27. Tự Xét Mình

Ngày 17 tháng 12

Đêm đã khuya, vừa hoc bài, làm bài xong, chuông đồng-hồ dõng-dạc buông mười tiếng. Thế là ngày thứ Hai đã trôi qua. Tôi thu xếp sách vở đi nằm. Trước khi đi ngủ, như mọi hôm, tôi nhớ lại những việc đã làm ban ngày.

Sáng nay vì mải vui dọc đường, chợt nhớ giờ học đã tới, tôi cắm cổ mải miết chạy một mạch tới trường, thì các bạn đã bắt đầu vào lớp. Trước vẻ nghiêm khắc của thầy, tôi len lét cúi chào. May thầy tha không phạt, nhưng tôi cũng cảm thấy rằng thầy không vui lòng, và tôi tự trách mình đã quá ham chơi.

Nhưng tôi hết buồn ngay, vì đến giờ Toán tôi trả lời được nhiều câu hiểm hóc, lấy làm tự-đắc được thầy khen, bạn phục.

Giờ Việt-Sử, thầy giảng bài “Cuộc đô-hộ của quân Minh”, tôi nghe mà lòng sôi uất hận, nghĩ xót xa cho Tổ-Quốc thân yêu. Bài học ấy tôi thuộc không chơn. Tôi thề từ nay phải quan tâm thêm đến lịch-sử nước nhà, để noi gương các bậc tiền-nhân.

Đến bài Địa-lý thầy dạy về nguồn lợi kinh-tế của nước Việt Nam. Tôi cảm thấy nền kinh-tế nước nhà trong thời đô-hộ vừa qua đã bị ngoại-bang bóp nghẹt. Tuy vậy, dưới chính thể Cộng-Hòa, với những tài nguyên phong phú, nước Việt ta sẽ kiến thiết và khai thác mau chóng để có một tương lai vô cùng rực rỡ.

Giờ vẽ, tôi tìm đến bút chì, sực nhớ ra còn bỏ quên trong ô kéo ở nhà. Anh Tôn nhường cho bút chì của anh, còn anh thì dùng cái bút chì ở đầu “công-pa”. Nhưng ai lại “ăn mày đòi xôi gấc” thế! Tôi mượn bút chì ngắn ấy vậy. Cầm đã khó, chì lại cứng, vẽ chẳng ra gì, điểm thầy cho xấu quá. Tôi lo cho điểm trung-bình cuối tháng của tôi. Nhưng lỗi lơ-đễnh tại mình, còn biết kêu ai!

Giờ ra chơi tôi cũng được vui vẻ với anh em. Duy lúc lên thang, chen nhau lên trước, thành bất hòa với anh Tác. Mai xin lỗi anh vậy.

Lúc tan học về nhà gặp một chiếc chai vỡ. Tuy đói bụng, đang rảo bước đi nhanh, tôi cũng dừng lại, nhặt bỏ qua bên đường. Biết đâu chẳng vì thế mà tránh cho bao kẻ lơ đãng cái nạn què chân?

Về đến nhà, các việc cha tôi dặn làm, tôi đều chu tất cả. Lúc chập tối, tôi vô ý đánh vỡ chiếc bát kiểu của mẹ tôi. Tôi hãy còn xếp vào một chỗ, định mai đổ tội cho chị Sen. Nhưng nghĩ ra, thế là không phải; chị thì bị mắng oan, mà mình thì mang tiếng trí trá. Thôi đành rồi sẽ thú tội, mẹ tôi chắc cũng rộng lòng tha thứ.

Cứ thành thực mà nhận xét, thì qua những buổi kiểm điểm như thế, tôi đã sửa đổi được nhiều thói xấu tật hư. Tôi mong mỗi ngày một tiến dần, quyết nghe lời thầy dạy, lời cha mẹ khuyên, không phí thì giờ, để mỗi ngày thêm hoàn toàn, cả Trí-Dục lẫn Đức-Dục.

Có thế kỳ thi này mới mong kết quả, và có thể sau này ra đời, mới thành người hữu ích.