Chương 17

Phó văn phòng Quận uỷ Lâm Du Đoàn Hùng có thói quen đọc báo mỗi sáng, như việc phải ăn uống hằng ngày. Mà anh ăn sáng ở nhà, chứ không ra quán. Vợ anh lo bữa sáng cho chồng con chu đáo, ngon lành hơn hẳn bát phở, bát bún ngoài phố nên không có chuyện phải sấp ngửa đến cơ quan cho đúng giờ, rồi lại đủng đỉnh, lững thững kéo nhau đi ăn. Ngay cả thói quen đọc báo, anh cũng làm ngoài giờ. Anh đến sớm, qua phòng thường trực lấy báo, lên phòng, đọc ngấu nghiến cho xong tất cả số báo cơ quan đặt và cá nhân mình mua thêm là vừa vặn đến giờ làm việc.

Sáng nay vừa mở tờ Thời luận ra, lượt qua các tít lớn trên trang nhất, anh giật thót mình: "Những sai phạm về sử dụng đất ở Quận Lâm Du". Bài 1: "Thay đổi quy hoạch và mực đích sử dụng đất ở khu Văn hoá, Thể thao tổng hợp"… Bài báo đứa ra những số liệu cụ thể về diện tích tổng thể khu vực đã được Thành phố phê duyệt. Những hạng mục công trình gì đã được duyệt thiết kế. Những hạng mục nào đang thì công, những hạng mục nào không khả thì, rồi đặt câu hỏi: Dự án đầu voi đuôi chuột này ai phải chịu trách nhiệm?

Hùng điện ngay cho thủ trưởng thì Kiên trả lời đã đến gần cơ quan rồi, hơi tắc đường một tí, "cậu cứ đọc kỹ đi, và nghĩ đi nhớ"

Anh đón bí thư ngay ở cửa phòng mình, đưa cho thủ trưởng anh tờ báo đã được đánh dấu mầu xanh lá mạ những chỗ cần thiết.

- Họ sẽ có một loạt bài đấy anh ạ, ít nhất là ba bài, nhiều thì không biết là bao nhiêu.

- Cậu điện mời đồng chí phó chủ tịch khối kinh tế sang đây.

Anh vừa nói xong thì điện thoại bàn reo. Bên kia đầu dây, trưởng ban Tuyên giáo Thành uỷ Trương Vĩnh Lợi yêu cầu anh nắm lại toàn bộ tình hình, đầu giờ chiều lên báo cáo trực tiếp với phó bí thư trực. Ông hỏi xem Hùng, có quen ai bên báo ấy không? Không trực tiếp thì gián tiếp cũng được.

Thanh Diệu gõ nhè nhẹ vào cánh cửa phòng làm việc bí thư Quận uỷ. Biết chắc ai gõ cửa, Kiên vội đứng dậy bước nhanh ra mở, chứ không nói đóng ra "mời vào" như nói với khách khác. Chị vừa bước vào phòng, Kiên đã đưa tay ra. Tay chị vừa nằm trong tay mình, Kiên đã kéo lại…

Anh hơi đổ người ra phía trước, tay trái quàng ra sau lưng kéo chị lại phía mình, má anh chỉ kịp chạm nhẹ vào má chị trong một thoáng, hai cơ thể chỉ áp nhẹ vào nhau một thoáng. Việc đó diễn ra trong khoảnh khắc. Cử chỉ ấy, nhiều hơn cái bắt tay thân mật, nhưng cũng chưa thành một cái ôm hôn. Nếu việc này diễn ra ở quán Bằng Lăng hôm nào, nhất định sẽ không chỉ như thế. Nó lại diễn ra ở đây, vào lúc có chuyện này, chỉ mang ý nghĩa một sự cảm thông, gần gũi. Thanh Diệu cũng hiểu như thế, nên vẻ lo lắng vẫn còn nguyên trên gương mặt thanh tú của chị. Dù có tự tin thế nào cũng không thể không lo lắng. Kiên cũng vậy… Chuyện này đã đưa ra Thường vụ bàn bạc quyết định, cũng đã xin ý kiến chỉ đạo của Thành uỷ, Uỷ ban. Mà trên thành phố thì cơ quan nào, ngành nào chả mở nước rút chạy đất.

Cả các cơ quan Trung ương cũng thế, nếu không là danh nghĩa cơ quan, thì rất nhiều cá nhân cũng có phần trong tờ trình của các cơ quan khác của thành phố hay thuộc thành phố rồi.

Báo họ cứ nêu, làm gì được họ. Họ không nói hết những điều phải nói, mà chỉ nói những gì cần cho việc kết luận anh sai là đủ rồi. Đợi đến lúc mình nói lại được ở đâu đó thì đã mất uy tín trước dư luận. Còn đợi họ cải chính? Còn lâu nhớ. Mà luật chỉ quy định cải chính cái nói sai, chứ đâu có quy định phải cải chính nói thiếu, nói không đầy đủ. Chưa kể, trên đất nước này, chưa một cơ quan ngôn luận nào chính thức dùng từ cải chính, thường là chỉ "nói lại cho rõ" thôi. Anh có muốn cãi lại phải có bài của mình. Phải nhờ báo khác nói hộ. Mệt chưa?

… "Câu hỏi tất nhiên phải đặt ra là: Có đúng là khi Uỷ ban Nhân dân Lâm Du lập dự án xây dựng khu Văn hoá Thể thao cho Quận mình đã cố tình vẽ ra những công trình công cộng thật to, thật bề thế, cốt để không thực hiện được, nhằm mục đích, tù đó xin chuyển đổi mực đích sử dụng, để chia đất cho nhau làm nhà ở hay không? Chính vì thế, ở đầu bài, chúng tôi mới đặt ba từ đất thừa ra trong ngoặc kép".

Chữ nghĩa dài dòng lắm, Thanh Diệu đọc lượt qua, chỉ đọc kỹ những đoạn, những câu ấy thôi. Cái chết nhất là họ nói đúng. Mà theo chị biết thì, thành phố cũng làm thế chứ đâu phải chỉ Quận mình. Quận đối ngoại với thành phố, đến lượt thành phố lại đối ngoại với Trung ương, các Ban, Bộ, Ngành mà bản thân các Ban, Bộ, Ngành cũng xin thành phố cấp đất xây dựng nhà ở đấy chứ. Tiếng là đất đầu thừa đuôi thẹo từ các khu vực đã quy hoạch tổng thể, nhưng mỗi mảnh đều đủ chia cho vài chục hộ. Có nhiều quan chức thành phố đã hai lần được cơ quan phân nhà rồi. Một số lô đất được dùng để đối ngoại trong đó có một trường hợp để "đối ngoại" với cấp trên, đó là ông Trần Hồng. Nhiều vị có tới hai, thậm chí ba lô đất. Tất nhiên nói là chia thì không hẳn là chia rồi, vì cũng phải bỏ một số tiền ra làm cái việc gọi là đền bù. Nhưng số tiền đền bù chỉ có ý nghĩa tượng trưng. Mặc dù chỉ có ý nghĩa tượng trưng, nhưng rất nhiều cán bộ công chức "thường thường bậc trung" cũng không đào đâu ra đủ tiền, đành bán lại cho các vị khác có máu mặt. Vậy là có vị mua lại được hai lô liền kề, cộng với lô của mình ở góc đường nữa thành ba lô. Bây giờ, những lô đã trả tiền sòng phẳng ấy, vẫn đứng tên chủ cũ, vẫn chưa xây dựng, hoặc mới xây thô.

Thủ trưởng cơ quan chủ quản báo Thời luận Đào Trọng Toàn hứa với Trưởng ban Tuyên giáo Thành uỷ và phó chủ tịch Uỷ ban Nhân dân Lâm Du sẽ chỉ đạo cơ quan ngôn luận của mình ngừng đưa vụ này. Nhưng khi ông ta làm việc với Phạm Năng Triển, tổng biên tập thì ông này tỏ ra rất nguyên tắc.

- Xin anh cho biết, vì lý do gì chúng ta phải ngừng vụ này lại?

- Thì các anh bên Tuyên giáo Thành uỷ và đồng chí phó chủ tịch Uỷ ban Nhân dân Quận đã đích thân sang đây có lời với mình. Mình đóng trên địa bàn này, vuốt mặt cũng phải nể mũi một tí chứ?

Thủ trưởng thì nhỏ nhẹ, tình cảm, cố lái câu chuyện sang chuyện ứng xử trong mối quan hệ. Tổng biên tập thì cứ thẳng mực tàu mà bật dây mực, muốn vào đâu thì vào. Anh hỏi thủ trưởng:

- Hay anh ngại tài liệu chúng tôi đưa ra không đủ tin cậy?

- Cũng chả phải thêm! Tôi tin đồng chí chứ?

- Báo cáo anh, tờ báo chúng ta, sở dĩ có uy tín đối với bạn đọc và báo giới, bởi vì chúng ta vừa đi đúng ý Đảng, vừa hợp lòng dân. Nhân dân đứng ngoài những đường dây "chạy đất" Họ nhìn những toà nhà sang trọng mọc lên ở khu A mà họ gọi là phố Đông Quan, khu B là phố Tham quan, khu C là phố Vịt - nói trẹo của chữ VIP đấy v.v… Họ kể vanh vách, nhà năm tầng xanh cô ban ở góc hai mặt đường kia là của ông Vương Bách Thụ, phó chủ tịch thành phố. Nhà ông giám đốc sở nọ sắp nghỉ hưu cũng ở góc có hai mặt đường, là đường nội bộ, nhỏ hơn, chưa có tên, nhưng cũng đủ cho tất cả các loại xe tải, xe con ra vào thoải mái, chỉ trừ có xe siêu trường, siêu trọng là chịu thôi. Nhà đầu đường kia cũng thế. Nghĩa là tất cả những góc có hai mặt đường đều là của các quan chức có cỡ. Quan to thì mặt đường to, quan nhỏ thì mặt đường nhỏ, lùi dần vào trong là các quan chức nhỏ hơn nữa. Còn nhà ba tầng này là của sếp sở nhà đất. Xây cho vợ bé không chính thức ở.

Đang thao thao nói, Triển chợt thấy Toàn đưa cánh tay lên ra ý phanh lại:

- Đồng chí kể những chuyện ấy với tôi làm gì nhỉ? Nếu cần phụ đạo nghiệp vụ báo chí, thì tôi sẽ bố trí vào một ngày khác. Còn bây giờ, đồng chí cho biết, có tiếp tục đăng loạt bài về vụ này không? Ngắn gọn thế thôi.

- Báo cáo anh, toàn bộ bài vở đã ra can. Chỉ còn đưa sang bên nhà in. Bạn đọc đã được thông báo trước rồi. Chỉ có hai thì không thể gọi loạt bài, chùm bài được. Hết bài trước, đã giới thiệu tên bài số cuối tuần rồi.

Có vẻ Toàn không muốn nghe nữa. Ông xem đồng hồ:

- Tôi có hẹn bây giờ. Một lần nữa, đồng chí trả lời xem có đăng tiếp bài thứ ba không?

Anh tìm kế hoãn binh.

- Báo cáo anh, anh cho tôi khất hai tiếng nữa, để tôi về bàn với anh em trong cấp uỷ và ban biên tập.

Toàn xem đồng hồ một lần nữa, rồi đứng dậy:

- Tôi đợi.

Ông rất khó chịu, chẳng còn trên dưới gì nữa. Trên bảo mà dưới không nghe, thế còn ra thể thống gì?

Triển về đến toà soạn đã thấy Trưởng ban tuyên giáo Thành uỷ và phó chủ tịch quận Lâm Du ngồi chờ.

Anh biết hai người đến về việc gì. Không để khách nói trước sau cái bắt tay, anh nói ngay:

- Rất may là vừa rồi Quận không chia cho tôi một suất đất. Không thì thật khó xử.

Khách đành ngồi nghe, không thực hiện được màn giáo đầu như dự định, vì chủ nhà đã đi thẳng vào cái lõi của sự việc rồi.

- Phải nói ngay với các đồng chí là, không phải vì tôi không được một suất đất của các đồng chí mà tôi đưa vấn đề này ra đâu. Không phải vì chuyện ấy mà báo tôi đánh vụ này đâu. Chúng tôi không phải mất một chút công sức nào tìm hiểu, thu thập tài liệu, chứ đừng nói là điều tra. Khi mớ tư liệu đến tay, chúng tôi đã cân nhắc. Dùng thì có thể bị hiểu lầm là trả đũa, là thù vặt. Mà không dùng thì, một là mình là cơ quan ngôn luận mà không nói lên sự thật, không bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ thì ai làm việc ấy? Hai là, chắc chắn không phải chỉ báo chúng tôi được cung cấp tài liệu, mà còn một vài tờ báo khác. Người ta nói thế nào? Đề phòng Thời luận không dùng, nên chúng tôi sẽ cung cấp cho một vài tờ báo khác. Đem đến đây trước, chẳng qua là, chúng tôi tín nhiệm tờ báo của đồng chí…

Hai người khách nhìn nhau, không biết nên nói thế nào. Người ta lật ngửa bài rồi, công khai rồi, chả vòng vo rào trước đón sau gì cả. Chủ nhà lại tiếp:

- Không tin các đồng chí cứ chờ xem. Mà không phải chỉ chuyện sử dụng đất sai mục đích đâu. Tôi biết rõ đấy!

Chả nhẽ lại không nói gì? Trưởng ban Tuyên giáo:

- Đất đai đang là một vấn đề rất phức tạp. Chỉ mong các đồng chí khách quan cho, và nói có mức độ thì tốt.

Phó chủ tịch Quận:

- Vấn đề đất đai ở Quận chúng tôi đã được thường vụ Quận uỷ nhất trí về chủ trương và kế hoạch. Trong khi triển khai, nếu có gì sai sót thì đó là trách nhiệm của Uỷ ban mà cụ thể là tôi, người giúp việc đồng chí chủ tịch về mảng này. Chỉ xin các đồng chí thẩm tra kỹ tài liệu trước khi sử dụng.

- Các đồng chí yên tâm, chúng tôi chịu trách nhiệm về những bài đăng tải trên báo mình. Toàn tài liệu gốc, dấu đỏ cả mà.

Sáng hôm sau tờ Thời luận đăng trên trang nhất: "Vì sao nút cổ chai Linh Vân bị đút nút?"

Báo Tin chiều đăng phóng sự: "Dự án thoát nước Lâm Du, tất cả đều thoát, trừ nước!"

Báo Thanh Hoa buổi sáng: "Những khuất tất trong danh sách những người được chia đất ở quận Lâm Du". (Số sau: "Bộ mặt kiến trúc Thanh Hoa sẽ thế nào khi chia đất cán bộ tự xây nhà?)

Mặc dù là ngày nghỉ, Đào Trọng Toàn vẫn cho gọi Triển đến cơ quan làm việc.

Vừa thấy anh bước vào, ông ta không chào, chỉ ghế.

- Mời đồng chí ngồi. - Và ngay lập túc chất vấn - Hôm qua đồng chí báo cáo sẽ ngừng không đăng vụ nào? Sao báo ra hôm nay vẫn có bài là nghĩa làm sao?

- Báo cáo anh tôi làm đúng theo chỉ thị của anh!

- Làm đúng? Làm đúng? Thế cái gì đây? - Ông giận dữ đập cả bàn tay lên tờ báo đặt trên bàn.

Triển rất bình tĩnh. Với thái độ ấy, anh thấy phải thay đổi cách xưng hô:

- Báo cáo đồng chí, đây là một vấn đề hoàn toàn khác!

Thủ trưởng không nén được giận, hỏi như quát:

- Khác là khác thế nào?

Đối phương càng nóng, ta càng lạnh. Triển thong thả, cố tình thong thả là khác:

- Đồng chí nói vấn đề đất. Đây là vấn đề giải phóng mặt bằng.

- Thế giải phóng mặt bằng ở đâu? Ở trên trời chắc, hay tựu trung vẫn là vấn đề đất của Quận này. Các anh định hè nhau vào đánh đòn hội chợ người ta chắc? Cùng một ngày cả mấy tờ đều xúm vào đánh hết chuyện này đến chuyện khác. Anh tuồn tài liệu cho thằng khác nó dùng chứ gì. Định ném đá giấu tay chứ gì?

Khi Toàn đổi cách xưng hô từ "đồng chí sang "anh", thì Triển ngược lại, chuyển từ "anh" sang "đồng chí". Tổng biên tập nghe đến đây, cũng sôi máu lên lắm rồi. Nhưng thấy đối phương càng nóng, càng bộc lộ sự thiếu hiểu biết. Ở đời, có thể, có lúc hàm hồ một chút cũng không sao. Nhưng hàm hồ đến mức này, với cấp dưới mà cấp dưới là một nhà báo, một tổng biên tập thì… Anh giải thích:

- Báo cáo đồng chí, tôi không phải là Bộ trưởng Bộ Văn hoá - Thông tin, cũng không phải là trưởng ban Tư tưởng Văn hoá Trung ương. Do đó tôi không thể ra lệnh hay hô hào, hoặc bật đèn xanh cho các báo đánh cơ quan này người này hay người khác, cơ quan khác. Cốt lõi của vấn đề là nội dung các bài viết có chính xác không? Mục đích là xây dựng hay phá hoại…

- Anh lại định bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí cho tôi đấy à?

- Không dám! Tôi nói nốt câu này rồi xin được về làm việc. Tôi làm việc dưới quyền đồng chí, là quân của đồng chí mà còn thấy bị xúc phạm khi đồng chí dùng từ "đánh đòn hội chợ" thì không biết hai tờ báo kia và giới báo chí sẽ phản ứng thế nào?

- Anh định doạ tôi chắc?

- Không lẽ đồng chí lại không dám chịu trách nhiệm về điều mình nói?

- Tôi sẵn sàng chịu trách nhiệm về tất cả những điều mình nói, trừ nhưng điều người ta gán cho tôi.

Đến đây, Triển có vẻ thiếu bình tĩnh:

- Kể cả việc đồng chí bảo các báo đánh đòn hội chợ?

- Một sự bịa đặt không hơn không kém!

Không biết Triển mất bình tĩnh hoàn toàn, hay anh đã lấy lại được bình tĩnh để không bộc lộ mình quá sớm. Anh đứng dậy:

- Tôi là cán bộ dưới quyền đồng chí, nhưng khác tất cả những cán bộ khác dưới quyền đồng chí trong cơ quan này. Tôi là nhà báo!

Nhìn thẳng vào mặt Toàn, Triển nói xong câu ấy đứng dậy, không bắt tay, không chào. Anh nói một câu, mà không một người cấp dưới nào nói với cấp trên:

- Tôi đề nghị kết thúc buổi làm việc tại đây.

° ° °

Kiên đọc xong mấy bài báo. Có thể họ thiếu cái thông cảm, thiếu cái thể tất nhân tình, thiếu cái nhìn toàn diện. Nhưng đứng về phía công luận, phía công chúng, như một sự phản biện, như một đối trọng, thì họ đúng. Và nhất là, họ có quyền làm thế. Trách nhiệm công dân, trách nhiệm của các cơ quan ngôn luận, họ phải làm thế. Anh không sợ những vấn đề họ nói ra. Họ nói sai thì đã đi một nhẽ. Sợ nhất là họ nói đúng, có vấn đề anh trả lời được. Đối thoại được. Chuyện đất thì không lo, vì Thành uỷ đã cho phép về chủ trương, mà Thành uỷ cũng làm như thế. Chuyện dự án thoát nước thì quả là nước không thoát được thật, còn những gì đã thoát, đã thất thoát thì phải kiểm tra xem đã. Riêng chuyện tăng ni phật tử biểu tình ngồi ở đền Linh Vân mà chưa giải quyết được thì quá dở, lỗi rành rành ra rồi.

Hôm trước, anh có hỏi Thanh Diệu về phương án giải toả để giải phóng mặt bằng, nhưng bên ấy cũng chưa có giải pháp gì. Có lẽ vì thế mà chưa có báo cáo sang. Nghĩ thế, anh quyết định tự mình đi tìm hiểu xem sao.

Anh bảo Đoàn Hùng liên hệ với bên Uỷ ban, xin một người thông thạo về quy hoạch đưa mình đi hiện trường. Trong nửa tiếng đồng hồ - anh nêu một loạt câu rồi nói:

- Các đồng chí đợi ở đây mười lăm phút nữa ta đi - Quay sang Hùng - Cậu xuống phòng bảo vệ, kiếm cho tôi đôi dép lê, bộ quần áo tàng tàng một tí nhé, mũ gì cũng được. Cả cậu nữa, bỏ giầy, cũng kiếm bộ như tôi ấy! Rõ chưa?

Cậu ta nhanh chóng biến khỏi cánh cửa.

Sau khi xem phần đất còn lại của khu Văn hoá Thể thao, quan sát khu vực chưa giải phóng được mặt bằng, Bí thư Quận uỷ bảo lái xe chở ra đoạn rẽ thả mình xuống rồi hai anh em xuống xe lưng thững đi bộ vào ngôi đền. Tay phải Hùng xách một cái túi, rõ ra là dân tỉnh lẻ lên thành phố.

- A di đà Phật! Ngôi đền đẹp quá! Phải được mấy trăm tuổi rồi các cụ nhỉ? Trông cổ kinh lắm.

- Cũng mới chỉ hơn hai trăm năm thôi. Nhưng thiêng lắm bác ạ. Làng tôi, giờ lên phố, lên phường khang trang thế nào là nhờ ngài phù hộ đấy.

- Ngôi đền cổ kính thế này, sao con đường to tướng kia lại đâm thẳng vào đây là nghĩa làm sao hả các cụ?

- Ờ thì phục vụ quy hoạch, quy thiếc của thành phố mà!

- Thế thì phải dời đền ờ nơi khác ạ?

- Dời thì cũng được thôi, các ngài chả quở trách gì con cháu đâu. Ngày xưa, ngôi đình làng to tướng bên kia còn ở ngoài bãi, bị mấy trận lũ lụt mới phải chạy vào trong đê đấy. Có sao đâu?

- Thế sao cháu nghe nói là cụ từ và các phật tử ở đâu không đồng ý di chuyển?

- Ai bảo bác thế? Tôi thì tôi… Bác định vu oan cho nhà đền đấy à?

- Cháu xin lỗi, thế nghĩa là nhà đền và bà con sẵn sàng di dời ngôi đền?

- Chứ sao?

- Thế sao các cụ lại tập trung ở đấy đông thế? Cháu lại nghe nói - nếu không phải cụ bỏ quá cho - nhà đền không chịu nhận tiền đền bù.

- Phải vậy?

- Cụ giảng giải cho cháu. Cháu trẻ người non dạ nên không hiểu cao kiến của các cụ.

- Đúng, chúng tôi không nhận. - Bác bảo chúng tôi nhận làm gì?

- Cháu tưởng là để di dời, lắp lại và xây mới phần nền móng…

- Này, đừng có tưởng chúng tôi ít học mà bịp nhớ. Tôi nói cho nhà bác nghe đây này: Chúng tôi yêu cầu có một địa điểm mới, gần ngôi đền này, vẫn là trên nền đất làng cũ chúng tôi. Thế nhớ! Đất phải cao, phải đẹp, phải rộng rãi hơn thế này. Các vị cứ việc xây đền một ngôi y hệt ngôi này. Thế nhớ! Chúng tôi sẽ thuê thợ chụp ảnh, "thợ vêđô" về quay. Rồi mới được tháo dỡ.

- Thế nhớ. Tượng và đồ thờ cúng trong đền phải làm lễ rước đi đặt nhờ bên đình làng cũng được. Xong đâu đấy lại phải làm lễ rước về đền mới. Thế nhớ! Việc xây cất do các vị làm, nếu không, đang xây mà thiếu tiền thì chúng tôi ngồi cười à? Hay lúc ấy lại ngửa tay xin các vị cho thêm. Thế nhớ. Việc xây cất phải có người nhà đền và dân làng chúng tôi giám sát hằng ngày. Chúng tôi sẽ thuê người tài giỏi của thành phố về giám sát hẳn hoi. Để làm gì á? Để không bỏ túi được một xu của Nhà nước. Để khỏi mang tiếng nhà đền và dân làng chúng tôi! Thế nhớ!

Người đối thoại với Kiên quay lại hỏi:

- Hết chưa hả các ông, các bà?

- Phải đấy.

- Thế tôi hỏi khí không phải, bác là ai mà hỏi kỹ thế? Cứ như là mật thám hay bọn nhà báo ấy?

Ra thế! Dân không tin chính quyền, không tin các bố xây dựng nhà ta nên họ phải chắc lép, phải nắm đằng chuôi. Đi nhiều nơi, anh từng nghe bà con kháo: Cái cống này cái đoạn đường này, nếu đưa tiền cho chúng tôi làm, các anh giám sát thì công thì chỉ hết nửa tiền, hoặc làm được hai cái… Mà có oan đâu cơ chứ. Có thằng cha nào, hay cậu đấy - anh quay sang cậu văn phòng - nói rằng quân xây dựng, thật ra là quân phá hoại. Tất nhiên khái quát thế thì hơi ác khẩu. Nhưng cậu nghe rồi đấy, theo đánh giá đâu như của Hội xây dựng thì thất thoát trong ngành xây dựng lên đến 40%? Sợ thật đấy!

Thôi cái chuyện ấy xong rồi, xếp lại. Bây giờ em đố thủ trưởng, em sẽ nói với anh điều gì? Nếu anh đoán đúng thì em mời anh đi tắm… bùn. Còn nếu anh chịu thì anh chiêu đãi em cũng một bữa tắm bùn thôi.

- Mày đánh giở trò láu cá với tao hẳn, nhỡ tao nói đúng, mày lại trẹo họng nói sang điều khác thì sao?

- Không bao giờ! Trước hết là điều em nói ra, phải phù hợp với hoàn cảnh, phù hợp với câu chuyện hôm nay chứ. Một điều vớ vẩn, chẳng ăn nhập gì thì nói làm gì. Thứ hai…

- Thôi được rồi, mày nói đi!

- Quả thật, hôm nay anh diễn xuất sắc đấy. Hệt như một thằng phá hoại, vào hùa với dân chúng chống lại chủ trương chính sách của chính quyền.

- Thì phải tỏ ra đồng cảm với người ta, thì người ta mới chia sẻ chứ. Mình phải đặt mình vào vị trí người ta, chứ đừng có áp đặt theo ý của mình. Ai người ta nghe được?

- Vâng, em chưa nói hết. Quả thật, thiên hạ, ai cũng diễn - Trừ ai, anh có biết không - Trừ diễn viên! Đấy là một trong nhiều cái trớ trêu cuộc đời này anh ạ. Đúng không?

- Tao chịu. Công nhận mày có những nhận xét hay thật. Thảo nào vợ mày mê mày là phải.

- Cũng thường thôi anh ạ. Ở trong còn lắm điều hay kia.

° ° °

Đất nước công nghiệp hoá, hiện đại hoá đến mức, dịch vụ giải trí cũng thành một ngành công nghiệp.

Chăm sóc sức khoẻ cũng thành một ngành công nghiệp và đều hái ra tiền. Mấy năm trước ai biết cái chuyện tắm bùn rắc rối nhiêu khê thế này. Xưa tắm giếng, tắm ao, tắm hồ, tắm suối, tắm sông. Giờ đi tắm biển là mốt sang rồi. Nhưng chỉ các thành phố biển mới được tắm hằng ngày. Còn dân cư các vùng nội địa, năm đi một lần là ghê lắm. Chỉ có nhà giầu, hay tiện công tác mới đi nhiều. Đi xa, cần nhiều tiền, nhiều thời gian. Nhưng bây giờ, tắm biển không còn là sang nữa rồi. Ngay thành phố này cũng có nhiều điểm tắm hiện đại: tắm nước khoáng, tắm nước biển và tắm bùn. Nói tắm bùn không phải chỉ có tắm bùn.

Lần đầu tiên Kiên đi tắm bùn. Phải tắm xà phòng thơm trước đã, rồi vào xông hơi. Nóng rừng rực, bằng mấy lần ngày xưa mẹ ta chùm chăn cho ta phải kêu thét lên trước nồi nước lá xông giải cảm. Sau đó mới nhảy xuống bể nước nóng 34 độ C, bể 38 độ C, trong ấy có những vòi phun ngầm cực mạnh xoa bóp cho ta. Nếu đủ dũng cảm thì "hai ba nào", cả hai thầy trò từ bể 38 độ C nhảy ùm xuống bể 50 độ C. Nhảy cho chìm nghỉm đầu, rồi phải lên ngay lập tức.

Cảm giác thật kỳ lạ. Chưa bao giờ Trần Kiên có cảm giác ấy. Người đang nóng phừng phừng, nóng tưởng như bỏng da chín thịt. Tất cả các lỗ chân lông đều mở ra hết cỡ, thì, thình lình, cả cơ thể chìm nghỉm trong nước lạnh 5 độ C. Cả người mình như thành một cây đá. Cả lục phủ ngũ tạng mình như chứa đầy kem. Tất cả chỉ diễn ra trong khoảng hai ba giây đồng hồ. Phải ngoi lên ngay lập tức, để các lỗ chân lông chưa kịp co lại, mạch máu chưa kịp phản ứng co thắt. Và ngay lập túc nhảy trở lại bể nước 38 độ C. Ôi chà chà! Không thể tả được hai cảm giác trái ngược nhau đến thế, diễn ra liền nhau thế. Hai anh em lên ghế ngồi, thả chân xuống nước lá thuốc, cho vòi nước sục mát sa chân.

- Thôi ta sang bể bùn đi anh! - Hùng dẫn Kiên đi - Anh có biết bùn này lấy từ đâu không? Anh có biết ở ta, tắm bùn khoáng chữa bệnh bắt đầu từ đâu không?

- Làm sao mà tớ biết được những chuyện đó.

- Không kể ích lợi của lối tắm hiện đại này. Chỉ riêng việc bất kỳ ai vào đây tắm (ở ta, phụ nữ chưa tham gia) đều phải tồng ngồng như lúc lọt lòng mẹ, đã làm cho mọi quan hệ, mọi chức tước, mọi vị trí xã hội đều gác lại ngoài kia. Hai anh em, cấp trên và cấp dưới, nhưng cùng một hướng nhìn, cùng một góc nhìn, nói nửa câu đã hiểu nhau, chưa nói đã hiểu nhau, như một cặp bài trùng, giờ là hai tay đàn ông, nói chuyện công việc chuyện đời, chuyện trên trời, dưới biển. Chả có gì cách bức. Cứ như tất cả gan ruột đều phơi trần cả ra. Vì thế, chỉ có những ai thân thiết, không có gì phải dấu giếm nhau mới đi với nhau thế này… như những người bạn nối khố. Như những đứa trẻ ngày nào còn trần truồng, mình mẩy đầu tóc bê bết bùn, ào xuống hôi cá khi hàng xóm tát ao.

Hùng hỏi Trần Kiên:

- Anh đi Nha Trang rồi chứ? Thế anh nhảy dù ở đấy chưa? Tắm biển ở đấy thì không lạ. Nhưng chắc chưa tắm bùn khoáng. Tắm bùn khoáng bắt đầu từ đây. Thế nên mới có câu này: Chưa đi chưa biết Nha Trang / Đi rồi mới thấy nó sang hơn mình / Hết tắm biển lại tắm sình / Có bể nho nhỏ cho mình ngâm chim.

Kiên cười khoái trá:

- Cậu kiếm đâu ra mấy câu ấy, hay sáng tác ra đấy hả?

- Thế không đúng sao? Cái bể này to, cho nhiều người tắm cùng. Nha Trang có cả những bể tắm bùn nhỏ, bố trí kín đáo, dành cho hai người. Dĩ nhiên là những đôi uyên ương, trẻ có, già có. Chứ hai thằng đực rựa như anh và em thì hoá ra đồng tính luyến ái à? Mà vé đắt hơn tắm nhiều người lắm đấy nhớ.

- Ái dà! Cái cậu này thế mà lắm chuyện vui nhỉ!

° ° °

Mỗi lần nhắc máy lên, nghe tiếng. nũng nịu ướt rượt của Hồng Nguyệt, Sán lại thấy người rạo rực, bụng dưới lập tức cứng lại. Cái giọng điệu ấy đã thành phản xạ có điều kiện. Cô ta đã thành món ăn sinh lý quen thuộc, mặc dầu, thời gian giữa hai lần gặp, anh ta cũng vẫn có những cuộc gặp với những đối tượng khác đồng dạng với Nguyệt, hoặc đến nhà nghỉ để "làm việc". Bởi lẽ nhiều đơn vị, tổ chức, công ty đều phát hiện ra thế mạnh của việc dùng các nhân viên đối ngoại là phụ nữ.

Lần nào cũng thế, vừa nghe thấy tiếng: "Chào anh, em Hồng Nguyệt đây, anh có khoẻ không?" anh ta đã tỉnh hẳn người - "Anh rất khỏe, em cho anh một liều giảm khoẻ nhé". Thế là lập tức, ở một nơi nào đấy trong cơ thể anh ta động dậy Dù là sau đó họ không gặp nhau, dù lúc đó chỉ là trao đổi công việc thì thế nào Sán cũng phải dành một lúc cho tiết mục làm tình qua điện thoại thì mới yên được. Nhưng lần này, anh ta vừa mới nói thế, Nguyệt đã bảo:

- Dù là bọn cave có trẻ, có xinh hơn em thì cave vẫn chỉ là cave. Không hơn không kém. Em biết là mỗi lần sếp em gặp anh, đều có tiệc chiêu đãi anh cave, lần trước chả thế là gì? Thế nên ông ta mới đuổi em về, chứ làm gì có hợp đồng nào? Nhưng chả sao. Đàn ông ai chả thích của lạ. Nhưng mà anh vẫn thích em hơn, đúng không nào?

- Quá đúng! Thèm em lắm rồi đây!

- Thôi nhé, thèm thì cố mà nhịn. Tối nay, 6 giờ, anh cứ để xe ở cơ quan, sẽ có xe đến đón anh ở cách cơ quan anh trăm mét, chỗ quán cà phè Trung Nguyên ấy. Không, em không được đi, đi để lại bị đuổi khéo về ấy à. Em chỉ làm nhiệm vụ chắp nối lần đầu thôi. Biết nhau rồi anh cứ làm việc thẳng với sếp em.

° ° °

Sau màn chào hỏi, người lơ lớ đi ngay vào việc:

- Ông cho biết việc giải ngân số vốn chúng tôi đầu tư đến đâu rồi?

Vũ Sán kể một hồi, đã tặng trưởng phòng Tổ chức một máy điều hoà nhiệt độ hai cục. Trong tay anh ta đã có ngày sinh của tất cả cán bộ chủ chốt của cơ quan, của cán bộ trong phòng. Đã đến tận nhà, chúc mừng sinh nhật của gần chục vị, làm cho vị nào vị ấy bất ngờ, xúc động không nói nên lời.

- Thế còn với các mối quan hệ ngoài cơ quan ông? Rồi các cơ quan cấp trên, ở thành phố và trên thành phố? Thế còn việc đi học nghiên cứu sinh? Thế còn…

Sán trả lời tất cả các câu hỏi của người lơ lớ, nhưng anh ta hoàn toàn bất ngờ khi người kia hỏi:

- Quan hệ của ông với bà nhà thế nào?

Sán đần mặt ra. Không thể hiểu được vì sao ông ta lại quan tâm đến cả chuyện này. Hiển nhiên không phải là cái gì khác ngoài công việc làm ăn. Cái gì, dù xa xôi mấy cũng chỉ để phục vụ cho việc làm ăn. Mà chuyện vợ chồng anh ta bây giờ thì… Biết trả lời hắn ra sao, cái thằng thổ tả này. Hình như ông ta không đợi câu trả lời. Hay là câu trả lời đã có trong túi, nên ông ta chỉ nêu vấn đề, để anh ta phải quan tâm mà điều chỉnh cho phù hợp. Chả thế mà ông ta nói thế này: Quan hệ gia đình còn là chuyện đối ngoại, làm sao để trong ấm ngoài êm. Không biết trong nhà, vợ chồng ông mặn hay nhạt, ấm hay lạnh, nhưng bên ngoài dút khoát phải êm. Không được để cho dư luận dị nghị bất cứ điều gì…

Phải công nhận thằng cha này sâu sắc. Cứ nghĩ nó lơ lớ thế, ngô ngọng khi chọn từ để nói chuyện, tưởng hắn không biết gì. Chẳng qua là nó không thật thạo tiếng mình nên diễn đạt khó khăn thôi, chứ trong cái đầu đinh kia là cả một kho hiểu biết, và tinh toán thì… mình phải bái phục…"

- Hai là, công tác của bà nhà đang gặp khó khăn. Không biết ông chia sẻ được gì?

Sán cũng có biết mấy tờ báo đang đánh vợ mình.

Nhưng tình cảm và cả suy nghĩ của anh ta, đều không có biểu hiện gì cụ thể rằng anh ta chia sẻ như thằng cha này hỏi. Xem ra ông ta vẫn đang chờ câu trả lời của mình. Cứ nhìn mắt ông ta thì biết. Anh ta đành thú thật là mình không biết làm thế nào. Người đầu định nặn ra một nụ cười xã giao:

- Thế là ông chưa coi tôi như những người bạn tốt. Bạn tốt không ai bỏ nhau trong hoạn nạn. Bạn tốt phải chia sẻ với nhau. Đề nghị ông, từ nay gặp bất cứ điều gì khó khăn đều nói cho chúng tôi biết. Về khó khăn bà nhà đang gặp phải hiện nay, chúng tôi sẽ có cách hỗ trợ. Cuối cùng, ông cho biết kết quả của việc giới ngân trên? Cụ thể và trước tiên là bao giờ chúng tôi có giấy phép đầu tư?

Sán đề xuất một cuộc gặp gỡ giữa đối tác với mấy quan chức quan trọng của các cơ quan hữu quan tại… - trong óc anh ta, khách sạn Bàn tay vàng là rất tuyệt rồi nên anh ta nêu tên địa điểm ấy. Người lơ lớ lắc đầu:

- Ông có hai cái sai: Nếu tôi không hỏi thì ông cũng không chủ động đề xuất. Đã nói rồi, gặp khó khăn, cản trở gì, phải cho biết ngay! Thứ hai là ông chọn địa điểm quá tầm thường, không có tính hấp dẫn.

- Tôi đề xuất một địa điểm khác, ở ngoài biên giới Việt Nam. Ông lựa lời ướm thử xem các vị ấy có vui lòng dành cho chúng tôi một khoảng thời gian tối thiểu là bốn đến năm ngày không? Ít nhất là bốn ngày. Đi vào thứ sáu hoặc chiều thứ năm, về vào thứ hai, như thế chỉ mất hai ngày làm việc thôi. Địa điểm cụ thể à? Ông cứ nói là, đảm bảo chưa vị nào đặt chân đến, một nơi đã từng tổ chức thì hoa hậu thế giới. Được chưa?

Nhìn vào mắt Sán, người nói lơ lớ đoán được anh ta đang nghĩ gì liền nói ngay:

- Dĩ nhiên ông là khách víp của chúng tôi rồi.

"Đúng là nó đi guốc vào bụng mình". Sán nghĩ thầm.

- Nào, mời ông dùng món đi, để ta còn vào tiếp công đoạn ba. Phải thừa nhận là Việt Nam có nhiều con gái đẹp, hơn hẳn bên chúng tôi.

Bữa hôm nay đều là những món ăn nhẹ nhưng cực kỳ nặng với chức năng bổ dương: Súp vây cá mập, nầm dê, cà dê, ngầu pín dê, cà gà, còn rượu là rượu ngâm tay gấu pha mật gấu.

° ° °

Chuyện hôm qua giúp Kiên trút được gánh nặng.

Điều quan trọng nhất là đã tìm ra được nguyên nhân.

Nhưng nên thế nào đây, khi bên mình thật ra chỉ lãnh đạo, chỉ đạo chứ không bắt tay vào những việc cụ thể. Cơ chế phối hợp là chuyện phải giải quyết. Nếu cứ tách bạch ra thì rõ ràng là hai bộ máy, hai chức năng, hai nhiệm vụ. Hai bộ máy hoạt động thì phải độc lập rồi. Bên mình không thể làm thay bên chính quyền. Sẽ bị phê bình là bao biện, dẫm lên chân người khác. Mà bên ấy thì đang lúng túng quá. Đồng chí chủ tịch, không biết đi nước ngoài đã về chưa? Đã nắm được tình hình chưa? Nhất là diễn biến mấy hôm nay. Đã vào cuộc được chưa? hay là "Sau khi cân nhắc, tao giao cho mày". Như cái thằng lém Đoàn Hùng đã đọc. Anh gọi cậu ta lên.

- Cậu làm cho tôi mấy việc này: Một là hỏi xem đồng chí chủ tịch đã về chưa. Hai là, nếu chưa về thì đề nghị đồng chí phó chủ tịch phụ trách khối kinh tế chuẩn bị giúp báo cáo vấn đề nút cổ chai Linh Vân: Yêu cầu số liệu hết sức cụ thể, chính xác. Gửi sang bên này ngay. Ba là, bên ấy chủ động bố trí càng sớm càng tốt một cuộc họp với các thành phần, đối tượng liên quan trực tiếp đến vụ giải toả nút cổ chai. Nói rõ là tôi sẽ tham dự cuộc họp ấy nhưng chỉ là để nắm tình hình thôi. Hôm qua tôi với cậu nghe cả rồi đấy. Cậu nói bên ấy chuyển sang cả danh sách những người được chia đất nhớ. Bốn là,… à mà thôi không cần đâu. Nói tóm lại chuẩn bị tất cả những việc mà báo chí đã nêu. Kể cả tổng thể lẫn cụ thể. Càng cụ thể, chi tiết, càng tốt.

Thanh Diệu vào phòng họp vừa lúc Kiên từ khối Quận uỷ bên kia đi tới. Anh gọi di động cho chị, hẹn đến trước nửa giờ để còn tranh thủ nói chuyện. Một cuộc hẹn hò đấy. Nhưng là cuộc hẹn về công việc, liên quan trực tiếp đến an nguy của cả hai người.

Anh nhìn chị âu yếm:

- Hình như em vẫn chưa rứt ra được khỏi chuyện gia đình phải không? Đấy là chuyện tế nhị, và không thể một sớm một chiều giải quyết xong được đâu. Phải kiên nhẫn, phải thuyết phục, phải chờ đợi, và có khi còn phải chịu đựng nữa đấy em ạ.

Đang nói, anh chợt ngừng lại. Hình như chị không chú ý lắm đến điều anh nói. Chị nhìn anh đăm đăm.

Anh cũng không biết nói thế nào, ngoài nét lo lắng bồn chồn công việc, không khó nhận ra nét buồn đau trong đôi mắt đẹp kia.

- Đùng lo lắng quá. Thế nào cũng gỡ ra. Miễn là chúng ta không có khuyết điểm. Ý anh nói là không xơ múi, không tu túi gì. Còn sai thì sửa, thì nhận trách nhiệm, thì chịu kỷ luật. Người ta có thể phê phán chúng ta sai lầm, nhưng không thể khinh bỉ chúng ta vì chúng ta hèn hạ, dùng chức quyền để cầu lợi.

Chả biết có phải máu tuyên huấn của bố vợ truyền sang không mà Trần Kiên cũng hay thuyết lý giảng đạo thế? Hay, đấy là suy nghĩ thật của anh trước những vụ việc liên tiếp gần đây. Thanh Diệu không hưởng ứng suy nghĩ ấy, chị đang bận tâm đến một việc khác:

- Anh chủ trì cuộc họp này đấy nhớ.

Kiên ngạc nhiên:

- Ở kìa, họp bên Uỷ ban, Uỷ ban mời, sao anh lại chủ trì?

- Nhưng mà trong cuộc họp nào anh là lãnh đạo cao nhất.

- Không được đâu em. Nó không đúng nguyên tắc.

Thanh Diệu nhìn anh cầu khẩn:

- Vẫn biết vậy. Nhưng làm sao em tự chủ được khi có anh ngồi đấy? - Dừng lại một chút, chị ngập ngừng hạ giọng như nói một việc riêng tư với người yêu - Anh không chiều em được à?

Anh nhìn chị thương cảm. Ngoái đầu rất nhanh lại phía sau, anh nắm tay chị, nói một điều đã cất giữ trong lòng từ lâu:

- Bây giờ, vào lúc vô cùng khó khăn trong công việc anh mới nói với em điều hệ trọng này: Anh thuộc về em… Chỉ có điều, ta không thể, thậm chí không bao giờ có những biểu hiện thông thường của tình cảm ấy mà thôi. Còn ở đây, lúc này, cuộc họp nào trước mọi người, anh phải giữ đúng nguyên tắc làm việc em ạ!

Chị đặt tay lên bàn tay anh đang nắm tay mình, bóp nhẹ. Giá không có cuộc họp. Giá không có mấy bài báo chết tiệt. Giá ở quán cà phê Bằng Lăng thì nhất định chị đám liều… Chị cảm thấy hạnh phúc. Nhưng chị biết trời cho chị thế này là nhiều lắm rồi. Chị cảm thấy vững tâm, tự tin trở lại.

- Anh cũng biết em yêu anh chứ?

Anh gật đầu bóp mạnh tay chị, đặt nốt tay kia lên tay chị. Bốn bàn tay nắm chặt lấy nhau. Đấy là một cam kết, là lời thề, đã thuộc về nhau mãi mãi - chị hít một hơi thở sâu, không còn đâu nét đau buồn, nét lo lắng, giờ là khuôn mặt đẹp, rạng rỡ, tươi cười:

- Tôi chấp hành ý kiến chỉ đạo của đồng chí Bí thư!

° ° °

Không biết có phải Bí thư cũng họp hay không mà mọi người đến rất đúng giờ. Thanh Diệu giới thiệu và mời bí thư Quận uỷ chủ trì cuộc họp.

Trần Kiên nói:

- Thế đồng chí chủ tịch đâu? Tôi được thông tin đồng chí ấy về rồi cơ mà.

- Báo cáo anh, đồng chí chủ tịch mới về tối qua. Vì còn mệt và cũng chưa nắm được tình hình diễn biến gần đây, nên đồng chí ấy báo cáo không tham gia.

- Thế thì đồng chí thay đồng chí chủ tịch chủ trì đi!

"Ừ thì mệt, ừ thì không nắm được, nên không chủ trì, nhưng cũng phải dự mà nghe thì mới nắm được chứ. Nước sôi lửa bỏng thế này". Anh nghĩ thế thôi, Thanh Diệu đã: "Xin phép đồng chí bí thư, chúng ta bắt đầu".

Trưởng ban giải phóng mặt bằng Quận không biết việc bí thư Quận uỷ đã vi hành vào đền Linh Vân nên cứ cao giọng đổ riệt cho nhà đền không chịu di dời. Trần Kiên giơ tay xin phát biểu:

- Xin lỗi đã ngắt ngang ý kiến đồng chí. Hình như không phải là họ không chịu di dời.

Báo cáo đồng chí, đồng chí cứ quá bộ ra mà xem. Tăng ni phật tử cứ biểu tình ngồi cả ngày ngoài ấy! Báo chí đã chụp ảnh, viết bài…

- Thế ta đưa ra mức đền bù thế nào?

- Mức cao nhất ạ!

- Mà họ cũng không nhận?

- Dứt khoát không nhận ạ!

- Ở vào địa vị tôi, tôi cũng… cóc nhận…

Cả phòng họp bất ngờ với câu văng cóc nhái từ cửa miệng Bí thư, ngay giữa cuộc họp, lại càng bất ngờ trước ý kiến ông:

- Sao các đồng chí lại ứng xử với nhà đền như với một hộ dân nhỉ. đây là một công trình văn hoá, dù giá trị kiến trúc, giá trị lịch sử, giá trị văn hoá không vào cấp quốc gia thì từ mấy trăm năm nay nó đã gắn liền với đời sống tâm linh, với đức tin của dân làng. Anh mà đối đầu với đức tin ấy, là anh vỡ đầu, vỡ mặt đấy. Người ta sẵn sàng đổi mạng với anh đấy. Ngày xưa các cụ đã nói rồi. "Hôn nhân, điền thổ, vạn cổ chi thù" là gì? Tôi biết nhà đền dứt khoát không nhận đền bù, mà chỉ nhận đền thôi, đền một ngôi đền mới, to bằng cũ, giống hệt ngôi cũ, bằng vật liệu cũ, (cái nào hỏng thì thay thế). Các anh cứ làm cho tôi, dân làng tôi giám sát. Nhà đền nói thế đấy Sao ta không làm được?

- Thế thì sẽ tạo ra một tiền lệ rất nguy hiểm ạ!

- Nguy hiểm chết người à? Có chết người, có tốn thêm một tỉ mà giữ được lòng tin của dân thì cũng cứ phải làm. Đồng chí làm dự toán phá dỡ, xin lỗi tháo đỡ, di chuyển, xây lắp ở địa điểm mới, thoả thuận với phường, với nhà đền về địa điểm sẽ chuyển đến v.v… Đề nghị đồng chí phó chủ tịch Uỷ ban kết luận theo phương án ấy.

Trưởng ban giải phóng mặt bằng không dám phản đối ý kiến của bí thư, nhưng anh ta có vẻ không tâm phục khẩu phục cái đoạn ý kiến nhà đền thế này thế nọ.

Sau khi phó chủ tịch kết luận anh ta xin phát biểu, cũng nói rõ là sẽ chấp hành chỉ đạo của Quận uy, Uỷ ban, nhưng… do dự một lát anh lễ phép hỏi:

- Nhưng căn cứ vào đâu mà ta nói rằng nhà đền Linh Vân thuận theo phương án ấy ạ?

Hùng giơ tay, không đợi người chủ trì đồng ý đã nói luôn:

- Đích thân anh Kiên vào đền gặp nhà đền và bà con tăng ni phật tử hôm trước rồi. Tất nhiên về mặt hành chính còn phải làm văn bản cam kết vòi nhà đền đã.