-
Hoài Cố Nhân
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Võ Hồng
BAN MAI xuất bản 1959CHAPTERS 2 VIEWS 8743
Một ngày đầu tháng chín năm 1942, tôi nhận được bức điện tín: "12 tháng 9 tới ga Hà Nội Stop Tìm dùm chỗ trọ Stop Hoàng Gia Lý".
Tôi cầm bức điện tín, lòng rộn ràng vì bất ngờ. Hoàng Gia Lý là bạn tôi. Vào dịp hè, tôi về quê ở Ngân Sơn. Lý ghé lại nhà thăm và ngỏ ý sang niên khóa mới theo tôi ra Hà Nội học. Ba năm nay anh học ở Huế. Tôi tưởng rằng đó chỉ là một dự định nông nổi. Người ta ai cũng có thể dự tính nhiều điều, dự tính cả những điều mà họ biết trước hơn ai là không bao giờ thực hiện được. -
Hoa Mơ
Truyện Dài Tình Cảm VH Miền Nam Trước 75
Võ Hà Anh
THIÊN TỨ xuất bản 1970CHAPTERS 19 VIEWS 18536
Minh đưa mắt nhìn lên bến tầu, phía trên cao. Chỉ còn vài gia đình từ chiếc xe Ca cuối cùng đang tất tả khuân đồ đạc trên mui xuống. Những người cán bộ Khối Chiến Tranh Chính Trị vẫn nhẫn nại ghi ghi chép chép và phát phiếu thực phẩm cho người xuống tầu dưới ánh đèn vàng vọt. Những “hành khách đau khổ trở về quê Mẹ” hấp tấp một cách đáng thương, ôm cái nọ kéo cái kia, tay bồng tay bế dắt díu nhau xuống cầu bến. Họ có dáng dấp sợ hãi như chỉ sợ bị tầu bỏ lại.
Bến tầu ở Nam Vang cao hơn mực nước đến hàng chục thước, từ dưới tầu nhìn lên thành phố trên cao tuyệt đẹp. Minh phải thành thật công nhận như thế ngay ngày đầu con tầu quẹo từ ngã ba vào giòng Tonlé-Sap. Thành phố của những dinh thự cổ, những chùa chiền, những lăng tẩm, những đền đài vua chúa với muôn mầu sắc trông thật quyến rũ ; chẳng cần có những buildings cao ngất như Sàigòn. Mà Sàigòn cũng chẳng thể nào so sánh được với thành phố này, Minh nghĩ thế. -
Hoa Nắng
Truyện Dài Tuổi Trẻ / Học Trò Tủ Sách Tuổi Hoa VH Miền Nam Trước 75
Thùy An
TUỔI HOA xuất bản 1973CHAPTERS 8 VIEWS 15249
Em ôm con chó bông nhỏ nhìn mơ màng ra cửa sổ, năÌng đã nhạt dâÌ€n trên mấy hàng me xanh, buổí chiều thật buồn, thật tẻ như tâm hồn em chất ngất bơ vơ, như gian phòng vắng ngắt, chiếc giường đệm màu hồng và con búp bê Jomy trên tủ đang nhìn em bằng ánh mắt vô tri.
Có tiếng vú Lành gọi em :
- Trang ơi, ra ăn cơm đi con.
Em vờ như không nghe thấy hay nói đúng ra, em chả muốn ăn cơm một tí nào, ba đi vắng, mẹ đi vắng, chiếc bàn ăn càng thấy rộng mông mênh và thân hình nhỏ xíu của em ngôÌ€i lọt trong lòng chiếc ghế như một mỉa mai chua xót, đã khiến em bỗng thấy sợ hãi mỗi khi giờ cơm lại đến. Bước chân vú Lành nheÌ£ đến bên em :
- Trang, ra ăn cơm với vú đi con.
Em uể oải, em thẫn thờ, em đặt con chó bông lên chiếc table de nuit rồi quay lại :
- Con không thấy đói vuÌ ơi.
Vú Lành âu yếm vuốt tóc em :
- Khi chiều đến giờ con có ăn chi mô. Thôi găÌng ăn với vú ba hột rồi ba lại về, rồi me lại về, con đưÌ€ng buôÌ€n nữa. -
Hoàng Lê Nhất Thống Chí
Truyện Dài
Ngô Gia Văn Phái
CHAPTERS 17 VIEWS 17738
Hoàng Lê nhất thống chí à tác phẩm viết bằng chữ Hán ghi chép về sự thống nhất của triều đại nhà Lê vào thời điểm Tây Sơn diệt chúa Trịnh, trả lại Bắc Hà cho vua Lê của Ngô gia văn phái. Tác phẩm này có thể xem như là cuốn tiểu thuyết lịch sử viết theo lối chương hồi. Nó không chỉ dừng ở sự thống nhất của nhà Lê mà còn được viết tiếp, tái hiện một giai đoạn lịch sử đầy biến động của xã hội phong kiến Việt Nam vào khoảng 30 năm cuối thế kỷ 18 và mấy năm đầu thế kỷ 19.
-
Hoàng Mộng Ngọc 1
Truyện Dài Trinh Thám VH Miền Nam Trước 75
Phi Long
NGUYỄN TRUNG xuất bản 1961CHAPTERS 5 VIEWS 4981
Lê Quang ngả lưng sau thành ghế, đặt phía sau ngôi nhà sàn, cất chồm ra bờ sông Thủ Thiêm. Chàng lơ đãng nhìn những con tàu đậu ở bến Sàigòn, mờ dần trong bóng hoàng hôn. Sau bao ngày vượt đại dương, giờ đây những con tàu nằm im, nhả những làn khói xám tỏa lên không, có vẻ mệt mỏi như khách giang hồ dừng chân nơi quán trọ, chờ lúc lên đường.
Bóng tối xuống dần. Đèn điện trên đoàn tàu bật cháy tạo một vùng sáng linh động, chạy dài từ bên Nhà Rồng tới vùng Tân Thuận. -
Hoàng Mộng Ngọc 2
Truyện Dài Trinh Thám VH Miền Nam Trước 75
Phi Long
NGUYỄN TRUNG xuất bản 1961CHAPTERS 4 VIEWS 2708
Tin Lê Quang bị thương loan đi khiến thủy thủ trên tàu bàn tán. Nhiều người cho đó là sự không hay chung, vì tàu đi trong bể nguy hiểm như vầy mà thuyền trường đau thì phiền lắm. Quách Hiên không là một thuyền trưởng giòi, có thể cứu tàu qua những cơn bão tố nguy nan. Và họ không đặt tin tưởng vào Quách Hiên chút gì, mặt dù Quách Ly bảo với họ Quách Hiên còn tài ba hơn Lê Quang nữa.
Cửa phòng Lê Quang đóng chặt, chàng không cho một ai vào thăm, trừ Minh Thành và ông Đức Minh.
Mộng Ngọc, Minh Phương, ông Hắc Hổ và anh em họ Quách cũng vậy, chằng một ai được vào thăm chàng cả. -
Hoàng Mộng Ngọc 3
Truyện Dài Trinh Thám VH Miền Nam Trước 75
Phi Long
NGUYỄN TRUNG xuất bản 1961CHAPTERS 3 VIEWS 1905
Lê Quang ra sân ngắm trăng vì chằng không ngủ được. Bao nhiêu việc xảy ra làm trí óc chàng xáo trộn.
Chàng cần có sự bình tĩnh sắng suốt để đối phó với tình thế hiện tại.
Cây cỏ hoa lá đứng im dưới trời trăng sáng đẹp. Thỉnh thoẳng vài ngọn gió từ đại dương lướt qua gieo hơi mát khắp một vùng.
Lê Quang ngồi xuống một mô đá cao có thể nhìn ra bể và nhìn về phía đường đi dần đến chỗ tàu Hắc Điểu đậu.
Chàng không trông thấy ánh đèn Hắc Điểu nên hiểu anh ta khôn ngoan và phòng bị luôn luôn.
Hắc Điểu không thắp đèn dưới tầu thì làm sao người tấn công y biết đâu là mục phiêu.
Đồi với kẻ địch cô thế như chàng mà anh ta còn cẩn thận như vậy thì khó ai mong hơn anh ta nổi.
Lê Quang sợ Hắc Điểu thật. Chàng cảm thầy đó là con người nguy hiểm cho mình chứ khống như bọn ông Phong Vân.
Một người có tài, có sức mạnh, có học lực cao mà oán ghét loài người thì Ià người đáng sợ cho mình rồi. -
Hoa Nở Về Đêm
Truyện Dài Tình Cảm VH Miền Nam Trước 75
Ngọc Linh
SỐNG VUI xuất bản 1963CHAPTERS 7 VIEWS 253
Từ khi cuốn phim «Ảo Mộng» dở dang, tăm tiếng của Mộng Kiều cứ xuống dần ; thêm vào đó, những chuyện «lỗi lầm» của nàng cứ xảy ra mãi, khán giả đâm ra có thành kiến đối với nàng. Rồi không thấy nàng hát nữa ! Không biết nàng theo gánh nào và đời sống ra sao. Ý Trong thơ nàng bảo tôi sẽ nghỉ hát, nhưng thật tình, tôi không tin được. Tôi cố tìm kiếm Mộng Kiều, nhưng nàng ví như một cánh chim trời...
Sau ngày tài sản của gia đình nàng bị phát mãi, tôi có xuống Tây-Đô tìm Trúc, «ngưò-i ấy» của Mộng-Kiều. Trúc bấy giờ trầm lặng gần như lạnh lùng trước mọi việc. Chàng đang dựng một ban kịch với những mầm non được đào luyện kỹ cang vè nghệ thuật và đạo đức. Tôi cho việc Trúc làm rất phải. -
Hoa Phượng Đừng Đỏ Nữa
Truyện Dài Tuổi Trẻ / Học Trò
Nhã Ca
THƯƠNG YÊU xuất bản 1989CHAPTERS 18 VIEWS 38504
Phê xong, Phượng Hồng đứng bật dậy. Người ngay đơ, mặt lạnh tanh, con nhỏ trợn mắt, trừng trừng ngó tít lên ngọn cây. Lập tức Sơn Trà túm lấy vai Kim Trang, Thuyền Nguyệt thì té nhào vô Huyền, cả bọn "ngũ long" rũ ra cười như lũ điên, bất chấp thiên hạ.
Chả có gì đáng cười. Huyền nghĩ. Vậy mà bọn Huyền vẫn cười. Từ dạo đổi đời, bao nhiêu là chuyện. Vậy mà chuyện gì cũng vẫn làm người ta ngạc nhiên. Xe la vi. íúng boong kiểu con Trang thường lên giọng triết lý đầu đường. Cuộc đời, tài thiệt.
Như chuyện cô hiệu trưởng, cũng vẫn chỉ là cô giáo Tú, dạy văn từ hồi chế độ cũ. Cách mạng ít lâu, cô lên chức cái vù. Hiệu trưởng một sớm một chiều vậy, ai mà không nghĩ cô phải có dây mơ rễ má ghê gớm với chế độ. Ngồi vững một lèo ba năm liền, hẳn phải gốc bự. Không gốc bự, phải công cán to, còn không, là nằm vùng. Ngay trong xóm Huyền ở, những ngày đầu, có thiếu gì "truyện dài nằm vùng". -
Hoa Tầm Gởi
Truyện Dài Tuổi Trẻ / Học Trò Tủ Sách Tuổi Hoa VH Miền Nam Trước 75
Nguyễn Thái Hải
TUỔI HOA xuất bản 1970CHAPTERS 9 VIEWS 13835
– Mai chủ nhật rồi nè Dung Chi!
Nhỏ Thư Hương lại đằng phòng khách coi lịch rồi về nói cho em biết. Dịp này, vì nghỉ hè, chúng em như quên hẳn ngày tháng. Và ở đây, công việc ngày nào cũng như ngày ấy, dù thứ hai, dù thứ ba …, dù chủ nhật. Cứ sáu giờ sáng, khi nghe một hồi chuông đổ dài, tất cả phải thức dậy. Bọn chúng em, những đứa lớn đã đi học đằng trường, không bao nhiêu, chỉ có mười tám đứa, lớn nhất là anh Bảy, nhỏ nhất là nhỏ Lan. Mười tám đứa như có một mối liên lạc vô hình, mật thiết với hồi chuông sáu giờ sáng, không bao giờ dậy trễ.
Bọn trẻ nhỏ, nhiều, có đến mấy chục đứa, phải đợi được đánh thức mới chịu dậy. Chúng em đánh răng, rửa mặt xong xuôi, kéo đến phòng tắm thì bọn trẻ nhỏ cũng lục tục kéo đến. Dì Năm, dì Tiễn, ngày nào cũng vậy, không biết thức tự lúc nào, vào giờ đó, đã đun xong ba nồi nước lớn để pha tắm cho bọn trẻ nhỏ. Dì Năm, tính hay la lối nhưng rất tốt bụng, không ngày nào không hò hét bọn em, lúc hối thúc nhỏ Chung tắm em nhỏ lè lẹ lên một chút – nhỏ này vốn chậm chạp – lúc rầy nhỏ Lộc tắm mạnh tay làm em nhỏ khóc; anh Thành thì bị la hoài, rằng kỳ cọ em nhỏ không kỹ. Riêng em, thỉnh thoảng lại bị dì Năm cú đầu vì tội vừa tắm cho em nhỏ, vừa trò chuyện, đùa giỡn với nó. -
Hoa Tình Đẫm Máu
Truyện Dài Tình Cảm VH Miền Nam Trước 75
Bà Lan Phương
LÁ DÂU xuất bản 1972CHAPTERS 22 VIEWS 63215
Chiếc phản lực cơ từ cao dần dần hạ xuống làm bụng Tường Linh thót lại, nhưng nàng bình tỉnh nhìn ra ngoài và thấy phi cảng Tân Sơn Nhứt hiện ra, vẻ mặt u buồn thoáng điểm nụ cười, nàng ngồi ngay ngắn lại và mở bóp xách tay nhìn vô kiếng soi sửa lại nhan sắc.
Khi cầm thỏi soi tô nét môi hồng bỗng Tường Linh chợt chau mày nghiêng tấm gương bằng nửa bàn tay nơi nắp cái bóp qua hàng ghế sau lưng mình, phía bên trái...
Khuôn mặt chàng thanh niên mới chiếu trong gương làm nàng chú ý và nàng thấy lòng mình bồi hồi xúc động lạ thường. Tường Linh mở lớn mắt nhìn kỹ từ nét trên khuôn mặt thanh niên đang hiện rõ ở tấm gương của nàng.
Tường Linh đổ mồ hôi trán, cặp mi thanh tú đen láy giao nhau, ngực nàng phập phồng căng thẳng vì nàng đang xúc động ghê gớm, một sự bất ngờ làm nàng kinh ngạc Tường Linh chớp mắt vì nghĩ rằng tại tâm tư mình mơ tưởng mà nhìn gà hoá cuốc chăng. -
Hoa Trinh Nữ
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Thẩm Thệ Hà
SỐNG MỚI xuất bản 1957CHAPTERS 15 VIEWS 11425
Người viết văn thành danh trước khi đất nước bị chia cắt, sau sự hụt hẩn về những đổi thay của chánh trị và văn nghệ mà cầm bút lại sớm nhất và viết với chủ đề mang tính cách xây dựng là Thẩm Thệ Hà. Cùng thời với Hoa Trinh Nữ người khác viết Rừng Thẳm Bể Khơi, Tiếng Suối Sao Leng… đầy rẫy cảnh trai gái tình tứ nhạy cảm thì Thẩm Thệ Hà chọn đề tài nói lên điều xấu của giới trẻ trong trường nội trú: tình cảm đồng phái tính. Ông dùng tệ trạng đó làm nền để nói điều cần nói là phải chửa lại cái tâm lý tình cảm lệch lạc khiến thành vô cảm của những người trẻ nầy, hướng dẫn họ đi vào con đường ích lợi cho xã hội. Thời đó những nhóm nữ sinh CTY, YTC bắt cặp với nhau đã thành bệnh, tiếng nói nhẹ nhàng của Hoa Trinh Nữ có thể coi là một trong những nguyên nhân làm xẹp đi phong trào nầy.
Văn trao chuốt, gợi cảm, quyển sách sẽ có giá trị hơn nếu phần đầu không qua kéo dài đến thành loãng.. -
Hồi Chuông Tắt Lửa
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Thế Nguyên
NAM SƠN xuất bản 1964CHAPTERS 3 VIEWS 511
Như một tiếng thất thanh vọng tới từ dưới vực sâu nhằm tố cáo, phô bày những khát vọng, những đau khổ của con người vì bị gò ép trong sự giả dối của những tập quán, đời sống tôn giáo, linh mục T. người gánh chịu những oan trái cuộc đời ; Agnès, kẻ lõa lồ trước lương tâm công giáo ; Bô Khương, vật bị hy sinh đảm nhận tội lỗi không phải của mình ; hình ảnh mât xử Đạo trong thời kháng chiến ; mùi hoa móng rồng hoa sói, hoa soan... Tất cả quay cuồng trong môt cơn lốc, trong sự thê thảm đồ vỡ hoàn toàn.
-
Hơi Thở Rướn Cong
Truyện Dài Tình Cảm VH Miền Nam Trước 75
Túy Hồng
ĐỒNG NAI xuất bản 1972CHAPTERS 7 VIEWS 1204
Giọng giảng bài đều và phẳng như một vòi máy chảy yếu, giọng giảng bài không cao như một lời hò, không thấp như một điệu nhạc trùng, không giãn không dòn mềm, mà từ sự dẳng dai thiếu tha thiết, từng chữ triết lý cứ tì tì tuột ra khỏi miệng một cách trơn truột, thản nhiên. Cha Thịnh được một mái tóc trời uốn dợn sóng, chiếc mũi cao theo dáng nằm một con tắc kè. Mắt to bao nhiêu thì hai hàm răng nhỏ bấy nhiêu.
Chiếc áo chùng đen rộng như chiếc áo đi mưa. Suốt thời gian giảng bài, cha Thịnh ngồi một chỗ như thư ký giữ bàn. Những phút nghỉ xả hơi, cha dựng thẳng dáng người no béo chắp tay đằng đít đi lui đi tới trong lớp. Cha Thịnh thật no béo, no béo như vịt bầu và dáng đi của cha đẹp như dáng ngựa bước chậm.
Cha Thịnh xuống cuối lớp tịch thu một tấm hình playboy rồi bước lại bên Hằng nhìn vào bài học nàng đang viết. -
Hơi Thở Tàn
Truyện Dài Truyện Hay Tiền Chiến
Nguyên Hồng
THỜI ĐẠI xuất bản 1945CHAPTERS 12 VIEWS 531
Sinh khom người, lấy gân tay đẩy cánh liếp mới bnộc vào làm cửa. Những đầu nứa lởm chởm kéo siết lên mặt đất. Một khoảng tối thẳm và đè nén đập vào ngay giữa mắt Sinh. Sinh choáng váng, đứng lại. Que diêm sòe lửa. Truớc cái ánh sáng khen khé , lắt lay, gian nhà vùng hiện ra. Gió lộng vào, bức màn trắng phấp phới, những tờ báo mở rộng trên bàn reo loạt soạt. Sinh tiếp lửa sạng cây đèn hoa kỳ. Anh đặt đèn lên một ống hộp lê và một chồng sách cho ánh sáng chiếu rộng hơn. Rồi cởi giày, thay bi tất, vận thêm cái áo tây dạ cũ, Sinh nằm dài ra giường.
-
Hòm Đựng Người
Truyện Dài Truyện Hay Tiền Chiến
Nguyễn Triệu Luật
TÂN DÂN xuất bản 1937CHAPTERS 8 VIEWS 2598
Về đời vua Lê, chúa Trịnh, ở phía Nam thành Thăng Long, vào chỗ sinh tử ông quận Tống Khê bây giờ, có biệt thự một vị quan già.
Hai trăm sáu mươi sáu năm trước đây, năm 1671 vào khoảng trời cuối đông, một thiếu niên công tử từ cửa Nam thành một mình lững thững tìm lối đến biệt thự ấy. Dân trong xóm có người nhẹ miệng hỏi:
«Chầu tìm nhà ai?» 1 thì người ấy nói: «Không, tôi đi chơi đây thôi, chẳng tìm nhà ai cả».
Rồi lại cứ cắm đầu đi ; thỉnh thoảng ngước mắt nhìn cổng những nhà trong xóm.
Người dân nhẹ miệng kia lấy làm lạ, bàn nhỏ với người làng : «Trông dáng rõ là người đương tìm tòi, mà hỏi thì lại bảo chẳng tìm nhà ai! Đại Hành Hoàng đế vô tự, hay là người này lại can dự gì vào chuyện dựng vua mới đây». Dân làng có người nói: «Mà dễ phải đấy ! Kể người khả dĩ nối ngôi được cũng nhiều. Thần Tông Hoàng tử, Duy Hội hiện nay ở trong phủ Chúa.
«Duy Hợp là con bà Trịnh Phi, là cháu ngoại họ Trịnh cũng có thể nối ngôi Hoàng đế lắm. Hai Hoàng tử đều nhỏ bé cả, bè đảng còn chán». -
Hòn Bi
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Đinh Phụng Tiến
TRÌNH BẦY xuất bản 1967CHAPTERS 5 VIEWS 141
Tôi biết chắc chắn là không thể đánh tứ băng được. Hòn bi đỏ nằm kế băng và ở giữa trên mặt bàn. Hòn bi trắng nằm sát lỗ giậu, chỗ tôi đứng. Bi của tôi nằm giữa. Đánh tứ băng nhất định sẽ hụt hơi. «Đặt ép-phê» vào bi nhiều để đủ sức chạy sẽ thiếu ít ra là một gang tay. Tôi đổi thế đứng và dự tính lùa cơ cho bi chạy ba băng trên mặt bàn. Phải đánh thật dầy, tôi nghĩ thế. Nhưng khi lùa cơ đi tới, trong một giây thật nhanh, tôi lại đẩy cơ theo đường tứ băng như đã dự định lúc ban đầu. Trái bi trắng dội vào băng, «ép-phê» mạnh khiến hòn bi quay tròn và nó trở về đứng cách lỗ giậu đúng một gang tay. Tôi bực dọc chống cơ trên sàn đá hoa và ngồi xuống ghế...
-
Hồn Bướm Mơ Hoa III - Tam Nhơn Đồng Hành
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Hồ Hửu Tường
NAM CƯỜNG xuất bản 1966CHAPTERS 6 VIEWS 294
Mấy chục năm trước đây, phần nhiều đất ở Rạch Giá là đất rừng, phần cỏ lấp ở trên mặt cả năm bảy tấc một thước, nên làm ruộng, thì lúa bụi to bằng bắp vế, mà không trổ bông bao nhiêu, nên dân cư thưa thớt và phần đông thì nghèo. Có vài điền chủ tìm được phương pháp đặc biệt để khai thác, thì phát giàu lên một cách dữ dội, đúng với câu ruộng đất cò bay thẳng cánh. Như là trường hợp của thầy phó Lâm Minh Quang ở Rạch Giá.
-
Hồn Bướm Mơ Hoa II - Ông Thầy Quảng
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Hồ Hửu Tường
NAM CƯỜNG xuất bản 1966CHAPTERS 5 VIEWS 442
Chung quanh nhà của hương hội Mười, dân của ông cả Lực cho mượn đắp dọn vén khéo lắm. Ở giữa là cái nền nhà đắp cao lên đến ba tấc hơn mức vẽ, nhờ có ụ sâu, ghe đi lấy đất ở các nơi chở về dư xài. Con đường đất từ mé nước vào tới đường đắp cũng cao ráo, rộng rãi. Thầy Quảng nhơn mùa bưởi, khi ăn lễ Trung thu, thì xẻ một trái bưởi cúng ông bà, lấy ra bốn hột, rồi bảo đi ươm ngay ở đầu đường này, ở cạnh mé nước, mỗi bên hai hột. Lấy thêm ba hột khác gói lại mà nhét dưới chơn nhang...
-
Hồn Bướm Mơ Hoa I - Mai Thoại Dung
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Hồ Hửu Tường
NAM CƯỜNG xuất bản 1966CHAPTERS 5 VIEWS 677
Trong mấy năm ở Côn Đảo, tác giả phác họa một bức tranh bích họa lịch sử, bằng một bộ tiểu thuyết, tả một nhóm người ở miền Hậu-Giang, con cháu đại điền chủ có, con cháu nhà nho có, con cháu tá điền có, lần lần lượt lượt rồi chốn ruộng nương hẻo lánh, ra chợ, lên tỉnh, đến đô thành... Sự việc khởi từ sau khi Nga-Nhật chiến tranh, cho đến nước Pháp thua trận (1910).
Ở Côn đảo nhiều quỷền viết đã xong. Nhưng lắm bộ cảo bản đã làm mồi cho mối. Nay tác giả viết lại... Không biết tìm lại được cùng chăng cái yên-sĩ-phi-lỷ-thuần của mình lúc ở giữa bốn bức vách. Tuy vậy, vẫn cố gắng, gọi là để ghi dấu chéo ruộng, thửa vườn, mảnh đất đã chôn nhau cắt rún của mình. Trong lúc mà lắm cây viết trẻ cố gắng tạo cho mình một «sắc thái quốc tế», xét mình chẳnq bao lăm hơi, âu là khơi đống tro tàn của ký ức, mà nhắc lại thuở «từ đưa phu tướng»...