-
Ánh Sáng Miền Nam
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Mai Thảo
SÁNG TẠO xuất bản 1956CHAPTERS 13 VIEWS 6117
Lệnh ngừng bắn vừa truyền tới mặt trận bằng vô tuyến điện. Một vài phút sau tất cả những tiếng súng đều ngừng nổ. Những đợt trọng pháo ùng oàng phá vỡ không khí liên miên từng nhịp suốt ba ngày ba đêm trên phần chiến trường này, lác đác nổ thêm dăm bảy tiếng nữa rồi im hẳn.
Những người lính pháo binh, minh đầy bùn đất, quần áo sám cháy lửa khói, từ từ gỡ bỏ khỏi mình những cánh lá ngụy trang, mệt mỏi bước lên khỏi bờ chiến hào. Nòng súng đen ngòm in nghiêng lên nền trời. Đâu đó lẻ tẻ một vài tiếng súng tay nữa rồi mặt trận hoàn toàn im lặng. -
Ba Sinh Hương Lửa - Khu Rừng Lau 1
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Doãn Quốc Sỹ
SÁNG TẠO xuất bản 1962CHAPTERS 17 VIEWS 86060
Quê Tân- Vũ Đình Tân- ở làng Lại Vũ thuộc huyện Từ Sơn( Bắc Ninh), ngay bên tả ngạn song Đuống, cách cầu Đuống chừng hơn một cây số, vào những ngày đẹp trời làng Lại Vũ vẫn có thể nghe thấy tiếng còi mười giờ vẳng lên âm u từ Hà Nội.
Lại Vũ!- Nghe các cụ truyền lại thì sỡ dĩ đặt tên làng như thế vì thoạt kỳ thùy chỉ có hai họ Lai, Vũ đến sinh cơ lập nghiệp tại đây rồi về sau mới có thêm những họ Nguyễn, Hoàng, Quản, Doãn,…
Lên năm, Tân theo học vỡ lòng ông giáo Hanh ở xóm chợ. Sang năm lên sáu, Tân đã được ông giáo dạy tiếng Tây, chỉ học Vocabulaire thôi. Ông giáo chép những tiếng mots đó ở quyển sách in bên Tây. Trên bàn ông có quyển tự điển Pháp Việt rất còm cõi của vị cha cổ nào đó người Pháp. Nhiều khi gặp phải tiếng khó, ông giáo Hanh tra quyển từ điển không có, ông cau mày gắt, nửa như tự gắt, nửa như gắt với cuốn tự điển:
- Thế là cái đếch gì, thôi bỏ!
Sau khi lũ tiểu tử đã theo lệnh ông hí hoáy gạch bỏ tiếng mot không có trong tự điển đó, ông tiếp tục giảng sang chữ khác. Ông đọc chữ Pháp trước, học trò đọc theo; ông đọc nghĩa chữ Việt sau, học trò cũng đọc theo. -
Bản Chúc Thư Trên Ngọn Đỉnh Trời
Tập Truyện VH Miền Nam Trước 75
Mai Thảo
SÁNG TẠO xuất bản 1963CHAPTERS 10 VIEWS 46736
Em chỉ là đứa em bé nhỏ, yếu đuối của anh. Em chỉ có tình yêu tuyệt đối, lòng tôn thờ tuyệt đối hiện hình thành cái nhìn khẩn cầu van lơn những khi em chợt thấy cái ánh lửa kỳ lạ ấy cháy lên như một báo hiệu nơi cuối đáy tròng mắt đột nhiên xa thắm của anh, em chỉ có niềm đau âm thầm tuyệt vọng dõi theo những vùng biển trời xa khuất và hoang vu hãi hùng, cái thế giới của anh đó, khi mà sự tách rời ấy đã đến với anh; em chỉ có những giọt lệ thổn thức, những cử chỉ run rẩy lúc tiễn anh lên đường vào những buổi sáng cũng yên tĩnh như buổi sáng hôm này, và những giờ phút trở về một mình đắm chìm vào cầu nguyện mê man thảm sầu bề trên chê chỡ anh, em chỉ biết xin "Thượng đế phù hộ cho chàng", em không có gì ngoài sự yếu đuối bất lực của em, em làm gì được. Tôi làm gì được. Tôi kêu lên. Tôi mở lớn đôi mắt tuyệt vọng như muốn gửi một lời cầu cứu thảm thiết đến những đồ đạc, bàn ghế chung quanh, căn nhà bếp với không khí trong sạch im lặng của buổi sáng này, cái thế giới bé nhỏ tôi sống từ những ngày thơ ấu cho đến khi gặp chàng, ngã vào còn đường định mệnh của chàng. Nhưng tôi chỉ có một mình, Tôi hoảng hốt đến dại dột cùng người. Tôi níu chặt tay vào thành ghế, tôi khóc lên thành tiếng. Tôi òa khóc nức nở.
-
Bơ Vơ
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Minh Đức Hoài Trinh
SÁNG TẠO xuất bản 1964CHAPTERS 6 VIEWS 1707
Nghe tiếng người ở khe khẽ mời, ông Long ngước nhìn lên rồi kéo ghế chậm rãi bước sang phòng ăn. Tuấn cũng vừa ngồi vào bàn.
Căn phòng lạnh lẽo, tuy trong lò sưởi lửa vẫn cháy, mặc dầu mới cuối thu. Trời chưa rét lắm mà người ở già đã cố ý đốt thật nhiều củi, hy vọng những tiếng nổ lách tách với hơi lửa ấm sẽ che bớt màu tang tóc. Chiếc ghế bỏ trống và mấy cái bát đĩa còn đấy, chỗ bà Long vẫn ngồi mọi ngày, tất cả đều chỉ chực gợi nhắc đến sự vắng mặt của một người.
Giờ ăn, từ nay chỉ là một giờ làm bổn phận đối với thân thể chứ không còn là những buổi họp mặt gia đình để chuyện trò vui vẻ, để thưởng thức những món ăn khéo nấu của mẹ. -
Cánh Tay Nối Dài
Tập Truyện VH Miền Nam Trước 75
Doãn Quốc Sỹ
SÁNG TẠO xuất bản 1966CHAPTERS 4 VIEWS 15033
Mấy năm dưới trung học tôi theo cùng lớp, ngồi cùng bàn với Tiến tại một tư thục lớn Hà nội. Đã có lần tôi về nhà anh chơi, nhà anh ở ngoại vi châu thành, phải đi qua Ô Cầu Rền dễ thường đến hai cây số nữa. Gia đình anh thanh bạch, có cối xay, cối giã và khung cửi. Trong khi bà mẹ góa dệt cửi dưới nhà ngang, anh đánh đàn thập lục cho tôi nghe. Đàn thập lục mà lại đánh những bài cỗ điển Tây phương nghe chất phác ngô nghê đến tức cười, chất phác ngô nghê như chính Tiến vậy.
Rồi tôi xuống nhà ngang xem dệt cửi-. Qua câu chuyện với bà cụ tôi được biết cụ chỉ ao ước anh qua được tú tài lên bậc sinh viên. -
Cây Đàn Miến Điện
Truyện Dịch Chiến Tranh / Chính Trị VH Miền Nam Trước 75
Michio Takeyama
SÁNG TẠO xuất bản 1972CHAPTERS 20 VIEWS 3702
Chắc chắn là chúng tôi đã hát rất nhiều. Dù sung sướng hay khổ sở, lúc nào chúng tôi cũng hát. Có lẽ bởi vì luôn luôn sống dưới sự đe dọa của trận mạc và chết chóc, nên chúng tôi cảm thấy ít nhất cần làm công việc duy nhất này cho thật tốt chừng nào còn sống. Dầu sao chúng tôi cũng đã đem hết sức lực và tâm hồn ra để hát. Chúng tôi thích những bài ca trang nghiêm, những bài ca ý nghĩa sâu xa chứ không phải loại bài ca bình dân tầm phào. Dĩ nhiên, đa số anh em trước kia chỉ là nông dân hoặc công nhân, nhưng chúng tôi đã cố gắng học ít nhạc đồng ca hay hay.
Tôi vẫn còn nhớ lòng tràn đầy vui sướng ra sao khi chúng tôi đứng hát bên một bờ hồ. -
Chờ Sáng
Tập Truyện VH Miền Nam Trước 75
Nguyễn Sỹ Tế
SÁNG TẠO xuất bản 1962CHAPTERS 12 VIEWS 724
Các ngài đã có khi nào lắng nghe, lắng nghe với tất cả tâm hồn, một hồi còi xe lửa bỗng, từ đâu không biết, xé không gian lắng xuống mọi lòng ? Đã có khi nào các ngài thử tìm phân tích âm thanh đó chưa ? Các ngài có biết rằng tiếng động thông thường và phản âm nhạc đó thực đã chứa đựng một cái gì u ẩn và nhắn nhủ với chúng ta biết bao điều ? Tôi xin kể hầu các ngài câu chuyện sau đây.
Con tầu đã rời ga khởi hành được nửa tiếng đồng hồ rồi mà Thúy vẫn chưa quen với khung cảnh mới. Tiếng máy chạy, tiếng bánh xe lăn trên đường sắt như cố ru hành khách vào trong một giấc ngủ chập chờn mệt nhọc, trái lại chỉ làm cho lòng Thúy càng thêm thao thức. Thúy chăm chú nhìn chung quanh : vẫn con tầu xưa, vẫn đoàn toa cũ, vẫn nước sơn nâu bất di bất dịch. Mà cả đến những người đi tầu cũng không thay đổi mấy. Về dịp cuối xuân, khách đi lại có phần thưa vắng. Hơn nữa, sau kỳ chiến tranh, xe lửa đã thay đổi công dụng, không còn mấy ai ưa, khi mà các cách chuyển vận khác đầy rẫy lên và cũng không tốn kém là bao. -
Cúi Đầu
Tập Truyện VH Miền Nam Trước 75
Doãn Quốc Sỹ
SÁNG TẠO xuất bản 1972CHAPTERS 3 VIEWS 5042
Tôi chỉ là người đàn bà!
Lúc nào tôi cũng có thể phác ngay trong trí những nét chính cuộc đời tôi cho đến nay, nhưng tôi không thể nhất thiết kể theo thứ tự thời gian như thế được, cả tâm hồn tôi, giờ đây luôn luôn muốn biến thành cái lò nổ, chỗ nào yếu nổ trước; cả tâm hồn tôi mang muôn ngàn vết thương, tôi muốn nhắm mắt nặn nhọt hoặc thoa thuốc vào chỗ nào nhức nhối nhất. Tuy nhiên tôi cũng cố gắng cho câu chuyện một trật tự tối thiểu. Tôi chỉ là một người đàn bà! Phải thổ lộ nỗi lòng, nếu không tôi phát điên lên mất.
Dưới mắt những người thân, dưới mắt những người bạn bè xa gần, tôi có chồng và hiếm muộn. Ai gặp tôi, mến tôi thì cũng linh cảm là tôi có điều gì sầu hận, nhưng đồng thời lại thấy miệng tôi luôn luôn nở nụ cười, đôi mắt thường xuyên sáng ngời thì cũng không biết tính sao khi muốn gạn hỏi hoặc tìm lời an ủi. Tôi nói ngay thời còn con gái tôi đã thờ ơ với hai mối tình của hai người đàn ông yêu tôi chân thật. Giờ đây nữa, một trong hai người còn theo đuổi. Tôi là nạn nhân của chính tôi – phải, của chính tôi – thì còn kêu oan vào đâu? -
Đàm Thoại Độc Thoại (Những Ngã Sông) - Khu Rừng Lau 4
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Doãn Quốc Sỹ
SÁNG TẠO xuất bản 1966CHAPTERS 7 VIEWS 9192
Sau khi dự định thiết lập thương mại theo thủy lộ nối liền hai thủ đô Sài Gòn và Nam Vang không thành vì Cao Miên về phe Việt Cộng tuyệt giao với Việt Nam cộng hòa, Khóa bèn đi Nha Trang mấy tháng giúp một người bạn thầu. Tất nhiên công việc của người bạn này thành công. Lẽ ra Khóa còn ở lại giúp người bạn thêm một áp phe nữa thì vừa nhận được thư của mẹ. Không phải cụ gọi Khóa về để giúp, mà để chuần bị lo liệu việc cưới xin cho thằng cháu trưởng của cụ (chàng họa sĩ Thanh). Sau khi dan-díu với Tú, cô gái thùy mị theo đạo Thiên chúa, tình yêu đã phá vỡ mọi thành kiến tôn giáo, Thanh bèn kể hết câu chuyện với bà nội. Cụ lập tức viết thư gọi Khóa về...
-
Đôi Cánh Gãy Của Thiên Thần
Tập Truyện VH Miền Nam Trước 75
Vĩnh Lộc
SÁNG TẠO xuất bản 1965CHAPTERS 8 VIEWS 507
Anh ta uống từng ngụm nhỏ, tiếng lưởi đánh lép chép trong miệng như người đang nhấm nháp bên mâm rượu một cách chậm rải thanh nhàn. Tiếng ù ù không lớn lắm nhưng dai dẳng của máy điều hòa không khí, bỗng dưng làm cho tôi khó chịu. Tay tôi bắt đầu run rẩy. Tôi nghe rõ ràng tiếng ca sắt va vào miệng anh ta. Tiếng động kim khí trong khoảng khắc như át hẳn tiếng máy lạnh trong phòng bệnh. Tôi có cảm tưởng như ai ném một hòn sỏi xuống lòng giếng sâu. Hòn sỏi va chạm nhiều lần vào thành giếng làm thành tiếng ngân dài dội trở lên.
Người bạn bên cạnh bật ho lên sù sụ. Anh ta sặc thì đúng hơn. Sau đó tiếng anh ta lào phào, như người quờ quạng trong bóng tối :
- Không sao đâu... Anh nen nghĩ tay một lúc. Hình như anh hơi bị xúc động. -
Đốt Biên Giới
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Doãn Quốc Sỹ
SÁNG TẠO xuất bản 1966CHAPTERS 12 VIEWS 14844
Hôm nay phi tuần tuần của Thuận chỉ gồm có hai chiếc khu trục, mỗi chiếc hai thằng, toàn là bồ với nhau cả, lẽ cố nhiên trưởng đoàn vẫn là Thuận. Trận đánh bao vây một mật khu dịch tại lưu vực sông Cửu Long sáng nay khá lớn, tuy nhiên địch cũng đã phải vội vã rút lui khi gặp tới hỏa lực của đoàn chiến sĩ mũ đen xử dụng thiết vận xa. Hai chiếc M.113 của mình bị đạn địch, xích đứt tung nhưng máy thì không sao cả. Phi vụ hôm nay của Thuận chỉ là yểm hộ phòng xxa cho chiếc C.47 thả dù số phụ tùng cần thiết xuống để sửa gấp hai thiết vận xa bị mắc cạn đó. Trên đường về bay cao trên bảy ngàn bộ, tự nhiên Thuận thấy lòng phơi phới vì chợt nhớ ngày nào kể lại với Huyền kỷ niệm lần đầu tiên thoát ly huấn luyện viên bay một mình, không gian trong phi cơ thênh thang hẳn vì vắng lặng, không còn tiếng quang quác của huấn luyện viên ngồi phía sau mè nheo mắng mỏ qua chiếc interphone.
-
Dòng Sông Định Mệnh
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Doãn Quốc Sỹ
SÁNG TẠO xuất bản 1959CHAPTERS 10 VIEWS 54835
Thiệu nhìn Yến chăm chú hơn, mỉm cười. Chàng nghĩ đến mười lăm năm trước đây khi trao bức thư tình đầu tiên cho Yến, sau đó Yến trả lời: "Đừng anh Thiệu ạ!" Đến nay trong cảnh tái ngộ "hoa xưa ong cũ mấy phân chung tình" Yến lại đáp: "Thôi anh Thiệu ạ!"
Nhưng rồi Thiệu quyết định ra về. Chàng nghĩ dầu sao cũng là một chuyện quan trọng không nên ép Yến trả lời ngay. Còn thừa thì giờ mà!
Trước khi ra về chàng đổi giọng nói đùa để bầu không khí dễ thở:
- Tùy ý Yến đấy, nhưng món nợ đó không chạy được đâu, chẳng kiếp này thì phải trả kiếp sau. -
Gìn Vàng Giữ Ngọc
Tập Truyện VH Miền Nam Trước 75
Doãn Quốc Sỹ
SÁNG TẠO xuất bản 1959CHAPTERS 7 VIEWS 17579
Tôi và Huấn mến nhau nhiều và tình thân của chúng tôi bền bỉ !
Huân lấy cô em họ tôi và hơn tôi tới mười tuổi, nhưng chúng tôi không coi nhau như anh vợ em rể mà như hai anh em ruột. Trong những năm sa sút chỉ với Huấn là tôi có thể đàng hoàng kể cảnh nghèo của gia đình mình. Trong những ngày đen tối nhất của sa sút — vụ đóitháng ba năm Dậu — tôi chỉ có thể điềm nhiên ngồi vào mâm cơm với gia đình Huân mà không một chút mặc cảm và chỉ với Huân tôi mới có thái độ rất buông xuôi : nhận mà không hề lo việc trả. Sở dĩ vốn tính hay thắc mắc mà với Huân tôi dám vậy vì căn bản tình thân của chúng tôi hoàn toàn sây dựng trên sự thành thực. Giá trị không ở vật trao hay người trao, chúng tôi chỉ thấy cả hai chúng tôi cùng xứng đáng với nhau vì kẻ trao người nhận đều rất thành thực. -
Hắn
Tập Truyện VH Miền Nam Trước 75
Minh Đức Hoài Trinh
SÁNG TẠO xuất bản 1964CHAPTERS 14 VIEWS 6989
Hắn còn nhớ rõ cái ngày cha hắn bán bộ sách quý với giá ba chục nghìn bạc để lấy tiền cho hắn đi Pháp. Ngày ấy lòng hắn như nở hoa, hắn không dám tin vội rằng đó là sự thật, vì nếu là sự thật thì quả đã có trời, và trời đã có tai để nghe mấy lời hắn vẫn thầm thì cầu nguyện trong đêm vắng. Hắn cầu nguyện rầt khẽ, thề mà trời nghe được, trời linh thiêng quá.
-
Khuôn Mặt
Tập Truyện VH Miền Nam Trước 75
Thanh Tâm Tuyền
SÁNG TẠO xuất bản 1964CHAPTERS 3 VIEWS 12055
Tôi mặc áo mới, đứng soi gương, tự dưng tôi ứa nước mắt. Màu áo xanh lá cây thẫm hơn vì bóng nắng buổi chiều vẫn hắt từ cửa vào mặt gương đã tắt từ lâu. Tôi nhìn rõ khuôn mặt của tôi quen thuộc bao nhiêu năm trở nên xa lạ, một người khác hiện lên trong bóng mờ của tấm gương, với những giọt nước mắt ướt bên khóe. Không còn cô thiếu nữ áo đen lặng lẽ kín đáo thoáng qua trên những đường phố cố định, lộ trình từ nhà tới sở làm, cái vẻ đẹp giấu giếm bấy lâu nổi bật trên màu áo khiến tôi sợ hãi. Má tôi ửng đỏ, một vài người qua lại ngoài cửa in bóng qua gương. Tôi nói thầm với chàng, tôi vẫn giữ thói quen tưởng như chàng luôn luôn ở bên tôi khi tôi bối rối lo lắng: "Có phải anh thường bảo với em rằng anh chỉ muốn cho em được sung sướng. Anh hãy tìm cách báo cho em biết lúc này có phải là em sung sướng như anh muốn không? Hay em đang phản bội anh. Anh hãy tìm cách nào cho em biết ý muốn của anh, em sợ em lầm đường". Chưa bao giờ tôi nhận được một dấu hiệu nào của chàng, ngay bây giờ xung quanh tôi là sự im lặng hãi hùng cuồn cuộn những tiếng động của chiều ngoài châu thành. Tôi hỏi: "Có phải anh trả lời em bằng sự im lặng không? Em không tin người chết đã ra ngoài đời sống thế gian. Anh chẳng thường dạy em người chết vẫn quanh quẩn dòm ngó chúng ta hay sao?".
-
Liên Đêm Mặt Trời Tìm Thấy
Thơ VH Miền Nam Trước 75
Thanh Tâm Tuyền
SÁNG TẠO xuất bản 1964VIEWS 9401
Hồn thảo mộc giấc ngủ
Nằm mơ những ngôi sao mặt trăng
lá đan mắt ngõ
hôn vào môi vào má vào răng
những lời thơ rất cũ
gõ cửa trái tim nàng -
Lời Dâng
Truyện Dịch Truyện Ngắn GT Nobel Văn Học VH Miền Nam Trước 75
Rabindranath Tagore
SÁNG TẠO xuất bản 1971VIEWS 12016
Vì vui riêng, người đã làm tôi bất tận. Thân này thuyền nhỏ mong manh đã bao lần người tát cạn rồi lại đổ đầy cuộc sống mát tươi mãi mãi.
Xác này cây sậy khẳng khiu, người đã mang qua núi, qua đồi, qua bao thung lũng, và phả vào trong giai điệu mới mẻ đời đời.
Khi tay người bất tử âu yếm vuốt ve, tim tôi ngập tràn vui sướng, thốt nên lời không sao tả xiết.
Tặng vật người ban vô biên vô tận, nhưng để đón xin, tôi chỉ có hai tay bé nhỏ vô cùng. Thời gian lớp lớp đi qua, người vẫn chửa ngừng đổ rót, song lòng tôi thì hãy còn vơi. -
Lớp Gió
Tập Truyện VH Miền Nam Trước 75
Duy Thanh
SÁNG TẠO xuất bản 1964CHAPTERS 9 VIEWS 365
Nguyên thở hổn hển vuốt mồ hôi trên trán nhìn người đàn bà dưới cánh tay chàng. Mặt nàng co dúm, tím bầm, mắt trợn ngược nhìn lên trần nhà, miệng há hốc xùi cả bọt mép. Cái làn môi bôi son hồng ấy giờ đây ngắt đi; Phượng đã chết. Sự chết choán cả lấy thân hình mảnh dẻ, kiều diễm mà cách đây ít phút còn đầy trong tay Nguyên. Hơi ấm nóng hổi của sự sống đang thoát dần vào không gian, giữa lạnh lẽo của xưởng vẽ như rộng lớn, với những màu sắc xanh đỏ như reo cười. Phượng đã chết. Những móng tay hồng bấu lấy thành giường co quáp.
Nguyên sờ lên gò má bị những vết tay nhọn sắc cào lên rớm máu. Chàng không biết đau, chỉ thây tê đi và có cảm giác từng giọt nhỏ xuống. Chàng nhìn Phượng, nhìn cái xác chết bé nhỏ, nhìn cái cổ cao nõn nà ấy giờ đây không còn nguyên màu nữa. Chàng giơ hai bàn tay run rẩy sù sì như chiếc rễ cây soi trước mắt. Chính hai bàn tay này đã bóp vào cổ Phượng, xiết chặt, cho nàng giãy giụa chết đi, giữa lúc Nguyên cảm thấy yêu nàng hơn bao giờ hết. Yêu hơn bao giờ. Phượng ! Phượng ! Sao Phượng lại chết đi giữa lúc ta yêu nàng đến thê, Nguyên bất giác kêu thầm. -
Mùa Hè Đỏ Lửa
Phi Hư Cấu Bút Ký Chiến Tranh / Chính Trị VH Miền Nam Trước 75
Phan Nhật Nam
SÁNG TẠO xuất bản 1972CHAPTERS 4 VIEWS 43364
Mùa Hè, những cơn mưa bất chợt ùn ùn kéo đến, ào ạt chụp xuống núi rừng Kontum, Pleiku... Trời thoắt trở lại xanh, cao khi mưa dứt, nắng hanh vàng ấm trong không khí gây gây lạnh, những đồi cỏ xanh dọc Quốc Lộ 14 bắt đầu óng mượt, cánh cỏ non lớn dài phơi phới dưới sau trận mưa đầu mùa và thung lũng xa vàng rực hoa hướng dương. Không khí, gió, trời mây và cỏ cây thay đổi hẳn, mới mẻ toàn khối, toàn sắc, vùng cao nguyên lộng lẫy, triền miên với từng hạt nắng vàng ối tan vỡ trên đồng cỏ xôn xao gió thổi...
Mùa Hè, gió Lào miền Quảng Trị, Thừa Thiên thổi từng luồng, từng chập, đưa “con trốt” chạy lừng lững trên cánh đồng cát chói chang, những đồi hoa sim, hoa dủ dẻ rung rinh bốc khói dưới mặt trời hạ chí. Giòng nước sông Hương, sông Đào, sông Bồ, Mỹ Chánh, Thạch Hãn đục hơn, thẫm màu hơn, lăn tăn từng sợi sóng nhỏ len lỏi khó khăn qua kẽ đá, bãi cát, chầm chậm chảy về phía Tam Giang, cuốn trôi theo đám lá tre già khô úa. -
Người Đàn Bà Bên Kia Vĩ Tuyến - Khu Rừng Lau 2
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Doãn Quốc Sỹ
SÁNG TẠO xuất bản 1964CHAPTERS 19 VIEWS 68528
Hình ảnh lá cờ vàng ba gạch đỏ phe phẩy thanh bình vẫy gió còn mãi mãi về sau này in hằn trong tâm tưởng Miên một ấn tượng của thịnh vượng và của tình người. (Ôi, còn được sống trong tình người, nàng thách thức mọi gian lao!) Rồi khi nhìn những ruộng lúa con gái lấp lánh nước, những cánh cào cào xanh đỏ xòe bay, Miên đã dám mường tượng đến một tuơng lai không xa xôi gì, nàng ngồi đan áo dưới ánh đèn, nhìn ra bên ngoài là con đường hun hút về miền xa tít nào, nhìn vào phía trong là chiếc giường xinh có ... Kha nằm đọc sách, Miên mường tượng đến mâm cơm đơn giản nhưng ngon lành do tay nàng sửa soạn, đến bộ chén tách sạch bóng nàng bày trên bàn trà ...
-
Sầu Mây
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Doãn Quốc Sỹ
SÁNG TẠO xuất bản 1970CHAPTERS 17 VIEWS 7712
Trời mưa bụi thì phải. Huy đi trong một vùng hơi nước bao phủ mờ mờ. Quyền, người bạn đồng niên của chàng, tay dắt đứa con nhỏ đã đứng chờ chàng ở góc đường kia. Quyền nói ngay khi Huy vừa tới: "Để tôi đưa cháu về rồi chúng ta tới một tiệm nào vừa nhậu nhẹt vừa tán chuyện gẫu cho đỡ buồn!" Huy bèn nói: "Vậy để tôi lái xe lại đây đưa anh và cháu về rồi chúng ta cùng đi sau." Đoạn Huy đi ngay về chỗ để xe, đi quanh quẩn sang một đường hẻm lầy lội khác, mưa bụi nhường như mau hạt hơn. Một cô gái nhỏ khuôn mặt trắng muốt, cô mặc áo màu xanh dài lướt thướt, đi vội qua đường, ngoái cổ lại cười trong mưa bụi. Đó là điểm tươi sáng duy nhất của khung cảnh mưa bay buồn thảm hoang vắng lúc đó. Sau lùm cây kia hẳn là bờ sông hoang dã, cỏ dại và cát trắng. Người con gái đã mất dạng sau lùm cây xác xơ, không nói một tiếng: Huy khao khát được nghe tiếng nàng, chàng đoán thầm nếu nàng cất tiếng, lời nàng sẽ biến thành dòng nước tinh khiết mát rợi chảy qua người chàng. Huy thèm một cái gì bình dị như nụ cười hồn nhiên của bất cứ một ai. Nụ cười có thể thâm thúy, có thể hời hợt, chính sự bất thường đó làm cuộc đời phong phú như con thuyền nhỏ chìm nổi theo sóng gió đại dương. Huy thấy mình đã đi vào căn nhà mái cao, bốn bề không có tường, tựa như đây là khu chợ nhưng không có kẻ mua người bán tấp nập mà chỉ có một người đương làm thịt mèo. Những con mèo đã cạo sạch lông treo thành một dãy trắng hếu, mấy con còn lại nhốt trong chiếc lồng tre. Một ông già khuôn mặt bình tĩnh đứng gần đấy, tay ôm một con khác, đợi trao con vật khốn nạn đó cho "người đồ tể mèo" đương cạo lông một con ở gần thùng nước sôi. Người ta làm thịt mèo để chuẩn bị tiệc cưới cho cô gái áo xanh, ôi, tội nghiệp cho những con mèo."
-
Tháng Giêng Cỏ Non
Tập Truyện VH Miền Nam Trước 75
Mai Thảo
SÁNG TẠO xuất bản 1956CHAPTERS 10 VIEWS 5606
Cách đây 18 năm, Sạng bỏ quê hương, một thôn xóm bé nhỏ miền duyên hải Bắc Việt, vào Nam kỳ. Chuyến đi của anh Sạng ngày ấy như một chuyến đi phát vãng biệt xứ và anh Sạng lúc xa lìa bóng tre làng cũ lên đường vào đất Nam kỳ xa xôi, anh đã cầm bằng là sẽ gửi nắm xương trên một mảnh đất nào ở xứ lạ. Anh Sạng đi làm phu đồn điền cao su.
Hồi ấy, tôi mới có tám tuổi. Ngày anh Sạng đi đến nay tôi chỉ còn nhớ được qua những hình ảnh rất nhạt thoáng, bóng dáng người mẹ anh khóc sướt mướt chạy theo anh lên tận chân đê đầu làng, túm áo anh van xin anh ở lại. Ở lại mà làm ăn. Mà cầy bừa. Mà thương lấy một người đàn bà còn trẻ dại đã có với anh hai đứa con thơ.
Nhưng rồi anh Sạng cũng vẫn đi Nam kỳ. Đôi mắt ấu thơ của tôi ngày ấy đã nhìn thấy những ấn tượng khá buồn thảm: bóng anh Sạng xa khuất dần trên con đê heo hút, người mẹ khóc rũ xuống, bước chân xiêu đổ trên con đường về và qua nhà tôi, người đàn bà hiền lành đã chạy vào ngồi trên bục cửa mà khóc như mưa như gió. -
Thơ Nguyên Sa
Thơ VH Miền Nam Trước 75
Nguyên Sa
SÁNG TẠO xuất bản 1957VIEWS 6406
Nắng Sài Gòn anh đi mà chợt mát
Bởi vì em mặc áo lụa Hà Đông
Anh vẫn yêu màu áo ấy vô cùng
Thơ của anh vẫn còn nguyên lụa trắng
Anh vẫn nhớ em ngồi đây tóc ngắn
Mà mùa thu dài lắm ở chung quanh
Linh hồn anh vội vã vẽ chân dung
Bày vội vã vào trong hồn mở cửa -
Thư Sinh
Truyện Kịch Thơ VH Miền Nam Trước 75
Minh Đức Hoài Trinh
SÁNG TẠO xuất bản 1965CHAPTERS 2 VIEWS 120
Cảnh nhà nghèo của một thư sinh, một bàn gỗ, một ghế, vài bức mành, một giường tre.
Đàn Tì Bà treo trên tường. Trên bàn : sách vở, nghiên bút .
Thư sinh đầu vấn khăn nho sinh , mình mặc áo vải.
Hai người đẹp mặc xiêm y cổ trang. -
Tình Yêu Thanh Hóa - Khu Rừng Lau 3
Truyện Dài VH Miền Nam Trước 75
Doãn Quốc Sỹ
SÁNG TẠO xuất bản 1965CHAPTERS 23 VIEWS 23852
Năm 1954 với những đợt di cư đầu tiên khuôn mặt dân tộc Việt đẹp một cách kỳ diệu — đó là điều Kha vẫn thường lòng tự nhủ lòng. Ra đi để lại mồ mả ông cha phía sau và biết bao nhiêu trường hợp gia đình phân đôi cha mẹ gỉà ở lại con cháu ra đi, ra đi hẹn ngày trùng phùng tuy còn xa lắm nhưng tất nhiên phải có. Cuộc chia tay của gia đình nào mà chẳng "lệ rơi thấm đá tơ chia rủ tằm!" Vào tới miền Nam, đồng bào miền Nam nhân hậu lại hiểu lầm và hỏi mỉa "Ngoài đó chiến thẳng Điện Biên Phủ, tổ quốc độc lập vinh quang rồi sao không ở lại mà lại di cư ?"
-
Trái cây Đau Khổ
Truyện Kịch VH Miền Nam Trước 75
Doãn Quốc Sỹ
SÁNG TẠO xuất bản 1963CHAPTERS 4 VIEWS 3934
Chúng ta gặp Tây phương đầu thế kỷ này, học ở họ lối nhìn thẳng về phía trước như con ngựa bị che mắt. Chúng ta quên nhìn lên vòm trời xanh mãi mãi trên đầu như ông cha xưa.
Với Doãn Quốc Sỹ, thế giới Kịch tan rời. Anh là nhà văn trong sáng, nhà văn sung sướng, nhà văn của hạnh phúc. Anh không hỏi và anh chỉ trả lời. Câu trả lời của anh rõ ràng: Kịch không tồn tại, chỉ còn Nghệ Thuật - năng lực mầu nhiệm của con người mà Doãn Quốc Sỹ không một chút hoài nghi. Câu trả lời của anh còn có nghĩa một sự tin tưởng của anh rằng thời đại này vẫn có thể trở thành khởi điểm cho một cuộc tiến hóa.
Trong u ám chật chội của hoài nghi, khắc khoải, thất vọng, vòm trời vằng vặc của Doãn Quốc Sỹ xuất hiện như một khoảng xanh cần thiết. -
Trái Đắng Trường Sinh
Tập Truyện VH Miền Nam Trước 75
Doãn Quốc Sỹ
SÁNG TẠO xuất bản 1971CHAPTERS 9 VIEWS 10296
Một đàn cá mập đông vô kể đã xâm nhập hải phận Việt Nam rồi tự ý chiếm cứ nhiều năm ròng. Và cũng suốt thời gian chiếm đóng đó, đội thủy binh của hải phận Việt Nam, gọi là đội thủy binh Nam Hải, gồm đủ mặt cá voi, cá thu, cái đuối, cá song, cá trích, hải trư... luôn luôn khuấy động không để lũ cá mập một phút nào ngơi. Sau cùng nhờ sự phù trì của chư vị sơn thần, hải thần, đoàn thủy binh đã gần như quét sách được lũ cá mập ra khỏi hải phận. Nhưng ai nấy chưa kịp ăn mừng thì lũ cá mập bỗng ùn ùn kéo lại hung hãn không kể sao cho xiết được, tựa như chúng biết rằng nếu lần này không tái chiếm hải phận Việt Nam thì muôn vạn kiếp về sau đừng hòng tái chiếm được nữa. Các thần nhân cũng linh cảm thấy cuộc sống mái cuối cùng này sẽ muôn phần khốc liệt. Sơn Tinh bèn đặt thiếp mời Thủy Tinh tới đỉnh Tản Viên họp gấp. Tuy hai vị thần nhân này xưa kia có mối hiềm khích hôn nhân về công chúa Mỵ Nương, nhưng với thời gian nỗi thất tình của Thủy Tinh cũng nguôi nguôi dần. Và từ khi người dân Việt biết đào sông dẫn thủy nhập điền và đắp đê ngăn nước lũ, thì Thủy Tinh càng cảm thấy việc hàng năm dâng nước báo thù Sơn Tinh làm hại lây dân chúng là một việc lỗi thời. Chẳng bao lâu hai vị trở lại giao thiệp lịch sự với nhau như cũ. "Chăn voi ăn mày voi," các vị bảo với nhau vậy, "Trông nom phù trì non sông Việt Nam để ăn lộc Việt Nam."
-
Tuyển Truyện Sáng Tạo
Tập Truyện VH Miền Nam Trước 75
Dương Nghiễm Mậu - Mai Thảo
SÁNG TẠO xuất bản 1970CHAPTERS 8 VIEWS 2970
Mười sáu năm nay, được tham dự gần như liên tục vào sinh hoạt nghệ thuật miền Nam, một hiện tượng sinh hoạt tuy hỗn loạn chia mở thành trăm đường nghìn ngả, tựu trung vẫn chỉ là lịch sử tiến trình biện chứng của những trào lưu cạn dòng phải nhượng bộ rứt thoát cho những ngọn triều lớn dậy thay thế - quy luật tiến trình cua nghệ thuật y tạc quy luật đời sống : lúa kia chưa gặt, mạ mới đã mọc, trái cũ chưa rụng, đã đài xuân hé cánh - may mắn trước sau tôi nhận là lớn và tốt nhầt cho mình vẫn là được gặp, được gần những cái mới. Đứng cùng chỗ với những người đang cấy những chùm sao không phải những đời sao đêm trước lên một vòm trời văn học. Ở cùng một phía với những ban mai đang phát khởi đang hình thành. Tóm lại, được trồng cấy cái đất đứng nhỏ chật của mình nơi có gió vào mùa, triều nước dậy, lửa đốt rẫy, rừng khai quang, ở đó có những khám phá vang động của văn chương, những lên đường sầm uất của nghệ thuật. Gần, Không có nghĩa tôi ra khơi cùng thuyền.
-
Văn Học và Tiểu Thuyết
Phi Hư Cấu Văn Học VH Miền Nam Trước 75
Doãn Quốc Sỹ
SÁNG TẠO xuất bản 1972CHAPTERS 12 VIEWS 3055
Văn là gì ? Văn là vẻ đẹp. Chương là gì ? Chương là vẻ sáng. Lời của người ta rực rỡ bóng bảy tựa như có vẻ đẹp vẻ sáng, cho nên gọi là văn chương. Người ta ai không có tính tình tư tưởng ? Đem cái tính tình tư tưởng ấy diễn ra thành câu nói, tả ra thành đoạn văn, cho nên gọi là văn chương. Vậy thì văn chương tức là tính tình và tư tưởng của loài người bằng lời nói vậy.
Giáo sư Thanh Lãng ngay trong những trang đầu của Văn Học Việt Nam, cũng đã ghi chép một số định nghĩa văn chương của các danh sĩ cổ kim quốc tế.
Larousse Universel định nghĩa : «Văn chương là tất cả những công trình dùng ngôn ngữ như là phương tiện duy nhất để diễn tả ý tưởng và tình cảm.» -
Vào Thiền
Phi Hư Cấu Tùy Bút / Biên Khảo VH Miền Nam Trước 75
Doãn Quốc Sỹ
SÁNG TẠO xuất bản 1970CHAPTERS 8 VIEWS 8468
Xưa có lần nghe chuyện kể ngài Tuệ-Trang đời Trần tu mà vào tiệc vẫn ăn thịt cá. Em gái ngài là Khâm-Từ hoàng-hậu ngạc nhiên hỏi: "Anh đã tu thiền mà còn ăn mặn làm sao thành Phật được?". Ngài cười đáp: "Phật là Phật, anh là anh, anh chẳng cần làm Phật, cũng như Phật chẳng cần làm anh!..." Lời nói thật hồn nhiên phá chấp. Lần khác nghe kể chuyện ngài Đạt-Ma Huệ-Năng nói gánh nước bổ củi cùng là Thiền (vận thủy ban sái, công phu đệ nhất). Gần đây, tôi đọc cuốn Nẻo Về của Ý của Nhất-Hạnh cũng có đoạn tác giả viết quét nhà, lau cầu tiêu mà lòng thơ-thới, mà hồn phơi-phới tức thị cũng là Thiền rồi. Mở đầu đoạn này - tôi còn nhớ - Nhất-Hạnh tả một thằng bé con vừa ngồi ăn cơm với quả trứng luộc vừa ngắm trời mưa và đã gợi tả được trạng thái vô tư, thơ thới - trạng thái Thiền - của thằng bé con nhà nghèo đó. Trên các sách báo, gặp bất kỳ đoạn nào, bài nào nói về Thiền tôi cũng đọc, rồi cái gì hợp với mình thì nhớ (nhiều khi chỉ nhớ mang máng) còn cái gì rơi vào quên lãng, ắt là những cái vô bổ với tạng mình. Tôi vẫn nghĩ một cách rất chủ quan rằng thái độ đọc Thiền như vậy mới thật là... Thiền.
NXB SÁNG TẠO
Click here for more info.
Ngàn Năm Soi Mặt
•
Nguyên Vũ
