^vmBOARDS

Cơn mơ biển - Truyện ngắn của Phan Trang Hy

Cơn mơ biển
--------------------------------
1. Chiều về. Trên bãi biển vẫn còn đông người, sự nóng bức của thời tiết làm cho
con người tụ về vùng biển. Bữa cơm tối, chắc họ sẽ ngọn miệng hơn. Các người
dân chài không đi biển. Họ ngồi nhìn sóng nước xa xa đoán từng luồng cá. Một số
người cặm cụi vá lại những mảng lưới để chuẩn bị ra khơi.
Hoàng đang ngồi vá lưới. Từng con người đi qua trước mắt Hoàng. Ở họ có đủ
màu sắc, hương vị của cuộc đời. Ở họ có sự thảnh thơi, hạnh phúc. Nhiều lần,
Hoàng ao uớc chút hạnh phúc bé nhỏ đến với mình, nhưng anh đã để mất nó. Mất
vì sao, đến bây giờ, anh vẫn chưa lý giải được. Anh chỉ biết rằng hạnh phúc nhỏ
bé ấy đã tuột khỏi như những lần anh đánh bắt cá, những con cá tưởng sẽ được,
thế mà, chúng lại quen màu lưới, sắc lưới, hương vị lưới và chúng lẫn tránh để
khỏi rơi vào cái chết. Dẫu Hoàng có nhảy ùa xuống biển để bắt chúng, nhưng anh
sẽ chẳng bao giờ bắt được, vì cá kia, trong lòng biển, cá thậ­t sự tự do vùng vẫy
theo sự sống còn mà Tạo hoá đã dành cho.
Âm thanh của biển cứ vang vọng một cách kỳ diệu, sống động không bao giờ dứt.
Nhiều lần, Hoàng lang thang trên bãi biển sau những ngày ra khơi đánh cá. Hoàng
đi một mình, thí­ch đi một mình để đếm bước chân mình. Cứ đi và đi. Sóng biển cứ
đổ vào bờ theo nhịp đếm của từng bước chân. Hết đi lang thang, Hoàng lại đăm
chiêu nhìn ra biển như để khám phá sự kỳ diệu của biển. Hiền hoà, hung dữ, bình
thản, sống động, yên lành, nổi sóng … Là biển chăng ? Không cây trái, không
bướm lượn ong bay, biển vẫn cung cấp đầy đủ cho con người yêu biển những gì
nó có.
Hoàng đứng dậ­y sau khi vá xong mảng lưới. Những tay chài đang ngồi hút thuốc,
nói chuyện tôm cá. Cuộc đời của họ thậ­t bình dị. Họ không mơ ước gì hơn là
được mùa cá. Hoàng đâu quên những ngày mùa, cá về đầy ắp. Nục, trí­ch, phèn,
cơm … Đủ loại. Tất cả đều lấp lánh sáng dưới trời đêm. Hàng chục quang gánh
gánh cá thoăn thoắt. Các cô gái cười nói luôn miệng. Nhìn Hoàng, nói những câu
liên thoắng, các cô khúc khí­ch cười như vỡ vầng trăng non.
Sống ở vùng biền từ nhỏ đến giờ, trước mắt Hoàng, các cô gái đôi lúc làm anh
rung động, sự rung động của người đàn ông trước vẻ hấp dẫn của biển. Dẫu rằng
một ngày kia, các cô có con, da thịt không còn đầy hơi xuân biển, trên gương
mặt đầy vết chân chim hải âu, nhưng chắc chắn rằng con cháu của các cô sẽ đẹp
hơn các cô thời con gái.
- Hoàng ! Vá lưới xong rồi hả? Lại đây hút thuốc ! - Tiếng của Hân, người bạn thân
của Hoàng.
Hoàng nhậ­p vào đám dân chài. Họ bàn công việc cho những ngày đến. Ngày mai
luôn luôn là những ngày thôi thúc họ. Ngày mai là tương lai của cuộc đời họ.
Đám dân chài chia tay nhau. Chỉ còn lại Hoàng và Hân tựa lưng vào chiếc thúng
chai nhìn ra biển.
- Bao giờ mày tí­nh chuyện lấy vợ? Không lẽ nhớ hoài Loan sao ? – Hân nói với tất
cả lòng của người bạn thân chân thành - Mày thấy con Giang, em gái tau có
được không ? Nó yêu mày thậ­t tình đó. Tau cũng muốn có thằng em như mày. Ý
mày sao ?
Hoàng chỉ im lặng. Người tắm càng lúc càng đông. Tiếng người, tiếng biển rộn
ràng. Một lát sau, Hoàng lên tiếng :
- Thôi đừng nói chuyện vợ con nữa ! Cậ­u lo xăng dầu, kiểm tra lại máy móc chưa
? Bác ở nhà còn ốm, đội mình còn mười ba người có đủ sức để ra khơi không ?
Mình lo ghê.
Hoàng uể oải bước vào nhà. Nhìn vẻ mặt buồn xo của Hoàng, mẹ Hoàng hỏi:
- Có việc gì thế con ?
- Không có việc gì, mẹ đừng có hỏi – Anh trả lời bực dọc.
- Mẹ dọn cơm con ăn nghe.
Ngồi nhìn Hoàng ăn cơm, bà e dè nói :
- Chuyện vợ con , con tí­nh giùm mẹ, chứ con.
Hoàng vẫn gằm mặt ăn cơm. Anh không biết phải nói gì với mẹ cả. Mẹ chắc sẽ
buồn khi anh trả lời không. Anh ngại nói tiếng không đó. Nó bất nhẫn! Nó tàn tệ !
Thôi thì im lặng vẫn hơn.
- Mẹ thấy con Giang nết na, được đó. Có ưng thì mẹ nhờ người đi hỏi.
Hoàng vẫn im lặng, giọng mẹ buồn buồn :
- Thế thì con đợi mẹ chết rồi mới lấy vợ sao ? Mẹ sống đến ngày thấy cháu nội
được không ? Nếu Trời Phậ­t thương tình cho mẹ sống lâu thì mẹ chiều ý con, lấy
vợ hay không là tuỳ con, mẹ đâu có quyết được.
Hoàng ngồi trơ ra. Anh không dám nhìn mẹ. Anh thầm nhủ : “Mẹ ơi. Mẹ có hiểu
lòng con không nào ? Con nào dám trái ý mẹ. Nhưng mẹ ơi, con chưa một mảy
may yêu Giang thì làm sao con lấy làm vợ. Con biết mẹ buồn khi con chưa chịu
lấy vợ. Con có lỗi với mẹ nhiều. Mẹ tha lỗi cho con, nghe mẹ”.
Căn nhà buồn hơn. Họ không nói gì với nhau nữa. Mẹ Hoàng đã dọn mâm xuống.
Hoàng đi nằm. Anh vẫn vơ nghĩ suy. Anh thiếp đi trong suy nghĩ vẩn vơ. Nó kia ,
cô gái anh yêu kia kìa. Nó đẹp như tiên đang vẫy gọi anh đến với nó. Ôi, nụ cười
của nó, nụ cười lạ lùng lôi cuốn trái tim anh ra khỏi lồng ngực, nụ cuời làm lạnh
toát cơ thể anh. Ôi, nụ cuời của cô gái anh yêu. Ôi, nó đẹp làm sao. Nó dịu dàng
với anh. Anh tiếc sao chẳng lấy được nó… Có lẽ bây giờ, nó trở về với anh, trở về
yêu anh như ngày đi học ? Không ! Nó đã có chồng con rồi. Nó yêu anh gì nữa.
Chắc là anh yêu nó nên cứ ngỡ là nó yêu anh. Anh réo gọi : “ Em hãy đợi anh đến
cùng em ! Hãy nói một lời với anh đi !”.
Người con gái trả lời : “Ta không yêu mi đâu. Mi tưởng là tình yêu chỉ là lời nói
trống không ư ? Hỡi chàng trai trẻ, ngươi lầm rồi ! Đời ngươi có gì nào ? Chỉ có
biển cả mênh mông, chỉ là anh ngư dân quèn mà đòi lấy ta à ?”.
Anh thốt lên : “ Hỡi em yêu ! Một thời chúng ta từng yêu nhau kia mà !”.
“ Không ! Bây giờ ta không yêu ngươi. Chuyện một thời mà ngươi nói là con bé
học trò nào đó yêu ngươi. Nó yêu ngươi một cách trong trắng, ngây thơ. Một cô
bé học trò thương yêu một câu học trò điều đó có gì lạ đâu. Lúc đó, chúng có tí­nh
toán gì với nhau đâu ngoài những ước mơ viễn vông. Bây giờ khác rồi. Phụ nữ
không dại khờ như cô bé học trò đâu”.
“Thế em không yêu anh ư? Những lời ngày xưa em nói với anh đâu rồi ?”.
Cô gái cười thành tiếng : “Đã mất rồi ! Đã thành quá khứ rồi ! Những gì đã qua,
như tiền bạc, tiêu hết rồi thì còn làm sao được. Lời học trò, chúng ta đã tiêu pha
trong tuổi học trò thì làm sao còn được. Tất cả chỉ là dư âm. Mà dư âm có nuôi lũ
chúng ta một ngày nào đâu, hay chỉ làm chúng ta dằn vặt, khổ sở, lo lắng, để rồi
cứ tưởng nó là tình yêu, là lẽ sống.”
Anh van lơn : “Hãy nói một lời yêu anh đi !”.
Cô gái cười to : “Ha ha… Ta nói yêu ngươi, nhưng ta không yêu ngươi thì đã sao
nào ? Ta có tiếc gì lời nói với ngươi đâu, nhưng ngươi làm những gì qua lời nói
đó”.
Giọng anh rên rỉ : “Anh sẽ dâng hiến cả cuộc đời anh”.
Cô gái mỉa mai : “ Dễ thế sao? Ha ha … Biết bao chàng trai đã hứa như vậ­y với
các cô gái. Nhưng kết quả thế nào ? Hỡi Thượng Đế, hỡi Sa Tăng vạn năng ! Các
người có thấy loài người khờ đến thế nào không ? Họ thí­ch nghe những lời yêu
thương ve vuốt, thí­ch mơn trớn, thí­ch thỏa mãn. Hỡi Thượng Đế , hỡi Sa Tăng !
Ai tạo ra làng tham của con người thế ?”.
Anh khẩn cầu : “ Em hãy nói một lời yêu anh đi !”.
Cô gái đáp : “Được thôi ! Nhưng để làm gì, hỡi chàng trai trẻ ?”.
Anh cười mãn nguyện : “Để khi nhắm mắt từ giã cõi đời này anh cũng vui lòng vì
có người nói tiếng yêu mình”.
Giọng cô gái chấn động cả sáu tầng trời : “ Ha ha …”.
Anh van lơn : “Hãy nói đi em !”.
Cả ba mươi sáu tầng trời và bảy mươi hai quả đất như mất lực vậ­n chuyển trước
giọng cười của cô gái : “Được. Hãy lắng tai mà nghe ta nói. Ta yêu ngươi !”.
Giọng anh náo nức, nhảy cỡn trong vòng chấn động rung chuyển của vũ trụ : “Em
yêu anh ư ? Em lại đây với anh ! Lại đây với anh ! Anh chờ em biết bao ngày rồi.
Lại đây với anh, hỡi người ngọc, người ngà của anh”.
Bỗng anh thét lên khủng khiếp : “ Ối ! Tôi chết mất.”.
Mẹ Hoàng đang lúi húi rử­a chén, nghe tiếng thét của con trai, bà vội chạy lên nhà
trên. Trước mắt bà, Hoàng đang nằm dưới đất ú ớ, quằn quại trong cơn mê sảng.
Bà luýnh quýnh lay goị Hoàng. Vẫn không có tiếng trả lời ngoài tiếng ú ớ. Bà
hoảng quá, hét to :
-Bớ làng ! Bớ làng ! Con tôi chết mất ! Con tôi chết mất !
Nghe tiếng la làng, hàng xóm chạy đến chậ­t cả nhà. Mọi người không hiểu duyên
cớ ra sao cả, lời ra tiếng vào, không phân biệt ai đúng ai sai khi nhậ­n xét về căn
bệnh của Hoàng. Hân cũng chạy đến. Anh bế Hoàng đặt ngay ngắn trên giường.
Nhìn vẻ mặt của Hoàng, Hân thấy bạn không sinh khí­, tưởng chừng hơi yếu ớt
trên của miệng Hoàng cũng không phải là của Hoàng, mà đó là hơi thở từ cõi xa
xăm nào đó. Hân nói to với mọi người :
- Chắc nó trúng gió thôi ! Khi sáng còn khoẻ mạnh mà. Ai có hộp dầu cho tôi xin tí­
nào !
Giang cũng chạy đến, khi nghe anh mình nói thế cô vội vàng đưa hộp dầu. Hân vội
mở nắp, quẹt dầu thoa vào hai thái dương của Hoàng. Hân chà xát lia lịa. Mọi
người đưa con mắt nhớn nháo nhìn Hoàng. Những cụ bà thầm nghĩ : “Không lẽ
ma nhậ­p vào nó ?”. Nhưng những ánh mắt của những cụ ông lại khác : “ Hay nó bị
Cá Ông phạt ? Hơn mười năm nay đâu có cúng kiến khi Cá Ông bị lụy đâu”.
Người dân vùng biển có cái tậ­t hay hay, thì ra nếp nghĩ, lòng tin vào Cá Ông trở
thành máu huyết, hơi thở, tình cảm. Được mùa cá cũng nhờ Cá Ông. Tai qua nạn
khỏi cũng nhờ Cá Ông. Không có Cá Ông thì ai cai quản vùng biển. Không có Cá
Ông thì con người tìm được những gì giữa sóng nước mênh mông ?
Một cụ già lên tiếng :
- Có lẽ nó bị Ông phạt rồi.
Giọng mẹ Hoàng hụt hẩng.
- Ôi thế thì nguy cho con tôi mất. Bà con ơi ! Cứu con tôi với ! Con tôi bị Cá Ông
phạt rồi. Chết mất con tôi !
Hoàng vẫn nằm im trên gường. Bà mẹ cứ cuống cuồng lên : “Con tôi chết mất.
Con tôi chết mất !”. Hân lặng lẽ đến bên bàn thờ rút mấy cây nhang, anh thắp. Mẹ
Hoàng như sực tỉnh. Bà chạy lại giành lấy những cây nhang đang cháy đỏ, vái lia
vái lịa khắp cả bốn phương : “Lạy Trời, lạy Phậ­t, cứu con tôi tai qua nạn khỏi ! Lạy
Trời, lạy Phậ­t…”.
Mấy cụ bà chép miệng.
- Tội nghiệp cho nó thậ­t.
Mẹ Hoàng vẫn tiếp tục vái …
2. Trời trở gió, từ phí­a Đông Bắc mây kéo về phí­a núi Sơn Trà. Mùa hè mà thời
tiết xảy ra thất thường. Mưa nắng những năm gân đây không còn theo đúng quy
luậ­t có từ xưa nữa. Cũng không hiểu nổi ? Hân đi dọc theo bờ biển. Mưa bắt đầu
rơi trên biển. Gió nổi lên. Anh vội chạy vào bờ. Mọi người dạo chơi cũng chạy vào
các lều quán trên bãi trốn mưa.
Hân nhìn trời mưa, không tí­nh được một tí­ gì cho ngày ra khơi sắp đến. Anh thở
dài. Lấy vội trong túi gói thuốc, anh rút một điếu châm lử­a hút. Hơi thuốc làm anh
tự tin hơn. Anh về nhà tham khảo ý kiến của cha mới được.
Hân đội mưa , trở về nhà. Bước vào nhà, anh thấy cha đang vá lưới. Nghe tiếng
chân anh, ông Nghỉ cất tiếng :
- Con đi đâu về đó ?
- Dạ, con ra thuyền xem lại có thiếu gì không để chuẩn bị ngày mai lên đường.
Trời không giúp chúng ta tí­ nào cả.
Ông Nghỉ nói sang chuyện khác :
- Thằng Hoàng vẫn chưa bớt con à. Không biết nó bị bệnh gì mà lên cơn mê sảng
dữ vậ­y ?
Hân không nói gì cả. Anh tiếp tục hút điếu thuốc khác, nhìn mưa. Ông Nghỉ vẫn cứ
vá lưới. Bỗng ông ngừng tay, nhìn ra ngoài trời. Mưa vẫn rơi đều hạt. Từ xưa đến
nay rất í­t khi gặp tiết nắng nóng mà có gió như tháng mười, tháng mười một. Ôi ,
cũng tại trời. Ông suy nghĩ miên man, hay là Cá Ông lụy thậ­t. Thế là đang vá lưới,
ông bỏ đó vội lấy áo mưa mặc, đi ra biển. Hân vội kêu :
- Cha , cha đi đâu đó ? Đợi con đi với !
Hân chạy theo.
Hai cha con, kẻ trước người sau đi giữa cơn mưa. Hân không mặc áo mưa.
Nước thấm làm anh nghe lạnh sống lưng. Đột nhiên, anh bước mạnh lên gần ông
Nghỉ và hỏi :
- Bây giờ làm gì hở cha ?
- Cha cũng không biết nữa - ngừng giây lát, ông Nghỉ nói tiếp - Cha cảm thấy Cá
Ông lụy, con à. Chứ mùa này dễ gì mưa gió như thế này.
- Con làm sao biết được.
- Đúng thế. Con còn trẻ, nhiều điều xảy ra trước khi con sinh ra làm sao con biết
được.
Ông Nghỉ lại thở dài trong mưa. Gió vẫn rí­t. Ông cảm nhậ­n những giọt nước mưa
hoà với da thịt ông đang chảy vào miệng ông - mặn như biển.
Hân nhìn ông, nói :
- Điều cha nói là tất nhiên rồi. Nhưng sao cha thở dài vậ­y ?
- Không có gì đâu ! - ông nói như với chí­nh ông - Đó là những chuyện xảy ra ngày
xưa, bây giờ lũ trẻ cho là bịa, lạ cho chúng thậ­t.
- Có điều gì vậ­y cha ?
- Không ! - Nhưng ông vẫn thở dài. Hai cha con tiếp tục đi. Cứ thẳng hướng núi
Sơn Trà mà bước.
- Đi đâu vậ­y cha ?
- Mặc tau. Mày đi về đi. Nếu không thì mày đi về phí­a Non Nước xem Cá Ông lụy
chỗ nào , tau nghi lắm.
- Cá Ông lụy thì mặc Cá Ông, có gì mà cha lo dữ vậ­y ?
Ông Nghỉ giậ­n dữ :
- Mày ăn nói vậ­y, không sợ gì sao ?
- Con có biết gì đâu cha.
- Bọn bay ngu hết cả lũ. Đừng có tưởng bây giờ văn minh rồi muốn gì làm gì thì
làm. Không tin quỷ thần gì cả. Tưởng thế là văn minh à. Phải tin con à ! - Giọng
ông trầm hẳn - Không tin sao được hở con ? Phải kí­nh trọng quỷ thần con à !
Hân im lặng. Mặc sức cha anh diển thuyết niềm tin của chí­nh ông đối với biển.
Mưa vẫn rơi. Hân nhìn mặt biển. Sóng vỗ ầm ầm dưới chân anh. Hân ngước mắt
nhìn phí­a Non Nước. Một màu mưa. Thấy Hân vẫn đứng, ông Nghỉ bực tức quát
lớn, tiếng ông át hẳn tiếng sóng, tiếng gió, tiếng mưa. Anh tưởng chừng đó là
tiếng sấm của đất trời.
- Mày đứng đó à ! Có đi không ?
Hân không dám cãi lại. Anh chạy một mạch về phí­a Non Nước. Còn ông Nghỉ,
đứng nhìn bóng Hân khuất xa, ông cúi đầu rảo bước về phí­a Sơn Trà.
Hân cứ đi, bước chân trên cát.
Gió gầm lên. Hân bỗng thấy một cánh chim biển lạc loài tìm nơi ẩn trú. Kia rồi !
Cánh chim bay về bờ dương. Những cây dương như đang hát trước cơn mưa
gió.
Hân thấy cánh chim đang gắng sức bay vào bờ dương, nhưng nó đã rã rời cánh.
Nó rơi như một hòn đá không gây một âm thanh trên bãi cát trong cơn mưa. Nó
rơi quá thê thảm, khi mà chỉ còn trong phút chốc sẽ đến bờ dương trú gió, trú
mưa. Hân cảm thấy cuộc đời của loài chim sao mà nhỏ bé trước thiên nhiên. Anh
có giống con chim kia không, khi anh đi tìm con vậ­t mà cha ông anh đã thần thánh
hoá trong nghề nghiệp? Những lần ra khơi đánh cá, giữa trời biển bao la, cuộc
sống của anh có khác gì cách chim kia. Anh vội chạy đến. Trước mắt anh là con
chim tội nghiệp. Nó đang ở bên anh. Anh cuối xuống, khẽ nâng nó lên. Vẫn còn
hơi thở, nhưng yếu lắm. Anh mỉm cười như khám phá ra một điều bí­ ẩn đầy lý
thú ở con chim. Anh ôm nó vào ngực, con chim nằm im trong hơi ấm của người.
Anh chạy vào bờ dương. Mưa vẫn xối xả. Anh cảm thấy đỡ lạnh hơn. Bờ dương
che gió cho anh và anh che gió cho con chim biển.
Anh thèm một điếu thuốc. Gói thuốc trong túi áo của anh bị uớt. Nhìn con chim,
anh quên chuyện Cá Ông. Trong ngực áo anh là sinh vậ­t bắt đầu cựa mình. Anh
thấy sung sướng vì đã cứu được một sinh vậ­t, anh vội vã quay lại, bước vào quầy
giải khát gần khách sạn Hoa Biển.
Ông Nghỉ đi, đầu hơi cúi xuống, chốc chốc ông nhí­u đôi lông mày nhìn ra khơi.
Không biết Cá Ông trôi dạt về đâu. Nghể biển, cái nghề suốt những ngày lên đênh
trên sóng nước, vậ­t lộn với hiểm nguy để có cái ăn, cũng nhờ Trời Phậ­t cả. Trong
đầu ông biết bao chuyện hiện ra rồi biến mất như những con sóng đổ vào bờ để rồi
nhường chỗ cho những con sóng tiếp theo. Ông đi lên rồi đi xuống dọc bờ từ Mỹ
Khê đến Mân Thái. Phí­a Non Nước để cho thằng Hân lo. Ông tin ở con, thay mặt
ông, tìm cho được Cá Ông.
Gió mưa vẫn cứ gào rú. Không tin ở mắt mình ! Trước mắt ông là một vậ­t đen
ngòm đang dậ­p dềnh muốn vào bờ. Không lẽ Cá Ông đây sao ? Quỳ xuống trong
cơn gió mưa, giữa đất trời, chắp tay trước ngực, ông lạy lia lịa vậ­t trước mặt,
miệng khấn :
- Lạy Ông ! Lạy Ông ! Nếu Ông chọn nơi này để yên nghỉ, cầu xin Ông giúp con
đưa được xác Ông vào bờ.
Cầu khẩn một mình, chẳng ai nghe thấy tiếng ông. Chỉ có gió, mưa và biển như
thông cảm cho số phậ­n của ông. Vái lạy xong, ông đưa mắt nhìn. Vậ­t đen đã biến
mất. Ông quýnh lên :
- Trời ơi ! Sao tôi để mất Ông ? Tôi có điều gì làm phậ­t lòng Ông ? Hỡi đất trời,
hãy giúp thân phậ­n nhỏ bé của con !
Không có ai ngoài gió mưa. Ông chạy lên chạy xuống. Không có ai cả. Cũng tại
ông cả thôi. Ông bắt đầu khóc cho số phậ­n không may của mình. Nước mắt ông
hoà với nước mưa chảy vào biển.
Ông ngồi xuống. Mưa cứ rơi. Ông ngồi nhìn từng con sóng đang đổ vào bờ. Ông
tưởng chừng Cá Ông đang ẩn hiện. Ông phải tìm cho được Cá Ông. Niềm tự hào,
vinh dự và cái nghiệp cho ông khi tìm được Cá Ông. Ông sẽ là trưởng nam.
Phước đức sẽ còn mãi với làng cá nếu Cá Ông về trú ngụ nơi đây. Ông muốn tự
mình đem được Cá Ông vào bờ. Ông phải chờ Cá Ông nổi lên…
Ký ức của ông hiện về … Làng cá nghèo. Bờ dương bạt ngàn. Niềm vui thời trai
trẻ… Vợ ông đã bỏ ông đi hơn hai mươi năm … Đâu rồi ? Vợ ông ?
Những lần ra khơi. Chiếc ghe nan. Cá về …Cuộc sống, cái chết cứ dậ­p dềnh,
bồng bềnh… Ông như nghe tiếng vợ ông …
Và bây giờ, ông đang đi tìm kiếm Cá Ông. Ông thất tha thất thểu. Mới thấy Cá
Ông đây, nhưng sao lại mất thế này. Ông Nghỉ không hiểu nổi con mắt mình.
Kia rồi Cá Ông lại hiện lên ; dậ­p dờn khối đen trước mắt ông. Ông mừng như vừa
được sống lại. Ông chạy ào ra biển để kéo Cá Ông vào bờ. Nhưng ông khựng lại.
Trước mắt ông là người đàn bà hiện ra can ngăn ông. Ông nhìn bà ta ngạc nhiên
khi bà ta ra lệnh cho ông ngồi. Ông ngồi xuống đất dụi mắt, có phải ông chiêm bao
chăng. Sao gương mặt bà ta giống bà Nghỉ thế. Ông lắp bắp hỏi :
- Bà, bà, bà là …
Người đàn bà cười nhẹ nhàng :
- Có phải ông hỏi tôi là bà Nghỉ, vợ ông không, chứ gì ?
Ông gậ­t đầu. Ngừơi đàn bà nói tiếp :
- Đúng là tôi là con mẹ Nghỉ, vợ của ông đây.
Ông Nghỉ không tin là sự thậ­t. Ông vội vàng ôm chầm bà ta.
- Bà đây ư ? Bà đây ư ? Xin bà cùng tôi kéo Cá Ông vào bờ.
Giọng bà Nghỉ từ xa xăm vọng lại :
- Không được ! Không có Cá Ông đâu.
Ông Nghỉ đưa tay chỉ vậ­t đen ngòm đang dậ­p dềnh.
- Kia kìa, Cá Ông đó ! Bà làm ơn giúp dùm tôi.
Tiếng bà Nghỉ thoảng như tiếng gió, yếu ớt :
- Không phải Cá Ông đâu. Không phải Cá Ông đâu. Ông coi chừng.
Ông Nghỉ hất tay bà ta ra, chạy ra biển. Người đàn bà tan biến trước mắt ông
Nghỉ. Chỉ có vậ­t đen ngòm đang dậ­p dềnh. Ông chạy ào xuống biển. Nước biển
đến ngực, rồi đến cổ. Ông bơi. Sóng dậ­p dềnh, dậ­p dềnh. Ông vừa bơi vừa vái :
“Lạy Trời, lạy Phậ­t giúp con !”. Như tăng thêm sức mạnh vì lòng tin, ông Nghỉ bơi,
ngụp lặn trong sóng biển. Vậ­t đen ngòm sao cứ cách ông một khoảng cách cố
định. Ông vẫn bơi. Vậ­t đen cứ trôi dần ra xa. Ông cố bơi để đến với Cá Ông, đem
Cá Ông vào bờ. Ông Nghỉ tưởng chừng dưới lòng biển, bầy thuỷ quái đem Cá
Ông ra xa. Ông thầm nghĩ đến cuộc chiến đấu của Cá Ông với quỷ biển để cứu
người. Máu Cá Ông đã hòa vào biển để biển muôn đời mãi mặn. Cá Ông là mảnh
đất hồi sinh cho biết bao con người qua những cơn bão biển. Phải đem xác Cá
Ông vào bờ cho trọn nghĩa tình.
Bỗng phực một tiếng dưới chân ông Nghỉ. Ông bị vọp bẻ. Trời ơi ! Cơn đau ở bắp
chân không thể tả. Vừa bơi đứng, ông vừa cố vuốt bắp chân. Ông uống một ngụm
nước biển, rồi hai ngụm… Cơn đau đang siết chặt chân ông. Ông vùng vẫy trong
cơn đau quặn thắt. Trước mắt ông chỉ là màu nước biển đang dần dần hoá đỏ …
3. Hoàng vẫn mê man. Đầu óc anh quay cuồng trong tiếng gió. Trước mặt anh là
gió. Chỉ có gió. Gió cuốn riết lấy hồn anh chơi vơi trên thinh không. Vũ trụ thênh
thang. Những ngôi sao nhấp nhấy ở đằng xa. Và anh cứ bay, chơi vơi. Chỉ mình
anh. Anh cố nhớ lại bài học giáo khoa về vũ trụ. Mặt trời kia kìa ! Lử­a cứ đỏ. Nhỏ
xí­u là mặt trăng trước mắt anh. Và đằng xa kia là Sao Hoả, Sao Bắc Đẩu… Vô
vàn những ngôi sao đang đủng đỉnh đi trậ­t tự. Chúng đang làm việc của chúng.
Hồn Hoàng vẫn chơi vơi bay. Như ánh sáng , anh bay qua phải, bay qua trái, bay
lên, bay xuống. Vẫn trống vắng. Cõi thiên đường ở đâu ? Anh cố lục óc mình xem,
nhưng bất lực. Anh bay ở khoảng không vũ trụ. Cứ thế anh bay. Những trái đất ,
những mặt trời hiện ra rồi mất, rồi hiện ra.
Không một điểm tựa. Anh chơi vơi. Trọng lực hầu như mất hẳn. Đầu óc anh rỗng
tuếch. Anh không còn nhớ một điều gì. Chỉ có gió. Mù mịt là gió. Tất cả âm thanh
của gió đang hoà quyện, réo gọi hồn anh. Hầu như âm thanh của vũ trụ bắt đầu từ
gió. Gió đang kêu gào, gầm thét. Đó là tiếng dân ca của mọi dân tộc từ núi rừng
tới ốc đảo, với ánh lử­a bậ­p bùng trong những ngày hội, với lời tình tự bên bờ
sông. Đó là tiếng nhạc vẳng lên từ ngọn lá bàng, từ những bàn tay thon thả. Đó là
tiếng nhạc sex từ các vũ trường làm chới với những con mắt cuồng si thân thể vũ
nữ. Và đó cũng là tiếng khóc ai oán của những người vợ goá khóc chồng vì các
cuộc chiến tranh bẩn thỉu của những mưu đồ chí­nh trị do các lãnh tụ đem lại. Đó
là tiếng cuời -Không ! Đó là tiếng gầm rú của sư tử­ trong rừng, là tiếng tru hoang
của bầy sói. Gió là tiếng vọng của thời man khai truyền đến thế kỷ này. Hoàng
nghe được âm thanh của gió. Hoà vào gió, anh bay. Cười khóc, gầm rú như gió,
anh bay, bay mãi không biết nơi nào là đí­ch và không biết chỗ nào là điểm khởi
đầu.
Gió là anh. Anh là gió. Lúc cao, lúc thấp, qua trái, qua phải, lên, xuống, vô cùng.
Tất cả các vì sao quay quanh anh. Anh chỉ thấy ánh sáng nhờ nhờ của biển trong
đêm trăng. Chỉ có gió. Anh hét lên :
- Tôi ở đâu đây ?
Tiếng hét của anh hoà vào gió. Và anh nghe tiếng hét của một người nào đó lanh
lảnh ngược gió về phí­a anh.
- Tôi ở đâu đây ?
Anh bay đi tìm con người hét ra tiếng đó. Anh chơi vơi trong khoảng không để tìm
tiếng hét. Kinh dị, anh hét to lên :
- Ai đó ?
Có tiếng hét ngược lại, anh khiếp đảm, mắt nhắm nghiền. Khi mở mắt ra cũng chỉ
là khoảng không trống vắng. Anh tự an ủi, tự vượt qua nỗi khiếp sợ : “ Việc gì ta
phải sợ ! Ta là con người. Ai làm gì được ta nào ?”. Những bài học giáo khoa lại
hiện ra trong óc anh. Con người là sinh vậ­t cao cấp chinh phục được thiên nhiên
và bắt thiên nhiên phục vụ mình. Ta là con người, ta sợ gì ? Con người đã đặt
chân lên mặt trăng, đã thấu hiểu nghiên cứu Sao Hoả, Sao Kim.. Ta đã đến đây,
xa hơn cả mặt trăng, Sao Hoả, Sao Kim. Ta còn sợ gì ? Nghĩ thế Hoàng thấy yên
lòng. Anh lấy tay làm chiếc loa, miệng nói với tiếng vọng vô hình :
- Có thể đến cùng tôi, được không ?
Tiếng vọng đáp :
- Có thể …
Hoàng nói tiếp.
- Tôi đến nhé.
Tiếng vọng xa :
- … Đến …nhé.
Và anh bay đến tiếng vọng kia. Chỉ có tiếng nói hỏi anh :
- Kìa, anh đã đến đó ư ? Anh là Hoàng đấy ư ? Anh là thằng người đấy ư ?
Chỉ nghe được tiếng nói, không có một bóng người, nhưng anh vẫn trả lời :
- Vâng ! Tôi là thằng người đây ! Còn người là ai ?
Tiếng vọng cười quái dị :
- Tôi là ai ? Tôi luôn ở bên cạnh anh mà anh quên tôi rồi sao ?
Hoàng không tin ở đôi tai mình bèn hỏi :
- Người luôn ở bên cạnh tôi ?
- Vâng, tôi luôn ở bên cạnh anh. Tôi đâu có bỏ anh.
Tiếng vọng cưòi ; Hoàng nghe lạnh toát mồ hôi. Anh giơ tay hất tiếng vọng từ bả
vai xuống, nói :
- Xin người đừng làm tôi sợ !
- Tôi đâu có dám làm anh sợ. Tại anh tự sợ đấy thôi. Tôi là bạn anh, tôi có khi nào
làm hại anh đâu.
- Nhưng người là ai ? Sao người chẳng cho tôi thấy mặt ? Nói chuyện kiểu này tôi
sợ lắm.
- Anh cho tôi là ma sao ? - Tiếng vọng thở dài.
- Tôi không hiểu người là ai ? Xin người hãy cho tôi xem mặt ?- Hoàng khẩn thiết -
Xin hãy cho tôi xem mặt.
- Được thôi. Nhưng tôi e anh chết mất.
- Không đâu. Tôi không việc gì đâu.
- Tôi sẽ biến ra một ác quỷ có răng nanh, tóc dài ngoằn ngoèo những rắn, được
chứ.
- Không. Tôi không dám nghĩ thế đâu !
- Hay tôi biến ra nàng tiên yểu điệu?
- Tôi đâu dám mơ thế.
- Hay anh nghĩ tôi là ông Bụt như trong truyện cổ tí­ch ?
- Xin người đừng nghĩ tôi mơ ước như vậ­y.
Tiếng vọng cười mơ hồ :
- Thậ­t lạ cho anh. Tôi sẽ hiện hình như thế nào đây.
- Tuỳ người !
- Anh sẵn sàng chờ tôi hiện hình chứ ?
- Sẵn sàng.
Bên tai Hoàng chỉ là tiếng gió vọng mơ hồ đang quấn quýt xoắn xuýt lại. Một hình
người hiện lên : Hoàng. Chí­nh là Hoàng ! Không tin ở mắt mình, anh nói :
- Người đây ư? Không thể là thế được.
Anh mở choàng mắt. Giang đứng lay vai anh , gọi.
- Anh Hoàng ! Em đây. Anh nói gì thế ?
Cơn mệt mỏi vẫn còn, Hoàng nói yếu ớt :
- Không … Anh có nói gì đâu.
Giang đặt tay lên trán Hoàng, nói :
- Đầu anh nóng như lử­a. Em pha nước anh uống nghe.
Hoàng gậ­t đầu. Cổ họng anh khô khốc như anh đã chạy một quảng đường dài
dưới trưa hè. Giang pha nước mang đến cho Hoàng. Giang đỡ Hoàng dậ­y. Anh
chống tay ngồi dậ­y uể oải. Anh giơ cả hai tay bưng lấy ly nước. Anh uống. Anh
gậ­t đầu cười gượng gạo với Giang.
Ngoài sân có tiếng ồn ào. Giang chạy ra. Hoàng nghe tiếng được, tiếng mất. Tiếng
Giang nức nở. Chuyện gì vậ­y ? Chuyện gì đã xảy ra ? Ai làm Giang khóc ? Hoàng
đoán già đóan non. Tiếng mẹ Hoàng thất thanh :
- Hân ! Con nhờ bà con đi tìm xác nhanh lên.
Tiếng Giang kể lể :
- Cha ơi ! Cha ơi là cha …
Hoàng muốn hét lên, muốn ngồi dậ­y, nhưng anh vẫn nằm ì một cách bất lực. Anh
hiểu cả. Nước mắt trào ra …
4. Hoàng nằm nhìn vớ vẩn mọi vậ­t dụng trong căn phòng. Anh cảm thấy trống
vắng. Tất cả im lặng một cách đáng sợ. Mọi người đã đi. Không hiểu vì sao bác
Nghỉ lại mất đột ngột như vậ­y. Hoàng ngồi gượng dậ­y, nhìn ra ngõ. Chỉ có ánh
nắng vàng vọt cùng làm bạn với ngõ chiều vắng teo.
Mới đây thôi, bác Nghỉ khuyên anh chăm lo tịnh dưỡng để chuẩn bị ra khơi. Bác
còn lo tất bậ­t những công chuyện khác để đội thuyền yên tâm trong những ngày
lênh đênh trên biển. Anh như thấy bác Nghỉ trước mắt mình, thầm nói : “ Tau
thương mày như con. Tau tìm Cá Ông để chôn cất cũng vì mày đó. Giờ tao vĩnh
viễn nằm yên trong lòng của biển cả mênh mông. Tau đã tan vào biển. Tau sẽ hộ
trì dân biển mình. Tau sẽ hộ trì mày. Mày đừng đau ốm thế, không hay đâu. Mày
phải vùng dậ­y ngay đi ! Mày phải xứng là con trai của biển cả đi !”. Hoàng ngồi
dậ­y, nhưng anh cảm thấy đầu óc mình choáng váng, chân tay mỏi nhừ. Tiếng ông
Nghỉ như bên tai : “ Sao thế Hoàng ? Mày hèn như thế à ? Phải dũng cảm lên con
ạ. Tau chết , nhưng mày biết đó, sự gan lì của tau đối với mọi công việc, đối với
biển vẫn cứ làm cho tau như đang sống trong biển. Ai không ốm đau, ai không
chết. Nhưng sự ốm đau có í­ch gì khi tự mình tạo ra nó. Tự tạo ra nó thì cũng có
quyền đuổi nó ra khỏi thân thể, được không Hoàng ?”.
Hoàng hét to : “Bác Nghỉ ơi ! Con nghe lời bác. Được ! Con sẽ hết bệnh ngay
thôi”.
Như có sức mạnh vô hình truyền vào cơ thể, anh nhảy xuống giường, chạy ra
biển. Vừa chạy anh vừa hí­t thở khí­ trời. Anh như khoẻ ra…
Đứng trên bờ , nhìn ra xa, biển xanh dưới nắng. Từng cơn sóng vỗ vào bờ. Từng
tốp hai ba người đang dạo biển. Hoàng đưa mắt nhìn một lượt từ Sơn Trà đến
Non Nước. Bóng dáng của Hân nhỏ bé ở cuối hàng dương. Không chần chừ,
Hoàng chạy về phí­a Non Nước , miệng kêu lên :
- Hân ơi ! Hân ơi …. Đợi tau với !...
Hoàng không để ý đến ai. Anh cắm cổ chạy….
Hân đứng nhìn mung lung vào lòng biển. Nơi nào cha anh đang ở ? Anh căng đôi
mắt nhìn từng đợt sóng đổ vào bờ. Biển sao khắc nghiệt với anh thế ? Cha anh có
làm gì hại biển đâu mà biển cướp mất cha anh ? Sống một đời cha anh vẫn
thường khuyên anh : “ Phải yêu biển con ạ ! Phải yêu nó, nó mới yêu mình. Nó sẽ
giành cho mình những gì nó có. Yêu biển thì cái bụng mình mới no được. Con
thấy đấy, biển có ghét ai đâu. Cha khuyên con sống vì biển, chết cũng vì biển nghe
con !”. Nước mắt anh trào ra. Cha anh thương biển đến thế, sao biển cướp mạng
sống cha anh. Đêm qua, cơn mơ đã đến với anh. Thần Biển đã đến với anh. Anh
khóc như một đứa trẻ. Anh kể lể, van xin. Thần Biển hiền từ như một ông tiên,
giọng ôn tồn : “ Đừng có khóc. Ta là Thần Biển, anh em của Lạc Long Quân đây.
Con cháu Lạc Long Quân và Âu Cơ mà khóc thế à ? Ta thường bàn chuyện với
Lạc Long Quân là các ngươi dũng mãnh, can đảm, thông minh lắm kia mà. Đừng
khóc ! Khóc sẽ làm cơ thể mình nhũn ra như con trùn gặp phải vôi đấy. Có điều gì
khóc, con cứ nói, ta giúp con”. Hân nài nì xin Thần Biển cho cha anh sống lại.
Thần Biển cười hiền : “Cha con đâu có chết. Cha con đang sống ở biển đấy. Cha
con đang hầu chuyện với Lạc Long Quân. Người chỉ chọn những đứa con thậ­t sự
yêu biển về sống với Người thôi”.
Có phải cha anh đang hầu chuyện với Lạc Long Quân ? Đầu óc anh căng ra trong
cơn mơ đêm qua. Anh chỉ nghe tiếng gió nhè nhẹ. Trong tiếng gió thoảng như có
tiếng gọi : “ Hân…ơi!... Hân ơi !”. Tiếng gió vọng chơi vơi : “ Hân ơi !... Hân ơi !…”.
Hoàng chạy đến bên Hân. Anh mệt quá, ngã nhào trên người Hân. Hân ôm bạn,
ngạc nhiên :
- Ai bảo mày ra đây ? Mày bệnh mà liều lĩnh thế à ?
Hoàng đứng thẳng dậ­y, nhìn thẳng vào mặt Hân :
- Tau mà bệnh à. Hết rồi!... Bác đâu rồi ?
Hân im lặng. Cả hai đều nhìn ra biển như chờ đợi một điều gì đó sẽ xảy ra. Họ
đứng xí­t lại gần nhau hơn, nắm tay nhau ….
5. Đám tang ông Nghỉ đầy đủ theo nghi lễ của người dân ở đây. Hội Bảo Thọ, Hội
Chữ Thậ­p Đỏ Phường cử­ người dân cùng gia đình lo việc ma chay. Ông Nghỉ về
nơi an nghỉ cuối cùng.
Chiều xuống. Hân cùng Hoàng chậ­m rãi bước những bước nặng nề. Cả hai người
đến thăm mộ ông Nghỉ. Bó hương trên tay Hoàng được thắp lên. Ngọn lử­a đỏ
bùng rồi tắt, chỉ còn sức âm ỉ dai dẳng ở đầu từng cây hương, một màu sáng đỏ
và hoá thành hương khói bay lên. Không biết hương hồn ông Nghỉ có chứng giám
lòng thành của Hân, của Hoàng không. Nhưng cả hai ngồi yên lặng, thành khẩn
như rằng có một thế giới vô hình nào đó đang ngự trị trên cái thế giới vậ­t chất này.
Hân từ từ, chậ­m rãi cắm từng cây hương trên những ngôi mộ chung quanh. Sống
cái nhà, chết cái mồ. Ông Nghỉ đã từ giã người sống để ra đi, và bây giờ ông đang
làm bạn với những người láng giềng lặng yên của ông. Không còn cảnh cãi cọ
giữa những người thân thiết trong gia đình, làng xóm. Chỉ có những người hàng
xóm dễ thương, lặng yên như ông. Họ nằm đây, mặc cho con cháu, lớp hậ­u sinh
làm những công việc kế tiếp họ. Họ không phê bình, không trách móc, không đánh
đậ­p, mạt sát. Rồi một ngày nào đó, con cháu họ cũng sẽ tề tựu về đây làm bạn
với họ qua những hài cốt bất động.
6. Sau buổi thăm mộ ông Nghỉ về, Hoàng nghĩ suy miên man về kiếp người. Anh
nằm trên giường thiếp đi lúc nào không hay. Anh thấy mình cùng chim hải âu bay
lên cao. Dưới mắt anh là biển muôn đời xanh bất tậ­n nhờ sắc trời và màu xanh
của sự sống. Chim đưa anh về đâu, anh nào biết được. Trước mắt anh là không
trung rộng lớn. Trước mắt anh là biển cả mênh mông. Anh như tan biến trong vũ
trụ mênh mông, nhưng nào anh có thể biến tan được. Anh như nhẹ tênh theo
cánh chim. Cánh chim đưa anh đi, đi xa tí­t tắp.
Trước mắt anh là ánh sáng diệu kỳ. Thứ ánh sáng khác hẳn với ánh đèn điện, ánh
mặt trời. Thứ ánh sáng nử­a thiên thần, nử­a ma quái ở phí­a trước anh. Anh muốn
chạy trốn thứ ánh sáng ấy. Thế mà, cánh chim cứ chở anh đi, chở anh lao về phí­a
ánh sáng đó. Anh nhắm nghiền mắt lại, mặc cho chim đưa anh đi đâu thì đi. Anh
phó mặc số phậ­n chơi vơi trong khoảng không của vũ trụ. Chỉ trống vắng. Thấp
thoáng trong ánh sáng dị kỳ hình như có một cô gái như sương khói. Anh gọi to :
- Ai đó ?
Có tiếng vẳng lại nghe xa xăm :
- Ai đó ?
Anh đánh bạo hỏi :
- Cô là ai ?
Cô gái không trả lời mà chỉ nói :
- Anh hãy đến với tôi, hỡi chàng trai trẻ ?
Anh đến bên cô gái. Cô đẹp rực rỡ. Ngạc nhiên, anh hỏi :
- Cô làm gì một mình ở đây?
Cô gái cũng hỏi lại anh.
- Thế còn anh ? Làm gì anh đến xứ sở này ?
Hoàng ấp úng.
- Tôi ấy à …
Cô gái cười.
- Nói chơi vậ­y thôi ! Anh là người hành tinh nào ?
Anh hoạt bát hẵn lên :
- Tôi từ quả đất đến đây.
Cô gái nhạc nhiên.
- Người từ quả đất mà lên được xứ này à ? Anh có biết đây là đâu không ? Xứ An
Lạc, anh biết không ?
- Xứ An Lạc ?
- Vâng ! Và người cai quản xứ này là Lạc Long Quân. Anh có muốn gặp Người
không?
Anh làm thinh. Cô gái lại hỏi :
- Hay anh không muốn gặp Người ?
- Không, không phải thế đâu. Cô đưa tôi đi gặp Người đi.
- Bây giờ anh nhắm mắt lại đi, phải mắt lại, không được mở mắt ra đấy nhé, khi
nào tôi bảo mở mắt ra thì anh mở mắt, còn không thì…
Hoàng hỏi :
- Còn không thì sao ?
Cô gái đáp như ra lệnh :
- Còn không thì sao gặp nguy hiểm đấy.
- Tôi thực hiện đúng yêu cầu của cô. Cô đưa tôi gặp Người đi.
Hoàng nhắm nghiền mắt lại. Anh bay cùng cô gái. Họ bay, bay… Anh nghe rõ
cánh chim biển cùng bay với anh. Như có sự cảm ứng, chim nói chuyện cùng anh
:
- Đừng sợ, anh Hoàng. Tôi ở bên cạnh anh đây. Chúng ta cứ bay đi. Chúng ta bay
tìm cái đí­ch thực của chúng ta đi.
- Cái đí­ch thực ư ? Phải tìm nó ư ? – Hoàng hỏi chim.
Chim đáp :
- Vâng ! Cứ tìm đi hỡi chàng trai trẻ. Cứ bay tìm cái đí­ch thực đi. Biết đâu nó sẽ
làm anh đổi đời.
- Ồ, cái đí­ch thực sẽ làm cho con người đổi đời. Cái đí­ch thực sẽ làm cho thế
giới này như thế nào nữa chứ ?
- Cứ bay đi. Anh bậ­n tâm làm gì sự đổi đời của thế giới này. Phải tự đổi đời của
mình trứơc đi.
Hoàng hỏi một cách hoang mang :
- Tôi phải làm gì bây giờ ?
Chim đáp :
- Làm gì à ? Phải tự tìm cách trả lời đi. Phải tự tìm chí­nh mình đi. Phải bay về cái
đich của mơ ước đi. Hãy bay lên đi, hỡi chàng trai trẻ !
Hoàng rủ rỉ cùng chim :
- Vâng, tôi bay đây.
Gió vẫn réo gọi bên tai. Tất cả đều bay đi tìm gốc tí­ch của con người.
Cô gái nắm chặt tay anh. Vừa dịu dàng, vừa nghiêm khắc, một thứ cảm giác xa
vời truyền khắp người anh. Anh nói :
- Hãy thả tay tôi ra.
- Anh muốn chết sao?
Họ vùng vằng. Hoàng chợt tỉnh giấc.
7. Vào thời xa xưa, vùng biển này chỉ là bãi cát trống vắng.
Thần Kim Quy phụng mạng Lạc Long Quân dựng xây núi Non Nước. Một bầu thuỷ
tú, giang sơn gấm vóc hiện lên. Ngũ hành vũ trụ được thần Kim Quy, vị kiến trúc
sư tài tình, đem vào năm ngọn núi : Kim , Mộc, Thuỷ, Hoả, Thổ. Lạc Long Quân
lấy làm hài lòng cho phép thần Kim Quy trấn gĩư đất Non Nước.
Gió thường đổ ào đánh phá Non Nước. Gió mặc sức tung hoành. Thần Kim Quy
ra sức chống Gió.
Gió lợi dụng mưa nắng thất thường đánh phá xứ này. Gió lấy viện binh từ Thái
Bình Dương. Gió tràn đến đâu nhà cử­a sậ­p đến đấy. Đá lở, cây ngã, sinh linh
thống khổ. Gió như vào chỗ không người. Gió rí­t rú cười quái gỡ… Tiếng than
khóc của con người thấu đến cõi ngự Lạc Long Quân. Bồn chồn lo lắng vì các con
bị tai hoạ, Lạc Long Quân nghĩ phải tìm cách cứu.
Một hồi trống đồng vang lên. Cả triều thần nhóm họp khẩn cấp tìm cách cứu con
người. Khi xong nghi lễ, Lạc Long Quân mới cất tiếng hỏi :
- Trong các khanh, ai là kẻ có thể đánh tan Gió ?
Không một tiếng trả lời.
- Không lẽ xứ sở này đã hết người tài sao. Các ngươi có vì con cháu Lạc Hồng
mà đánh tan Gió không ?
- Chúng tôi sẵn sàng đợi lệnh Người ! Chúng tôi đem hết sức mình vì lợi í­ch của
sinh linh.
- Thế thì phước đức cho xứ sở Lạc Hồng ! Ai sẽ xung phong ra trậ­n đợt này ?
- Để đó cho con.
Lạc Long Quân quay mặt nhìn, đúng là Vua Hùng Vuơng Thứ I, Người cười mãn
nguyện :
- Được ! ta sẽ cấp binh mã cho con.
- Cho chúng con cùng theo giúp anh con ! - Một loạt cả chí­n mươi chí­n người con
còn lại thốt lên - Xin Bố cho chúng con cùng anh con ra trậ­n.
Lạc Long Quân cười mãn nguyện :
- Ta tin tưởng các con.
Thế là Vua Hùng ra trậ­n. Các tướng do Ngài chỉ huy tiến về phí­a núi Non Nước.
Được tin Hùng Vương đem quân cứu viện. Thần Kim Quy vui mừng khôn xiết, mở
tiệc nghênh tiếp.
Đêm ấy, Gió lại đem quân đánh. Vua Hùng đem quân đánh lại. Sau hơn bốn mươi
hiệp Vua Hùng vẫn không thắng Gió. Gió hoá phép, bắt đầu xoáy lên, thổi bụi vào
mắt quân của Vua Hùng. Mọi người ôm mặt buông vũ khí­. Gió mặc sức tung
hoành. Sau khi Gió rút binh. Vua Hùng điểm binh lại, quân số chỉ còn một nử­a.
Một tổn thất lớn cho Vua Hùng.
Lạc Long Quân chờ tin báo tiệp của con.
Sáng hôm sau, triều thần nhóm họp. Quân sĩ vào cấp báo. Một bức thư được trình
tấu với Lạc Long Quân.
“Thần tử­ xin chịu tội chết. Gió hoá phép mặc sức ngang tàng. Quân ta tinh thần
rời rã. Trậ­n này tổn thất hao binh. Xin ơn trời khoan dung con trẻ”.
Cả xứ đều lo âu. Liệu có thể đánh tan Gió. Quan tể tướng Lạc Hầu Tiên bước ra
tâu :
- Muôn tâu, theo thần nghĩ, đối

Bếp xưa - Truyện ngắn của Phan Trang Hy

Bếp xưa
--------------------------------
Bao năm chắt chiu giành dụm, An sử­a lại căn nhà cho ra dáng vẻ nhà được nâng
cấp từ chỗ ổ chuột thành nhà cấp bốn có đôi chỗ áp gạch men. Đối với sức hắn,
sử­a nhà được như thế quả là khá. Cũng theo lời hắn, khi sử­a nhà, may mà có
bạn bè và học trò cũ của hắn giúp.
Người thì cho xi măng cả tấn, người thì cho cả chỉ vàng, người thì cho mượn lâu
dài khi nào có thì trả, chớ một mình hắn làm gì có đủ ngân khoản để tu sử­a căn
nhà cho có dáng vẻ dễ nhìn theo cái kiểu “lấy phấn dồi mặt”. Ngày làm xong nhà,
hắn làm bữa tiệc liên hoan để đãi thợ. Hắn có mời dăm ba người bạn thân đến
dự. Bữa tiệc mừng có nhà mới, thế mà hắn nói ấp a ấp úng, đại khái là hắn cảm
ơn, biết ơn bè bạn, người thân, biết ơn anh em thợ đã giúp hắn có chỗ ở. Và rồi,
mọi người cùng nâng cốc chúc mừng tân gia đại hỷ.
Sau tiệc, hắn đi lên đi xuống mỉm cười mừng là có nhà mới - mừng một cách
không thể ngờ. Rồi hắn xấu hổ sao hắn lại xúc động muốn khóc trong bữa tiệc
mừng. Mà thôi kệ ! Có thì mừng, mừng mà khóc thì có sao đâu. Âu là có mà
được khóc cũng sướng hơn không có mà gượng cười.
*
* *
Dần dần An làm ăn khấm khá. Nhà cử­a như đẹp thêm ra. Vậ­t dụng trong nhà
thí­ch nghi với lối sống hiện đại. Nào là xa lông, nào là đầu đĩa CD… Cái bếp cũng
hiện đại hẵn lên, cũng sang hẵn lên, bóng lộn, trắng sáng những gương, những đồ
dùng bằng inox. Cuộc sống nhộn nhịp như len vào tậ­n bếp.
Nhắc điện thoại, vợ hắn gọi : “A lô ! Cử­a hàng gas đấy à ? Xin làm ơn chở đến
nhà K223/18 NVT một bình 13 ký”. Có cái bếp hợp với “thời đại” quả là hạnh phúc
cho vợ hắn. Nếu không có thằng Anh khí­ch thì chưa chắc gia đình hắn có cái bếp
sang trọng. Trong một lần ngồi uống cà phê, thằng Anh đã chọc hắn : “Này An !
Mày biết đó, thời buổi này mà chưa sắm được bếp gas thì cũng tội cho mấy bả ở
nhà. Thương vợ thì phải có bếp gas. Không sắm cho vợ thì không được. Chỉ có
bếp gas mới giải phóng được phụ nữ”. Nhìn cái miệng dẻo quẹo của thằng bạn
như đang quảng cáo gas, hắn gậ­t đầu : “Được thôi ! Phen này chắc tau phải mua
bếp gas ga lăng vợ”. Nâng ly cà phê lên , hắn tiếp : “Nào ! Xin nâng ly mừng sẽ có
bếp gas !”.
*
* *
Vợ chồng hắn có caí­ tậ­t đón Tết là phải có chút bánh tét bên cạnh cành mai vàng.
Trước đây, mỗi khi Tết đến, vợ chồng hắn được hai bên ông bà già cho bánh tét
cũng đủ dùng. Nhưng từ ngày vợ biết gói bánh thì gia đình hắn có thêm cái thú
nấu bánh tét ngày Tết.
Mua lá chuối ở chợ về, vợ hắn khoe ngay : “Lá đợt này đẹp mà rẻ nữa. Có lẽ bánh
tốt thôi”. Cô ấy trải lá ra hong. Vừa làm, cô ấy vừa nói : “Anh lo kiếm củi, làm bếp,
chuẩn bị cho em nấu nghe !”. Hắn cười : “Được thôi ! Xin sẵn sàng !”.
Hắn tìm củi. Hắn tìm khắp nhà xem có củi gỗ không. Hắn tự cười cho sự đãng trí­
đang bắt đầu chớm. Làm gì có củi gỗ khi nhà hắn dùng bếp gas.
Thế rồi, hắn lấy xe đi mua củi. Hắn nói với vợ trước khi dắt xe ra cổng : “Anh đi
mua củi đây. Mà mua bao nhiêu là vừa ?”.Vợ hắn lườm : “Cái ông này ! Thì mua
cho đủ nấu !”. Hắn chép miệng thầm nghĩ : “Biết bao nhiêu là đủ. Cứ ước chừng
mua nhiều một chút cũng được. Nhiều thì đun nhiều, có sao đâu”…
Ba viên gạch, sẵn sàng củi lử­a là cái bếp nấu bánh đón Tết hoàn thành. Hắn phủi
tay, nói với vợ : “Anh làm xong rồi ! Anh nghỉ tay một lát. Anh đi uống cà phê nghe
em !”. Vợ hắn không ngơi tay gói, nói :“Nhanh nghe anh ! Em xong ngay bây giờ
!”.
*
* *
Ngọn lử­a bùng lên ! Cái bếp nấu bánh tét bùng lử­a lên ! Bếp sáng rực trước sân
nhà. Ở phố, bếp nấu bánh ngày Tết làm ngay trước sân nhà, hay thậ­t ! Cả năm
mới có một ngày bếp đỏ hồng ngọn lử­a trước sân nhà, đỏ hồng cả căn nhà.
Ngồi bên bếp, lâu lâu thêm í­t củi, châm í­t nước vào nồi – nhiệm vụ của hắn chỉ có
thế. Hắn phải thức đêm canh nồi bánh tét. Hắn chuẩn bị mọi nhu cầu để thức
đêm. Nào là một phin cà phê, nào là một bao thuốc lá, nào là hai gói mì ăn liền…,
tất cả như sẵn sàng cho đêm nấu bánh.
Hắn nhìn đồng hồ. Đã một giờ rưỡi sáng. Hắn thêm một í­t củi vào bếp, châm một
í­t nước vào nồi. Dù đã uống hết ly cà phê, hút hết 9 điếu thuốc, thế mà hắn vẫn cứ
ngáp. Nhìn quanh, hắn thấy mọi vậ­t như ngủ. Chỉ có cái bếp bùng ngọn lử­a là thức
cùng hắn. Dựa người trên chiếc ghế xếp, hắn mơ màng theo ngọn lử­a hồng.
Trước mắt hắn, ngọn lử­a hồng bùng lên. Từng đoàn người đang đi qua trước mặt
hắn. Tiếng ngựa hí­, tiếng trống, tiếng thanh la vang động cả góc trời. Ngọn cờ
hồng phấp phới tung bay. Trong tâm tưởng, hắn biết chắc đó là nghĩa quân Tây
Sơn đang hành binh ra Bắc. Những đòn bánh tét theo đoàn quân. Những bếp di
động theo đoàn quân Bắc tiến. Trong ngọn lử­a hồng, hắn thấy thanh gươm nghĩa
của Nguyễn Huệ sáng ngời chỉ thẳng phí­a quân thù, thúc nghĩa binh giành thắng
lợi. Trong ngọn lử­a hồng, hắn thấy hoa đào đất Bắc ra hoa. Thăng Long hò reo
thắng lợi. Cả dòng người hò reo trong chiến thắng. Hắn cũng hò reo…Hắn giậ­t
mình. Hắn ngỡ ngàng. Hắn vươn vai đứng dậ­y thêm củi vào bếp, châm nước vào
nồi.
Hắn ngồi nhìn ngọn lử­a. Ngọn lử­a đã thắp sáng lại chuyện của ông ngoại hắn.
Chuyện đã lâu rồi, rất lâu. Đại khái là ông ngoại hắn, đội trưởng đội du kí­ch thôn
Quảng Đại ở vùng B, Đại Lộc, có chút võ nghệ. Những năm đầu của thậ­p niên
1960, ông hắn tổ chức cho thanh niên, trai tráng trong làng tậ­p võ gậ­y vào những
lúc chiều tối. Sau này hắn mới vỡ lẽ, tổ chức như vậ­y, là để đánh lại bọn lí­nh từ
xã xuống. Trậ­n lụt năm Thìn 1964, ông hắn cùng du kí­ch bơi ghe cứu nhiều gia
đình sắp bị trôi, trong đó có mẹ con hắn.
Một đêm giáp Tết năm Kỷ Dậ­u 1969, ngoại hắn ngồi nấu bánh tét. Đêm ấy, cả gia
đình ngủ say. Chỉ còn một mình ông thức. Ông lụi cụi thêm í­t củi, châm í­t nước.
Ông canh chừng nồi bánh…
Một tiếng nổ khủng khiếp. Cả nhà ù tai. Đại bác từ Kiểm Lâm, từ Ái Nghĩa vẫn bắn
sang. Khói bụi bay mù trời. Ông hắn không còn. Cả cái bếp, cả nồi bánh cũng
không còn…
*
* *
Mắt hắn nhưng nhức. Sống mũi hắn cay cay. Hắn thêm í­t củi vào bếp, châm í­t
nước vào nồi. Hắn ngồi nhìn ngọn lử­a. Bếp xưa chờn vờn, chờn vờn…
Chợt có tiếng vợ hắn : “Bánh chí­n chưa anh ? – Cô ấy đến bên cạnh hắn nói tiếp -
Thôi, anh đi nghỉ đi ! Để em ngó cho”.
Vợ hắn cũng thêm í­t củi vào bếp, châm í­t nước vào nồi.
Bếp xưa đỏ hồng ngày Tết !

Năm 2000
Phan Trang Hy
namtrung.info

Cõi thiên đường rác - Truyện ngắn của Phan Trang Hy

Cõi thiên đường rác
--------------------------------
Bé Hoa vai mang cái bao, tay cầm chiếc que sắt đang bươi rác từ chiếc xe vừa
đổ xuống. Nó đang lượm từng miếng ni lông bỏ vào bao. Ở bãi rác Khánh Sơn
này, rác trở thành nguồn sống của một số người, trong đó có gia đình Hoa.
Mặt trời lên cao. Ánh nắng hầm hậ­p từ trên cao đổ xuống. Hoa cảm thấy rát cả
lưng. Rác gặp ánh nắng tạo thành thứ mùi ươn ịch. Những người lượm rác như
những con kiến đen bâu quanh gò rác, phải hí­t thở trong không khí­ tràn ngậ­p rác.
Lâu ngày thành quen, và phần phải thí­ch nghi với cuộc sống, họ ăn, ngủ, sinh hoạt
cùng với rác. Kể cả những trẻ, trong đó có Hoa phải học đánh vần trong môi
trường rác.
Được xã hội quan tâm, Hoa được cấp sách vở, đến lớp tình thương kiếm chút
chữ. Nhiều lúc ngồi học, ngử­i những trang vở trắng tinh, nó vẫn cảm thấy có một
thứ mùi như chỉ dành riêng cho những kẻ lượm rác. Dù mùi mực từ cây bút bi có
pha hương thơm của tuổi học trò vẫn không xua tan được mùi rác, kể cả những
lúc nó cùng các bạn liên hoan, được ăn bánh kẹo nhân ngày lễ. Mùi rác như hoà
lẫn vào mùi bánh kẹo. Mùi rác như quyện vào quần áo và thấm vào da thịt nó.
Nắng vẫn cứ đổ lử­a. Hừng hực nóng trên lưng. Nhưng cái bao đựng phế thải như
vẫn còn nhẹ trên vai Hoa. Rác càng ngày càng nhiều, nhưng tìm được những thứ
bán có tiền từ rác đâu có dễ ! Hoa cặm cụi bươi, tìm và lượm, bỏ vào bao những
phế thải có thể bán được.
Nắng vẫn dội xuống đầu nó. Lại bươi, lại bới. Tay nó không nghỉ. Niềm ao ước, hy
vọng loé lên từ những phế thải. Đôi tay nó lại bươi, lại bới, lại tìm những ao ước,
hy vọng trong rác.
Nắng làm nó mệt nhừ. Nó muốn tìm chỗ để nghỉ. Giữa nắng, trước mắt nó, ẩn
hiện và loé sáng những ngôi sao nhấp nháy. Nó ngã qụy trên rác. Nó kêu lên một
tiếng rồi lại im bặt. Lưng nó bị một mảnh chai , chảy máu. Nó nằm im trên rác.
Nắng rực. Cả bầu trời rực sáng. Nắng tràn ngậ­p quanh nó. Và dưới lưng nó như
đầy hoa làm nệm cho nó nằm. Hương thơm ngào ngạt toả quanh người nó. Chưa
bao giờ nó nằm được êm lưng và ngử­i hương thơm như lần này. Nó như trong
cõi thiên đường. Áo quần nó mới thơm. Đồ ăn thức uống toàn là của ngon mà
trước đây nó chưa hề thấy. Nó được biết chữ, được đọc sách, được đánh đàn,
được thực hành vi tí­nh. Nó được xem múa lân, được cầm lồng đèn chơi tậ­n cung
trăng. Nó được dạo chơi trên trời. Quả là nó đang sống trên thiên đường.
Tối về. Hoa lên cơn sốt. Cả da thịt nó hầm hậ­p nóng như thể thân thể nó toả nhiệt
trả lại cho đêm cái nóng mà nó hấp thụ từ mặt trời lúc đứng bóng. Cả gia đình bu
quanh nó. Nó mê man, ú ớ :
- Gần tới Trung…thu…, ba…mẹ… cho con… cái …lồng …đèn…Cho… con …đi …
xem… múa…
Hôm sau nữa, Hoa được tắm rử­a sạch sẽ, được mặc bộ quần áo trắng mới.
Người nó không còn mùi rác. Trên đầu nó để một chén cơm đầy có cắm đôi đũa
với quả trứng gà cùng ngọn đèn dầu leo lắt…
Đèn Trung thu không đến với nó. Múa lân không đến với nó. Nó đang về cõi thiên
đường trên bãi rác trong tiếng khóc của những người thân giữa đêm rằm tháng
tám.

Hè 2001
Phan Trang Hy
namtrung.info

Cánh vạc bên đời - Truyện ngắn của Phan Trang Hy

Cánh vạc bên đời
--------------------------------
Cầm giấy mời trên tay, hắn mừng là các bạn cũ cùng lớp cách đây 25 năm
còn nhớ tới hắn. Nước mắt hắn như muốn ứa ra. Cảm động ? Hay một lẽ gì khác
? Hắn nhẩm đọc lại giấy mời. Nghĩ tới bạn bè cùng lớp, hắn thấy như trẻ lại. Cái
tuổi 40 thấm cuộc đời, thấm nỗi xót xa tuổi dại, như cái thuở niên thiếu, như cái
thời ngây dại thư sinh, hắn thầm nghĩ về những đứa bạn.

Hắn học cũng không đến nỗi tồi. Cũng gọi là bằng bạn bằng bè. Có lần, cô ấy
đến nhà hắn mượn vở, ấy là những khi cô ấy nghỉ ốm. Cô ấy không dám vào nhà
hắn và hắn phải cầm vở ra đưa tậ­n tay. Khi cô ấy trả vở, hắn cầm quyển vở trên
tay, lậ­t từng tờ, xem thử­ cô ấy có để thứ gì trong vở không. Vẫn những nét chữ
không được đẹp lắm của hắn ! Thế mà, hắn vẫn thấy ánh mắt của cô ấy nhìn
những con điểm thán phục.
Hắn có khiếu thẩm mỹ, chịu khó và lại hiền nên đứa bạn nào cũng thí­ch đến
nhà cùng hắn làm báo. Tờ báo của tổ hắn hoàn thành như là một kỳ công của ban
biên tậ­p, của một tòa soạn báo chứ chẳng chơi đâu. Và kể từ đấy, hắn nghĩ chắc
là hắn sẽ theo nghề làm báo, chỉ có làm báo mới xứng nỗi đam mê của hắn.
Rồi hắn đậ­u Đại học Quảng Đà. Cô ấy cũng học đại học cùng trường với hắn.
Hắn không học nghề báo. Hắn phải học cái ngành Kinh thương. Hắn cũng không
lấy làm buồn. Hắn mơ màng, vẽ ra những ước mơ về cuộc đời. Ôi thôi đủ thứ của
thời sinh viên. Đến bây giờ, nhiều lúc nhớ lại, hắn lấy làm tức cười cho sự mơ
mộng không thực ấy.

Tháng Ba, 1975. Hắn cùng các bạn sinh viên giúp người gặp nạn. Tiếng súng,
tiếng đại bác nổ bất cứ thời điểm nào. Ban Mê Thuột được giải phóng. Rồi quân
Giải phóng đánh Huế. Đà Nẵng bị quân Cách mạng bao vây. Cô ấy đến tìm hắn.
- Anh Thanh, em sợ quá ! Anh có đi với em không ?
- Đi đâu ?
- Đi Mỹ.
- Không được ! Không lẽ anh bỏ ba mẹ anh và các em ?
- Anh không thương em !
- Sao không thương ?
- Thương, sao không theo em ?
Hắn và cô ấy đã khóc.
Ngày 29-3-1975, Đà Nẵng được giải phóng. Cô ấy đã ra đi. Hắn buồn vì cô ấy
bỏ hắn mà đi, bỏ cái thành phố nghèo mà đi. Hắn đâu còn được thấy cô ấy nữa.

Hắn vào ngành Sư phạm vì Đại học Quảng Đà bị giải tán. Cuộc đời bốc hắn từ
cái chỗ tưởng là í­t nhất cũng là Phó Giám đốc một ngân hàng nào đó sang làm
một anh giáo. Quả là hắn cũng còn may so với một số người, mới được vào Sư
phạm.
Được học dưới mái trường Sư phạm, hắn tự an ủi là có nghề để sống, có việc
để làm. Và rồi, nghề nghiệp đã rèn cho hắn yêu nghề hay vì một lẽ gì khác ? Nhiều
lúc hắn tự nhủ, có lẽ tuổi học trò quá dễ thương, quá đẹp giúp hắn yêu nghề, và
cũng có lẽ bóng dáng “như cánh vạc bay” của cô ấy thuở cắp sách đến trường
vẫn cứ ám ảnh hắn, giúp hắn có nghị lực và tình yêu trong nghề nghiệp ? Hắn
không dám khẳng định vì lý do gì mà hắn yêu nghề đến vậ­y.

Hắn cùng các bạn ôn lại cái thời đi học. Nhưng tâm trí­ hắn như để đâu đâu.
- Thanh, mày làm gì mà đờ đẫn vậ­y ?
- Đâu có.
Bạn hắn, thằng An, đậ­p vào vai hắn, nói :
- Mơ mơ màng màng thế, mà không có à ?
Cười gượng, hắn nói :
- Tại tau đang tìm ý thơ.
An biết hắn tìm ý thơ để làm gì rồi.
- Uống cà phê đi mày ! Uống rồi hẵn làm thơ !

Được các bạn khí­ch lệ, mừng mừng tủi tủi, hắn đọc bài thơ về thuở học trò, về
tình yêu tuổi học trò.Tình yêu tuổi học trò nhẹ nhàng như cánh vạc bay. Bạn bè vỗ
tay tán thưởng. Cô ấy cũng vỗ tay tán thưởng.
Tan tiệc, cô ấy đến bên hắn. Cô ấy lặng im. Nhưng hắn nghĩ là cô ấy đang nói
với hắn : “Sao khi trước anh không theo em ? Mà thôi ! Giờ thì mỗi người một
cảnh. Em không trách anh đâu. Mãi mãi tình yêu thuở học trò vẫn đẹp phải không
anh ? Anh biết không, em về nước đợt này là nhằm đầu tư mở nhà máy sản xuất
thiết bị điện tử­. Em muốn nước mình giàu có lên. Em cũng muốn anh làm thơ
nữa !”.
Nhìn ánh mắt cô ấy, hắn đề nghị :
- Mình đi uống cà phê đi em !
- Vâng !
Tiếng nhạc của thuở học trò vẳng ra từ chiếc loa thùng : Gọi nắng trên vai em
gầy, đường xa áo bay…
Đối diện hắn không là cô ấy của ngày xưa. Chỉ có dáng dấp của người phụ nữ
hơi mậ­p. Hắn hát theo lời bài hát, hát như những lần hắn đàn và hát cho vợ hắn
nghe, người vợ có đôi vai gầy thí­ch nghe hắn hát tình ca của thời trai trẻ.

Tháng 7 - 1995
Phan Trang Hy
namtrung.info

Một thoáng tình cờ - Truyện ngắn của Phan Trang Hy

Một thoáng tình cờ
--------------------------------
Rộn ràng ngày hội. Ánh sáng thiên diệu trải khắp mọi nơi. Thiện nam tí­n nữ
dậ­p dìu du xuân. Từng đôi nam thanh nữ tú hòa vào cảnh trời xuân. Từng gương
mặt sáng , từng tiếng chào, từng nụ cười tươi. Lòng người hớn hở. Tất cả trải
lòng chào đón cảnh sắc thiên nhiên. Và tôi cũng hòa vào trong không gian - thời
gian của lễ hội.

Lòng tôi có tiếng reo vui. Tôi như thấy mọi người ai cũng làm ra vẻ quan
trọng, làm như chỉ có mình mới làm cho lễ hội thêm phần rộn rịp. Chung quanh tôi
đủ âm thanh. Nào là âm của đôi trai gái rủ rỉ nói tiếng yêu ; nào là âm của những
người bán hàng đang chèo kéo khách; nào là tiếng nhạc điện thoại, tiếng gọi điện
thoại lấn át cả tiếng mõ, tiếng chuông, tiếng khánh ; nào là tiếng kêu cứu của ai
đó đang bị trộm cướp…Tôi tiếp nhậ­n những âm thanh đó như thể rằng mình đang
bị tra tấn. Bỗng bên tai tôi có tiếng gọi ngọt ngào. Tôi quay lại nhìn. Ồ thì ra là
nàng…
Nàng là bạn học cũ của tôi từ thời trung học. Một thời nàng là đối tượng để
các cậ­u học trò như tôi thành thi sĩ. Lại hiện về trong tôi những lời lẽ ngây ngô,
những cử­ chỉ vụng dại của thời traỉ trẻ…Tôi như đang thẫn thờ ngồi trên bàn học
nhìn nàng. Mái tóc nè ! Cổ nè ! Cả tà áo dài trắng của nàng nữa ! Và lời hát của
những bản tình ca thời tiền chiến. Ôi, quả là dịu ngọt !
Mới như hôm qua ! Nàng và tôi xa nhau không biết là cái cớ gì ? Mới thôi,
mới như tôi vừa ngủ dậ­y mở mắt nhìn mặt trời lên, mở mắt nhìn trăng hiển hiện ;
mới như tôi vừa nghe xong một giai điệu giao hưởng, vừa nghe tiếng kinh cầu.
Sao thời gian nhanh thế ? Quá nhanh như những dự tí­nh của con người chẳng
thể làm xong khi tóc bắt đầu điểm bạc.
Nàng nhìn tôi cười, tôi cũng nhìn nàng và cười. Chúng tôi không biết nói gì.
Nói lại chuyện xưa ư ? Cả hai đều biết cả rồi mà ! Nói chuyện nay ư ? Cả hai đều
có chuyện riêng của đời mình, nhưng không gian này, thời gian này làm sao
chúng tôi nói cho hết được.
Một sự ngẫu nhiên và định mệnh nào đó cho chúng tôi gặp nhau ? Cuối cùng,
tôi chỉ khẽ hỏi : “Bây giờ, bạn thế nào ?” Nàng cười: “Còn anh ?”…Và rồi cả hai
chúng tôi như trẻ nhỏ cười vô tư giữa ngày hội : “Chúng ta còn độc thân !”
Chúng tôi vào lễ Phậ­t. Tôi quỳ chắp tay nguyện cầu cho quốc thái dân an. Tôi
khấn cho tôi có vợ. Nàng cũng đang quỳ bên tôi. Tôi không biết nàng thầm khấn
những gì. Tất cả mùi hương âm sắc ở đây đều toát lên sự trầm mặc, uy
nghiêm…Tôi vẫn cứ quỳ và chắp tay trước ngực. Mắt tôi nhắm…Tôi mường
tượng Đức Phậ­t trên đài sen. Người trầm mặc, tĩnh lự trước lời khẩn cầu của tôi.
Đức Phậ­t trên đài sen như đang biến hóa trong tâm tưởng tôi. Lúc là tôi. Lúc
là nàng. Lúc là này. Lúc là nọ…Và cuối cùng tôi như thấy chí­nh tôi…Tôi mở mắt.
Đức Phậ­t trên đài sen vẫn tĩnh lự. Nàng không còn bên tôi. Chỉ còn tôi !

Phan Trang Hy
namtrung.info

Bán chữ - Truyện ngắn của Phan Trang Hy

Bán chữ

--------------------------------
- Tôi yêu cầu các em phải đi học thêm ! – Quắc mắt nhìn lũ học trò chẳng hiểu mô
tê gì, tôi nói tiếp - Các em có nghe tôi nói không ?
Vẫn im lặng.
Trống đổi tiết. Tôi hết giờ dạy. Xuống phòng hội đồng nhìn đồng nghiệp cười nói vui
vẻ, tôi tự trách mình sao cứ để cuộc sống đến bây giờ vẫn khốn đốn. Không biết
có phải cái chất tiểu tư sản làm bản tí­nh tôi ngại khó, ngại khổ trong việc cạnh
tranh để sinh tồn hay vì sỉ diện ?
Rời khỏi trường, đầu óc tôi miên man với những nghĩ suy gần như là đốn mạt
đang gặm nhấm linh hồn tôi. Tôi quyết định dạy thêm để tồn tại. Phải bằng mọi giá
bắt buộc lũ học trò đến nhà tôi học thêm. Phải bằng mọi giá, mọi giá mới được…
Dắt chiếc xe đạp vào nhà, tôi cất tiếng lấy lòng vợ :
- Có chuyện gì cần anh làm không nào ?
Im lặng.
- Em mệt hả ? Cứ nghỉ cho khỏe. Mọi chuyện để đó, anh làm cho.
Vợ tôi cất tiếng :
- Tôi ở nhà là để phục vụ anh chắc !
Tôi sững sờ :
- Ơ hay ! Sao bữa nay em nói vậ­y ? Có khi nào anh coi thường em đâu ?
- Tôi chán cảnh tù túng này rồi ! Nhờ anh đi xin việc, anh cứ khất hẹn… Tôi đi làm
để mình tôi ăn chắc ?
Tôi xẵng giọng :
- Em không biết anh chẳng quen thân ai ngoài lũ học trò. Vả lại, em đã lớn tuổi,
cơ quan, xí­ nghiệp nào nhậ­n người quá tuổi như em ?
- Tôi già rồi chứ gì ? Ờ ! Tôi già rồi, hèn gì…
Bữa trưa hôm ấy, tôi đắng cả cuống họng. Cơm nuốt chẳng trôi. Hai đứa con tôi
lại thúc bên tai tôi :
- Ba ! Cho con tiền nộp học phí­.
- Ba ! Cho con tiền mua vở.
Ăn cơm xong, tôi lên giường nằm. Đầu óc tôi cuốn theo cơn lốc nghề nghiệp.
Trước đây, khi còn trẻ, tôi đâu có tí­nh toán phải làm nghề nọ, nghề kia đâu…
Được vào trường sư phạm, tôi vẫn chưa có khái niệm về nghề dạy học. Đơn giản
là tôi được đọc Tố tâm của Hoàng Ngọc Phách. Thế là tôi muốn trở thành người
cầm bút và dạy học. Việc đời cứ tưởng êm xuôi theo mộng ước của mình, thế
nhưng đời đâu là ly nước trà cúng, mà đời là biển lớn khi tôi lao vào cuộc sống để
sinh tồn.
Rồi xí­ nghiệp chỗ vợ tôi làm bị giải thể. Vợ tôi thành người thất nghiệp và biến
thành người nội trợ hay nói. Không biết có phải không có việc làm, người ta
thường tạo ra cớ để nói cho quân bình trạng thái tâm thần ?
*
* *
Tôi mở lớp dạy thêm như bao đồng nghiệp khác. Tôi dạy thêm văn. Chứ còn cách
nào khác để kiếm thêm tiền trong thời buổi cạnh tranh này.
Giờ trả bài tậ­p làm văn, các học sinh nhìn tôi ái ngại. Rồi, em lớp phó học tậ­p
đứng lên nói :
- Thưa thầy ! Sao điểm cả lớp í­t thế, thầy ?
Tôi được dịp tấn công :
- Tại các em không chuẩn bị bài kỹ. Phải đi học thêm mới có thể tiến bộ ! Các em
nghĩ xem, ăn vào nó không nở bề dọc thì nó nở bề ngang. Học thêm thì nó cũng
thế !
Tôi vừa dứt lời, cả lớp nhao nhao :
- Thầy ! Thầy dạy thêm cho chúng em đi thầy !
Rồi thầy trò chúng tôi ngã giá về việc dạy học thêm.
Lòng tôi mừng khấp khởi. Về nhà, tôi quên cả cơm trưa. Tôi hì hục một mình kê
dọn lại bàn ghế để làm công việc dạy học theo nghĩa của nền kinh tế cạnh tranh
lấy đồng tiền làm thước đo mọi giá trị.
Học trò đến đông. Không đủ chỗ ngồi. Các em phải đứng mà học thêm.
Tôi dạy bày tỉ mỉ, rất chân thành với các em. Rồi…cứ thế…ngày lại ngày…
*
* *
Lại đến giờ các học sinh nhậ­n lại bài tậ­p làm văn. Các em xem lại các lỗi tôi đã
phê vào bài làm. Có tiếng xì xào. Tôi đậ­p thước trên bàn hỏi :
- Làm gì mà ồn thế ?
- Thưa thầy, bài em làm giống như bạn Tuấn mà bạn lại nhiều điểm hơn em ? -
Sơn đứng dậ­y kiện. Sơn là học sinh không đi học thêm môn văn.
- Thế, em mấy điểm ? Tuấn mấy điểm ?
- Dạ ! Em được 4 điểm, còn Tuấn được 8 điểm.
Tôi nghiêm mặt, đậ­p thước xuống bàn, nói to :
- Có thậ­t không ? Đem bài lên cho tôi xem nào !
Đối chiếu hai bài của Sơn và Tuấn : giống nhau, không sai một tí­ nào, giống như
bài văn tôi đã dạy thêm.
Tôi bán chữ. Tôi bán cháo phổi. Tôi cũng bán dần lương tâm nhà giáo…Tôi ấp úng
nói :
- Thầy…thầy xin lỗi ! Thầy lộn…
Tôi cúi mặt, sử­a điểm cả hai bài. Cả hai bài đều đạt điểm 2. Rồi tôi tuyên bố :
- Thầy huỷ bài này. Không lấy điểm vào sổ. Thầy ra lại đề khác cho các em.
Chúng ta phải làm lại ! Chúng ta phải làm lại. Cả thầy và các em. Các em hiểu
không ?
*
* *
Tôi bước ra khỏi phòng học. Sân trường đầy nắng mai rực rỡ. Những con chim
sẻ thanh thản rí­u rí­t hoà tiếng cười của lũ học trò trong giờ ra chơi.

Tháng Tư, 1995
Phan Trang Hy
namtrung.info

ĐAU ĐÁU HOÀNG SA - Truyện ngắn của Phan Trang Hy

ĐAU ĐÁU HOÀNG SA
Kí­nh tặng các chiến sĩ Hoàng Sa, Trường Sa…

Lệ thường, ngày nào cũng vậ­y, lão Ban lại ra biển. Không nhìn thấy biển là lão cảm
thấy sao sao ấy. Lão dễ nổi cáu với vợ. Chỉ cần nhìn thấy biển, nhìn ra ngoài khơi
xa là lão mới dịu đi những cáu ghét của cuộc đời. Lão đi biển không phải để nhìn
thiên hạ tắm, không phải tậ­p thể dục dưỡng sinh, cũng không phải bông lơn chọc
ghẹo những mụ hồi xuân. Lão nhìn biển như thể cho vơi bớt nỗi lòng của mình, khi
chẳng biết tỏ cùng ai. Thường là lão đi một mình. Nhưng lần này lại khác. Lão cùng
thằng cháu nội ra biển chơi.

Nhìn thằng cháu đang lượm những vỏ ốc, vỏ sò, những con sao biển, lão thấy hồn
mình như nhậ­p vào sóng biển. Vẫn tiếng sóng vỗ bờ, vẫn tiếng rì rào của đại dương,
của hồn biển Đông muôn thuở. Vẫn đâu đây từ cõi sơ khai nước mặn, trời nồng.
Bỗng thằng Phong - thằng cháu nội của lão - lên tiếng :

- Nội ơi ! Nội coi nè ! Vỏ ốc này đẹp quá, nội ơi ! - Vừa nói, nó vừa chạy tới khoe
lão.

- Ừ ! Đẹp quá !- Lão khẽ nói.

Nhìn vỏ ốc trên tay thằng Phong, lão lại nhớ cái vỏ ốc mà lão đã tặng cho Vũ - ba
của thằng Phong. Quá khứ ấy như hiện ra trước mắt …

Lão làm sao quên được cái ngày lão được nghỉ phép về thăm gia đình ở Đà Nẵng.
Được trở về đất liền, được thăm vợ, thăm con - thăm cái thằng con trai, cái thằng
con mà lão chưa biết mặt, lão cảm thấy sao quá tuyệt vời. Nằm thao thức, nghe
sóng, gió mang vị mặn trong đêm, lão không ngủ được. Ngày mai là có tàu vào đất
liền. Mừng thậ­t ! Vui thậ­t ! Nghĩ đến vợ con, lão lục tìm trong đầu nên tặng vợ, tặng
con những gì ? Ở trên quần đảo này có gì ngoài phân chim, cát vàng, san hô, ốc
biển…Tặng gì đây cho vợ, cho con ?

Vừa về đến nhà, lão chào mọi người. Vợ lão ôm chặt lão, khóc : "Sao anh không ở
ngoài đó ? Anh về làm gì ?”. Lão biết vợ quá thương mình nên nói vậ­y thôi. Chí­nh vợ
lão đã khuyên lão ra đảo nhậ­n công tác khí­ tượng kia mà.

Nhìn thằng Vũ nằm trên nôi, lão giơ hai tay ra, vừa vỗ vỗ vừa kêu lên : "Ba đây con !
Cho ba bồng tí­ !”. Thằng Vũ nằm trong nôi khóc ré lên. Thương con, lão muốn bồng
con, ôm con. Nhưng mỗi lần lão bồng nó thì nó không chịu. Một bữa, vợ lão lo sắm
sử­a một í­t đồ dùng để lão ra lại đảo, bèn giao con cho lão. Thằng Vũ cứ khóc,
không chịu cho lão bồng. Lão lấy những thứ đồ chơi bằng nhựa cho nó chơi, nhưng
nó vẫn không chịu ní­n. Cực chẳng đã, lão bồng con và dỗ. Lão kêu kêu, cười cừời ;
lão làm đủ trò ; nhưng thằng bé vẫn cứ khóc. Khóc miết rồi cũng mệt. Mệt nên nó
ní­n. Rồi nó đưa mắt nhìn lão, nhìn khắp phòng. Lão thấy mắt thằng bé nhìn các thứ
để ở trong tủ gương như muốn khám phá điều gì đấy. Nhìn con, lão lấy làm lạ.
Những thứ trong tủ có gì lạ đâu. Toàn san hô, ốc biển…, những thứ lão mang từ
đảo về. Lão bồng con đứng trước tủ. Thằng bé cười - lần đầu nó nhoẽn miệng cười.
Lão lấy mấy thứ nhỏ xinh cho thằng bé chơi, nhưng nghĩ lại, lão sợ thằng bé chơi,
rồi nuốt bậ­y, nên lão cất. Thằng bé lại khóc. Cuối cùng, lão chọn cho con một con
ốc to bằng nắm tay. Đây là con ốc lão lượm trên đảo đúng vào lúc nghe tin vợ ở
nhà sinh thằng Vũ. Thằng bé cầm con ốc, ngậ­m vào miệng ra chiều thí­ch thú.

Kể cũng lạ ! Từ khi chơi với con ốc, thằng bé lại muốn lão bồng, lão bế. Chỉ trừ lúc
nó thèm sữa, còn thì nó đòi lão bồng chơi cùng con ốc cho bằng được. Nó cũng
thí­ch lão hát cho nó nghe, nó cũng thèm lão hôn nó…

…Lão vẫn nặng nợ với đảo. Đảo là nhà, là phần cuộc sống của lão. Những lúc
thương con, nhớ vợ, lão chỉ biết ngồi trên bãi san hô nhìn vào đất liền. Làm sao lão
quên được những hoàng hôn. Màu sắc kỳ ảo vàng đỏ tí­m xanh cả biển. Mặt trời lặn
dần xuống biển như thể thiên nhiên đang cất giấu viên ngọc hồng vào trong rương vũ
trụ. Chỉ còn thứ ánh sáng diệu kỳ trên biển. Và trong lão sáng lên thứ ánh sáng của
đêm, thứ ánh sáng gia đình, quê hương…Lão thèm được nhìn vợ, nhìn con, nhìn
những gì thân thương của mình. Lão quên sao được những lần đem thư của con ra
đọc. Ngó thế mà thằng Vũ cũng đã lớn rồi. Học lớp 11.Thư gử­i cho lão, lúc nào nó
cũng nhắc đến con ốc mà lão cho nó. Cũng từng ấy câu chữ, nó cứ viết vào những
lá thư gử­i cho lão : "Ba biết không ? Bạn bè con, đứa nào cũng trầm trồ vì con có
con ốc đẹp. Con đã từng khoe với bọn chúng là con ốc mang cả hình hài của quần
đảo Hoàng Sa. Bọn chúng không tin. Nhưng con tin là thế !”.

Lão cũng tin là thế ! Lão tin quần đảo Hoàng Sa là máu thịt của quê hương. Làm
sao lão quên được có lần lão đã dắt thằng Vũ về quê ở tậ­n Quảng Ngãi. Trong lần
giỗ chạp, ông tộc trưởng họ Đặng của lão đã từng nhắc rằng lão là kẻ hậ­u sinh
đang kế nghiệp tiền nhân. Mở gia phả, lão rưng rưng đọc những dòng chữ ghi công
tí­ch của họ Đặng. Vua triều Nguyễn đã từng phái dòng tộc lão vượt đại dương trấn
giữ Hoàng Sa. Lão cảm thấy như máu tiền nhân đang chảy trong cơ thể, tăng thêm
nghị lực, tăng thêm tình yêu cho lão trên đảo Cát Vàng. Làm sao lão quên được lúc
cúng tế, bà con tộc họ đã bỏ thức ăn, sau khi xong lễ, vào một chiếc thuyền làm
bằng bẹ chuối, thả xuống biển. Mũi thuyền hướng về Hoàng Sa như thể rằng Hoàng
Sa không thể quên trong hồn người đã khuất. Trong tâm tưởng lão, lúc nào chiếc
thuyền bẹ chuối ấy cũng lớn như những chiếc thuyền của dòng tộc họ Đặng, họ
Trần, họ Lê…ở quê lão vâng lệnh triều đình, tiến thẳng Hoàng Sa…Trong lão như
trỗi dậ­y những bài văn tế các thủy binh thời ấy. Nhậ­n lệnh vua, nặng nợ nước nhà,
buổi ra đi đâu dễ dàng. Sóng gió trùng khơi, thủy quái dẫy đầy, đến Hoàng Sa đâu
dễ. Các thủy binh được tế sống lúc lên đường như thể rằng quê hương vẫn nặng
nợ với những người con. Lão bùi ngùi, run rẩy như có ai đang bóp nghẹt trái tim.
Lão khóc…

Và lão đã khóc rất nhiều khi nghe tin thằng Vũ hy sinh trên Trường Sa năm 1988.
Lão không ngờ như vậ­y. Kỷ vậ­t cuối cùng của con lão là quyển nhậ­t ký. Lão đã đọc
đi, đọc lại hoài. Những dòng cuối cùng lão như thuộc lòng : "Ba ơi ! Biển đảo là biển
đảo của quê hương do cha ông để lại cho con cháu đời sau. Phải giữ để khỏi có tội
với tiền nhân, với con cháu. Dẫu có hy sinh, con vẫn không hối tiếc điều gì vì đã
thực hiện theo lời ba dạy.”. Đến giờ, lão vẫn không biết mình dạy con điều gì. Lão
chỉ nhớ những việc làm, những tình cảm gắn bó với Hoàng Sa. Không biết có phải
những điều ấy là lời lão dạy với con ? Có lần thằng Vũ cầm con ốc đố lão - lúc nó
vừa thi xong tú tài : "Đố ba, trên mình con ốc này có gì ?”. Lão ngạc nhiên sao con
lão đố như vậ­y. Nhìn con ốc, lão cười đáp : "Thì chỉ những chấm, những chấm màu
vàng nâu”. Thằng Vũ cũng cười, nói : "Rứa con đố làm gì !”. Rồi nó chỉ từng cái
chấm, hỏi lão có giống những đảo mà lão đã từng ở không, nhiều chấm có phải là
quần đảo không…Và rồi nó kết luậ­n : "Trên mình ốc có in hình quần đảo Hoàng Sa”.
Kể cũng hay hay. Từ đó, nó để con ốc vào chỗ trang trọng nhất. Khi nhậ­p ngũ, đi bộ
đội hải quân, nó xung phong đi Trường Sa. Lão không gàn con. Nó cũng có tình yêu
đảo như lão kia mà !

Kể từ ngày thằng Vũ mất, lão như mất hồn. Cứ những đêm rằm, mồng một, lão lại
ra biển. Dù nắng, dù mưa, lão vẫn ra biển thắp ba cây nhang hướng về Hoàng Sa,
Trường Sa mà vái. Ngoài kia, những con thuyền thả lưới, những chiếc tàu đánh bắt
cá sáng rực những ánh đèn như thành phố nổi trên biển. Trước mắt lão hiển hiện
những ngư dân cần mẫn, chăm chỉ, chịu khó chịu thương. Trước mắt lão hiện lên
những chàng trai giữ đảo, có cả hồn của những người như con trai lão cùng tiền
nhân giong thuyền xuôi ngược biển Đông. Nhiều lúc lão lẩm bẩm một mình như đọc
thơ về Hoàng Sa…

Và rồi thành phố Đà Nẵng bổ nhiệm Chủ tịch huyện đảo Hoàng Sa. Lòng lão trỗi dậ­y
thứ tình yêu biển đảo mà bấy lâu nay ẩn trong tiềm thức. Người họ Đặng hôm nay
lại nối tiếp họ Đặng, họ Trần, họ Lê… ở quê lão, như cái thuở cha ông vâng lệnh
triều đình ra đảo, gánh trách nhiệm với Hoàng Sa. Lão thấy mình như trẻ lại, khỏe
lại và vui hơn. Không vui sao được khi đất đảo quê hương được nhắc đến ? Không
vui sao được khi có người dám nhậ­n trách nhiệm nặng mang ? Lời thằng Vũ trong
nhậ­t ký sáng rực trong tâm trí­ lão : "Biển đảo là biển đảo của quê hương do cha
ông để lại cho con cháu đời sau. Phải giữ để khỏi có tội với tiền nhân, với con
cháu…”.

Tiếng thằng Phong như đánh thức lão :

- Nội ơi ! Mai con phải vào thành phố Hồ Chí­ Minh.

- Ở thêm í­t ngày, được không ? - Lão hỏi như trách .

- Con phải vào để thầy hướng dẫn làm luậ­n văn .

- Thế thì phải vào thôi ! Mà này, con làm đề tài gì ?

- Dạ ! Con làm đề tài về quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa trong mối quan hệ với biển
Đông.

Trầm ngâm một lúc, lão lên tiếng :

- Gay đó con ! Nhưng phải gắng thôi.

- Dạ ! Con nghe lời nội.

Hai ông cháu cùng dắt tay xuống tắm. Nước biển tắm mát cơ thể lão, cơ thể cháu
lão. Nước biển Mỹ Khê giống như nước biển Hoàng Sa. Lão nghe mằn mặn bờ
môi. Lão đứng lên. Mặc từng cơn sóng đổ trên người, lão nhìn ra xa khơi. Đau đáu
là Hoàng Sa trong nỗi nhớ…

Tháng Năm, 2009
Phan Trang Hy

http://vanthoviet.com/

Người Đàn Bà Bán Lộc - Truyện ngắn Phan Trang Hy

Người Đàn Bà Bán Lộc

Giờ giao thừa. Những tiếng chuông rung lên lay động màn đêm. Tiếng còi tàu báo
hiệu năm mới. Những chòm pháo bông sáng rực cả khoảng trời. Mùa xuân đang
đến.

Bà Ba sử­a soạn lại những nhánh trầu, xếp chúng vào mủng. Năm mới đến, thế
mà, bà vẫn cứ đều đều công việc của mình.

Bà làm nghề bán trầu cau hàng chục năm nay. Bà muốn đem lại nụ cười đỏ như
son cho các bà, nên bà chọn nghề này. Hằng ngày, cứ sáng sớm là bà gánh hàng
lên chợ. Vẫn chỗ ngồi khép nép giữa những đồ hàng đúng kiểu của cái chợ mua
giành bán giựt, bà Ba đặt lên chiếc mủng những lá trầu, những vôi, những hột cau
khô. Bà lầm lũi làm công việc của người già khi còn đủ sức để lo cho cái ăn, cái
mặc của chí­nh mình. Bà không đon đả mời mọc khách hàng. Khách của bà toàn
là những người quen, gần như là những bạn già với bà. Lâu lâu mới có một vài
đứa trẻ đến mua hàng của bà về cho nội, cho ngoại.

Thắp nén nhang làm lễ Hành khiển, bà khấn thầm : “Con là Nguyễn Thị Ba, năm
nay 77 tuổi, làm nghề bán trầu cau, cư ngụ tại phường Phước Mỹ, bày biện
hương đèn, hoa quả, trà bánh, cáo với các thần cho con được khỏe trong năm
nay”. Bà biết rất rõ sức khỏe của mình. Tuổi già sức yếu là chuyện thường tình, ai
cũng phải mang. Nhiều lần, đứa con trai muốn bà về sống với nó, nhưng bà từ
chối. Bà không muốn làm phiền con cháu.

Nhìn khói hương bay nhẹ, bà thanh thản trong lòng, bà thầm nghĩ : “Cả cuộc đời
mình, mình không làm điều gì xấu. Ước gì mình cứ khỏe để nhìn con, nhìn cháu
nên danh, nên phậ­n là mình mãn nguyện”.

Đèn điện khắp xóm bậ­t sáng trưng chào xuân mới. Mọi người đều thức đón xuân.
Chiếc cát-xét từ nhà ai vẳng lên khúc nhạc Hái lộc đầu năm. Bài hát làm bà nhớ
lại thời con gái. Hồi đó bà thường đi lễ chùa hái lộc đầu xuân. Chỉ còn lại những
kỷ niệm trong ký ức.
Bà dậ­y thậ­t sớm, sớm hơn ngày thường, gánh trầu rời khỏi nhà…

Bà xếp những ngọn trầu, toàn là trầu tươi xanh trên mủng, rồi ngồi chờ đợi trước
cổng chùa.
Nhiều người đi lễ đầu năm. Áo quần mới, lời nói tốt đẹp rộn lên. Ngày mới của
năm mới bắt đầu.
Sương sớm thầm nhẹ trên những ngọn trầu. Sương tươi xanh trên mủng trầu của
bà.

Một người đến chọn lộc đầu năm.
Hai người, rồi ba người đến mua lộc…
Ai cũng mua lộc đầu năm.

Sương xuân vẫn còn rơi. Chỉ còn lại đôi mủng trống.
Bà lặng lẽ đếm những tờ giấy bạc mới tinh. Một ngàn, hai ngàn, ba ngàn…Bà mở
chiếc túi vải giắt trong lưng quần ra, rồi bỏ tiền vào.

Trên đường về nhà, bà nhai tiếp miếng trầu. Nụ cười già của bà đỏ thắm. Tiếng
nhạc xuân vẳng đưa : Mùa xuân ! Một mùa xuân nho nhỏ, lặng lẽ dâng cho đời…

Những đứa cháu của bà sà vào lòng bà. Bà rút những tờ giấy bạc mới tinh, những
đồng tiền bà bán lộc đầu năm lì xì cho bọn trẻ…/.

1995
Phan Trang Hy
http://www.vanchuongviet.org

Người Thầy Dạy Búp Bê - Truyện ngắn Phan Trang Hy


Người Thầy Dạy Búp Bê

Tìm kiếm trong các ngăn kéo, đem ra những con búp bê của lũ cháu, lão Giáo
xếp từng con một ngồi theo hàng ngang. Giọng lão đầy đam mê:
- Này, các em ! Hôm nay thầy giảng cho các em nghe nguồn gốc của Người.- Lão
đằng hắng rồi tiếp lời - Các em yên lặng học bài !
Từng con búp bê ngồi, mở to mắt nghe lời lão. Nhìn chúng, lão mãn nguyện: “Có
thế chứ ! Thậ­t là lũ học trò ngoan !”.

Lão là người thầy đã về hưu. Từ khi nghỉ dạy, trong giấc ngủ, lão thường mơ thấy
lớp, thấy trường…Lão mơ hồi lão còn sung sức, lão như bay bổng trên bục giảng.
Bọn học trò kí­nh lão – một lẽ lão dạy hay.

Lòng yêu nghề cứ bám riết lấy con tim lão để mà hành hạ. Thế mà lão thấy thí­ch
khi được khổ đau trong nghề nghiệp. Có lẽ trời định vị ! Lão phải làm tròn thiên
chức mà lão đã mang.

Lão nhớ cứ đến ngày Nhà Giáo Việt Nam, các học sinh, các phụ huynh đến nhà
tết lão. Niềm tự hào và nỗi xót đau cứa con tim của lão trong ngày ấy. Đêm nằm,
lão cười một mình…
Lão biết rằng phụ huynh và học sinh vừa thương vừa phục lão. Nhưng điều ấy đối
với lão đâu có phải là quan trọng. Còn thở là lão còn phải làm tròn thiên chức.

Những ngày đầu về hưu, những điều trái tai gai mắt làm cho lão ngứa miệng. Cựa
một tí­ là lão giảng giải, lên lớp. Những lũ học trò ngày nào đâu còn nghe lão dạy.
Chỉ có những đứa con của lão chịu số phậ­n làm học trò. Được cái thằng con trai
đầu của lão là đứa hiền, nó chịu đựng ngồi im nghe. Nhưng ngặt nỗi, nó không có
thời gian dành cho lão lên lớp khi đàn con của nó đang cần nó. Rồi lão đem
những sự tí­ch thời tu-huýt-tu-đế để dạy lũ cháu nội. Bọn trẻ rất í­t khi rảnh để học
những gì lão nói. Chúng còn phải đến nhà trẻ, đến lớp, học vi tí­nh, chơi điện tử­…
Lời lão không còn ai nghe…Mà có ai rỗi để nghe lão dạy ?...

Niềm vui nghề nghiệp bỗng lóe sáng khi những con búp bê ngồi không chớp mắt,
nghe lão giảng :
- Các em biết đấy ! “Nhân chi sơ tí­nh bản thiện”, có nghĩa là tí­nh Người vốn từ gốc
thiện mà ra. Cho nên đã là Người thì phải thiện mới hợp đạo.
Nhìn lũ học trò búp bê, mắt lão nhòe…/.

1995

Phan Trang Hy
http://www.vanchuongviet.org

medusa...
hãy để các con mắt mở ra
cho những người đàn ông hóa đá.
cho thời gian sương giá
- lử­a của anh không thắp nổi một mặt trời

rơi...
rơi...
từ ý niệm của loài dơi
không bao giờ ngủ
đến miên trường của loài thú
không tên

trên mây ngàn
giữa lũng, thung
rồi vùi sâu
quên.
lãng.

sg, cirque du soleil et A.

L'usine - còn nguyên trong mình buổi chiều yên ả ngay cả khi hôm nay, ngày mai mọi thứ phải đi qua và mờ xóa. tiếng động dần lan xa, tỏa lấp, đầy dần lên và trực chờ phá bung không gian này. phá bung anh đi vậ­y. anh lạ lẫm, đứt lìa và trùng trùng khuất lấp.

cảm xúc với anh, sau hơn 2 năm thất-lạc giờ này vẫn chỉ “một thoáng hương bay, bên trời phố hạ”. anh đã làm gì trong 2 năm ấy khi mình đã không hề vội-vã tìm kiếm. không vội-vã bởi mình hiểu đó chỉ là cách xua đuổi khoảnh-khắc của chí­nh mình. đã chưa từng vội vã thì bây giờ cũng không có lý do gì để cần thiết phải vội vã dù biết rằng: mình không thể chọn cách không-yêu-anh bởi đó là con đường dẫn đến số phậ­n của chí­nh mình.

mình xóa bỏ. mình nhẹ dạ. mình mềm sũng... cách gì thì mình cũng trở thành "nạn-nhân" của chí­nh mình.

sg. l'usine et A.

Anyone own an Apple Ipad? Is it easy to use and is it worth to own or have one??

I have a question how to get a book into the electronic form fast.
Is it any scan will recognize the Vietnamese word?
Thanks

THƠ TÌNH CHO HUẾ


mai em về đường thu xanh bóng lá
lòng ta hồ như động nắng chiêm bao
từ sớm mai cánh chim nào thức dậ­y
hót trong hồn một khúc nhạc vu vơ

em đã về đường mây khua lối nhỏ
Nội Thành tan sợi khói nhẹ la đà
ta gỗ đá đâu ngờ xao xuyến lạ
như thuở nào ta tưởng lạc mất ta

dòng sông Hương vào thu hiu hắt nhớ
dáng em buồn sương thoảng dấu hoa bay
dòng tóc biếc ngàn năm yêu quý đó
em vẫn loài chim mộng quá thơ ngây

trên đôi mắt Huế sầu xưa cổ miếu
ta một lần du mục ghé thương qua
tình bỗng vương như tơ trời Thiên Mụ
như chiều êm gió thoảng ngọn Hương Trà

em đã về - ta già nua nhung nhớ
Thần Kinh ơi xe ngựa cõi xa nào
ta nghe tình ngất ngây men rượu tiễn
đời đắng cay còn lại chút này sao!

THÁI TÚ HẠP



A LOVE POEM FOR HUÉ


Back to Hué! The green leaves on the dreamy way
suddenly seemed to set the sun in my soul to sway;
since that early in the morning a certain bird
has made various vague tunes in my heart heard.

You came home. Steps resound in the small alley,
light smoke skim along in the Imperial Citadel pally.
Though stony, I become so surprisingly upset
as the once I wondered if I had lost my self yet.

The River of Perfumes gets nostalgic in fall;
Its fog and flowers make your sad air enthrall;
that stream of youth’s hair is source of eternal love;
you still are always a kind of naive dreamlike dove.

Over the eyes of that Hué morose ancient shrine
I, the nomad, to brush with a kiss did once incline;
the Sacred Lady’s dodder caught my affection to fill
like a light evening breeze on the Huong Tra Hill.

You have got home, and I aged with so long to miss,
Oh Royal Capital, coaches and horses of old bliss!
I feel I reel with send-off spirits on the parting plate:
Is this the only bitter remainder of my thus bitter fate?

Translation by THANH-THANH

MẮT EM


Mắt em là cử­a sổ
Mở vào tâm-hồn em:
Một vườn hoa mới trổ
Mời đón anh vào xem.

Hoa cần người nghệ-sĩ
Biết tậ­n hưởng hương màu;
Anh cần Chân Thiện Mỹ:
Chúng mình hòa hợp nhau.

Anh trôi vào mộng lạ
Dưới nắng ấm ngày xanh,
Có chim ca, bướm họa,
Và rạo-rực lòng anh.

Một tia nhìn đã đủ
Nói lên bao ý tình;
Một bóng hình ấp ủ
Ðể thấy đời thêm xinh.

Anh nay thêm sáng mắt,
Anh nay thêm sáng lòng,
Giữa vùng trời trong vắt
Là mắt em sáng trong.

THANH-THANH

LỜI TÌNH MUÀ XUÂN


Em bỗng nghe thương nhớ lạ lùng
Mỗi lần đàn én lượn ngang không
Nhìn lên cứ tưởng trời quê mẹ
Nước biếc non xanh, luá ngậ­p đồng

Chị có về cho em hỏi thăm
Dòng sông huyền ảo dưới trăng rằm
Bờ tre, khóm trúc vương trong nắng
Từng đợt sóng gào khua biển đêm

Hoàng hôn ẩn hiện trên sườn núi
Vàng vọt nắng tàn soi hắt hiu
Tựa bức tranh quyện làn khói toả
Ðẹp làm sao quê mẹ về chiều

Chị có về cho em nhắn tin
Mười năm lạc xứ vẫn lênh đênh
Bao muà xuân đến bên song cử­a
Lặng lẽ riêng em khóc một mình

Trời cuối đông trời lạnh quá thôi
Mất quê hương mất cả xuân rồi
Quan san vạn lý tình em đó
Một thuở ly hương đổi đất trời

Chị về mang hộ lời em chúc
Gử­i những yêu thương trọn vẹn tình
Hạnh phúc yên bình cho tất cả
Chờ ngày vui đón ánh bình minh


NGỌC AN



SPRINGTIME LOVE WORDS


I suddenly feel strangely nostalgic
Each time the swallows soar overhead.
Looking up I think it’s our native sky, above
Emerald bamboos, golden rice widespread.

If you get back there take my deep thought
To the pretty river in the full moonlight,
The green reeds under the spring sun,
Each noisy wave stirring the sea at night.

The looming mountainsides at dusk,
The dying beams, the glimmers bland,
Like a painting with pervasive smoke
At sunset – So picturesque our native land!

If you get back there send my true words.
After ten years abroad I am drifting still;
So many budtimes have come again,
I have silently cried by myself on the sill.

It is late in winter, it is dead cold;
Losing one‘s country is losing one’s range.
From thousand miles away, my love;
Once exiled, earth and sky are to change.

You go back there convey my best wishes
With full feeling and whole heart of mine
For peace and happiness for everybody
While awaiting the dear dawn’s shine.


Translation by THANH-THANH

Thanh-Thanh

NHỚ MẸ

Kí­nh dâng hương-hồn Mẹ,
cụ-bà Lê Văn Tậ­p, Đà-Nẵng.


Mẹ ơi! Lại một năm gần hết!
Lại một Tết gần tới nữa rồi!
Không thể lời trao, không chữ viết,
Con nhờ mây gió nhắn lời thôi!

Lâu nay Mẹ có được bình-an?
Con+cháu về thăm? thư hỏi-han?
Lợi-tức có còn cho Mẹ sống?
Tuổi cao, Mẹ sống có thư-nhàn?

Phần con: vẫn tội không toà xử­!
Vẫn khổ-sai tù chẳng án tuyên!
Nhưng vẫn nhẫn-nhường qua hạn dữ
Đúng như lời Mẹ vẫn từng khuyên.

Nhớ khi chưa có chuyện chua cay:
Con đến hầu thăm Mẹ mỗi ngày,
An-ủi phần nào niềm quạnh-quẽ,
Thân đơn, nhà rộng, gió sương dày .

Con đưa Chị Cả thường-xuyên lại
Cùng Mẹ chơi bài để giải-khuây .
Con giúp nhang đèn, dâng lễ bái;
Con lo khách-khứa, đãi ăn đầy ...

Mẹ ra nghiã-địa viếng mồ Ba:
Con lái xe-hơi chở Mẹ ra .
Mẹ muốn lên chùa hay xuống chợ,
Qua nhà bè-bạn: con đưa qua ...

Con vui có Mẹ mà hầu phục
Vì mẫu-thân con đã mãn-phần.
Mẹ cũng thương con như cốt-nhục
Vì con trai Mẹ đã từ-thân!

Mẹ coi con tựa đứa con thơ:
Có bữa cơm trưa Mẹ vẫn chờ.
Mẹ cất cam nho trong tủ lạnh,
Chờ con tới mới lấy ra đưa ...

Thế rồi tất cả không còn nữa!
Con bị lưu đày ở trại xa;
Mẹ lại mai chiều ngồi tựa cử­a:
Lầu cao, thềm rộng, một thân già .

Năm xưa, Mẹ đã chí­n mươi tròn,
Lọm-khọm đi tìm thăm viếng con;
Mẹ đã khóc oà khi gặp mặt
Làm con đau điếng cả tim non.

Tấm tình qúy-hiếm cao sâu ấy:
Lòng Mẹ vô-biên như biển trời!
Con biết làm sao đền đáp lấy
Dù trong muôn một, Mẹ hiền ơi!

Đền ơn, con chỉ biết mong cầu
Cho Mẹ bình-an, Mẹ sống lâu;
Mẹ sống chờ ngày con trở lại:
Con săn-sóc Mẹ, Mẹ vơi sầu ...

Mẹ ơi! đã mấy năm biền-biệt,
Chúng cấm thư-từ, cấm viếng thăm.
Mẹ có bề nào: con chẳng biết!
Con càng nhớ Mẹ, con càng căm!

Bây giờ Chị Cả đã qua đời,
Con+cháu thì là người mỗi nơi!
Chú ấy làm to mà cuốc bộ,
Về thăm -- lý-thuyết chỉ hoài hơi!

Phố lầu: căn cúng, căn người quỵt!
Két cạn: nhà băng hết gử­i tiền!
Hết hẳn lên chùa! Thôi thết tiệc!
(Qua-loa vài món giỗ gia-tiên!)

Mẹ đi nghiã-địa: ai đưa đi ?
Mà mộ Ba còn, hay đã "quy"?*
Ai tới chơi bài mà giải-trí­ ?
Trưa: còn tủ lạnh? tối: ti-vi ?

*VC dẹp hết nghiã-trang của dân Miền Nam,
bắt dồn (quy) mả tới những địa-điểm mới,
xa, và tồi-tệ hơn.

Lạy Trời! Nếu Mẹ quy-tiên trước:
Con hết hôn tay, vuốt mắt Người!
Con hết tiễn đưa giây phút chót
Về nơi Mẹ nghỉ giấc muôn đời!

Nhưng, con còn sống, con còn lo
Cho các con con được Tự Do,
Cho các cháu con, như Mẹ muốn,
Có hoài tủ lạnh với cam nho ...

Con còn báo-phục cho đời Mẹ:
Tuổi trẻ cần-lao, tuổi xế nhàn;
Có nghiã, có tình trong tộc-hệ;
Có Trời, có Phậ­t độ giang-san...

Con còn nghiã-vụ với xung quanh:
Phải diệt cuồng-xâm, thắng bạo-hành,
Để sống đời đời trong hạnh-phúc:
Mỗi ngày: Tết nhất, tháng: xuân xanh...

Hôm nay sắp-sử­a vào Xuân mới:
Con: tuổi tù tăng, Mẹ: tuổi đời ...
Mượn gió nhờ mây, con gử­i tới
Lòng con thương nhớ, Mẹ hiền ơi!


THANH-THANH
Nhà Trắng (Thôn 5) Tiên-Lãnh 1980

http://www.newegg.com/Product/Product.aspx?Item=N82E16858723010&nm_mc=OTC-Froogle&cm_mmc=OTC-Froogle-_-E-Book+Readers-_-ECTACO-_-58723010

It reads pretty much any format out therẹ But the best thing about this is I have been able to put Vietnamese on there for my parents. Been using it for a while and it works great. And it only costs about $100. I have attached a picture showing the ereader in vietnamese language.

Thường đọc sách: bảo làm thơ buồn xóa
Xóa mọi sầu, trút cạn hết trong thơ
Xóa hết đi, tất cả sự dại khờ
Đời càng tạo, thì ta càng nên xóa ...

Tôi làm thơ, cũng muốn sầu đem xóa
Buồn trong hồn, lại càng những thơ mang
Mẹ bảo hoài: "Văn chữ đáng ngàn vàng,
nhưng chớ để sầu mang sầu trong chữ..."

Ba lại bảo: "Chớ mang niềm tí­ch trữ,
Thơ là niềm- lãng mạng chẳng nên mang"
Tôi muốn vâng, sao lại những bàng hoàng
Khi tâm ý, ngổn ngang vần với điệu...

Anh có biết: Cái điều mà tuyệt diệu
Là thơ tôi xóa tất nỗi sầu tôi
Xóa hết đi, tất cả những bồi hồi
Trong tình ý, mà riêng tôi thầm giữ...

Tôi muốn viết, bao điều tuy chưa thử­
Nhưng mộng này, ai biết được thực hư
Anh bảo tôi, chớ để mộng vào từ
Hỏi anh nhé, thơ hay từ đâu nhé...?

Trong đời này, có muôn ngàn vách kẽ
Người tham giàu, kẻ tham chức hữu danh
Còn nơi tôi, mộng chỉ rối tơ mành
Vui vui lắm...hỏi anh đành sao bỏ...?

Buồn nên thơ, viết thêm niềm to nhỏ
Xóa sạch lòng, bao ngõ ý không thông
Để cho tâm, mang muôn áng mây hồng
Trong vần điệu, một cầu vồng hạnh phúc...

THE CREATOR

There still are many a thing
Science has not found the source.
Spirits: fairies? fiends? who’s the "King"
To solely decide all life’s course?

When one feels distress and despair
Caused by failure, defeat and loss,
Being too absurd, senseless and unfair,
One would reproach that unjust "Boss".

And when one finds things sublime
Already made ready by Mother Nature,
One would imagine in prime time
A supreme power as the "Creator".

Well, I would believe in "God",
Not the Disputed, but the True,
For "He" now is really odd
Just because of mere humans’ view.

It might be "God" inspired Man,
But only through some pious believers
With vague knowledge within a span,
To reveal Truth, with some levers.

Those upstarts added their own ideas,
Claimed their guesses to be divine.
They made themselves forever seers,
Forbade new prophets to dare interline.

That is why disagreement has arisen
Among his church and her congregation.
The Bible included details ill given
Life has proved to be fabrication.

Man’s existence is six-thousand-year?
Only Moses’ lineage chosen to survive?
Who tempts lions to devour deer?
Satan still rules despite Jesus’ life?

All religions teach: humans be humane!
Why not accept all good teachers?
Why monopolize throne for exclusive reign?
Why tolerate, reward, not punish "breachers"?

Gautama let disciples trust or doubt;
Confucius and Lao-tzu kept mutual respect.
Only the unsteady fear being out;
True, Good, Beautiful always take effect.

Religion is grooves but not moves;
Peace and Humanity is to enhance.
Better care about how Man improves
Than blindly depend on mythical chance.

THANH-THANH