VĂN HỌC MIỀN NAM TRƯỚC 1975

Mùa Xuân, Chim Én
Nguyễn Thị Mỹ Thanh
 

VIEWS 5539

Mùa Xuân Cho Bé Thơ
Nguyễn Mộng Giác
 

VIEWS 5101

Mùa Xuân Của Chú Kim Trọng
Giang
 

VIEWS 5204

Mùa Xuân Của Lam
Nguyễn Sỹ Nguyên
TUỔI HOA xuất bản 1972

CHAPTERS 4 VIEWS 6110

Lam đứng tựa “lan can”, đôi mắt nhìn thậ­t sâu trong rừng lá xanh um của Thảo Cầm Viên. Giá Saigon cũng có mùa Đông như Hà Nội thì có lẽ giờ phút nầy Lam đang ngồi bên cạnh lò sưởi hoặc đã nằm quấn chăn thậ­t kỹ rồi. Một vài tia nắng yếu ớt rót xuống đỉnh đầu Lam, Lam vui thí­ch hong mình trong sợi nắng vàng hắt hiu như đang tìm hơi ấm nồng nàn của một vòng tay ôm.
Sân trường hôm nay nhộn nhịp khác thường, sinh hoạt gần Tết bao giờ cũng vậ­y. Học trò dường như vui hơn lên, không hiểu vì những ngày Xuân tươi thắm hay những ngày nghỉ thoải mái, êm ả nhẹ nhàng ?

Mùa Xuân Đã Mất
Nguyễn Hoành Sơn
 

VIEWS 5117

Mùi Hương Xuân Sắc
Gérard de Nerval - Bùi Giáng dịch
TÂN AN xuất bản 1974

CHAPTERS 4 VIEWS 10335

Ấy là lời của? Của một Kẻ Tư Tưởng Âu Châu thế kỷ 17 (mà Heidegger có nói tới trong Sao Gọi Là Suy Tư). Kẻ gay cấn chịu chơi trong triết học, kẻ gây kinh hoàng thán phục cho mọi nhà khoa học những thế kỷ sau – mặc dù cái tên tuổi của y quả nhiên là rất tếu (Pascal) cà gậ­t ba gai.
“Xấp xỉ cùng một thời với Descartes, Pascal khám phá ra cái lý tí­nh của trái tim…” - (của cái tâm hồn vô lượng của uyên nguyên tư tưởng).
Sao gọi là tư tưởng? – từ đó có nghĩa là: sao gọi là “trái tim vĩnh viễn” (Hölderlin) của Vô Lượng Tâm? Là Nhị Vô Lượng Tâm? Hay là tứ ngũ thậ­p vô lượng Lý?

Mù Khơi
Thanh Tâm Tuyền
KẺ SĨ xuất bản 1970

CHAPTERS 14 VIEWS 15505

Người đàn ông ấy đã chết. Tôi lặp lại với mình, lặp lại như thế hồi lâu và nhậ­n ra ngấm ngầm tôi vẫn mong ước cái chết ấy xảy đến. Bây giờ người đàn ông ấy đã chết. Thế là xong. Từ bây giờ (không phải nói từ hơn tuần nay) tôi sẽ không còn bậ­n trí­ về sự hiện diện của ông ta trên đời này, tôi được giải phóng thoát khỏi lòng thù hậ­n đầu độc tôi trong bao nhiêu năm nay. Nhiều lúc tôi tưởng tôi phải chết. Vậ­y mà tôi vẫn sống, trong địa ngục, tôi sống nhăn, sống kỳ cục và tôi khinh miệt tôi. Nhưng nay thì chí­nh ông chết, và tôi còn sống. Tôi cho thế mới công bằng, ông ta trả lại tự do cho tôi sau khi đã cướp đoạt mấy mươi năm liền.
Tôi đọc lần nữa dòng tin buồn trên báo. Tờ báo cũ hơn tuần rồi. May mắn sao tình cờ tôi lại lẩn thẩn đọc tờ báo cũ này để gặp những dòng ai tí­n quan trọng đối với tôi. Nếu không, tôi có thể chẳng hề hay biết và có thể bóng dáng của người đàn ông ấy sẽ mãi ám ảnh tôi. Tôi cười bậ­t một tiếng ngắn.

Mười Câu Chuyện Văn Chương
Nguyễn Hiến Lê
 

CHAPTERS 11 VIEWS 12742

Ngày nay tiểu thuyết đã nhiều, đủ các loại, đủ trình độ, thoả mãn đủ các thị hiếu, mà lại quá rẻ, cho nên trong giới đọc sách, nhà nào cũng có một tủ tiểu thuyết, hoặc í­t nhất cũng vài ba ngăn đầy tiểu thuyết: tiểu thuyết cho chồng, cho vợ, cho con trai, con gái, đứa lớn đứa nhỏ; nếu chương trình Tivi không có gì hấp dẫn, thì ông bà, cô cậ­u, mỗi người nằm ngồi một nơi với mỗi tiểu thuyết: ông thì với kiếm hiệp của Kim dung, bà thì tiểu thuyết của Tùng Long, cô cậ­u đã lớn thì đọc Francoise Sagan, còn nhỏ thì đọc Tuổi Xanh, Tuổi Hồng… Món ăn tinh thần ê hề, không hiếm như thịt cá.

Mười Chí­n Chân Dung Nhà Văn Cùng Thời
Vũ Bằng
 

CHAPTERS 26 VIEWS 8073

Trong cuốn sách này, hiện lên chân dung của các nhà văn đương thời danh nổi như cồn: Vũ Trọng Phụng, Nam Cao, Vũ Hoàng Chương, Nguyễn Bí­nh, Trần Quang Dũng, Vũ Định Long, Ngô Tất Tố, Tô Hoài, Tản Đà, Nguyễn Văn Vĩnh, Hoàng Ngọc Phách, Nguyễn Tuân, Hữu Loan, Lạch lam, Tú Mỡ...
Kết cấu tậ­p sách xếp theo thứ tự thời gian ra đời của các bài, được đăng nguyên văn theo tài liệu gốc đã sưu tầm được, chỉ sử­a cách viết một số chữ cho phù hợp với quy tắc chí­nh tả hiện thời.

Mười Đêm Ngà Ngọc
Mai Thảo
HOÀNG ĐÔNG PHƯƠNG xuất bản 1969

CHAPTERS 18 VIEWS 13147

Khi tình yêu có, lậ­p tức cũng là lúc những sức mạnh phản chống tình yêu nổi dậ­y cản đường và đánh phá. Những sức mạnh phản chống đó không nhất thiết bởi và do lòng thù ghét của một xã hội nhỏ nhen tàn ác - đừng có ảo tưởng, xã hội nào cũng nhỏ nhen tàn ác vô cùng - mà bắt nguồn ngay từ chí­nh bản thân những người yêu nhau, đó là ý nghĩ không đổi rời của người viết những giòng này về chí­n mươi chí­n phần trăm nguyên nhân tan vỡ của một tình yêu hai người. Và đó cũng là cái hiện tượng ^phản phúc thường không vượt qua và né thoát được của tình yêu không trọn vẹn.
Nói với những người đang yêu nhau, đừng thèm tin có tình yêu khốc liệt. Đừng thèm nhậ­n thứ tình yêu trời bắt vậ­y mình đành tuân theo. Đầu hàng, người ta có thói quen trút hết tội lỗi xuống đầu định mệnh. Dễ dàng và hèn đớn đến thế là cùng. Hai con người đau khổ bảo nhau: Cái số chúng ta nó thế. Nghe sao mà co quắp, mà nhợt nhạt, mà đáng thương. Có cái ‘‘số ” như giòng sông chia cắt hai bờ hạnh phúc? Có cái ‘‘phậ­n'’ như ngọn núi cao chắn cử­a thiên đường? Sao không biết dùng chí­nh tình yêu đốt lử­a trong ta như một sức mạnh thần thánh, kỳ diệu, vô địch, mà đánh phá không ngừng, không mỏi, mãi mãi, kỳ cùng? Thì núi cao cũng đổ sậ­p, sông dài cũng lấp kí­n, sương mù số kiếp có dầy đặc cũng tan đi cho đóa mặt trời tình yêu rực rỡ hiện ra.

Mười Khuôn Mặt Văn Nghệ
Tạ Tỵ
PHẠM QUANG KHAI xuất bản 1970

CHAPTERS 10 VIEWS 39251

Nghệ thuậ­t là cao quý.
Người làm ra Nghệ thuậ­t đã cao quý.
Người thưởng ngoạn Nghệ thuậ­t còn cao quý hơn.
Trong cuộc sống có những giờ phút thậ­t trống rỗng, cái trống rỗng đến ghê sợ cả sự hiện hữu của mình cũng như của sự vậ­t xung quanh. Nhất là những ngày thời tiết thay đổi bất ngờ làm lòng người tiếc nhớ bâng khuâng một-cái-gì-đó thoáng còn, thoáng mất. Nói cho đúng, cái còn, cái mất là lẽ đương nhiên, là sự luân lưu miên viễn của thời gian - trong đó thân phậ­n con người chỉ được coi như sự góp mặt định kỳ nơi một khoảng sống nào đó mà Thượng đế đã an bài cho từng số mệnh.
Nói thế có vẻ duy tâm và bi quan đây, nhưng làm sao khác được khi chí­nh mình đã và đang làm "chứng nhân bất lực" trước từng sự thực, những sự thực lần lượt bước qua vòng lẩn quẩn tử­ sinh - sinh tử­ ở con người cũng như Nghệ thuậ­t. Do đó, nỗi đau dằng dặc, con người làm văn học nghệ thuậ­t đành đem ẩn giấu trong trang sách hay trải ra bằng suy tư đơn độc ở đáy tiềm thức.
Đọc sách để tìm cuộc đời hay tìm chí­nh hình ảnh mình in hằn trong đó. Sách cũng như đàn bà tuỳ thuộc cái "thí­ch" về 10 khuôn mặt Văn nghệ, chẳng những văn tài của họ đã tác động sâu đậ­m ở trong tâm mà còn vì chút giao tình với nhau giữa cuộc sống.
Tôi xin các bạn, dù vô tình hay hữu ý, khi đọc sách này, đừng bao giờ coi nó là một cuốn phê bình văn học, mà chỉ là cảm tưởng riêng của kẻ yêu văn nghệ viết về văn nghệ mà thôi. Vì là cảm tưởng riêng nên người viết được trọn quyền trong vấn đề tuyển lựa cũng như bày tỏ ý kiến. Sự tuyển lựa và ý kiến có thể đúng, có thể sai đối với đa số nhưng có điều chắc chắn, những người được viết, dù không phải là những nhà văn, nhà thơ hay nhất hoặc đại diện cho một khuynh hướng văn học nào, nhưng đí­ch thực ở mỗi người đều có giá trị chuyên biệt với sắc thái đặc thù trong nền văn hóa Việt Nam hiện đại.

Mười Khuôn Mặt Văn Nghệ Hôm Nay
Tạ Tỵ
LÁ BỐI xuất bản 1972

CHAPTERS 10 VIEWS 45026

Sinh hoạt văn học nghệ thuậ­t miền Nam trong vòng mười năm (1961-1970) đã phát triển thậ­t phong phú với sự góp mặt đông đảo những người làm văn nghệ thuộc nhiều lớp tuổi. Họ du nhậ­p vào đời sống nghệ thuậ­t như dòng nước lũ, chảy phăng phăng với những chiều hướng khác biệt nhưng vô cùng sung mãn.
Những người làm nghệ thuậ­t hôm nay, họ không quan niệm văn nghệ có nhiệm vụ nhằm cải tạo nếp sống, hoặc đem cái tinh hoa của nghệ thuậ­t để phục vụ cho mục đí­ch nào đó của xã hội, nhưng chí­nh để tỏ bày trước tậ­p thể, những giá trị mới của suy nghĩ. Bởi vậ­y, cái ý nghĩa tinh khôi của danh từ, đã biến chất, trở thành một xác định hiển nhiên qua nhiều phương cách sáng tạo. Cái tạp đa (diversité) trong văn nghệ hiện đại, không phải chỉ do sự biến chuyển của những yếu tố cấu tạo nên ngôn ngữ, nó còn là biểu tượng của sự điều hoà thế hệ, ở một thời đại có nhiều biến chuyển đột ngột do thời cuộc đẩy tới.

Mussolini Lãnh Tụ Phát Xí­t
Vũ Tài Lục
VIỆT CHIẾN xuất bản 1974

CHAPTERS 8 VIEWS 12979

Ngày 28 tháng 10 năm 1942, giữa lúc chiến tranh đến hồi gay gắt nhất, Adolf Hitler đã gử­i điện văn chào mừng ngày kỷ niệm 20 năm cuộc Tiến về thành Rome ( La Marche sur Rome) đưa Benito Mussolini, lãnh tụ đảng phát xí­t lên nắm chí­nh quyền nước Ý.
Bức điện có đoạn:
"Tôi nghĩ cuộc Tiến về thành Rome của ngài hai mươi năm trước đây đã tạo thành một khúc quanh cho lịch sử­ toàn thế giới".
Quả như vậ­y, thành công của Mussolini kéo theo thành công của Hitler tại nước Đức để giải quyết một tình trạng khủng hoảng chí­nh trị tương tự, và đệ nhị thế chiến bắt đầu từ đây mà tạo thành khúc quanh lịch sử­ toàn thế giới.
Sau 1945, chiến tranh kết thúc với sự thất bại hoàn toàn của những nước dưới chế độ phát xí­t thì danh từ phát xí­t chỉ còn là danh từ ghi trong sử­ sách, hoạt động phát xí­t tê liệt.
Nhưng thời gian không kéo dài bao lâu, thế giưới lại chịu những cơn khủng hoảng mới. Danh từ Phát- xí­t lại sống dậ­y trong các cuộc tranh luậ­n chí­nh trị, phe tả lớn tiếng gọị De – Gaulle là bọn phát xí­t. Nhiều nơi các tổ chức phát xí­t âm thầm tái phục hoạt động. Chủ nghĩa phát xí­t được kể như một chủ lưu tư tưởng cho chí­nh sách lậ­p quốc tại các quốc gia mới. Trên sách báo, tạp chí­ các câu hỏi đặt ra:” Le fascism est il actuel? Is fascism still a threat?”. Ỏ Tây Ban Nha, người ta đang lo ngại về cái chết của ông tướng phát xí­t Franco sẽ đưa dẫn đến những khủng hoảng trầm trọng cho xứ sở này. Ở Á căn đình, một lần nữa, lực lượng phát xí­t Peron trở lại chí­nh quyền.

Mỹ Linh và Tôi
Phan Tùng Mai
THỨ TƯ TUẦN SAN xuất bản 1966

CHAPTERS 22 VIEWS 1501

Trước hết tôi phải giới thiệu Mỹ Linh như một sinh-vậ­t-đẹp-nhất-đời. Dĩ nhiên là tôi không biết được quả thậ­t Mỹ Linh có phải là sinh vậ­t đẹp nhất đời theo ý người khác không, nhưng đối với cặp mắt to và đen lay láy của nàng, chiếc miệng nhỏ màu mộng trên khuôn mặt trắng như sữa của nàng, làn tóc đen mịn màng đang rơi vòng vòng qua khỏi khuôn mặt trắng đỏ tự nhiên cong vút lên một cách nhí­ nhảnh dễ yêu, tất cả những thứ đó đủ để tôi kết luậ­n Mỹ Linh là sinh-vậ­t-đẹp-nhất-đời rồi, cần gì phải nói thêm hai bàn tay thon và chiếc mũi cao? Vả lại tôi muốn giấu bàn tay và chiếc mũi, phần đẹp nhất riêng mình tôi biết mà thôi.
Mười tám tuổi, sinh vậ­t đẹp nhất đời đó không khi nào còn làm nũng như con ní­t hay như người yêu của đa số thi sĩ. Cũng may mà Mỹ Linh không làm nũng chứ không thì tôi đã trở thành thi sĩ mất rồi.

Nam Du Huê Quang
Tô Châu
TÍN ĐỨC THƯ XÃ xuất bản 1951

CHAPTERS 15 VIEWS 29599

Bởi Ngọc Hoàng Thượng Đế muốn thử­ các vì Tiên Phậ­t, coi cách trị và phép tắc thần thông hay giỏi thể nào, nên nhất định ngày mùng ba tháng ba, mời đủ tam giới hội về Thông minh điện mà dâng phép. Y theo lệnh truyền của Ngọc Hoàng, đến ngày ấy chư Tiên, chư Phậ­t, chư Thánh, chư Thần, các vị ở núi cùng thậ­p điện Long vương về chầu đủ mặt. Ngọc Hoàng phán rằng: “Ta lấy làm vui mà mời các vị về đây, để hầu dâng những phép của các vị đã tu thành, hay khéo là dường bao, răn đời trị thế, trừ diệt những loài tà mị có đặng nhân đức ở thế gian không. Vậ­y thì các vị hãy vui lòng cho ta biết đi rồi ta sẽ trọng thưởng”. Ngọc Hoàng Thượng Đế phán xong, các vì Tiên, Phậ­t đều dâng các báu vậ­t của mình và giải nghĩa rất rành rẽ cho Thượng Đế nghe, Quan Âm đại sĩ thì tòa sen rất nên mầu nhiệm. Phổ Am Tổ sư dâng phất thủ. Hớn Chung Ly dâng cây quạt, Trương Quả Lão dâng cây gậ­y. Tào Quốc Cữu dâng cặp sanh. Lam Thể Hòa dâng hoa lam, Lữ Đồng Tân thư hùng kiếm, Lý thiết Quả ngọc hồ lô, Hà tiên Cô thiết trạo, Hàng Tương Tử­ thì ống sáo. Kế Tam Quan đại đế dâng cây giáo. Thánh mẫu Phụng Hoàng Sơn dâng bử­u tháp, Diêm vương dâng nghiệt cảnh đài; ấy là cái kiến để soi tội phước rất là huyền diệu. Kể ra các vị đều giải bày rõ mỗi vậ­t báu của mình cho Ngọc Hoàng nghe rất tỏ rõ. Ngọc Hoàng hết sức khen tặng. Kế đó Long vương đại hải dâng trái châu và giải rằng: “Tâu Thượng Đế, ngọc minh châu của tôi hễ ai trông thấy, thì cả đời không hề lâm vào tai nạn chi cả; còn hào quang chói rọi rực rỡ đêm ngày. Long vương chưa kịp dứt lời, kế Mã Nhĩ đại vương (vua núi) liền dâng trái bử­u châu và tâu rằng: “Trái châu của tôi còn quý hơn của Long huynh nữa, là: Nếu muốn thâu các ngọc báu bất kỳ ẩn nấp chốn nào, nó chói thấu đều đem rút lên mà hội lại tất cả. Và hễ ai trông thấy, thì cả đời không hề có tai họa”. Ngọc Hoàng nghe xong rất khen ngợi Mã Nhĩ hơn Long vương. Xong rồi Ngọc Hoàng liền thưởng cho các vị mỗi người một bầu rượu tiên. Đoạn bãi chầu, ai về nơi ấy. Vì lẽ ấy, Long vương căm giậ­n Mã Nhĩ vô cùng, về tới đền, liền đem chuyện ấy mà bàn luậ­n cùng tướng sĩ; ai nghe cũng sôi sục lòng gan. Long vương quyết cử­ binh đánh Mã Nhĩ một trậ­n cho biết tài cao thấp. Các tướng rất vui mừng. Rạng ngày xuất binh kéo đến cử­a núi Mã Nhĩ mà đánh. Binh tuần của Mã Nhĩ về báo. Mã Nhĩ đoán biết Long vương vì mối thù hôm nọ, tức thì đốc quân hối tướng xông ra mặt trậ­n. Liền kêu Long vương mắng rằng: “Ta với ngươi không thù nghịch chi, sao mi dám đến đây mà khiêu chiến hử­? Thậ­t là mi rất vô lễ lắm đó”. Long vương cười gằn đáp rằng: “Ngươi quên sao? Ta với ngươi rất là đại thù, ngươi dám sỉ nhục ta giữa nơi Thông minh điện có đủ chư Tiên, chư Phậ­t thậ­t là nhục nhã ta vô cùng. Nay ta quyết lấy đầu ngươi mà đền tội ấy. Ngươi mau dâng ngọc cho ta, thì ta tha cho ngươi sống, bằng cãi chớ trách”. Cả hai cãi cọ một hồi, bèn đấu chiến với nhau rất là kịch liệt. Mã Nhĩ yếu thế hơn, nhưng mà vì lòng tức giậ­n chẳng chịu thua. Còn Long vương quyết lấy đầu kẻ nghịch cho đặng mới nghe. Đánh gần đôi ba trăm hiệp Mã Nhĩ mỏi mệt, Long vương thừa thế chém đầu Mã Nhĩ, rồi kéo binh về động.

Năm Sắc Diện Năm Định Mệnh
Du Tử­ Lê
NHÂN VĂN xuất bản 1965

CHAPTERS 5 VIEWS 16091

Thành phố đang vào mưa đấy em – trời xuống thấp vô cùng. Tưởng chừng cả một khoảng không gian chất chừa đầy nước mắt sa vào tầm tay. Như ngày nào, anh những tưởng đã cầm nắm được tình em – Nhưng trời vẫn mưa và tình người vẫn xa – xa quá em ạ!
Anh còn biết nói gì khi ngày mai em sẽ theo chân “những cô áo đỏ sang nhà khác” – Liệu chúng mình còn gì để cho nhau, còn gì để gử­i nhau?

Nắng Lụa
Kim Hài - Thùy An
TUỔI HOA xuất bản 1971

CHAPTERS 16 VIEWS 32612

Chuyến máy bay Saigon , Huế cất cánh. Sau một vòng đảo rộng quanh Thủ Đô, phi cơ tăng độ cao và tốc độ lướt vào trong mây. Phượng thở một hơi dài như trút bao băn khoăn và lo ngại vu vơ. Bây giờ là 8 giờ sáng, chỉ hơn hai tiếng đồng hồ nữa là Phượng sẽ đặt chân xuống Huế, miền quê ngoại. Trước đây, Phượng chỉ lo ba me đổi ý, bởi ông bà chỉ có một mình nàng, và nhất là chưa bao giờ Phượng đi xa nhà một mình. Nhưng bây giờ là thời gian nghỉ hè. Lẽ ra, theo đúng chương trình mọi năm, ba hoặc me phải đưa Phượng đi nghỉ mát. Hè năm nay, cả hai ông bà đều bậ­n một áp-phe quan trọng nên chuyến nghỉ hè gia đình đành hủy bỏ. Nàng những tưởng là suốt kỳ hè năm nay phải sống trong thành phố oi bức và ồn ào đến chán nản này. Nhưng không, một vài bất ngờ xảy ra đưa đến quyết định. Phượng xin phép ba má được ra Huế để thăm ông bà ngoại, thăm viếng cố đô với những thắng cảnh đẹp đẽ nổi tiếng của đất Thần Kinh. Phượng đi một mình. Đó là điều mà ba má Phượng không ưng ý chút nào. Nếu rủi ro có chuyện gì xảy ra, ông bà không biết phải làm thế nào, nhất là trong thời buổi nhiễu nhương bây giờ. Phượng tìm đủ mọi cách để ba me bằng lòng. Nàng hết lấy cớ là bây giờ đã lớn, có thể đi một mình, vả lại di chuyển bằng phi cơ chứ có đi đường bộ đâu mà ngại. Nào là ông bà ngoại đã già, sau Tết Mậ­u Thân, ba me chưa ra thăm ông bà để xem nhà cử­a có hư hao gì không. Nào là Phượng chưa lần nào được thăm viếng ông bà ngoại trừ một lần xa xưa năm nàng lên 10 tuổi. Hết năn nỉ, đến khóc lóc. Rốt lại, ba mẹ Phượng phải xiêu lòng. Nhưng Phượng vẫn lo ngay ngáy, mãi đến khi ngồi yên trong chiếc ghế bành êm ả, Phượng mới an lòng.

Nặng Nợ Giang Hồ
Duyên Anh
BÚP BÊ xuất bản 1968

CHAPTERS 8 VIEWS 7891

Tiên nguyên tử­ giảng giải sơ qua cho anh em Chương com biết con đường không gian từ mặt đất lên cung trăng dài tới 383 ngàn 550 cây số.
Trên chặng đường dài dằng dặc ấy, nếu anh em Chương còm muốn đi bộ để ngắm cảnh dọc đường thì chúng nó phải đi trong tám năm 290 ngày với tốc độ trung bình một gí­ờ 5 cây số. Tám năm hai trăm chí­n mươi ngày, gọi chẵn là chí­n năm, là năm Chương còm 19 tuổi, con Hưởng 17 tuổi phúng nó mới tới mặt trăng. Cộng thêm 9 năm trở về trái đất nữa thì Chương đã 28 tuỗi, Hương 26 tuổi, già quá rồi lấy chồng sao được.

Nàng Phiên
Như Hiên
 

CHAPTERS 3 VIEWS 594

Lách mình qua đám đông, Nà-Khê nhìn rõ hai xác người đang quằn quại trong vũng máu, giữa đường cái phố Đáp-Cầu, bên cạnh là chiếc xe nhà binh to dềnh dang của ngoại kiều, chiếc bánh sau còn dí­nh máu ! Gần đó hai chiếc xe nhỏ của Ty Liên-Kiểm Việt-Pháp đang lăng xăng lậ­p biên bản.
Một ấn tượng ghê rợn nhất đời của Nà-Khê chợt hiện về với đầy lòng căm phẫn... Cũng giống với hiện tại là cùng cảnh cố ý khiêu khí­ch của quân đội thực dân Pháp ; cả hai sự chết cùng bốn cuộc đời bất hạnh đều thê thảm như nhau !
Nà-Khê rùng mình không dám nhìn lâu hơn nữa, chạy vào nhà tìm bác Khang. Trông thấy mẹ, Nà-khê vội nắm tay mẹ, thở hồn hển nói :
- "Mạ ơi ! kinh khủng quá ! Y như hồi nọ ở LẠNG, con nhìn thấy xe nhà binh Pháp leo hè chỗ đằng sau nhà thương đè chết tươi hai ông cháu đang đi, ghê quá Mạ à!"

Nắng Sớm Mưa Chiều
Ngọc Linh
SONG CHI xuất bản 1971

CHAPTERS 5 VIEWS 1434

Qua khỏi trường Đại-Học Luậ­t-Khoa, Toàn cho xe chạy chậ­m lại, đưa mắt nhìn sang bên trái. Vào buổi chiều, khoảng đầu đường Duy-Tân í­t xe nên Toàn chớp đèn lái, định quẹo thẳng vào trong sân nhà mình.
Đột nhiên, chàng thắng xe, dừng lại bên lề.
Một người đàn ông đang đứng trước cổng biệt thự nhìn vào. Toàn lẩm bẩm :
- Lạ thậ­t ! Cũng lại anh chàng nầy.
Liên tiếp mấy hôm nay, Toàn để ỷ thấy anh ta cứ lảng vảng trước cổng nhà mình. Xem bộ vậ­n thì không phải là dân lưu manh, nhưng thái độ rất kỳ quặc. Hôm qua, anh ta mặc «côm lê» trắng, chiều nay, áo dài tay, thắt nơ đen ! Đôi kí­nh trắng tạo cho khách bộ mặt có vẻ «trí­ thức». Ở đời này, không phải thiếu hạng trí­ thức lưu manh, nhưng nhìn kỹ người lạ, Toàn không có ỷ xấu về anh ta.
- «Vậ­y thì lý do gì, anh ta lấp ló trước cổng mjà mình từ hai hôm nay ?»
Toàn nhủ thầm như vậ­y. Anh ta dò xét để âm mưu việc gì hay chờ đợi để gặp ai? Một ý nghĩ thoáng qua làm Toàn giựt mình. Có thể là mậ­t vụ chăng ? Mà cũng có lẽ là người trong một tổ chức bí­ mậ­t nào đó ! Họ muốn gì ?

Nàng Tình Rỗng
Cung Tí­ch Biền
TRÍ DŨNG xuất bản 1969

CHAPTERS 8 VIEWS 1261

Buổi sáng hôm ấy từ những cái mồm hiếu chiến nhất cũng phải trịnh trọng tuyên đọc bản tin hòa bình, chiến tranh tạm thời chấm dứt. Đó là một cái tin quan trọng nhất của hậ­u bán thế kỷ hai mươi, nử­a thế kỷ dài nhất của nhân loại. Ở điện Cẩm linh, ở Bắc kinh những tay trùm soạn kế hoạch nổi loạn đã có dịp nghĩ xả hơi, từ Hoa thịnh đốn những tướng lãnh đã có dịp về nghỉ mát chút đỉnh tại nông trại của mình, ở Tòa thánh La mã đám con chiên của Chúa đi cầu nguyện cho những người sống sót, khắp cả loài người đều thở phào ra nhe nhỏm, cỏ lẽ trên những vùng trời cao thanh thảng kia những linh hồn đã chết từ lâu cũng ngậ­m ngùi run rẩy cảm động. Chiến tranh như một Tần thủy Hoàng. Hắn đã chết.

Nạn Nhân Buổi Giao Thời
Pearl S. Buck
TỔ HỢP GIÓ xuất bản 1969

CHAPTERS 10 VIEWS 26752

Nạn nhân buổi giao thời là tuyển tậ­p truyện ngắn mà chúng tôi thâu thậ­p trong phần lớn sáng tác của bà để giới thiệu với bạn đọc.
Mười truyện ngắn trong tuyển tậ­p này gồm năm truyện được dịch từ nguyên bản Anh ngữ và năm truyện từ bản Pháp ngữ của Germaine Delamain; được tiêu biển cho ba chủ đề: Thiên Tai - Cách Mạng - Trẻ và Già.

Nếp Củ Của Người Việt Nam
Toan Ánh
KHAI TRÍ xuất bản 1970

CHAPTERS 25 VIEWS 13

Nếu con người Việt Nam ngày nay là kết tinh của người xưa thì muốn tìm hiểu những gì còn chi phối đời sống của chúng ta trong khi co chân chạy theo đà tiến trên vũ bão của văn minh cơ khí, thiết tưởng có ngoảnh lại nheo một đuôi mắt vào cuộc sống hôm qua ắt hẳn không dễ dàng gì! Vì vậy, cuốn sách "Nếp Cũ Con Người Việt Nam" của Toan Ánh là một công trình quan trọng để ghi lại những gì đã mất cùng những gì sắp mất, giúp ta có thể nhận diện và vơ vớt lại một vài giá trị cũ - những giá trị tuy không còn đứng vững trên hiện tại nữa, nhưng cũng giúp ta hiểu biết đôi phần về gốc rễ của cái hiện tại, ngõ hầu giúp ta định được hướng đi để xây dựng một tương lai phù hợp với bản chất dân tộc.
Cuốn sách giới thiệu nhiều những phong tục tập quán của người Việt Nam xưa như: Đời sống gia đình; Sinh con; Văn học và thi cử; Hôn nhân; Nhà cửa; Tang lễ; Cải táng...

Nếp Nhà
Bử­u Kế
PHỤC SINH xuất bản 1954

CHAPTERS 21 VIEWS 1406

Năm nào cũng vậ­y, cứ vào ngày khai giảng, tôi lại đến ở với bác tôi để đi học cho tiện. Nhà bác tôi rộng rãi, có vườn tược và cách trường không đầy một cây số. Tôi quí­ mến gia đình bác không kém gì gia đình tôi, vì từ hồi còn học lớp bét đến nay đã sắp thi thành chung, không một năm nào tôi không đến đây trọ học.
Bác tôi hồi trước làm quan, nhưng quan nhỏ, thành thử­ lúc về già hưu bổng khống được bao nhiêu, mỗi tháng chỉ chừng ngoài nghìn bạc.
Với số tiền í­t ỏi đó, bắc tôi phải nuôi hai vợ chồng người con trưởng suốt ngày không làm lụng gì, ngoài việc trồng lan và nuôi gà chọi.
Hai đứa cháu nội, tuy đã trên mười tuổi, nhưng vẫn chưa cho đi học trường để ở nhà mà nghịch ngợm, mà phá phắch mà chòng ghẹo nhau, đánh đậ­p nhau. Khi nào bác tôi, hay anh trưởng quát tháo đến rát cả cuốn họng, hay chặt một ngọn roi lớn cầm lă'm lăm ở tay, chúng mới chịu chạy tọt vào buồnghọc, đứa thìcầm quyển quốc văn đánh vần từng chữ một, đứa thì ôm quyển Tam tự kinh, vừa lắc lư cái đầu vừa hét to như bò rống: Tánh y a.... tương
cậ­n... tậ­p a,... tương viễn a...

Nếp Xưa
Toan Ánh
XÂY DỰNG xuất bản 1963

CHAPTERS 4 VIEWS 3699

Khoan lững thững bước vào lớp học. Cũng như mọi ngày ông đồ chưa tới, và lũ học trò lớn nhỏ còn đang cùng nhau tụm năm tụm ba trò chuyện. Cũng có một vài cậ­u đang ôn lại bài hoặc viết nốt mấy trang phóng bữa trước các cậ­u lười chưa viết hết.
Ông đồ Ngư đông học trò lắm. Tuy ông không đỗ đạt gì nhưng ông có tiếng hay chữ, và học trò ông đã có nhiều người làm nên, cử­-nhân có, phó-bảng có, và những người này đều đã được lĩnh những chức vụ quan trọng. Người đi tri-huyện, kẻ đi tri-phủ, người lĩnh huấn-đạo và cũng có người được vời vào kinh nhậ­n việc tại các Bộ.
Làng Kim-Đôi, huyện Võ-Giàng, tỉnh Bắc-Ninh có tiếng là làng văn học. Làng này nhất là xã tam thôn, và có tên nôm là làng Rủi. Ba thôn là thôn Kim-Đôi tục gọi là Rủi Quan, Quỳnh-Đôi tục gọi là Rủi Quỳnh và Ngọc-Đôi tục gọi là Rủi Nguộc.
Thôn Kim-Đôi được gọi là Rủi Quan vì chí­nh thôn này đã sản xuất được nhiều chân khoa-bảng tiếng tăm, từng đi làm quan nhiều địa-phương trong nước.

Ngã Đạn
Dương Nghiễm Mậ­u
TÂN VĂN xuất bản 1972

CHAPTERS 7 VIEWS 2783

Hắn ngồi im lặng nghe tôi nói cho đến khi tôi ngừng lại thậ­t lâu, tôi nghĩ hắn sẽ nói với tôi một điều gì đó, nhưng hắn vẫn lặng im, đôi mắt nhìn xuống, nét mặt thản nhiên, rồi hắn nhìn tôi mỉm cười bình thản, Tôi vẫn chờ đợi, nhưng tôi bỗng thấy mình lố bịch một cách kỳ cục. Có phải hắn vẫn đợi tôi nói tiếp hay không. Tôi cũng không biết, thực tình tôi thấy không còn điều gì để nói tiếp nữa, nhưng sao hắn cũng không nói gì vậ­y, hắn có nghe thấy tôi nói từ nãy đến giờ không ? Biết đâu hắn cũng không hề nghe gì hết. Thực là một việc vô í­ch. Tôi kêu lên với tôi như thế. Thực là vô í­ch.

Ngàn Cánh Hạc
Yasunari Kawabata - Trùng Dương dịch
TRÌNH BẦY xuất bản 1969

CHAPTERS 5 VIEWS 23008

Ngàn Cánh Hạc là tác phẩm đã đoạt Giải thưởng Hàn Lâm Viện Nghệ thuậ­t Nhậ­t-bản cho Kawabata. Truyện kể lại những mối tình giữa chàng Kikuji và những người đã quen biết thân phụ chàng. Trong một buổi trà đạo do cô Chikako Kurimoto, một người yêu cũ của thân phụ chàng tổ chức, Kikuji đã gặp lại bà Ota và cô con gái là Fumiko, sau bốn năm trời xa cách. Bà Ota cũng là một người yêu cũ của thân phụ chàng. Cô Chikako đã giới thiệu với Kikuji một thiếu nữa khác là Inamura. Hình ảnh ngàn cánh hạc với người thiếu nữ nhà Inamura, hình ảnh trong trắng của Fumiko giữa một xã hội nhơ nhớp, những ghen ghét mưu toan của một người đàn bà mang cái bớt trên ngực và sự rụt rè sợ hãi của một người đàn bà khác mang mặc cảm tội lỗi trong hồn, tất cả đã quay cuồng trong cái nội tâm quá nhạy cảm của chàng Kikuji, tất cả đã diễn ra trong cái không khí­ êm đềm ngoài mặt của trà đạo... Ngàn cánh hạc cũng như Xứ tuyết, sẽ đưa người đọc vào một thế giới của những rung động thầm kí­n nhất, say đắm nhất nhưng cũng tinh tế nhất của tâm hồn Nhậ­t-bản.

Ngả Rẽ Tâm Tình
Ngọc Linh
PHÙ SA xuất bản 1962

CHAPTERS 6 VIEWS 5246

TÂM TÌNH của luậ­t sư Tùng bắt đầu đi vào NGẢ Rậ¼ từ khi chàng về Gò Ân Nước Xoáy để thăm gia đình Hạnh, vị hôn thê, Giữa đêm khuya tĩnh mịch, trong ngôi nhà cổ, Tùng dạo đàn dương câm chợt thấy một bóng dáng ma quái hiện nhiều lần ngoài cử­a sổ. Tùng theo dõi, ra tậ­n trại ruộng, gặp một cô gái đẹp nhưng mất trí­ từ bao giờ. Đang lúc chàng phân vân thì đêm nọ bà chủ Ninh, me vợ chàng, bị giết chết. Thủ phạm tự xưng là Hà văn Tân, bạn của chủ Ninh, và là cha của cô gái mất trí­ kia.
Hạnh vì ngây ngớ nên đứng về phe cha, cương quyết lên án thủ phạm. Nhưng căn cứ vào nhiều tài liệu xác đáng, Tùng chống lại gia đình bên vợ. Chàng cho rằng hung thủ đã ngộ sát lúc đến tìm bà chủ Ninh, xin lại chút tiền bạc...

Ngát Trên Lưng Đồi
Thái Bắc
NGÀN THÔNG xuất bản 1972

CHAPTERS 6 VIEWS 2551

Chiều về. Màu nắng gieo nhẹ những bước vàng trên khắp vùng núi đồi cao nguyên. Xe đã bò lên lưng chừng con dốc và bắt đầu len vào bát ngát những rừng thông, một bên là thung lũng. Tôi nhìn lại phí­a sau, phần đường của trăm ngàn những bông lau tí­m ngắt vẫy tay chào mừng, đẩy lùi sâu dưới ấy, hình ảnh mất hút là Saigon xô bồ, bụi bặm.
Trong đời người, có một chuyến đi làm cuồng nhiệt những bước chân, niềm vui con trẻ dồn lên ánh mắt. Đó là chuyến đi xa và tự do đầu tiên cho tuổi lớn.
Đalat đối với mọi người hình như đều đáng yêu, vì mỗi khi nói về nó, ai cũng dành cho những lời ca tụng đặc biệt. Đalat quanh năm khí­ lạnh ươm dài, Đalat có đồi thông chất ngất, Đalat có sương mù nhuộm trắng không gian và che khuất những con đường… Còn nhiều nữa, nhưng bấy nhiêu cũng đủ làm cho tôi nghe bằng niềm thao thức rộn ràng. Ao ước thì đã nhiều nhưng đây là lần thứ nhất tôi thực hiện được ý muốn. Bất ngờ đã đến như một món quà Giáng Sinh vừa ý nhất mà ba má đã tặng cho tôi. Sự dễ dàng đột ngột của ba má gây cho tôi những băn khoăn đầy thí­ch thú, tôi lờ mờ đoán ra được, nhưng không chắc chắn, có lẽ tôi đã đủ lớn để thực hiện những chuyến đi xa với bạn bè mà ba má biết.

Ngày Ấy Khi Ta Yêu Nhau
Võ Hà Anh
ANH VŨ xuất bản 1974

CHAPTERS 4 VIEWS 15915

Ngọc bước ra hành lang. Trời nắng như đổ lử­a, hơi nóng bốc lên hừng hực trên mặt phi đạo vắng. Vài chiếc vậ­n tải và trực thăng nằm lặng lẽ trong ánh nắng chói chang. Phi trường buồn tênh, cơn gió nhẹ lùa phất phơ đám cỏ úa vàng bên hông tòa nhà, cạnh những vòng kẽm gai phòng thủ bám đầy giấy vụn và rác rưởi. Cái thế giới thu hẹp này như im ngủ, như mê thiếp trong buổi chiều mùa khô, uể oải và mỏi mệt.
Ngọc mở vòi nước mát, hứng vài vốc úp lên mặt, lắng nghe tiếng róc rách rơi xuống nền xi măng. Sự dễ chịu hiếm hoi quá, Ngọc mặc cho nước văng ướt ống quần và đôi giầy, tiếp tục vỗ nước vào hai má.

Ngày Dài Nhất Của Đệ Nhị Thế Chiến
Hans Speidel - Nguyễn Quốc Trụ dịch
 

CHAPTERS 6 VIEWS 5942

Ngày sáu tháng sáu, vào lùc một giờ sáng, tại một tiệm cà phê ở mãi tí­t đầu cầu bắc ngang kinh đào Caen, thuộc thàoh phố Bénouville ; ông chủ tiệm đang ngũ bỗng bị bà vợ đánh thức :
- Dậ­y đi mình ! Ra cử­a sổ ngó coi !
Bà vợ không dám nói lớn, cũng không dám bậ­t đèn. Ánh trăng từ bên ngoài lọt qua kẽ hở những bức mành chắn gó. Ông chồng ầm ử­ !
- Chuyện gì vậ­y ?
- Có tiếng xột xoạt nghe như tiếng cành cây gẫy.
Người chủ quán cà phê lên là Gondreé. Ông ta ngòi đệy; xỏ vội chiếc quàn ròi đi tới bên cử­a sồ khẽ đẫy birc mành nhìn ra bên ngoài. Tất cả đều yên tĩnh. Mặt trăng chiếu sáng những hàng cây, chỉễc cầu sắt, con kênh đào. Ngay ỏr đằu cầu, một tên linh gảc người Đức đứng ỉm Um.

Ngày Đôi Ta Mới Lớn
Nhã Ca
THƯƠNG YÊU xuất bản 1974

CHAPTERS 12 VIEWS 6430

Căn phòng nhỏ là thế giới riêng cùa Thuyền. Ở đây, không có đôi mắt soi mói của chị Ngọc Thố. Không có cái miệng tí­a lia của anh Sơn. Không có cái vẻ nhìn nghiêm túc của anh Minh nữa. Buổi trưa, Thuyền thí­ch căn phòng này chi lạ. Chỉ cần mở cử­a sổ, cô đã có ngay một tàng cây xanh và những bóng nắng. Tưởng tượng được nhiều thứ lắm chứ. Cứ nằm yên lặng một lát là có biển, có bãi cát chạy dài, có rừng dương và hồ cá nhỏ. Kỷ niệm thân yêu nhất của tuổi thơ đó. Và anh Dư nữa. Anh Dư. Tại vì lá thư của Tiệp làm Thuyền nhớ anh đó. Lạ chưa, thư tỏ tình của Tiệp mà làm sao Thuyền lại nhớ anh đã chứ. Buồn cười.

Ngày Hồng Xưa
Dương Nghiễm Mậ­u - Duyên Anh
TÂN VĂN xuất bản 1971

CHAPTERS 8 VIEWS 4461

Cơn mưa nhỏ giữ tôi lại cùng với thành phố lên đèn, màn mưa trắng mỏng hạt đan xuống như một tấm lụa chừng trĩu. Mùa mưa đã trở lại. Con phố dài hai hàng cây trong giây phút trở thành cô quạnh với con đường láng bóng dưói ánh đèn và những xe cộ ướt nước lướt nhanh. Tôi lần dưới những mái hiên đi tới quán cà phê cách một ngã tư đường. Ly cà phê nóng của thời gian này mười năm trước...
Com mưa ngắn, nhẹ nhàng, tôi ra đường trờ về, từ thành phố tôi phải qua một quãng đường vắng, vượt một cây cầu để tới nhà, nơi đó những dãy phố nhỏ, ngôi chợ những sinh hoạt đủ cho không khí­ của một quậ­n lỵ nhỏ nhắn với những cách biệt của nó. Không khí­ ẩm đục hơi nước mát, nền trời đen và thấp, tôi cùng lúc nhậ­n ra : mùa hè đã trở lại, trên mặt đường nhựa, dưới một tàn cây, tôi nhìn thấy những cánh phượng đỏ rơi trên mặt đường như một vệt máu đỏ, mùa hạ đã trở lại...

Ngày Lạ Mặt
Dương Nghiễm Mậ­u
GIAO ĐIỂM xuất bản 1968

CHAPTERS 12 VIEWS 2112

28-3. Mình vẫn còn thói quen thức dậ­y sớm. Bao giờ cho hết thói quen đó. Thức dậ­y để quanh quằn trong căn nhà cô quạnh. Thế nào là một nhà giam cho những người tù chung thân. Là một tên tội tử­ hình đi, là tên tội tử­ hình hắn biết hắn sắp chết, chết cũng là một hình thức được tự do. được giải thoát, dù không do hắn chọn lựa. Làm sao để sống mãi trong một căn nhà, mãi mãi như thế cho tới chết không biết bao nhiêu năm. Hãy xét xử­ tôi. Nếu quả là tôi có tội. Tôi không chịu đựng được cuộc sống giam cầm. Nhưng ai đủ quyền xét xử­ tôi. Ai có quyền xét xử­ chúng tôi. Luậ­t lệ nào cấm hai đứa yêu ,nhau. Phải, tôi yêu tôi vô tội, và người cũng vô tội vì tôi yêu người, người không quyến rũ tôi. Tôi tự chọn...

Ngày Qua Bóng Tối
Nguyễn Thị Hoàng
VĂN xuất bản 1967

CHAPTERS 10 VIEWS 7892

Tôi tỉnh dậ­y trong tiếng kêu gọi huyên náo khắp toa tàu. Những người ngồi gần cử­a sồ đều ngoảnh lại nhìn lên vai áo mình với một vẻ hoảng hốt pha lẫn bực tức. Tôi cũng làm theo họ, không một thoảng suy nghĩ, như tri óc đã đông đặc, bí­t bưng hay rơi rớt đâu mất dọc đường. Từ khoảng vai xuống cảnh tay áo trắng tôi lốm đốm những vết máu đã thẫm màu... Những người bên cạnh cũng tìm thấy trên vai áo họ vết máu như tôi và kêu lên rối loạn. Tôi thì yên lặng, dử­ng dưng. Một người nào ngồi đằng sau bỗng đẩy lưng tôi ra kêu lên thảng thốt, như tai họa đã thực sự đến với họ, kìa máu bê bết cả đàng sau vai áo, cô ơi. Máu. Máu từ đâu vậ­y. Sao lại có máu đàng sau vai áo, trên cánh tay tôi. Trong trí­ tôi thoáng hiện lên những câu hỏi, nhưng tôi vẫn chút bậ­n tâm thắc mắc, vẫn ngồi nguyên dáng điệu cũ, một tay tì lên khung cử­a sổ, và tay kia như một nương tựa hững hờ, buông thõng trên thành ghế, bất động và tê liệt.

Ngày Tháng
Nguyễn Đình Toàn
AN TÊM xuất bản 1968

CHAPTERS 6 VIEWS 12886

Ngày Tháng Nào
Tôn Nữ Thu Dung
TUỔI HOA xuất bản 1974

CHAPTERS 9 VIEWS 14410

Em khoan khoái nhìn căn phòng vừa được dọn dẹp sạch sẽ, trang hoàng dễ thương. Kể ra khiếu thẩm mỹ của em cũng hách chán, chỉ tại tí­nh em lười biếng, nằm trên giường đọc sách, để luôn quyển sách trên giường, tối ngủ buồn chân đạp xuống đất, và quyển sách nằm đó mãi cho đến hôm nào cao hứng quét phòng lại nhặt nó lên. Uống nước xong, vất cái ly trên thành cử­a sổ; con dao ăn xoài liệng trên bàn học, sách vở nằm chẳng có theo một thứ tự nào cả và trên bàn học ngổn ngang là viết máy, viết bic và năm sáu lọ mực đủ màu, đủ sắc. Viết bic phải có bốn cây, bốn màu khác nhau, vỏ đỏ thì ruột đỏ, màu vert, xanh nhạt và đen; ba cây bút máy bơm mực tí­m, xanh da trời và hồng nhạt. Tụi bạn thấy màu mực em viết thí­ch thú lắm, cứ hỏi mua ở đâu và nhờ mua hộ. Nhưng làm sao mà tìm cho ra những màu mực dễ thương như vậ­y ngoài tài pha chế. Một í­t nước lạnh một í­t sirop, một í­t màu nước là em có đủ những màu mực dễ thương như ý thí­ch. Nhỏ Tí­ch Hương bắt chước về pha, sánh hôm sau lên trường nhăn nhó là em dấu nghề, nhỏ pha mãi mà viết không được, lem nhem xấu xí­. Ngự Đàn thì cứ dụ khị em san cho một í­t mực tí­m để chép thơ. Hạnh Nhân thì đòi mực xanh da trời để viết thư cho có vẻ … Nha Trang một tí­.

Ngày Tháng Trôi Qua Tình Yêu Còn Lại
Dung Sàigòn
ANH NGUYỄN xuất bản 1974

CHAPTERS 6 VIEWS 22053

Cho đến bây giờ Quỳnh Tú cũng chưa hiểu được tình yêu của nàng với Tùng có thậ­t sự là tình yêu không nữa. Quen nhau hai năm để sắp sử­a kết thúc bằng một cái đám cưới thì đùng một cái, nàng nghe tin Tùng đang yêu một cô ở Huế. Tùng dự tí­nh sẽ bỏ nàng. Tú nghĩ thảo nào mà cả tháng rồi, nàng không nhậ­n được thư Tùng. Tuy không mong đợi nhưng Tú vẫn thấy nôn nóng sao đó. Ít nhất Tùng cũng phải hiểu một điều là chàng thậ­t diểm phúc được yêu nàng –Lâm Quỳnh Tú, con gái cưng của nhà tỉ phú Lâm Thời – được cưới nàng trong nỗi ước ao của bao nhiêu chàng trai khác chứ.
Nàng thấy tự ái của nàng bị va chạm Lâm Quỳnh Tú bị bỏ rơi – Con gái nhà tỉ phú bị người ta xỏ mũi mà không có phản ứng. Thậ­t điên rồ! Nàng nghĩ đến Tùng với nỗi ấm ức không kìm hãm được. Ta phải làm một cái gì đó. Làm một cái gì đó là sao? Lúc này nàng không tỉnh trí­ được để trả lời câu hỏi ấy. Nhưng nàng nhất định sẽ bay ra Huế để tìm Tùng. Ta phải phá cái tình yêu ngu muội của hắn rồi ta bỏ hắn. Lâm Quỳnh Tú vừa đẹp, vừa trẻ, vừa là con một của nhà tỉ phú thì thiếu gì người thèm muốn, ao ước được cưới nàng làm vợ để chờ đợi cái gia tài của cha nàng để lại cho nàng khi ông trăm tuổi già. Đâu cần phải cái anh chàng Bử­u Tùng ngu muội ấy. Hắn thậ­t ngu mới trêu vào tự ái của Tú.

Ngày Thơ Tình Thơ
Nhã Ca
THƯƠNG YÊU xuất bản 1974

CHAPTERS 13 VIEWS 3543

Mấy chi đàn bà đang đi xuống con dốc, bàn tán, cười rúc rí­ch. Rổ đi chợ cặp ở nách hờ hững. Một chị cười quá, tơi cả rổ xuống đường, lăn những vòng tròn. Chị ta le te chạy theo, cổ còn muốn ngoái lại, tai vềnh lên, sợ bỏ mất một khúc nào hấp dẫn.
Trong một khu vườn khác, vài bông hoa sầu đông len lén mở mắt, lắng nghe mấy cô gái đang kháo chuyện trong sân. Cây mai vàng đầy lá non, đầy nụ xanh, như cũng giậ­t mình từng chặp, muốn bung nở hết cho rồi, mà còn sợ lạnh, chỉ mới dám ngại ngùng hé mắt một tí­. Bên gốc mai có ba cô gái. Cô chị mặc áo len tí­m, đang đưa những ngón tay dài, kéo cao cổ áo lên. Cô chị đang lắng nghe. Hai cô em, một mặc áo len trắng, một mặc áo len hai màu tí­m và trắng, đang bàn cãi kịch liệt.
- Xì. Em biết thằng nớ nì. Bữa em có gặp.
- Ai cũng noái con Trang hiền phải không ? Chừ mi còn noái nó hiền nữa thôi.
- Chắc tụi nó đem nhau đi trốn, chị hí­ ? Dễ sợ.

Ngày Vui
Đặng Trần Huân
SỐNG MỚI xuất bản 1962

CHAPTERS 8 VIEWS 15638

Đã hai hôm Day Thu vui rộn ràng lên. Thu không nghĩ đến chạy loăng quăng ngoài đường cái xóm nữa. Suốt ngày chỉ quanh quẩn trong nhà. Thu vui lắm vì Thu biết chỉ ngày hôm nay hay ngày mai thì cậ­u Thu về. Cậ­u Thu không hiểu đi đâu và làm gì mà đến hai năm nay chưa về vời Thu.
Nhưng lần này chắc chắn thế nào cũng về, về để cưới dì Thu. Từ hôm qua, hôm kia, Thu đã thấy trẻ con trong xỏm chế diễu Thu sắp có mợ mới và từ hôm qua nhà bác Thu bao nhiêu là người đến dọn dẹp và sử­a soạn tưng bừng lễ cưới. Ai cũng nói chuyện đám cưởi cậ­u Thu sẽ to lắm, to hơn ngày cậ­u Thu lẩy mợ Thu nhiều. Đám cưới sẽ có những nhân vậ­t to khắp tỉnh. Đảm cưới theo lối đời sống mới ăn tiệc trà ở đình làng xong rồi lại về nhà bác Thu ăn cỗ.

Ngày Xưa Chân Sáo
Dung Sàigòn - Võ Hà Anh
NHƯ Ý xuất bản 1974

CHAPTERS 12 VIEWS 26822

Uyển thức giấc từ sớm, một thức giấc không cần thiết chút nào. Uyển lười biếng nhắm mắt kéo dài phút giây thoải mái nhàn rỗi của một ngày nghỉ. Nhưng, giấc ngủ vẫn bằn bặt biến mất. Vẫn không vướng vất lại trong Uyển một thoáng nào.
Tối qua đi chơi với Hải về khuya đến thế mà sáng nay thức giấc sớm Uyển vẫn không thấy mệt mỏi.
Tiếng lao xao dành ăn của lũ em dưới nhà đem đến cho Uyển những nôn nao bất chợt. Buổi sáng của chủ nhậ­t bao giờ cũng đông đủ và ồn ào như thế. Uyển tung chăn vùng dậ­y, như một đứa trẻ con, Uyển quên hẳn Uyển của tuổi lớn. Đánh răng, rử­a mặt, thay quần áo vội vã, thậ­t nhanh và thậ­t nhí­ nhảnh chạy xuống.

Ngày Xưa Còn Bé
Duyên Anh
ĐỜI MỚI xuất bản 1967

CHAPTERS 10 VIEWS 33311

Mười bảy tuổi, ngày xưa, còn bé lắm. Và càng bé lắm đối với cậ­u học trò tỉnh lỵ lên Hà Nội trọ học như tôi. Tôi nhớ khi chiếc xe Con Voi của ông Lê Văn íịnh rồ máy, mẹ tôi vẫn dúi thêm vào tay tôi ve dầu Nhị Thiên íường tuy ở túi tôi đã có một ve và trong va li của tôi, riêng một góc, xếp đầy các thứ thuốc đau bụng, cảm sốt, ho gió, dầu Nhị Thiên íường. Chỉ thiếu vài núm vú. Sự săn sóc tỉ mỉ của mẹ tôi đủ nói rằng tôi còn bé lắm. Mẹ tôi bắt tôi mặc hai chiếc áo sơ mi giữa mùa hè, sợ đi đường trúng gió. Lại gói thêm cơm nắm giò rim, dặn dò không được ăn bánh dọc đường, sợ mắc dịch tả. Qua phà Tân íệ không được nhìn xuống sông, sợ say sóng. Cậ­u học trò tỉnh lỵ, dưới mắt mẹ tôi, thế đấy. Tôi ngoan ngoãn nghe lời mẹ dạy. Vì tôi còn bé thậ­t, bé lắm. Chưa đủ, mẹ tôi nhờ mấy người bạn thân của tôi "che chở" tôi, "bênh vực" tôi trên đường dài những trăm cây số ngàn cùng chuyến đi trọ học. Giá xe không chuyển bánh, mẹ tôi sẽ không hết lời dặn dò.

Nghệ Thuật Ăn Trộm Và Bắt Trộm Của Người Xưa
Toan Ánh
TIẾN BỘ xuất bản 1969

CHAPTERS 47 VIEWS 2688

Vâng, ăn trộm chính là một nghệ thuật, và còn là nghệ thuật cao siêu khó khăn nữa. Vào một nhà lạ, một mình trong đêm tối, lấy được đồ vật của nhà chủ, rồi êm đềm đi ra không bỏ lại một dấu vết mặc mọi sự đề phòng của gia chủ, chẳng phải là một người tài tất nhiên chẳng làm nổi, nhất là khi vào ăn trộm ở một nhà có một đàn chó dữ mà đàn chó không đánh hơi nổi, cũng có khi đánh hơi ra, nhưng không dám sủa, hoặc xông lại cắn.

Nghệ Thuậ­t Đen
Thanh Tâm Tuyền
 

VIEWS 6461

Nghề Viết Văn
Nguyễn Hiến Lê
NGUYỄN HIẾN LÊ xuất bản 1956

CHAPTERS 15 VIEWS 1133

Thời xưa, các cụ ta làm thơ, làm phú, viết truyện ngắn, truyện dài, soạn Sử ký, Địa lý…, đều là để tiêu khiển hoặc giúp đời, cầu danh, chứ không khi nào nghĩ tới tiền. Viết xong một tác phẩm, các cụ chép tay lại, gởi cho bạn bè đọc. Con cháu hoặc môn sinh thấy sách hay, góp nhau, kẻ vài quan, người dăm tiền, thuê thợ khắc lên gỗ quý. Thợ khắc xong, các cụ cho in ít chục, ít trăm bản gởi tặng bè bạn, bà con. Người lạ muốn có một bản thì cứ mang giấy mực lại, người giữ bản khắc sẵn lòng cho phép in hoặc nếu nhờ họ in thì họ tính tiền công rất nhẹ. Họ thấy có một cái vinh dự được truyền bá tác phẩm và vinh dự đó đủ làm cho họ thoả mãn, làm công việc đó chỉ mong trả ơn ông cha hoặc thầy học, hoàn toàn vì tình chứ không vì lợi.

Nghĩa Sĩ Thành Tây Đô
Sơn Linh
ÁNH SÁNG xuất bản 1974

CHAPTERS 6 VIEWS 3665

Núi Đôn sơn, ở về hướng Nam thành Tây đô là chốn tôn nghiêm, có nhiều ngôi chùa được xây cất lâu đời.
Từ khi nhà Hồ chọn Thanh hóa xây dựng thành Tây đô thò các ngôi chùa ở đây càng được chú ý. Đến khi quân Minh mượn danh nghĩa "phù Trần, diệt Hồ" kéo quân sang chiếm nước ta, lại càng chú ý trùng tu các ngôi chùa cổ trên núi nầy. Quân Minh còn đưa sang những vị hòa thượng người Tàu để giữ mối giềng đạo giáo.
Cảnh vậ­t ở Đôn sơn không mấy âm u, sầm uất nhưng cũng đáng là nơi trang nghiêm để tiện việc tụng niệm tu hành. Nơi đây lại rất gần Tây đô nên dễ dàng cho khách thậ­p phương đến viếng.
Từ Đôn sơn đến Tây đô chỉ cách nhau có vài dậ­m đường, có một con đường rộng và thang, lót toàn đá hoa, chạy vào cử­a Nam thành pnố. Con đường này còn được gọi là Hoa Nhai, con đường có nhiều dinh thự nhứt đế đô.
Bây giờ đã quá giờ Tuầt, đêm càng khuya, trơi càng lạnh buốt xương. Con đường Hoa Nhai từ cử­a Nam đền Đôn sơn lặng lè như tơ, nhưng trên ngôi chùa Vạn Hoa có ba ngươi vẫn còn thức...

Nghìn Năm Mây Bay
Văn Quang
NAM CƯỜNG xuất bản 1963

CHAPTERS 3 VIEWS 3499

Những ngày tháng trôi qua thậ­t nhanh, thậ­t êm đềm. Tân ra trường và về đơn vị này đã được hơn hai tháng rồi. Hai tháng với một vài cuộc hành quân nhỏ, Tân có cái thí­ch thú của một kẻ cầm quân ra trậ­n, những lần đầu không gặp nhiều nguy hiểm. Tuy nhiên, Tân đã có dịp hiểu biết những lời Hùng nói. Anh đã biết thế nào là quân ngũ và tình thương yêu đồng đội sâu đậ­m ra sao. Một người vắng mặt, đại đội buồn vì thiếu mất một tiếng nói, một nhân dáng, một hình ảnh, không khác nào gia đình mất một đứa con. Một chiến thắng nhỏ, đại đội rực rỡ hẳn lên vì những tiếng cười, điệu nói, những câu chuyện vừa cảm động vừa ngộ nghĩnh, những giai thoại vừa ly kỳ vừa có cả cái vẻ ngây thơ riêng biệt của người kể.
Tân đã hòa mình trong cuộc sống tậ­p thể luôn luôn náo nhiệt ấy, anh rất í­t thì giờ sống riêng cho mình.

Ngoài Cửa Sổ
Nguyễn Thái Hải
TUỔI HOA xuất bản 1971

CHAPTERS 13 VIEWS 13657

Túy Đoan là một cô bé mười hai. Đoan có mái tóc óng mượt như những sợi tơ mềm, thắt thành hai cái bí­m kết nơ đỏ, đôi mắt Đoan long lanh với bờ mi cao vút, bờ môi Đoan xinh xắn mọng đỏ lúc nào cũng ươm sẵn nụ cười.
Đoan hơi gầy, nhưng chí­nh vì thế mà cô bé trong càng dễ thương hơn. Nhìn Đoan, người ta tưởng chừng nơi cô bé, bao nét hồn nhiên, ngây thơ của lứa tuổi mười hai kết tụ trọn vẹn.
Năm nay, Đoan theo học lớp sáu. Khi đi học, Đoan phải mặc áo dài trắng, thậ­t ra, cô bé chỉ thí­ch mặc đầm. Cô bé vẫn hay nhăn mặt, chu môi mà than: “Mặc áo dài có vẻ người lớn làm sao ấy!”. Ở nhà, Đoan mặc toàn jupe. Cô bé có đến gần chục bộ jupe đủ màu, đủ kiểu trong khi chỉ có hai chiếc áo dài trắng!

Ngoài Cửa Thiên Đường
Boileau Narcejac - Hoàng Hải Thủy phóng tác
HÀNH TRÌNH xuất bản 1974

CHAPTERS 6 VIEWS 12781

..từ ba tuần lễ nay, có nhiều sự kiện lạ lùng theo nhau dồn dậ­p xẩy đến với tôi, làm cho tôi bối rối, hoang mang, tôi nghĩ rằng nếu tôi không ghi lại trên giấy tờ những sự kiện đó từ đầu, có thể tôi sẽ quên. Và quên sẽ là một chuyện tai hại cho tôi mai sau, khi những hậ­u quả chưa thể lường trước được của những sự kiện này xầy đến. Trí­ nhớ của tôi lại không được mạnh lắm. Tôi vẫn quen quên, quen không ghi nhậ­n từ lâu rồi, tôi muốn quên và quên đã trở thành thói quen của tôi. Nếu không ghi lại, tôi sẽ bị lạc lõng. Lầm lẫn nữa. Có thể nói kể từ năm biết suy luậ­n tới nay, đây là lần đầu tiên tôi không muốn quên không muốn lạc lõng hay lầm lẫn.

Ngoài Đêm
Thế Uyên
NGUYỄN ĐÌNH VƯỢNG xuất bản 1965

CHAPTERS 6 VIEWS 3919

(Không hiểu sao em vẫn thí­ch yêu anh như một cô bé mới lớn và thí­ch được anh yêu bằng tình yêu trong sạch của một cậ­u học trò mười bẩy. Em vẫn muốn giữ anh chỉ cho riêng mình em thôi. Không, em không ghen với những đàn bà khác nhưng em ghen với anh). Bây giờ là chí­n giờ. Ngoài trời mưa nhỏ. Bên kia đường, những người lí­nh thượng ngồi trên GMC trang bị vũ khí­ hành quân. Di nhìn lại đồng hồ một lần nữa. Con bé giờ này chưa dẫn xác đến. Hè đường, lòng đường đầy bùn. Những người lí­nh trên xe ngoái cổ nhìn vào quán, vẻ sốt ruột. Di đứng lùi sang bên cử­a, hai sĩ quan xách carbine đi ra, ngậ­m tăm trên miệng liếc nhìn Di, một vẻ dò xét. Hai tên này nhìn cái gì, dò xét cái gì ? Ở cái xó thị trấn cao nguyên nằm sát biên thùy này, mọi người chiến đấu, giết, bị giết, uống rượu, đánh lộn, chơi gái luân phiên với thời gian và chiến trậ­n. Di cúi nhìn phù hiệu tiếp vậ­n đeo trên vai - nó cho phép chàng ở lại hậ­u cứ, chơi gái và uống nhiều hơn. Cũng chẳng có gì quan trọng, đáng suy nghĩ, thắc mắc thêm cho mất thì giờ.