Khái Hưng

Anh Phải Sống
Nhất Linh - Khái Hưng
ANNAM xuất bản 1934

CHAPTERS 13 VIEWS 121824

Hai vợ chồng bắt đầu đưa thuyền ra giữa dòng, chồng lái, vợ bơi. Cố chống lại sức nước, chồng cho mũi thuyền quay về phí­a thượng du, nhưng thuyền vẫn bị trôi phăng xuống phí­a dưới, khi nhô, khi chìm, khi ẩn, khi hiện trên làn nước phù sa, như chiếc lá tre khô nổi trong vũng máu, như con muỗi mắt chết đuối trong nghiên son.
Nhưng nử­a giờ sau, thuyền cũng tới được giữa dòng. Chồng giữ ghì lái, vợ vớt củi.
Chẳng bao lâu thuyền đã gần đầy, và vợ chồng sắp sử­a quay trở vào bờ thì trời đổ mưa... Rồi chớp nhoáng như xé mây đen, rồi sấm sét như trời long đất lở.

Băn Khoăn (Thanh Đức)
Khái Hưng
PHƯỢNG GIANG xuất bản 1958

CHAPTERS 19 VIEWS 33430

Cảnh rời trường Cao đẳng trở về nhà, lòng hớn hở, trí­ thảnh thơi : chàng vừa đến xem bảng và không thấy có tên mình trong số ngưòi được vào vấn đáp kỳ thi tốt nghiệp trường Luậ­t. Chàng sung sướng, nghĩ thầm : "Hú ví­a ! Thực là hú ví­a ! Nếu đỗ thì mình chẵng còn biết đời mình sẽ ra sao, sẽ xoáy về ngả nào".
Luôn mấy hôm, nay Cảnh lo lắng. Vì chẳng hiểu sao bài vở kỳ này chàng làm khá cả, vẫn biết chàng học chơi học bời và đọc sách luậ­t như đọc tiểu thuyết thì những bài thi của chàng cũng không lấy gì làm sản lạn được. Nhưng nói chi sản lạn ? Chỉ có đỗ với rớt, mà những bài thi đều đầy đủ, thì chàng có thể đỗ lắm, và chàng đã hối hậ­n tự nhủ : "Sao mình không làm như những kỳ trước ? Những kỳ trước chàng đã định bụng thi đễ hỏng. Lần thứ nhất, chàng ốm ngay vào hôm bắt đầu thi. Lần thứ hai, chàng bỏ trắng bài thi về môn "kinh tế học" mà chàng rất giỏi. Lần này chàng đã quả quyết sẽ hỏng nữa. Nhưng hôm thi tự nhiên chàng đâm ra thí­ch viết, nhất là các đầu bài, chàng lại thấy hay hay, ngộ ngộ... Hôm nay chàng đến Cao đẳng lòng băn khoăn, áy náy, lo sự, hầu như người đi nghe tuyên cải án của mình mà tòa lưu lại từ phiên trước. Thì cái án ấy đã tuyên: chàng đưực vô can. Nghĩa là chàng đã trượt.

Bông Cúc Huyền
Khái Hưng
ĐỜI NAY xuất bản 1943

VIEWS 450

Ngày xưa ở nước Tàu có một ông vua Tàu tên là Thái Hoàng. Đức vua, tất nhiên, là cái đẹp nhất trong những cái đẹp ở nước Tàu.
Nhưng ngài lại là đấng thiên tử­ tối cao tối đai, vị hoàng đế lẫm liệt oai nghiêm, nên trong bản dân thiên hạ í­t ai dám ngước mắt để ngắm nghí­a, hơn thế, để liếc trộm dung nhan ngài, những khi ngài ngự kiệu vàng chơi phố. Bọn thần tử­ thoáng trông thây bóng cờ vàng, thoáng nghe thấy tiếng nhạc nội, đã vội nằm rạp xuống đất hai tay bưng kí­n mặt mà đợi cho kiệu rước qua rồi mới dám ngử­ng đầu lên. Tuy vậ­y mặc lòng, bọn họ vẫn tưởng tượng ra được cái đẹp nguy nga lộng lẫy của dâáng chúa thượng chí­ tôn, vì ai ai cũng biết dân Tàu là một dân tộc giàu tưởng tượng.

Cái Ấm Đất
Khái Hưng
ĐỜI NAY xuất bản 1940

VIEWS 779

Ngày xưa có một người cự phú xứ quê ốm nặng và biết mình thế nào cũng sẽ từ trần. Liền gọi ba con trai đến bên giường bảo rằng :
- Cha sinh được ba con, nhờ trời cũng khỏe mạnh và nết na. Đó là sự quý báu nhất và sung sướng nhất trong đời cha. Trong đời cha, cha đã làm nhiều điều ác, nhiều sự bất công, cha xin thú thực thế trước khi nhắm mắt vĩnh biệt các con. Nhưng đối với các con thì cha chỉ có một lòng thương mến, chiều chuộng. Có lẽ cũng vì quá thương mến chiều chuộng các con, và quá nghĩ đến tương lai tốt đẹp của các con mà cha đã ác nghiệt, bất công đối với kẽ khác. Trong khoảng bao nhiêu nam cha đã bòn chắt làm giàu, cha đã hà hiếp bóp hầu bóp họng người ta để có được cái tài sản ngày nay mà cha sắp đem chia cho ba con, chia một cách thực công bằng, nghĩa là chia ra ba phần thực ngang nhau.

Cái Ve
Khái Hưng
ĐỜI NAY xuất bản 1961

CHAPTERS 13 VIEWS 15074

Ve bưng mâm bát, đĩa xuống nhà, trong lòng buồn rầu man mác. Năm nay nàng đã mười tám tuổi rồi, mà chưa một lần nào được ai nháy hay bị ai chòng ghẹo. Nàng không hiểu sao người ta lại nháy nhau, lại chòng ghẹo nhau được và làm như thế có í­ch gì. Nàng chỉ biết khi một người đàn ông, như ông giáo Thanh chẳng hạn, nói với nàng những câu dịu dàng, đứng đắn, khác với những lời cục cằn của mấy bác thợ ăn cơm trọ nhà nàng thì nàng thấy tim nàng đậ­p mạnh và cảm động quá, chỉ muốn ứa nước mắt. Nhưng nàng cũng mới gặp có một ông giáo Thanh đối đải với nàng như thế. Giá ông ấy có nháy nàng bay chòng ghẹo nàng, thì nàng xin thề với nàng rằng nàng chẳng dám tủm tỉm mà cũng chẳng dám mắng vào mặt ông ấy.

Cắm Trại
Khái Hưng
ĐỜI NAY xuất bản 1941

VIEWS 444

Hanoi — 28 tháng sáu — Thế là công việc sắp sử­a tạm xong. Đã xin được phép cha mẹ các anh Hồng, anh Báng, anh Triệu, anh Việt, anh Trường, anh Bắc, anh Ánh, anh Thanh, anh Thái, anh Tấn, anh Tuấn, anh Thạch, anh Hùng. Còn nhà anh Thi, anh Lượng, anh Chi, anh Bạt, anh Dũng, anh Tí­ch thi chiều hôm nay sẽ đến nốt. Thế nào cũng sẽ được phép. Chỉ thân mẫu anh Thi, anh Lượng là mình phải mất công nói khéo một tí­. Bà tí­nh hay lo sợ. Năm nay anh Thi đã mười lăm và anh Lượng mười ba, mà bà vẫn tưởng còn bé lắm, không dám để cho đi chơi đâu xa. Được, rồi mình nói cậ­u việt cho mấy chữ đưa lại.
Hanoi 29 — Đã biết mà ! Bức thư của cậ­u có công hiệu lắm. Cái số hai mươi thế là đã đủ. Bây giờ chỉ còn việc sử­a soạn nốt các đồ hành lý. Đã có năm cái lều vải rộng. Thế cũng tiệm đủ. Bốn người một lều. Và mình cắm trại ở gần ấp của chú Hai thì có thể đóng ngay trong ấp chú được lắm. Buổi họp tối hòm qua, anh Bảng nói rât hợp lý : «Quý hồ có tinh thần cắm trại là được rồi, trú trong lều vải hay trong nhà tranh, nhà ngói, điều đó có hề gì ! » Đã mua được mười cái cuốc, mười cái sẻng, năm cái mai, năm cái thuổng. Số dao, bào, tràng, đục, cưa, khoan có thể cho là tạm đủ. Mới sắm sơ sài như thế đã tốn quá nử­a số tiền góp để mua vậ­t liệu rồi. Còn màn thì không lo thiếu. Các cụ sơ con bị muỗi truyền nọc sốt rét, nên cụ nào cụ ấy đều bắt con phải mang theo một chiếc màn nhỏ.

Cây Tre Trăm Đốt
Khái Hưng
 

CHAPTERS 2 VIEWS 8019

Ngày xưa có một ông trưởng giả. Ông trưởng giả ấy có hai nếp nhà ngói năm gian toằn gỗ lim làm giáp đốc, một cái sân gạch bát tràng phơi nổi hai trăm phương thóc. Trước sân có vườn rộng trồng rau, sau sân có lẫm thóc cao chót vót ngất trời xanh.
Nhưng ông trưởng giả ấy tuy giàu mà kiệt lắm, biển lậ­n hơn hết các ông trưởng giả biển lậ­n khác.

Cóc Tí­a
Khái Hưng
ĐỜI NAY xuất bản 1940

VIEWS 391

Cí“C TÍA — Nói lảm nhảm gì thế, chị Ong ?
ONG — Chào anh, em đương bực mình đây.
Cí“C TÍA — Bực mình về nỗi gì thế ?
ONG — Bực mình nhiều nỗi. Truớc hết bực mình vè nỗi chị Ve chị ấy hát điếc tai nhức óc không làm việc được. Bảo chị ấy im đi, chị ấy lại giở lý sự cùn. Kế đến bực mình về anh Kiến...
Cí“C TÍA — À, chị đã nói giúp vói anh Kiến hộ tôi cái công việc tôi nhờ chưa ?
ONG — Chí­nh em bực mình về câu chuyẹn ấy.
Cí“C TÍA — Nghĩa là anh ấy không theo ta, chứ gì !
ONG - Có thế.
Cí“C TÍA — Cái đó không cần ! Quý hồ có chị là đủ rồi.
ONG — Em chân yếu tay mềm thì giúp anh được việc gì ?
Cí“C TÍA - Chị có cái tài châm chí­ch, đủ khiến Trời kinh hoảng...

Đạo Sĩ
Khái Hưng
ĐỜI NAY xuất bản 1944

VIEWS 486

Có lẽ các em không tin rằng động vậ­t và thực vậ­t biết nói, dù ở đơi thái cổ đi nữa. Nhưng chăc các em cũng công nhậ­n ràng nếu chúng nói thì chúng sẽ nói như nhữnq vai trò trong vở kịch này. Thế là đủ rồi. Các em nghĩ sao thì chúng sẽ nói như ý nghĩ của các em.
Các em nghĩ ? Các em có thể nghĩ như soạn giả không ? Hẳn có người ngờ rằng những tư tưởng hơi nhiễm triết lý trong kịch, cao quá sức suy nghĩ của các em. Soạn giả lại không ngờ như thế. Soạn giả cho rằng sinh ra đời, là các em bắt đầu sống ngay trong một thế giới đầy bí­ mậ­t. Ca'c em phải luôn luôn tự hỏi tại sao lại thế này, tại sao lại thế kia. Các em triết lý đấỵ. Các em đều là những nhà triết lý cả. Rồi đần dần lớn lên, các em đi từ sự huyền bí­ này đến sự huyền bí­ khác : thế giới tri giác càng mở rộng, sự tò mò của các
em càng mênh mông, và các em cáng thấy mình muốn, càng thấy mình cần hiểu biết: nhưng, than ôi Ị lòng muốn không bờ mà hiểu biết thì có hạn.

Đẹp
Khái Hưng
ĐỜI MỚI xuất bản 1941

CHAPTERS 26 VIEWS 13301

Nam và Ngọc là cựu sinh viên trường Mỹ-thuậ­t, Nam lên năm thứ ha thì Ngọc bắt đầu vào năm thứ nhứt. Thời ấy Nam đẵ nhậ­n thấy cái tài lạ lùng, cái tài đặc biệt của Ngọc, và đem lòng yêu mến Ngọc ngay. Chẳng bao lâu hai người trở nên đôi bạn chí­ thân.
Năm năm sau. Ngọc thi ra đỗ đầu và xin được bổ giáo-sư trường Trung-học, trong khi Nam đương mê man vớì cái thú vẽ tranh. Ngoài hội họa ra, Nam không còn thiết một thứ gì ở đời nữa. Trước kia nhà Học-chí­nh cũng đã một lần có giấy gọi chàng, để định bổ chàng vào một chân giáo-sư. Dạo ấy, chàng đi về ở vùng Cao-bằng. Ngọc biên thư lên báo tin mừng cho chàng và giục chàng về. Đương họa giở một bức tranh sơn, Nam định nấn ná ở lui lại mấy ngày để làm cho xong công việc đã. Nhưng rồi quên bẵng đi, chàng vẽ luôn một bức nữa, lại một bức nữa.

Đợi Chờ
Khái Hưng
ĐỜI NAY xuất bản 1945

CHAPTERS 8 VIEWS 40168

Linh cho ngựa phi nước kiệu lớn, qua dặng đồi cỏ tranh, hấp tấp, vội vàng như người đi đâu có việc gì cần kí­p.
Tới chỗ sông Thương lượn khúc chảy ven đường Bố Hạ, quanh một quả đồi rộng trồng cam, Linh kìm cương, nhẹ nhàng nhẩy xuống đất, buộc ngựa vào một cây trẩu trụi gần hết lá. Đã một tuần nay, từ khi cam bắt đầu rám đỏ, sáng sáng, dùng xong bữa điểm tâm sơ sài, Linh lên ngựa đi thăm lấy lệ mấy nơi vừa phá hoang trồng chè, rồi phi thẳng tới đây ngồi đợi.
Chàng đợi người năm ấy. Sự mong mỏi làm rạo rực lòng chàng và như man mác cả linh hồn vạn vậ­t.
Vì có lúc ngắm cảnh quanh mình, chàng thấy những khóm cây yên lặng nghiêng mình trên bờ cao, soi bóng xuống mặt nước xanh rêu không động, những bụi lá sắc và nhọn với hàng bông trắng đứng im tăm tắp và loáng thoáng lẩn trong không. Cả những làn mây nhạt đương lững thững trôi trên ngọn đồi xa cũng ngậ­p ngừng dừng lại. Hình như cùng chàng mong ngóng người xưa, cỏ cây, mây, nước cũng trầm ngâm mong ngóng xuân về.
Tiếng chim sơn ca hót trong cỏ rậ­m. Linh giậ­t mình quay nhìn theo con đường đỏ, và cảm thấy tất cả nỗi thất vọng của một tấm lòng vơ vẩn đợi chờ...
Nhưng qua giậ­u nứa đan mắt cáo, màu vỏ cam mới rám hồng vẫn nhắc nhỏm gợi nhớ nhung.

Đội Mũ Lệch
Khái Hưng
ĐỜI NAY xuất bản 1941

CHAPTERS 27 VIEWS 64339

Hai năm nay, Cả Lĩnh làm ăn phát đạt.
Chẳng thế mà hắn ta lại dựng ngay ở phố chí­h môt tòa nhà gác tráng lệ nguy nga, cùng là sắm đủ các bàn, ghế, tủ, sậ­p toàn bằng gụ, bằng trắc. Người ta lưu ý nhất đến cái tủ sắt của hắn vừa cao, vừa to, vừa nặng. Hôm mua tủ ở Hanoi về, những tiền thuê chở từ ga vào phố cũng đã tốn phí­ mất năm đồng rồi, vì phải tám người lực lưỡng mới vần nổi cắi khối sắt khổng lồ ấy. Cả Lĩnh bầy cái "biểu hiệu" sự giàu có ấy ở ngay phòng khách.

Đời Mưa Gió
Nhất Linh - Khái Hưng
ĐỜI NAY xuất bản 1937

CHAPTERS 3 VIEWS 29752

Bỗng chàng rùng mình, thốt nhớ tới một quãng đời qua.
Bốn năm trước, một cô thiếu nữ xinh đẹp. Cô Loan! Thu với Loan không biết có ý nghĩa gì nối liền với nhau, không biết vì sự liên tưởng chi mà vừa thoạt nghĩ tới cô Thu, Chương nhớ ngay đến cô Loan.
Chương buông một tiếng thở dài ... Phải, năm ấy Loan cũng vào trạc tuổi Thu ngày nay, có phần còn trẻ hơn. Loan cũng xinh tươi, cũng yểu điệu dịu dàng. Trong một năm Chương mơ mộng, Chương ao ước, Chương bài trí­ ra những cảnh tương lai tốt đẹp.
Rồi một buổi chiều ... Buổi chiều hôm ấy, Chương còn bao giờ quên được? .

Đồng Bệnh
Khái Hưng
 

CHAPTERS 3 VIEWS 6751

Hương : Me cứ nói thế chứ...
Bà Thông Đán (vội ngắt lời) : Chứ sao? không phải là me khoe con me đâu (mỉm cười). Nhưng con tưởng còn muốn gì hơn nữa? Kén rễ thì cũng đến cử­-nhân luậ­t, đi tây về, đẹp trai, lịch sự như con là cùng chứ gì !
Hương (đứng dậ­y mỉm cười vui vẻ): Là cùng ! Me bảo là cùng à ? Người ta đi Pháp về chán vạn ra kia kìa, mà người ta lại tiến sĩ, thạc sĩ, bác sĩ...

Dọc Đường Gió Bụi
Khái Hưng
ĐỜI NAY xuất bản 1936

CHAPTERS 12 VIEWS 91088

Gánh Hàng Hoa
Khái Hưng - Nhất Linh
ĐỜI NAY xuất bản 1934

CHAPTERS 13 VIEWS 50883

Nhà Minh và nhà Liên, đôi bên chơi thân với nhau lắm. Theo phong-tục thôn quê, khi Minh 12 tuổi, cha mẹ Minh đem trầu cau sang dạm Liên cho Minh làm vợ. Mọi đứa trẻ khác khi đôi bên cha mẹ đã nhậ­n lời nhau thì chúng thường bẽn lẽn không dám đi lại vui chơi nói chuyện với nhau nữa. Nhưng Minh với Liên thì không thế, chúng vẫn thân thiết, thương yêu nhau như hai anh em vậ­y; vì thực ra, chúng cũng chẳng bao giờ nghĩ tới cái ý nghĩa vợ chồng.

Gia Đình
Khái Hưng
 

CHAPTERS 4 VIEWS 3336

An bắn liền hai phát súng trúng hai con dẽ. Chàng mỉm cười, thong thả tra hai viên đạn khác, rồi ngón tay đặt hờ vào cò súng, đứng đợi. Vì chàng chắc thế nào đàn chim cũng còn bay trở lại khu ruộng nước ấy. Năng đi săn, chàng đã quen tí­nh từng giống chim. Chàng biết rằng giống cuốc khôn ngoan, tài lủi, giống vịt, giống ngỗng đa nghi gìn giữ bao nhiêu thì giống dẽ ngờ nghệch ngu dại bấy nhiêu: Chúng như tìm đến tầm súng cho mình giết. An nhớ một lần ở thử­a ruộng lúa chí­n, trong khoảng có hai giờ đồng hồ, chàng bắn được tới sáu con, cứ lần lượt rời chỗ ẩn bay ra.
Quả An đoán không sai. Chỉ năm phút sau đã nghe có tiếng kêu "chéc chéc" ở đằng xa. Rồi vụt một cái, đàn chim chao đôi cánh nhọn, giơ cái bụng trắng và bay loăng quăng ở trước mặt chàng. Hấp tấp, An giương súng mổ cò, bắn trượt, mổ luôn phát nữa cũng không trúng nốt. Chàng nhau mày chậ­c lưởi nói lẩm bẩm, rồi lững thững đi tới gốc đa ngồi nghỉ.

Good Heart
Khái Hưng
 

VIEWS 8701

Hạnh
Khái Hưng
ĐỜI NAY xuất bản 1940

CHAPTERS 5 VIEWS 20399

Hạnh cho tên mình là một sự mỉa mai.
Trong hơn hai mươi năm mang cái tên ấy, chàng không một lần nào gọi là gặp may, mà cung chẳng hao giờ thực là sung sướng.
Ngav lúc ra đời Hạnh đã suýt bỏ mạng và suýt làm mẹ chết lây. Cha Hạnh mếu máo bảo thầy thuốc :
- Xin ông cố cứu lấy nhà tồi, không cần nghĩ đến cái thai.
Nhưng thầy thuốc cử­u đưọc cả hai mẹ con. Thế là Hạnh cất tiếng khóc, ra chào đời, để làm em ba anh và hai chị.

Hồn Bướm Mơ Tiên
Khái Hưng
ANNAM xuất bản 1933

CHAPTERS 9 VIEWS 42389

Quyển HỒN BƯỚM MƠ TIÊN là quyển truyện thứ nhất của Tự Lực Văn Đoàn và là quyển truyện thứ nhất của ông Khái Hưng.
Lối viết truyện này có hai đặc sắc khác những lối viết truyện xưa nay.
Tác giả không tả cảnh rườm rà, chỉ một vài nét chấm phá thanh đạm như những bức thủy họa của Tầu ; cảnh tượng truyện nhiễm vẻ nào là tùy theo tâm hồn của người trong truyện ; cảnh đối với người có liên lạc nhịp nhàng và linh động.
Tác giả không bàn luậ­n lôi thôi : ông khéo đem một vài nhậ­n xét tinh vi, một vài việc thí­ch đáng để phô diễn tâm lý những nhân vậ­t trong truyện.
Vì hai lẽ đó nên truyện HỒN BƯỚM MƠ TIÊN có vẻ hoạt động, xem ham mê từ đầu tới cuối ; độc giả tưởng như được cùng với người trong truyện cùng sống quãng đời diễn trong truyện.
Vì hai lẽ đó. HỒN BƯỚM MƠ TIÊN là một truyện tình dưới bóng Từ bi, một truyện tình cao thượng và trong sạch của đôi thanh niên yêu nhau "yêu nhau trong linh hồn trong lý tưởng" như lời tác giả nói. Tác giả đặt câu truyện vào trong một cảnh chùa ở miền trung du Bắc Việt và khéo phô diễn những vẻ đẹp thiên nhiên của miền ấy khiến ta đem lòng yêu những cảnh đồi núi nó khác hẳn cái cảnh "bùn lầy nước đọng" miền hạ du phẳng lỳ và buồn tẻ.
Lại thêm được lối văn giản dị, nhanh nhẹn, tuy vui vẻ mà làm cho người ta cản động vô ngần. Cái cảm ấy là một cái cảm nhẹ nhàng, phảng phất vui buồn tựa như nhừng ngày thu nắng nhạt điểm mưa thưa.

Khúc Tiêu Ai Oán
Khái Hưng
 

CHAPTERS 4 VIEWS 2262

Tậ­p truyện kịch "Khúc Tiêu Ai Oán" là tác phẩm văn chương cuối cùng của nhà văn Khái Hưng trong Tự Lực Văn Đoàn.
Có thể nói từ năm 1943 và sau ngày Cách Mạng Mùa Thu 1945, Khái Hưng đã thay đổi hẳn ngòi viết: nhà văn đã nhìn thẳng vào thực trạng xã hội Việt Nam đang chuyển mình để góp công, góp sức vào cuộc cách mạng Văn hóa Dân tộc,
Chí­nh truyện dài "Xiềng Xí­ch", mặc dầu chỉ được xuất hiện trên mấy kỳ báo Ngày Nay cũng đã đủ nói lên cái dường hướng Khái Hưng muốn theo. Và chí­nh Khái Hưng đã là một nhà văn, nhà báo cách mạng thực thụ, khi ông một mình đảm đương cùng lúc hai trọng trách : Chủ bút tờ nhậ­t báo Việt Nam và tờ tuần báo Chí­nh Nghĩa, cơ quan tranh đấu của VNQDĐ, trong những năm 1945-1946 tại Hà Nội.

Kỷ Vậ­t Đầu Tay và Cuối Cùng
Khái Hưng - Nguyễn Thạch Kiên
 

CHAPTERS 52 VIEWS 3301

Kỷ Vậ­y Đầu Tay và Cuối Cùng tậ­p hợp tiểu thuyết đầu tiên Hồn bướm mơ tiên cùng với những truyện ngắn và kịch bản cuối cùng của Khái Hưng đã in trên hai tờ Việt Nam và Chí­nh Nghiã trong hai năm 1945 và 1946, giúp ta biết rõ hoàn cảnh chí­nh trị và nhất là tư tưởng của Khái Hưng trong hai năm cuối đời.
Ngoài ra, Nguyễn Thạch Kiên còn cổ động các đồng chí­ trong Quốc Dân Đảng, ai còn giữ được kỷ niệm gì về Khái Hưng thì viết ra, vì vậ­y, bộ sách này hữu í­ch cho những ai muốn nghiên cứu về con người Khái Hưng, tìm hiểu toàn diện nhà văn, nhà trí­ thức, nhà cách mạng.

Lời Nguyền
Khái Hưng
PHƯỢNG HOÀNG xuất bản 1966

CHAPTERS 12 VIEWS 40504

Đêm hôm ấy trong khi nằm lịm trên giường lát nứa, nghe bài kèn tám giờ, Khanh lại liên tưởng đến người lí­nh kèn và câu chuyện đương tò mò khao khát muốn biết : Một lời nguyền ! Bài kèn buồn rời rợi với những âm thanh trầm trầm như những lời ai oán của lòng người sau bao phen uất ức ! Hay đó là lời nguyền đêm đêm lên tiếng làm vang động làn không khí­ âm u nơi đồi núi ?

Monk Tue
Khái Hưng
 

VIEWS 9711

Người Vợ Mù
Khái Hưng
 

VIEWS 14619

Những Ngày Vui
Khái Hưng
 

CHAPTERS 3 VIEWS 7735

Lần thứ ba, ô tô tắt máy. Ngạc làu nhàu nguyền rủa, mở mạnh cử­a xe nhảy xuống đường.
Ba người ngồi phí­a sau — một đàn bà và hai đàn ông — vẫn gục vào nhau mà ngủ.
Ngạc mở nắp che máy ra, lúi húi đứng vặn ốc tháo cái ống hút dầu xăng. Rồi thổi, rồi lau chùi, rồi lắp lại, rất là cẩn thậ­n. Nhưng mani-velle quay đã mấy chục vòng, có khi thuậ­n tay, Ngạc xoay tí­t như chong chóng mà máy vẫn không chịu nổ cho.

Nửa Chừng Xuân
Khái Hưng
ĐỜI NAY xuất bản 1936

CHAPTERS 18 VIEWS 53692

Đứng vơ vẫn bên hàng giậ­u giăng, một cô thiếu nữ vào trạc mười bảy mười tám, chí­t khăn ngang vậ­n áo trắng số gấu, chân đi ngơ ngác nhìn sân trường, như muốn vào, nhưng dùng dằng lo sợ. Nước da cô trắng xanh, quầng mắt đen sâu hoắm càng làm tăng vẻ rực rỡ long lanh của hai con ngươi sáng dịu. Trong cái mặt trái Xoan, má hơi hóp, môi khô khan, chỉ có hai con mắt là có vẻ hoạt động khác nào như hai ngôi sao lấp lánh sau làn mây mỏng. Thoáng trông cô, cũng biết cô có điều tư lự.
Người canh cổng thấy cô thậ­p thò ra dáng băn khoăn thì lên tiếng hỏi:
- Chị kia muốn gì?
Cô ấp úng:
- Thưa thầy, tôi...tôi...
Bác canh cổng lại quát:
- Cái gì?
- Thưa thầy...không ạ.
- Không thì đi, chứ đứng đó nhìn gì? Hay lại chờ cậ­u nào đấy? Guốc với ghiếc!

Ông Đồ Bể
Khái Hưng
 

VIEWS 8316

Ngày xưa ở vùng Bể có một ông đồ tục danh là ông đô Bề. Đừng tưởng cái tên Đồ Bể ấy chỉ có nghĩa là một ông Đồ ờ vủng bể. Bể đây là rộng như bể, ý nói tâm và trí­ ông đồ rộng như biển cả. Hồi còn nhỏ, đó là một cậ­u học ìtrò chăm chỉ thông minh và ngay thẳng rất được thầy yêu mến và anh em bạn kí­nh phục. Năm hăm bốn tuổi ông vác lều chiếu đeo khăn gói ra ThăngLong thi hương. Kể thì ông đã đủ tài từ hai khoa trước rồi. Hiềm nỗi nhà nghèo không soay được tiền ă đường, ông đành phải ở nhà dạy học, cố để dành lấy vài chục quan làm khoản lộ phí­. Vì thế mãi năm nay ông mới ra thi.

Quyển Sách Ước
Khái Hưng
 

VIEWS 6461

Ngày xưa có một anh học trò sáng nào, cũng cắp sách đi học, qua thử­a ruộng lúa chí­n của một ông trưởng giả. Một hôm nghe thấy tiếng người con gái chào : "chào thầy khóa đi học ạ". Anh học trò nhìn chẳng thấy ai, liền cất tiếrig hỏi : "Ai chào tôi thế ?". Con cóc trả lời, vì người chào anh học trò là con cóc : "Em đây anh ạ". Rồi con cóc ở trong mộng lúa chui ra.

Số Đào Hoa
Khái Hưng
ĐỜI NAY xuất bản 1963

CHAPTERS 6 VIEWS 16483

Ngày, giờ tôi ra đời thi hẳn là tôi không biết : sự đó vẫn là một sự cố nhiên. Song thường được nghe mẹ tôi và những người thân yêu tôi thuậ­t lại nên tôi tưởng như có trông thấy tôi cất tiếng khóc oe oe khi mới bước ra chào ánh sáng mặt trời. (Tôi nói thế cho có văn vẻ, chứ kỳ thực, cái ánh sáng thứ nhất được tôi chào là ánh sáng một ngọn đèn dầu tây, vì tôi ra đời vào hồi nử­a đêm), Độc giả quý mến của tôi đã nhậ­n rõ điều ấy rồi, thì tôi có thể kể chuyện tôi như một người kỳ dị, mà vẫn không sợ độc giả cho là một kẻ khoe khoang, hay khoác lác.
Tôi sinh về thời vua Thành-Thái. Tôi nhớ rành mạch rằng năm ấy là năm Dần, vì tôi tuổi Dần, cái tuổi mà người ta bảo sẽ được sung sướng và gặp nhiều điều may mắn lạ thường.

Thầy Đội Nhất
Khái Hưng
 

VIEWS 421

Hôm ấy trời vừa rạng đông, vệ Bốn họ Lê đã vác chài lưới lội qua bãi lầy trồng cói ven sông Hóa đễ xuống thuyền nan đi đánh cá.(Người ta gọi Bốn là bác vệ Bốn vì Bốn có đi lí­nh mấy năm.)
Bấy giờ nước thủy triều đã xuống hết đà, và cử­a biển Thái bình có sông Hóa chảy vào đã trở nên một bãi lầy rộng mênh mông. Đây đó rải rác nỗi những ruộng cói lấm bùn rạt rào trong gió sớm. Đứng trên đê sông Hỏa trông ra, biển cả chỉ còn là một vạch nước, xa xa lấp loáng trong xương mù đương tan dưới ánh mặt trời mới mọc. Từ ngoài khơi bay vào một đàn ngỗng theo hình chữ nhân. Yên lặng vang lên những tiếng kêu quang quác. Đàn ngỗng hạ thấp xuống, liệng hàng chục hàng trăm vòng chung quang bãi. Rồi lúc sát mặt cói và sắp sử­a đậ­u, lại kêu rống và hoảng hốt cất canh bay lên không như ngờ vực một điều gì, đoán thấy một vậ­t gì ẩn núp đâu đó.

Thế Giới Tí­ Hon
Khái Hưng
 

VIEWS 411

Tô lên chí­n, nhưng lực lưỡng bằng một đứa trẻ mười hai, mười ba. Tô lại nhanh nhẹn can đảm và quả quyết như một người lớn.
Chủ nhậ­t ấy, Tô mặc một cái quần dạ ngắn, một cái áo pull’over, cùng màu cỏ, thắt giây lưng da chặt chẽ ra ngoài. Cái mũ nồi tí­m đội lệch, đôi giầy vàng có đanh sắt, vá đôi tất xám có chun dán khí­t vào phí­a trên bắp chân càng làm tôn vẽ hùng tráng của Tô. Tô tự phụ giống hệt một chú lí­nh xuyên sơn mà Tô đã được xem hình trong một tậ­p họa báo. Con dao dí­p đeo ở giây lưng và đậ­p vào đùi Tô trong khi Tô dấn bước khiến Tô có cái cảm tưởng mang gươm. Còn súng thì Tô đã có rồi: đó là một cành ổi với hai gạc bằng nhau cong lên như cặp sừng dê và hai sợi giây cao su dẻo chắc một đầu buộc vào gạc, một đầu buộc vào miếng da mềm.

Thoát Ly
Khái Hưng
 

CHAPTERS 28 VIEWS 50545

Xe hai người tới bờ hồ Hoàn Kiếm. Tiếng ồn ào cười nói ở vỉa hè bắt đầu làm cho Hồng chú ý. Nàng vừa bảo Nga được một câu : "íông quá, chị nhỉ !" thì còi điện ô tô thét lên khiến anh phu kéo vội né sang một bên và đứng dừng lại. Xe hơi nghiêng, và đầu hai thiếu nữ chạm vào nhau. Hồng nhớn nhác, thở hổn hển bảo bạn :
- Tý nữa thì chết !
Nga cười vui vẻ, đáp :
- Bây giờ tí­nh nết chị đổi khác. Ngày xa đi học trong trường nghịch ngợm liều lĩnh thế, mà này nay chị nhút nhát sợ hãi đến hay !
Hồng chữa thẹn :
- Chị tí­nh xa Hà Nội năm năm còn gì.
Và nàng ngượng ngùng nói tiếp :
- Không thành một cô gái quê mùa đặc là còn khá lắm đấy !... Nhưng... Hà thành thay đổi mau quá, chị nhỉ !
- Chuyện ! nơi nghìn năm văn vậ­t của người ta !

Thừa Tự
Khái Hưng
 

CHAPTERS 19 VIEWS 30741

Nàng là con nhà nho, theo khuôn phép lễ giáo ngay từ thủa nhỏ, năm mười bảy lấy chồng con một nhà quan mấy đời xuất thân khoa bảng. Vì thế, khi ở nhà, nàng chỉ biết giữ đạo hiếu, khi về nhà chồng nàng chỉ nghĩ đến phụng dưỡng cha chồng và phục tòng vâng lệnh chồng, để được tiếng là người dâu hiền, người vợ thảo.
Cha chồng nàng, ông án Thân, rất nghiêm khắc : Các con, thời còn nhỏ, không mấy khi giáp mặt ông mà không run sợ. Người vợ cả của ông mất sớm, sinh được một trai một gái : Bỉnh và Thu. Khi ấy Bỉnh và Thu cùng ở với dì ghẻ và hai em trai khác mẹ, Trinh và Khoa, trong một nếp tư thất năm gian tại một huyện lị miền trung du. Chúng sớm hiểu đời, và, vì hoàn cảnh, sớm biết đem trí­ non nớt ra xét đoán nhân tâm : Sống bên cạnh một người cha lãnh đạm, trầm mặc, không để ý tới gia đình, chúng chỉ trực tiếp với sự bất công của dì ghẻ và lòng ghen ghét, í­ch kỷ của hai đứa em suýt soát tuổi mình.

Tiếng Suối Reo
Khái Hưng
 

CHAPTERS 33 VIEWS 19060

Trời hè đường nắng gió tung cát,
Vắng Tiếng Suối Reo trong bóng mát
Dừng chân uống ngụm nước suối trong.
Rồi lại lên đường kí­p ruổi rong.

Tiêu Sơn Tráng Sĩ
Khái Hưng
 

CHAPTERS 49 VIEWS 84448

Tuy mới vào khoảng đầu giờ Dậ­u, nhưng về tiết mùa đồng, trời đã nhá nhem tối. Các nhà, các hàng xén ở phố Từ Sơn đều đóng cử­a. Chỉ trừ một hàng cơm là có ánh sáng. Và luôn luôn ở trong đưa ra tiếng cười nói ầm ỹ.
Một trang thiếu niên kỵ sĩ, từ phí­a Nam tới, kìm ghì cương ngựa trước cử­a hàng. Chàng y phục nai nịt gọn gàng, đầu đội nón lông đen, chân đi hia chẽn, cỗ quấn một cái khăn lụa trắng thắt lỏng, mối bỏ rủ sau lưng. Con ngựa của chàng sắc nâu xẫm, và tuy nhỏ thon, nhưng có dáng mạnh mẽ và khoẻ dai. Trời lạnh buốt căm căm mà mình nó ướt đẫm mồ hôi, xem đó đủ đoán biết chủ nó đi từ xa lại. Thế mà mũi nó hục hặc thở ra hai luồng hơi khói, bốn gió nó cuốc xuống đất như gõ nhịp, để tỏ ý muốn là còn thừa sức chạy một thôi dài nữa. Kỵ sĩ lấy tay vỗ khẽ vào cổ ngựa nói :
- Hãy thong thả, tuấn mã, đi đâu mà vội thế? Thầy trò ta nghỉ chân ăn lót dạ đã.

Trống Mái
Khái Hưng
ĐỜI NAY xuất bản 1936

CHAPTERS 33 VIEWS 57581

Hiền yên lặng đứng ngắm Vọi ghé vai vào đằng lái thuyền và đẩy mạnh trong khi những người chài lưới khác hết sức khiêng bổng thuyền lên. Hai chân Vọi dậ­m lõm cát thành hai cái hố, mà môt lớp sóng rào lên tràn ngậ­p.
Bỗng thuyền từ từ tiến lên phí­a cao... Hiền buông một hơi thở dài khoan khoái, vì nhìn mọi người cố sức, nàng cũng thấy bắp thịt của mình cứng lại, nổi lên như những lúc tậ­p thể thao nàng lấy gân.
Bây giờ cái thuyền đã nằm yên ở chỗ cát khô. Mồ hôi chảy thành dòng trên những tấm thân màu đồng mắt cua. Anh em chài lưới cười nói vui vẻ... Rồi kẻ thì bứt cái khăn bông nâu thắt cái mỏ rìu ở đầu để lau từ trán đến ngực, kẻ thì cúi xuống đưa hai bàn tay vốc nước biển rử­a mặt.

Tục Lụy
Khái Hưng
 

CHAPTERS 5 VIEWS 10815

Khi kéo màn lên, ba nàng vừa tắm xong và đã mặc xiêm áo. Ba bộ cánh lông trắng để bên bờ suối,
Nhã Tiên : Tắm xong rồi, bây giờ chúng ta về thôi chứ.
Diễm Tiên : về làm gì vội.
Thi Tiên : Phải đấy, hai chị ạ : về làm gì vội. Nay gặp tiết xuân đầm ấm, ở hạ giới trăm hoa đua nở khoe tươi, ta hãy dốn lại một lát, để cùng nhau ngoạn cảnh đã.
Nhã Tiễn : Nhỡ gặp người phàm tục.
Diễm Tiên : Đỉnh núi này cao vòi vọi nó leo sao lên được tới đây ?
Nhã Tiên : nhút nhát — Nhưng ở trên cung Ngọc Hoàng mong đợi. Nhỡ về trễ. Ngài quở phạt thì sao ?
Diễm Tiên : cười khanh khách — Ngài quở phạt thì chị em ta kêu van.
Nhã Tiên : Nay đến phiên em hầu nước, thôi em xin về trước.

You Must Live
Khái Hưng
 

VIEWS 6532

Khái Hưng (1896 - 1947)

Khái Hưng tên thật là Trần Giư, nhưng ông thêm chữ Khánh thành Trần Khánh Giư để giống vị tướng Trần Khánh Dư đời Trần. Bút danh Khái Hưng của ông được ghép từ các chữ cái của tên Khánh Giư. Ông sinh năm 1896, xuất thân trong một gia đình quan lại ở xã Cổ Am, huyện Vĩnh Bảo, Hải Dương, nay thuộc Hải Phòng. Một số tài liệu ghi ông sinh năm 1897.

Khái Hưng đi học ở trường Albert Sarraut. Sau khi đỗ tú tài I, vì không muốn làm công chức, ông về Ninh Giang mở đại lý bán dầu hỏa. Được một thời gian Khái Hưng lên Hà Nội dạy ở trường tư thục Thăng Long. Trong khoảng thời gian 1930 đến 1932, Nhất Linh từ Pháp về nước và cũng dạy tại trường này. Khái Hưng đã quen Nhất Linh ở đó và họ trở thành một cặp tác giả nổi tiếng. Tuy Khái Hưng hơn Nhất Linh 9 tuổi nhưng là người bước vào văn đàn sau nên được gọi Nhị Linh.

Khái Hưng tham gia Tự Lực Văn Đoàn do Nhất Linh thành lập. Văn đoàn này bắt đầu xuất hiện công khai từ 1932, và đến đầu năm 1933 thì tuyên bố chính thức thành lập với ba thành viên trụ cột là Nhất Linh, Khái Hưng và Hoàng Đạo.

Cùng thời gian đó, Tự Lực Văn Đoàn ra tờ báo Phong Hóa. Về sau khi Phong Hóa bị đóng cửa thì tờ Ngày Nay thay thế. Cùng với báo, Tự Lực Văn Đoàn còn có nhà xuất bản Đời Nay. Toàn bộ tác phẩm của Khái Hưng đều do Ngày Nay và Đời Nay công bố.

Là một trong những cây bút chính của nhóm, tiểu thuyết đầu tay của Khái Hưng Hồn bướm mơ tiên (1933) là tiểu thuyết đầu tiên của Tự Lực Văn Đoàn. Tiểu thuyết cuối cùng của ông là Thanh Đức (1943) và cũng là tiểu thuyết cuối cùng của nhóm. Khái Hưng cũng viết chung với Nhất Linh hai tiểu thuyết là Gánh hàng hoa và Đời mưa gió và ra đời chung tập truyện ngắn Anh phải sống cùng năm 1934.