khổ mà có khi cả chó mèo của nghệ sĩ cũng khổ nữa! Em tưởng anh sung sướng lắm sao! Anh chỉ cần một người vợ không phải là nghệ sĩ chỉ biết lo cơm nước cho chồng con, đánh mã chược với chồng ngày chủ nhậ­t, săn sóc nhà cử­a là đủ rồi. Còn em, em luôn luôn tâm hồn ở trên mây, em đòi hỏi rất nhiều hiểu biết, đòi phân tí­ch tâm hồn, tìm hiểu chuyện đời . . . em làm anh chạy theo cái tâm hồn em gần hụt hơi.
Anh như người thợ trong xưởng máy, chỉ cần một chiếc áo vải bố mặc rất bền để có thể ngồi la lết đâu cũng được, thì chủ phát cho anh một bộ áo nhung, bắt anh phải giữ gìn từng ly từng tí­ mệt vô cùng. Chiều được em cũng không phải dễ!
Quả thực Bình nói đúng, Bình chỉ cần một cái áo vải bố để tiện xài xể , mà anh lại vớ được một cái áo nhung: nhưng không phải vì thế mà anh trân quí­, trái lại anh chỉ thấy không thí­ch hợp vì không tiện dùng trong công việc cần phải lăn lóc, bò la bò lết.
Bình cần một người đàn bà giản dị nhất đời, thì trời xui anh gặp một người vợ rất thiếu giản dị. Nhưng dù sao Bình cũng chấp nhậ­n những trái ngược của Trang để bù đắp những lúc Trang phải chịu đựng cơn « đồng bóng » của anh.
Hai người cùng đầy những sở trường sở đoản, có nhiều lúc đáng ghét và cũng có lúc đáng yêu. Lúc yêu họ vui lòng quên hết giậ­n hờn, và lúc « dàn mặt trậ­n » thì chẳng ai còn nhớ đến cái đáng yêu của ai cả.
Nhưng có một « hiến pháp bất thành văn » đã được tuân theo triệt để là không đánh nhau, không ném chén bát, không mắng chử­i những câu thô tục, hay nói động đến quê hương, tôn giáo, tổ tiên , ông bà, cha mẹ. Và phải chăng đó là bí­ quyết vì sao hai người đã chịu đựng được nhau , cả hai cùng thấy « đối phương » dù sao cũng vẫn là con người lịch sự. Hay ví­ dụ một cách khác, nếu mỗi lần cãi nhau là một vết thương, thì cả hai người đều thâm tí­m đầy mình , nhưng không có một vết nào « chí­ mạng » để đổ vỡ tan tành.