^vmBOARDS

Gửi Fish để tuyển lựa nha

Fish ... phải công nhận là Fish tập tiến bộ thật á

Loại nhên nầy độc lắm, bà con trong chùa VM nầy phải luôn luôn né tránh nha, nhện nầy của Fish nuôi á

Chuẩn bị .... BẮN !

hello all yall in here!!!!
It's been a long time huh.....
huhhhh reading back those message that I have post before and message that I received from you guys, hummmmm makes me feel funny somehow....hahahahhah Anyway, today I am posting this message to let you guys know that I am not sad over that S.O.B anymore geez 2-3yrs ago.... I am now married and have a little girl, been busy with life you know, and I am back.....

Có ai coi this movie chưa ?? If so, có hay hông ? Babi muốn đi coi this movie next weekend á

Cái gì mà kỳ dzậy ??

L�? T�?NG
TRONG LÒNG CHÚNG TA


Ngày 04-09-1992, Lý Tống từ trên phi-cơ lượn quanh thành-phố Sài-Gòn rải xuống 50,000 bản tuyên-cáo kêu g�?i đồng-bào Việt-Nam tổng-nổi-dậy xóa b�? tặc-quy�?n Cộng-Sản Hà-Nội, xong nhảy dù xuống thủ đô cũ của Việt-Nam Cộng-Hòa, quyết-tâm ở lại để cùng chia-sẻ gian-nguy với đồng-bào ruột thịt dưới ách quỷ dữ độc-tài, trong lòng quê-hương thương yêu .
Ngày 01-01-2000, Lý Tống tự lái phi-cơ, mang theo 50,000 t�? truy�?n-đơn, lượn trên thủ đô Havana của nước cộng-sản Cuba, rải xuống kêu g�?i dân-nhân nước này đứng lên lật đổ “con khủng-long già�? Fidel Castro, hung-thần cầm đầu chế độ Cuba .
Ngày 17-11-2000, Lý Tống lại mang theo 50,000 bản tuyên-cáo, từ trên phi-cơ lượn quanh thành-phố Sài-Gòn, rải xuống thúc-giục đồng-bào Việt-Nam vùng dậy đập tan bộ máy kìm kẹp của cộng-sản, đem lại tự do dân-chủ và nhân-quy�?n cho quốc dân Việt-Nam...
Mỗi phi-vụ như thế đ�?u được các cơ-quan truy�?n-thông quốc-tế tức-th�?i sốt dẻo loan tin, như một biến-cố phi-thư�?ng, và sát-sao theo dõi m�?i diễn-tiến liên-hệ tiếp theo để phổ-biến đi khắp hoàn-cầu .
Cộng đồng Ngư�?i Việt Tỵ-Nạn Cộng-Sản m�?i nơi trên thế-giới đ�?u cảm-kích trước hành động can-trư�?ng này .
�?ồng-th�?i với những tin-tức bài-vở tài-liệu và hình-ảnh của các hệ-thống truy�?n-thông quốc-tế khắp trên Thế-Giới Tự Do, đồng-hương các giới, các nhân-vật cộng đồng, các nhà lãnh đạo tôn-giáo và lãnh-tụ chính-trị, cùng các nhà thơ, nhà văn, nhà báo, nhà soạn nhạc, và bạn-bè của Lý Tống, đã nói lên trong các cuộc mít-tinh, biểu-tình, lễ-lạc, hội-hè, cũng như trong sách, trên các nhật-báo, tuần-báo, tạp-chí, đặc-san, làn sóng truy�?n-thanh, truy�?n-hình, của Ngư�?i Việt Hải-Ngoại, những tình-cảm nồng-nàn và những suy-nghĩ sâu-sắc của mình đối với việc làm anh-hùng của Lý Tống, ôn lại những kỷ-niệm thân thương mà Lý Tống đã để lại trong lòng mình, vẽ nên một bức tranh toàn-cảnh tình-tiết phong-phú, ý-nghĩa đậm-đà ...
“Ủy-Ban Phát-Huy Tinh-Thần Lý Tống�? tại Bắc California đã thực-hiện tuyển-tập “Tinh-Thần Lý Tống�?; “Nhóm Thân-Hữu Lý Tống�? tại Texas đã xuất-bản tuyển-tập “Lý Tống Trong Lòng Dân-Tộc�?; “Nhóm Biên-Chú Lịch-Sử Việt-Nam Cận-�?ại�? tại Nam California đã phổ-biến tuyển-tập “Lý Tống – Chiến Dịch Trở V�? �?ất Mẹ�?; các “Ủy-Ban Phát-Huy Tinh-Thần Lý Tống�? tại các Bang ở Úc đã ấn-hành tuyển-tập “Tinh-Thần Lý Tống�? của mình...
Lần này, với phi-vụ thứ ba, Lý Tống đã bị nhà cầm quy�?n Thái-Lan bắt giam, b�? tù. Khi sắp mãn án, một bản án gian trá, Lý Tống lại bị Việt-Cộng đòi dẫn độ qua Việt-Nam đ�? bị xét xử lại v�? tội danh xâm-phạm không-phận Việt-Nam. Lý Tống phẫn-uất quá độ nên đã quyết-tâm tuyệt-thực đến chết để phản đối ác-tâm của kẻ thù và khuấy động tâm-thức của những ngư�?i còn có lương-tri . �?ồng-hương khắp nơi đ�?u rất xót đau và lo-lắng vô cùng cho số-phận của ngư�?i hùng...
*
Thấm-thoát đã hơn năm năm trôi qua.
Hôm nay, trong ni�?m thương nhớ chung của đại đa-số đồng-hương và thân-hữu của Lý Tống rải-rác khắp năm châu, tôi xin kể lại vài ba kỷ-niệm riêng-tư giữa anh em chúng tôi, để bà con gần xa biết thêm đôi nét v�? con ngư�?i và cuộc đ�?i của Lý Tống.
Lý Tống tên thật là Lê Văn Tống, sinh ngày 01-09-1945 tại Huế (Thừa-Thiên).
Giữa năm 1964, Lê Văn Tống từ Huế gửi thư cho tôi báo tin quyết định b�? dở việc h�?c tại trư�?ng Quốc H�?c, đi chơi một vòng từ Trung-Nguyên lên Cao-Nguyên, xong vào Sài-Gòn, rồi xin gia-nhập Không Quân.
Ngày 23-08-1964, Ty Cảnh-Sát Quốc-Gia Tỉnh Quảng �?ức dưới quy�?n tôi có tổ-chức một bữa tiệc. Tiệc mới bắt đầu thì Tống được xe Tuần-Cảnh chở vào . Tống nói là ghé thăm tôi trên đư�?ng đi vào Sài Gòn. Quan-khách không cho Tống đi tắm rửa mà bắt ngồi vào bàn li�?n. Chắc hẳn đây là lần đầu h�?c-sinh Lê Văn Tống có dịp chuyện-trò thoải-mái một lần với nhi�?u viên-chức và sĩ-quan cao-cấp: đại-tá Tỉnh-Trưởng kiêm Tiểu-Khu-Trưởng, �?ốc-Sự Phó Tỉnh-Trưởng Hành-Chánh, trung-tá Tiểu-Khu-Phó kiêm Phó Tỉnh-Trưởng Nội-An, các Trưởng Ty dân-sự, Trưởng Ty An-Ninh Quân �?ội, Tỉnh �?oàn-Trưởng Bảo-An, các viên-chức và sĩ-quan cố-vấn Hoa Kỳ, v.v... Chắc-chắn là Tống đã nghe nhi�?u đi�?u bổ-ích từ những ngư�?i này .
Sau khi quan-khách ra v�? rồi, Tống được m�?i tiếp-tục ngồi lại với các đợt thực-khách khác từ các Quận, Xã đến, vì h�? rất khoái nói chuyện với “em ông Trưởng Ty�?, cho đến khuya .
Sau bữa tiệc ấy, có lẽ cũng là lần đầu Tống uống rượu mạnh, mà lại uống nhi�?u, Tống say liên-tiếp hai ngày, chỉ nằm và cư�?i một mình. Các thuộc-viên của tôi thay nhau vào thăm Tống và phê-bình: “Anh ấy thật là hi�?n-lành!�?
Ở chơi với tôi đến ngày 02-9-1964 thì Tống lên đư�?ng tùng-quân.
Sau đó ít lâu, trung-tá Phan Quang �?i�?u, Trưởng Ty An-Ninh Quân �?ội địa-phương, mang hồ-sơ của Tống đến, để tôi đ�?c, xác-nhận, và ký tên bảo đảm v�? phương diện an-ninh chính-trị cho Tống.
Thế là em tôi đã trở thành quân-nhân.
*
Th�?i-gian 1970-73, tôi v�? Nha Trang chuyên-trách Ngành �?ặc-Cảnh Vùng II. Tống thư�?ng v�? đây thăm tôi .
Có hai hình-ảnh v�? Tống còn in đậm nét trong trí nhớ tôi .
Thứ nhất, là hầu như lần nào Tống cũng dẫn theo một ngư�?i bạn gái, mỗi lần một cô khác nhau, mà cô nào trông cũng khá xinh. �?ó là chưa kể những cô mà tôi và ngư�?i nhà tôi không có dịp gặp bao gi�?. Trong nhà, ngoài đư�?ng, ai cũng khen Tống có số đào-hoa . Vợ tôi h�?i: “Sao chú chưa chịu lấy vợ?�? Tống cư�?i: “Em còn bay nhảy mà!�?
Thứ hai, là Tống có thói lái xe thật nhanh. Xe của tôi, chiếc thì sơn hai màu xanh+trắng của Cảnh-Sát, chiếc thì sơn màu trắng-sữa và mang bảng số ẩn-tế giả thư�?ng dân, mà Tống cứ lái cái vụt vào phi-trư�?ng quân-sự Long Vân cũng như một số căn-cứ quân-sự khác, không ngừng lại trước trạm kiểm-soát của Quân-Cảnh, khiến các sĩ-quan an-ninh cứ than phi�?n với tôi luôn. Các con tôi h�?i: “Chú lái xe kiểu gì mà nhanh thế?�? Tống trả l�?i: “Chú bay mà!�?
*
Một hôm, không lâu trước ngày Quân Khu I thất-thủ, trong th�?i-gian tôi làm Giám �?ốc Cảnh-Sát �?ặc-Biệt Vùng này, Trung-Tâm Hành-Quân của Sư �?oàn I Không-Quân g�?i điện-thoại cho tôi, báo tin Lý Tống đang bay từ Bửu Sơn ra �?à Nẵng thăm tôi và sắp đáp xuống sân bay . Tôi rất mừng vì tôi đã ra Vùng I từ cuối năm 1973 đến nay mới gặp lại Tống. Tôi vội tạm gác m�?i việc, ra phi-trư�?ng đón em. Gặp nhau tôi mới biết là Tống đang gặp một chuyện khó-khăn. Tống được cấp trên tín-nhiệm giao kiêm thêm việc quản-lý Câu-Lạc-Bộ Sĩ-Quan Không-Quân ở phi-trư�?ng Bửu Sơn. Vốn tính bay bướm, Tống tuyển dụng một cô gái, hẳn-nhiên là đẹp, vào làm việc phụ, giao cho cổ giữ quỹ công. Cô thủ-quỹ ấy b�? trốn, ôm theo số ti�?n mấy trăm nghìn đồng. Cấp chỉ-huy gia cho Lý Tống một th�?i-hạn nhất định để kiếm lại đủ số ti�?n nói trên. Tống vốn biết tôi là một viên-chức liêm-khiết, mà nhà lại nghèo, khó giúp em được, nhưng vì là chỗ anh em, vui buồn có nhau, nên Tống tìm tới với tôi . Và đó là lần cuối cùng anh em chúng tôi gặp nhau trên quê-hương Việt Nam.
*
Tôi bị Việt Cộng bắt ngày 17-04-1975, và ra kh�?i trại “cải-tạo�? sau cùng là trại Tiên Lãnh ở huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam - �?à Nẵng, ngày 20-04-1987. Hai ngày sau, v�? đến nhà ở Nha-Trang, tôi mới biết là Lý Tống đã qua Hoa-Kỳ được ba năm rồi ...
Sau một th�?i-gian, thấy hơi nguôi ngoai, các cộng-sự-viên cũ của tôi lần-lượt đến thăm tôi . Những ngư�?i đã ở trong trại A-30 thuộc tỉnh Phú Khánh cùng th�?i-gian Lý Tống bị “cải-tạo�? ở đó, đã kể lại cho tôi nghe v�? thái độ bất-khuất của Tống, nhất là một lần Tống bị bắt quỳ mà không chịu quỳ, bị tên cán-bộ VC dí súng vào đầu và bắn sát bên mang tai mà Tống chẳng sợ, dõng dạc quát lớn: “Bắn đi! Lý Tống này chết đi thì còn có trăm ngàn Lý Tống khác!�? Bản-lĩnh cao-cư�?ng và câu nói lịch-sử đó cũng đã được nhi�?u ngư�?i khác, nhất là dân Phú Yên và Khánh Hòa, dù chỉ ở trại A-30 sau ngày Tống đã vượt thoát kh�?i trại, hoặc ở ngoài đ�?i mà nghe ngư�?i khác truy�?n-tụng lại, kể lại cho tôi nghe với lòng cảm-phục vô-biên.
Một trong các con gái của tôi, là Xuân Lộc, bị bắt v�? tội vượt biển, cũng bị giam ở trại A-30 nói trên, sau khi Lý Tống sổ lồng đã lâu . Thế nhưng, vì danh tiếng của Lý Tống đã được lan xa và lâu, từ trong trại ra ngoài dân, nên hầu như ngày nào cũng có cả tù-nhân lẫn thư�?ng dân tìm cách đến gần con tôi để nhìn cho biết mặt “cháu của Lý Tống�?.
Trong hàng-ngũ CSQG, có một nhân-vật nổi tiếng ngang bướng; đó là trung-tá Nguyễn Văn Can, cựu Phó Giám �?ốc Cảnh-Sát Công-An Trung-Nguyên Trung-Phần, cựu Trưởng Ty CSQG tỉnh Quảng Ngãi . Anh cũng bị giam ở trại A-30, cũng được anh em kính phục vì anh đã công-khai chống lại Ban Giám-Thị và các cán-bộ quản-giáo, điển hình là anh trước sau không chịu hát bài “bác cùng chúng cháu hành-quân�?. Việt Cộng h�?i lý do, anh trả l�?i: “Tôi có đi hành-quân cùng với ‘Bác’ lần nào đâu ?�? Năm 1991, trên đư�?ng từ Huế vào Sài-Gòn, Can ghé thăm tôi ở Nha Trang. Khi đ�?-cập đến Lý Tống, chính Can cũng không tiếc l�?i nồng-nhiệt ngợi khen.
*
Tại Nha-Trang có một ngư�?i con gái đẹp, tên Thu An. Cô là sinh-viên đại-h�?c ở Mỹ, v�? nước thăm nhà thì bị kẹt lại vì vụ Việt Cộng tiến chiếm Mi�?n Nam. Thân-phụ của cô là một sĩ-quan QLVNCH, cũng bị tập-trung “cải-tạo�? tại trại A-30. Thu-An đến thăm nuôi cha, để ý trông thấy Lý Tống lần nào cũng đi chân trần, thản-nhiên dẫm lên gai nh�?n, đá sắc, đất nóng, than hồng. Thấy hiện-tượng lạ, cô tưởng Lý Tống không có gì mang, bèn gửi vào biếu một đôi dép cao-su . Nhưng những lần sau Thu An đến trại thì thấy Tống chỉ đeo đôi dép ấy ngang vai, không khi nào r�?i, còn thì vẫn đi chân không. Sau đó, Thu An vượt biển, bị bắt, bị giam cùng trại A-30 với Lý Tống. �?ược nghe kể lại v�? những thành-tích hào-hùng của Tống, lại tận mắt thấy sức mạnh tinh-thần phi-thư�?ng của chàng trai, ngư�?i đẹp của Nha Thành đã dành cho em tôi một mối tình thật là thơ mộng. Sau khi vượt thoát kh�?i trại A-30, Tống đã ghé thăm Thu An - được phóng-thích trước - để chào từ-biệt trước khi trốn vào Sài Gòn tìm cách vượt biên.
Tống đã ra đi theo chí tang-bồng, biết đến bao gi�? mới gặp lại nhau! Thế rồi Thu An qua �?ức, và lập gia-đình.
Cha mẹ Thu An với tôi là bạn đồng-hương - Hưng-Yên. Bà mẹ thư�?ng đến thăm tôi . Năm 1990, bà ấy qua �?ức thăm con, lúc v�? kể cho tôi biết là Lý Tống đã có xuất-bản một cuốn hồi-ký nhan đ�? “Ó �?en�?. Sách ấy đến tay Thu An. Bà ấy có đ�?c ở �?ức, và nói với tôi: “�?áng lẽ Tống tránh nhắc đến cũng như in ảnh Thu An trong cuốn sách đó, vì An đã có gia-đình.�? Năm 1991, Thu An cùng chồng và con v�? Việt Nam, tôi có gặp. Tôi mừng cho cô có ngư�?i chồng đẹp trai, rất yêu vợ, thật xứng đôi .
*
Những ngư�?i bạn cũ của anh em chúng tôi, dù không đ�?c được “Ó �?en�?, đã cho tôi biết là Tống đã xâm-nhập được vào phi-trư�?ng Tân Sơn Nhất, nơi mà Việt Cộng canh gác kỹ-càng. Tống leo lên được một chiếc phi-cơ, nhưng bị trở-ngại kỹ-thuật nên không bay được, song dù bị lộ mà vẫn thoát ra an-toàn.
Sau đó, tôi có đ�?c được phần chính của cuốn “Ó �?en�? mà Tống tách ra từng xấp, bí-mật gửi v�? cho mấy ngư�?i bạn ở Phú Yên, và h�? lén-lút chuyển vào cho tôi . Thế là trong nước đã có một số đồng-bào biết được cuộc phiêu-lưu gian-nguy, vượt ba ngàn cây số, xuyên bốn quốc-gia, thoát bốn nhà tù, bơi qua một eo biển, thật vô-ti�?n khoáng-hậu của em tôi . Cuộc vượt biên ấy đã được cả thế-giới ca-tụng, và tổng-thống Reagan của Hoa Kỳ tán-dương.
*
Bà con còn kể lại rằng, trong những ngày Lý Tống trốn-tránh công-an Việt Cộng ở Sài Gòn, vào năm 1980, có nhi�?u cô gái tìm đến với Tống, thậm chí làm ồn vì ghen nhau, khiến các chủ nhà sợ hết hồn.
*
Bảy năm, sau khi đã góp một phần vô-giá cho Lý Tống hai lần đột-nhập được vào phi-trư�?ng Tân Sơn Nhất, rồi tiễn Lý Tống trót l�?t qua Cam Pu Chia, “ngư�?i con gái tên Hạnh�?, mà Tống đ�?-cập trong cuốn “Ó �?en�?, với tư-cách một ngư�?i bạn cũ của em tôi, được tin tôi đã từ trại “cải-tạo�? v�? nhà, li�?n gửi thư ra Nha Trang thăm tôi . Hạnh cho tôi biết địa-chỉ, ng�? l�?i m�?i tôi khi nào có vào Sài Gòn thì xin ghé đến để cho cô được làm quen. Nội dung lá thư trang nhã, nét chữ viết đẹp, l�?i lẽ lễ-phép, thân-mật, nhưng tôi cảm thấy có ngụ một chút tự-hào và tự-tin. Tống đã có biết bao nhiêu bạn gái, thuộc nhi�?u thành-phần... �?ã bảy năm rồi, còn gì! �? Hạnh muốn cho tôi thấy ở cô có một giá-trị nào đó; ít nhất thì cô cũng có công ăn việc làm, nhà cửa đư�?ng-hoàng, vẫn còn nặng tình với Tống, còn muốn ra mắt bà con...
Cuối năm 1991, nhân dịp tôi vào Sài Gòn để lập thủ-tục xuất-cảnh theo diện HO, Hạnh đến thăm tôi . Qua cơn dâu bể, tôi chưa từng thấy có một cựu-nữ-sinh-viên Văn-Khoa Sài-Gòn nào còn ở lại với quê-hương khốn-khổ mà còn giữ được dáng vóc yêu-ki�?u của một th�?i xa xưa như Hạnh của em tôi . Tôi h�?i Hạnh có muốn đi Mỹ không. Biết ý tôi h�?i có muốn qua với Tống không, Hạnh đáp: “Không�?. H�?i: “Vì sao ?�? Trả l�?i: “Vì nếu qua Mỹ thì phải làm lại từ đầu�?. Tôi hiểu ý Hạnh không nói v�? công ăn việc làm, nhà cửa, mà nói v�? tình-cảm giữa hai ngư�?i . Tôi h�?i: “Sao phải làm lại?�? Hạnh đáp: “Làm lại từ phía anh ấy, chứ v�? phần em thì có gián đoạn gì đâu ?�? Tôi h�?i v�? tương-lai, cô đáp: “Em sẽ ở vậy tr�?n đ�?i!�? Tôi lại h�?i thêm: “Tống có còn gì cho em hay không?�? Hạnh nhìn thẳng vào mắt tôi: “Anh ấy nếu không còn gì cho em, thì vẫn còn có một cái gì vô cùng lớn-lao và cao-đẹp hơn, cho m�?i ngư�?i!�?
Tình yêu của Hạnh đã chuyển từ một vô-v�?ng vị-kỷ sang một kỳ-v�?ng vị-tha ...
*
�?ầu năm 1992, tôi đến Hoa Kỳ, ở California; Tống ở Louisiana .
Trước khi nạp trình luận-án tiến-sĩ chính-trị tại Viện �?ại-H�?c UNO (University of New Orleans), Lý Tống có gửi qua cho tôi xem hai bản lược đồ, biểu-thị nội dung chủ đ�? là “Integrative Elephantism and the Causes of War Initiation�? và “The Bull’s Eyes of Integrative Elephantism�?. Vì không kèm theo bản văn nên tôi không hiểu ý chính, chỉ thấy lược đồ thứ nhất “H�?c-Thuyết �?ại-Tượng Nhất-Thống (?)và Những Nguyên-Nhân Khởi-Chiến�?, trình-bày hình một con voi đứng trên n�?n-tảng kỹ-thuật bằng hai chân sau (Năng-Lực Công-Nghiệp và Năng-Lực Quân-Sự), đưa cả hai chân trước lên (Năng-Lực Chính-Trị và �?ặc-Tính Quốc Dân), cho thấy cái bụng là Lãnh-Thổ, cái lưng là Dân-Cư, cái đuôi vẫy lá c�? Mỹ (Chủ-Nghĩa Lý-Tưởng �?ạo �?ức), cái cổ là An-Ninh Quốc-Gia, cái tai là Chủ-Nghĩa Hiện-Thực Chính-Trị, trên đầu đội mũ biểu-trưng USA, đôi mắt là Quy�?n-Lợi Quốc Dân, cặp ngà là tinh-thần Phản-Cách-Mạng, cái vòi quấn quanh và nâng lên cao một ngư�?i con gái mặc bộ đồ tắm (không rõ là để quật chết hay để tung hô) có mang nhãn-hiệu Chủ-Nghĩa �?ế-Quốc (không rõ để chỉ cô gái hay là cái vòi); và lược đồ thứ hai “Trung-Tâm �?iểm�? (cũng là yếu-tố thành-công) của H�?c-Thuyết �?ại-Tượng Nhất-Thống (?) cho thấy có năm cấp độ, với nhi�?u phụ-chú chi-tiết, giữa Hòa-Bình và Chiến-Tranh: từ Hòa-Bình đến Cạnh-Tranh 20%, từ Cạnh-Tranh đến Tranh-Chấp Nhẹ 40%, từ Tranh-Chấp Nhẹ đến Tranh-Chấp Nặng 60%, từ Tranh-Chấp Nặng đến B�? Vực Chiến-Tranh 80%, và từ đó đến Chiến-Tranh 100%.
Tôi chỉ hiểu được thế thôi, và đã tự h�?i chẳng lẽ Lý Tống muốn nói đến �?ảng Cộng-Hòa mà biểu-tượng là Con Voi, hay muốn triết-lý v�? chuyện một số ngư�?i mù “thấy�? voi giống như cái gì của Việt-Nam ta ? Chắc phải là một kết-luận vững-vàng cho một công-trình nghiên-cứu “lớn�? v�? tình-hình bốn bể năm châu .
Vì sợ quấy rầy em mình đang bận với luận-án ấy, vả lại không thể nghe hết cả một vấn đ�? rắc-rối như thế qua đư�?ng điện-thoại viễn-liên, nên tôi vẫn chưa hiểu được Tống muốn nói gì. Chính-trị mà!
*
Lý Tống tiến-hành nhi�?u dự-án cùng một lần. Thí-dụ: Tống nh�? tôi giúp soạn-thảo một sáng-tác-phẩm g�?i là “Tự-�?iển Thi-Nhân�?; nhưng đó lại là cuốn sách gợi ý, gợi vần, tìm chữ cho ngư�?i tập-tễnh làm thơ, được sắp xếp theo thứ-tự từ điển ABC: A thì, một mẫu-tự cuối, là “lắm a ?�?, “thế a ?�?, “vậy a ?�?; rồi qua hai mẫu-tự cuối, là “ba-ba�?, “thu-ba�?, “yên ba�?, “đàn ca�?, “hát ca�?, “thi ca�?; đến ba mẫu-tự cuối, là “lòng cha�?, “mẹ cha�?, “ông cha�?, v.v... Tự điển này gồm có ba thứ tiếng Việt Anh Pháp: Tống muốn hướng dẫn cho cả những ngư�?i là dân nói tiếng Anh, Pháp, cũng có thể dùng cuốn tự điển này để ch�?n chữ, gieo vần, làm thơ Việt Nam!
Thế nhưng, cuốn tự điển ấy, và nhi�?u công-việc khác nữa, chưa đi đến đâu thì Tống đã b�? lên đư�?ng trở v�? quê-hương...
*
�?ó là nói v�? phi-vụ đầu tiên của Lý Tống v�? Sài-Gòn.
V�? hai phi-vụ tiếp theo, tôi thấy sự thật tình-báo Việt-Cộng chẳng tài gi�?i gì .
Trước khi bay qua Cuba vào ngày 01-01-2000, Lý Tống đã có báo tin cho các bạn-bè ở nhi�?u tiểu-bang khác nhau; và cái tin ấy hẳn là đã được nhi�?u ngư�?i truy�?n qua tai nhau . Riêng tôi, trong lúc tham dự buổi tiệc tất-niên của tuần-báo “Mẹ Việt-Nam�? do cô chủ-nhiệm Như Hảo thết đãi tại San Jose vào sáng ngày 31-12-1999, tôi đã h�?i nhà thơ Diên Nghị, ký-giả Cao Sơn của “Tin Việt News�?, ký-giả �?ỗ Quyên của “Th�?i Báo�?, và các bạn, rằng h�? nghĩ sao nếu Lý Tống lại sắp “làm một việc gì�?. V�? nhà, tôi điện-thoại g�?i ban giám đốc đài phát-thanh “Quê Hương�? đ�?-nghị h�? theo dõi tin-tức th�?i-sự nóng sốt v�? Ngư�?i Việt Hải-Ngoại vào dịp năm cũ bước qua năm mới này .
Ở cả hai phía (truy�?n-thông chống nhau), h�? đ�?u biết rõ chí-nguyện của Lý Tống, và Lý Tống lại là em tôi . Mà tôi nói ra tức là phải có chuyện gì.
�?ặc-biệt, v�? phi-vụ thứ ba, tức phi-vụ Việt-Nam lần hai, trước khi bay qua Cam-Bốt vào ngày 01 tháng 11 năm ấy, Lý Tống đã gửi thư, và cả mẫu in bằng màu của t�? truy�?n-đơn sẽ dùng, cho khá nhi�?u ngư�?i cùng nhận, cũng ở nhi�?u nơi, trước đó ít nhất là cả một tuần. Rồi kế-hoạch bay từ Cao-Miên vào ngày 09-11 không thành, Lý Tống bay qua Thái-Lan vào ngày 14-11, đến ngày 17-11-2000 mới thực-sự lên đư�?ng trực-chỉ Sài-Gòn. Nhưng trong các ngày trước đó, các sự đi lại và chuẩn-bị của Lý Tống đã diễn ra công-khai, kể cả nh�? viên quản-lý khách-sạn quay phim cảnh Tống sinh-hoạt tại sân bay xuất-phát, cùng với phi-công huấn-luyện và phi-cơ sẽ dùng, để làm kỷ-niệm và lưu tài-liệu v�? sau . Tất nhiên không thể quên được là trước đó Lý Tống đã vượt nhi�?u ngục Thái-Lan, hoàn-thành chuyến đi được cả thế-giới và tổng-thống Mỹ Reagan ngợi khen (1980-84), đã đột-nhập vào phi-trư�?ng quân-sự Ubon để ăn cắp phi-cơ của Thái Lan (31-8 và 1-9-1992), đã viết thư tư�?ng-thuật vụ này để báo Bangkok Post đăng-tải rồi các báo khác phổ-biến, làm mất uy-tín của Thái-Lan (28-9-1992), đã đáp phi-cơ dân-sự từ Thái Lan v�? Việt-Nam để rải truy�?n đơn (4-9-1992), đã bị Việt-Cộng xử tù (1992-98), đã bay qua rải truy�?n đơn chống cộng Cuba (1-1-2000) ...
*
Bây gi�? thì Lý Tống đang lâm nạn vì phi-vụ Việt Nam lần thứ hai này .
Nỗi đau của Lý Tống là chính Thái-Lan, một đồng-minh cũ của Việt-Nam Cộng-Hòa, một quốc-gia trong Thế-Giới Tự Do, một nước thân-hữu của Hoa-Kỳ, đã bóp méo Sự Thật để ghép Tống vào tội không-tặc hầu tiện b�? tù, rồi nay lại còn ngần-ngừ trước yêu-sách hại Tống của cộng-sản Việt-Nam.
Một ngư�?i bình-thư�?ng nào đó cũng có thể hiểu Lý Tống là một chiến-sĩ của Tự Do, Dân Chủ và Nhân Quy�?n, chứ không phải là không-tặc.
Dù sao, để bù lại, Lý Tống đã nhân dịp này mà h�?c được nhi�?u bài h�?c, và đã đạt được nhi�?u bước tiến-bộ tuyệt-v�?i .
Trong tù, Tống nắm rất vững tình-hình thế-giới, Iraq; trở thành am-tư�?ng luật-pháp, công-pháp quốc-tế lẫn luật-lệ Thái-Lan. Tống đã thành-công trong việc sưu-tập đầy-đủ bản chính của m�?i văn-kiện liên-hệ của các cơ-quan, từ cảnh-sát qua công-tố-viện đến pháp-đình, kể cả dính-líu đến Bộ ngoại-giao sở-quan, và đã gửi đến hầu khắp các vị lãnh đạo các cư�?ng-quốc và cơ-quan quốc-tế, cũng như các giới truy�?n-thông.
Do đó, dù cho tòa án Thái-Lan có xử Lý Tống thế nào đi nữa, m�?i ngư�?i đ�?u thấy các l�?i chứng gian và các bằng-cớ ngụy-tạo trong vụ án này, và vẫn công-nhận Lý Tống là một Chiến-Sĩ của Tự Do, Tự Do không riêng cho Việt-Nam mà còn cho cả các nước chưa thoát chế độ độc-tài .
*
Thân-hữu và đồng-hương gần xa đang cố gắng thuyết-phục Lý Tống tạm ngưng tuyệt-thực, bảo-toàn sức kh�?e để tiếp-tục tranh đấu cho đến thắng-lợi cuối-cùng.
Cầu mong cho Lý Tống, đang vì Hạnh-Phúc của đồng-bào mà phải lâm vòng lao-lý, được sớm trở v�? với Thế-Giới Tự Do, trong lòng Dân-Tộc, trong vòng tay thương yêu của mỗi một chúng ta .

LÊ XUÂN NHUẬN

Xì như vầy thì làm sao mà cặp bến đây

nice to meet you

KỸ-SƯ NGUYỄN VĂN BẢY
VÀ K�?-GIẢ NGUYỄN AN DÂN


NGUYỄN An Dân là chủ-nhiệm kiêm chủ-bút đặc-san “�?ông Phương�?, xuất-bản tại �?à-Nẵng, đã phát-hành đến tập III, mệnh-danh là Tiếng Nói của “�?ông-Phương Văn-�?oàn�?. Tổ-chức này cũng do y cầm đầu.
Với đặc-san trên, Dân đã công-khai mạt-sát Việt-Nam Cộng-Hòa, đ�?-cao cộng-sản Việt-Nam, gay-gắt hơn cả các đài phát-thanh Hà-Nội và Mặt Trận Giải-Phóng Mi�?n Nam.
VÌ không thấy ngành Thông-Tin của ta có biện-pháp gì, tôi bèn tìm cách bịt miệng cán-bộ tuyên-truy�?n của Việt-Cộng này.

DÂN có một số thân-nhân trực-hệ trong ban lãnh-đạo Liên-Khu-Ủy và Tỉnh-Ủy Việt-Cộng địa-phương, thư�?ng-xuyên vào rừng, có mặt tại các địa-điểm tặc-phỉ tập-trung dân-chúng tuyên-truy�?n & cưỡng-thu vật+tài, đồng-th�?i tham-gia “Lực-Lượng Hòa-Hợp Hòa-Giải Dân-Tộc�? của nhóm đối-lập Vũ Văn Mẫu, và hay lui tới các Chùa.
Dân chơi rất thân với kỹ-sư Nguyễn Văn Bảy, Hiệu-Trưởng Trư�?ng trung-h�?c Kỹ-Thuật Cao Thắng, là ngư�?i cũng dùng danh-nghĩa “Thành-Phần Thứ Ba�? để chống Việt-Nam Cộng-Hòa. Chính Bảy che-chở cho Dân trong nhi�?u trư�?ng-hợp Dân bị Cảnh-Sát chận xét d�?c đư�?ng, suýt lộ tài-liệu Việt-Cộng mà y mang theo.

TÔI không tiện cho �?ặc-Cảnh bắt Nguyễn An Dân v�? mặt chính-trị, vì nếu làm thế thì sẽ lộ ra các phần-tử khác mà trong số đó có những điệp-viên cũng như mục-tiêu xâm-nhập của chúng tôi.
Tôi giao cho Bộ Chỉ-Huy Cảnh-Lực Thị-Xã �?à-Nẵng giải-quyết v�? mặt pháp-lý, vì Dân ra báo mà không khai trình với Bộ Nội-Vụ để xin phái-lai.
Dân bị bắt giam tại Trung-Tâm Cải-Huấn �?à-Nẵng, ở Chợ-Cồn. �?ó là một cách chận đứng cái loa dấy loạn của y, đồng-th�?i bảo-vệ các lưới phản-gián của ngành �?ặc-Cảnh chúng tôi.
*
NGÀY 25-8-1978, tôi bị chúng đưa từ Trung-Tâm Lao+Cải “An-�?i�?m�? v�? Trại Tạm-Giam “Kho �?ạn�? (“Chợ Cồn�?) �?à-Nẵng.
Việt-Cộng nhốt tôi vào một buồng riêng gần cuối Khu B, bít kín m�?i cửa, canh gác cẩn-mật. Mỗi ngày nhi�?u lần chúng dẫn tôi đi khai cung, v�? vài trong những điệp-viên tôi đã gài vào nội-bộ của chúng mà mãi đến nay chúng mới bắt đầu nghi-ng�?. Tôi thấy các buồng kế tôi cũng bị bít kín, không nghe tiếng ồn nhi�?u ngư�?i như những ngày đầu sau cơn quốc-biến 1975; và bên trong khung lỗ rộng chừng một bàn tay cắt thủng ở góc tấm tôn đóng chắn cửa sổ mỗi buồng, tôi thấy thấp-thoáng có một hoặc hai cặp mắt tò-mò nhìn ra.
Sau đó ít hôm, Việt-Cộng đưa vào giam chung với tôi hai nhà-sư trẻ; đó là Trần Văn Cúc và Hoàng Mộng Xuân. H�? đã đội lốt nhà-sư để đi tuyên-truy�?n, móc-nối, liên-lạc tiếp-xúc, hoạt-động chống Cộng từ nội-thành ra ngoại-ô. Bị bắt, bị đánh dã-man, h�? chỉ khai là đi tìm đư�?ng dây vượt biên để xin đi theo.

Hai anh Cúc & Xuân đã cho tôi biết rõ hơn v�? một số biến-cố chính-trị đã xảy ra trong nước nói chung, và tại Quảng-Nam/�?à-Nẵng nói riêng, sau ngày cộng-sản cưỡng-chiếm Mi�?n Nam. Nổi bật nhất tại Tỉnh này là vụ kỹ-sư Nguyễn Văn Bảy, nguyên Hiệu-Trưởng Trư�?ng Trung-H�?c Kỹ-Thuật “Cao Thắng�?, ngư�?i đã lập nên “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng �?ảng�?, tổ-chức mật-khu trong rừng, chiêu-mộ chiến-sĩ, và đã tấn-công vũ-trang vào một số cơ-quan & đơn-vị Việt-Cộng quanh vùng để mở rộng phạm-vi kiểm-soát; nhưng nay đã bị Việt-Cộng huy-động toàn-lực bộ-đội hành-quân đè bẹp, phá hủy căn-cứ, và bắt đem v�? biệt-giam cũng tại Trại này, cùng với hằng trăm chiến-hữu cũng bị bắt tại chiến-khu, hoặc bị truy bắt v�? sau.
*
NGÀY 25-12-1978, tôi bị chuyển đến trại giam Hội-An. Tại đây, chúng giam tôi chung với khoảng năm/sáu chục ngư�?i, thuộc nhi�?u thành-phần khác nhau: hình-sự, vượt biên, phản-động hiện-hành, và “kinh-tế�?.
Tuy nhiên, có một thực-tế mà Việt-Cộng không ng�?: đại-đa-số cán-bộ và bộ-đội bị bắt đ�?u đã không được cơ-quan hay đơn-vị của mình chước-miễn - đã bị cách-chức, tước lột quân-hàm, khai-trừ kh�?i �?ảng, và bị tì-vết lý-lịch - nên h�? không còn tha-thiết gì đến công-tác của ngành Công-An, chưa kể một số đã ra công-khai chống lại �?ảng và Nhà-Nước. Nh�? thế, tôi đã nghe được khá nhi�?u tin-tức ngoài đ�?i.
NGÀY xưa, Tỉnh Quảng-Nam có một lần đến năm danh-nhân được tri�?u-đình Nhà Nguyễn phong là “Ngũ Phụng T�? Phi�?. Trong chiến-tranh Việt-Nam, Tỉnh này cũng có rất nhi�?u phần-tử hoạt-động đắc-lực cho Việt-Cộng nên được �?ảng và Nhà-Nước khen là “Quảng Nam �?i �?ầu Diệt Mỹ�?. Nhưng các tổ-chức quần-chúng và cá-nhân có tinh-thần Quốc-Gia thì chống Cộng quyết-liệt vô-cùng.

Ngay sau khi Việt-Cộng bắt giam các công-chức và quân-nhân của chế-độ cũ, đại-đức Từ Toại và giáo-sư Phạm Văn Bình đã cùng các bạn trương biểu-ngữ, dán bích-chương, và rải truy�?n-đơn, tổ-chức một cuộc biểu-tình tuần-hành có đông đồng-bào tham-dự, qua các đại-lộ trong Thành-Phố �?à-Nẵng. Có nhi�?u vụ ném lựu-đạn vào Công-An, bộ-đội; nhi�?u vụ chống-cự bằng vũ-lực vì bị tịch-thu tài-sản qua các chiến-dịch “đánh tư-sản mại-bản�?, “cải-tạo công+thương-nghiệp�?, “bài-trừ văn-hóa-phẩm nô-dịch và đồi-trụy�?. �?ồng-bào ào ào kéo nhau đi vượt biên, vượt biển, giống như tại các nơi khác trên khắp Mi�?n Nam. Ngư�?i ta đồn miệng với nhau là trung-tướng Ngô Quang Trưởng đã đem Phục-Quốc-Quân v�? đánh vào biên-giới; phe ta kiểm-soát lưu-thông qua các đèo+núi trên Quốc-Lộ số 1 và nhi�?u vùng ngoại-ô; trực-thăng Hoa-Kỳ đến bốc một số nhân-vật tr�?ng-yếu; tàu đổ-bộ của �?ệ-Thất Hạm-�?ội nhi�?u lần vào b�? tấn-công các �?ồn Biên-Phòng; dân đánh cá thỉnh-thoảng có gặp tàu ngầm của Mỹ còn lảng-vảng ngoài khơi. Truy�?n-đơn chống-Cộng nhi�?u nhất là của “�?ảng Hắc-Long�? (Vùng I), “�?ảng Thanh-Long�? (Vùng II), “�?ảng Bảo-Long�? (Vùng III và Vùng IV).

�?úng ba năm sau ngày �?à-Nẵng thất-thủ, ba tiếng nổ long tr�?i lở đất từ sân-bay �?à-Nẵng phát ra, làm rung chuyển cả thành-phố và các vùng phụ-cận, tạo nên một biển lửa kinh-hoàng, gây thiệt-hại nặng-n�? cho các cơ-sở hoạt-động không-phòng, máy-bay, và cả nhân-mạng của đơn-vị Không-Quân Việt-Cộng đồn-trú tại sân-bay chiến-lược lớn nhất Mi�?n Trung này, khiến ngư�?i dân địa-phương nhớ lại ba tiếng nổ lớn cũng tại phi-trư�?ng này một tháng trước ngày Vùng I rơi vào tay Cộng-quân. Lần ấy, cơ-sở nội-tuyến Việt-Cộng đã phá-hoại ba hầm bom+đạn của ta mà vị-trí thiết-lập thì dù kiên-cố bao nhiêu ngư�?i ngoài cũng có thể biết được; và sau đó thì Cơ-Quan E6 của tôi đã tìm ra thủ-phạm, là hai hạ-sĩ-quan Không-Quân, mà Ngành �?ặc-Cảnh đã nghi-ng�? từ lâu. Lần này, sau khi đối-phương chiếm được sân-bay tối-tân của ta, các chuyên-gia tài-gi�?i nhất của Liên-Xô đã dùng tất cả những phương-tiện và khả-năng khoa-h�?c kỹ-thuật tiên-tiến nhất của thế-giới cộng-sản để rà tìm xem thử Việt-Nam Cộng-Hòa có chôn giấu hoặc gài bẫy bom+mìn, máy-móc gì dưới đất và xung quanh sân-bay hay không, mà không tìm thấy, và đã cải-tổ m�?i cơ-cấu phòng-bị cho thật an-toàn; thế mà, ba hầm bí-mật bom lân-tinh, nằm yên ngay trong sân-bay được chúng bảo-vệ nghiêm-ngặt ấy suốt ba năm nay, đã bất-thần phát nổ, như tiếng sấm lệnh khẳng-định hùng-hồn sự trư�?ng-tồn của Chính-Nghĩa Tất-Thắng và thúc-giục toàn-dân đứng lên.

Chính trong tình-hình sôi b�?ng ấy, nhi�?u tổ-chức chống-Cộng đã thành-hình; nhi�?u cá-nhân chống-Cộng đã đơn-phương ra tay; và không ít anh-hùng ái-quốc đã hy-sinh.

“Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng �?ảng�? là tổ-chức lớn mạnh hơn hết, có tầm hoạt-động bí-mật lấn ra thấu Huế và vào tận các Tỉnh phía Nam, có chiến-khu công-khai làm căn-cứ-địa xuất-phát các chiến-dịch giải-phóng lĩnh-thổ, giải-thoát đồng-bào.

Ấy thế mà...
*
NGÀY 20-4-1982, Việt-Cộng đưa tôi từ Trại “Thanh-Liệt�?, Hà-Nội - sau khi đi�?u-tra v�? các điệp-vụ mà tôi đã tổ-chức tại hai nước cộng-sản Ba-Lan và Hung-Gia-Lợi - v�? lại Tỉnh Quảng-Nam, và giam tại Trại “Hội-An�?.
Tại đây, tôi được biết là kỹ-sư Nguyễn Văn Bảy, cùng với năm chiến-hữu khác, trong Ban Lĩnh-�?ạo “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng �?ảng�?, đã bị kết án tử-hình trong một “phiên tòa điển-hình�?, và li�?n sau đó đã bị hành-quyết, tại �?à-Nẵng.
Trong số những ngư�?i bị kết án tử-hình trong vụ này, có tiến-sĩ Nguyễn Nhuận, nguyên giáo-sư tại Viện �?ại-H�?c Huế, cũng thuộc một tổ-chức chống Cộng khác ở Tỉnh Thừa-Thiên. Hằng chục ngư�?i khác bị kết án tù chung-thân hoặc hai mươi năm; số bị tù ngắn hạn hơn thì rất nhi�?u.
*
NGÀY 20-4-1985, tôi bị đưa từ Trại “Hòa-Sơn�? - một trại rộng lớn mới được dựng lên trên lĩnh-thổ Huyện Hòa-Vang của Tỉnh Quảng-Nam, gần Thành-Phố �?à-Nẵng - v�? lại Trại Lao+Cải “Tiên-Lãnh I�?.
Cùng đi chung với tôi, có một tù-nhân chống nạng khập-khiễng được dìu từ Khu khác ra, bế nâng lên xe.
Chúng tôi ngồi sát bên nhau trên ghế sau, hai tên Công-An ngồi kèm hai bên. Tên Công-An Trưởng Toán ra lệnh cho chúng tôi và dặn hai gã kia kiểm-soát để chúng tôi không được nói chuyện hoặc ra dấu-hiệu gì với nhau.

LÚC đến địa-phận Huyện Tiên-Phước, xe bị lún bánh ở một đoạn đư�?ng đất đ�? ngập nước. Cả Trưởng-Toán lẫn hai tên Bảo-Vệ đ�?u xuống lội lầy đẩy xe, trong lúc lái-xe tăng ga rú máy, mà xe vẫn không lên được. Tên Trưởng-Toán bèn ra lệnh cho tôi xuống xe trước, rồi quay lại bế đỡ ngư�?i bạn tù đồng-hành của tôi xuống xe, đến đợi ở một mô đất cao bên vệ đư�?ng. Vì đư�?ng ngập sình, vả lại anh-ta cũng nhẹ, nên tôi bế thẳng anh-ta đến đặt ngồi trên mô ấy, rồi tôi cũng ngồi xuống theo, để cho hai tên Bảo-Vệ trói chúng tôi lại với nhau kẻo sợ chúng tôi chạy trốn.
Trong lúc toán Công-An ấy xúm lo đưa xe lên kh�?i vũng lầy, ngư�?i bạn-tù của tôi cúi mặt xuống đất, giả-v�? quan-sát cái chân bị đau, h�?i tôi: “Có phải anh là Lê Xuân Nhuận không?�? Tôi cũng nghiêng đầu, làm bộ đang nhìn ngó vào chỗ khác, trả l�?i: “Vâng. Nhưng lâu ngày quá, tôi chưa nhận được ra anh là ai.�? Anh-ta tự giới-thiệu: “Tôi là Nguyễn An Dân.�?
Ngạc-nhiên, tôi quay mặt lại nhìn vào đôi mắt anh-ta. Anh-ta nói tiếp: “Tôi nhìn thấy anh bị chúng dẫn đi h�?i cung, hằng ngày đi qua trước buồng của tôi, trong năm 1978; hồi đó chúng ta cùng ở Khu B, Trại Chợ-Cồn. Tôi h�?i các anh ở các buồng bên mới biết tên anh. Trước năm 1975, anh đã...�?

Anh-ta nghẹn-ngào không nói được thêm. Tôi thấy rõ hai dòng lệ ứa ra từ đôi mắt đen to tròn của anh-ta.

�?ẾN Trại “Tiên-Lãnh I�?, ngẫu-nhiên Nguyễn An Dân và tôi bị giam chung với nhau trong một buồng nh�? thuộc dãy cách-ly. Nh�? thế, tôi đã biết được mối quan-hệ sau này giữa Nguyễn Văn Bảy và Nguyễn An Dân.

NGUYỄN An Dân quả thật là một cán-bộ Việt-Cộng nằm vùng, cán-bộ chứ không phải chỉ là cơ-sở thư�?ng. Thân-nhân lôi cuốn, các phần-tử cộng-sản quan-tr�?ng khác động-viên và chỉ-đạo. �?ối-phương giao cho Dân công-tác vận-động trí-thức, thanh-niên, sinh-viên, h�?c-sinh, và bất-cứ thành-phần nào khác có thể được, từ Tỉnh Quảng-Nam & Thị-Xã �?à-Nẵng ra đến các địa-phương xung quanh, kể cả và nhất là Thủ-�?ô Sài-Gòn của Việt-Nam Cộng-Hòa. Dân đã vào các mật-khu của Việt-Cộng, nhi�?u nơi, nhi�?u lần, nên am-thạo địa-hình địa-vật của vùng rừng núi Tỉnh Quảng-Nam, nơi trú đóng của �?ảng-Ủy Liên-Khu V, Quân-Ủy Quân-Khu V, cũng như Tỉnh-Ủy Tỉnh Quảng-Nam �?à-Nẵng của Cộng-Sản Việt-Nam.

Ở vùng Quốc-Gia, Dân tổ-chức văn-đoàn “�?ông-Phương�? như một đảng chính-trị, có hệ-thống liên-lạc chỉ-đạo tại các Tỉnh và Thành+Thị lớn trong đó có Sài-Gòn và Huế, là những nơi có các Tổng-Hội Sinh-Viên đang bị một thiểu-số thuộc thành-phần thân-Cộng giật dây. Anh-ta thư�?ng-xuyên đi tiếp-xúc với các chi-nhánh Văn-�?oàn địa-phương mà địa-chỉ đã được công-bố trên đặc-san nói trên. Anh-ta còn len-l�?i vào làm thư-ký kế-toán xuất+nhập kho cho nghiệp-đoàn các nhà thầu gạo �?à-Nẵng và Mi�?n Trung bên cạnh Tổng-Cục Tiếp-Tế thuộc Bộ Kinh-Tế, vào Sài-Gòn nhận chở gạo ra phân-phối cho các Tỉnh Mi�?n Trung, nên có lý-do hợp-pháp để có mặt và nhân đó hoạt-động cho cộng-sản tại các nơi nói trên.

NGUYỄN An Dân chưa h�?c hết bậc trung-h�?c. Hành-trang văn-hóa của anh-ta chỉ là một mớ lý-thuyết Mác+Lê, đặc-biệt là cuốn “Từ-�?iển Triết-H�?c�? của Liên-Xô được dịch in bằng chữ Việt. Phần đông sinh-viên Việt-Nam Cộng-Hòa, nhất là sinh-viên Văn-Khoa, vốn h�?c triết-h�?c một cách khái-quát và tài-tử, đã bị anh-ta hớp hồn. Bên ngoài, khi đ�?-cập đến sinh-viên, nhi�?u ngư�?i chỉ nghĩ đến Huỳnh Tấn Mẫm, xem Mẫm là phần-tử cộng-sản lãnh-đạo sinh-viên, kể cả sau quốc-nạn 30-4-1975; nhưng trên thực-tế thủ-lãnh chính là Nguyễn An Dân.

(Một cán-bộ thuộc Tỉnh-Ủy cộng-sản Quảng-Nam �?à-Nẵng và thư�?ng-trú ở ngoài này mà cầm nắm m�?i sinh-hoạt của sinh-viên ở Sài-Gòn: đi�?u đó không phải là ngoại-lệ duy-nhất.
Một trong nhi�?u cán-bộ Công-An Việt-Cộng thuộc �?ảng-Ủy Liên-Khu V và Tỉnh Quảng-Nam �?à-Nẵng mà tôi đã có tìm cách móc-nối trước đây, là Trần �?ăng Sơn33 : sau ngày Sài-Gòn thất-thủ, Sơn là trung-tá, Phó Trưởng Ty Công-An Việt-Cộng Tỉnh Quảng-Nam �?à-Nẵng, mà cũng vào hoạt-động tại Sài-Gòn với đầy-đủ quy�?n-hành đối với dân-chúng sở-tại cứ y như trên lãnh-thổ của Tỉnh mình.
Bên ta cũng thế, dưới th�?i �?ệ-Nhất Cộng-Hoà, đã có “�?oàn Công-Tác �?ặc-Biệt Mi�?n Trung�? xuất-phát từ Huế mà hoạt-động bao gồm cả Sài-Gòn lẫn vùng xung quanh.
Sở-dĩ VC thì từ �?à-Nẵng vào, chứ không phải từ Huế vào như bên ta, là vì Huế/Thừa-Thiên thuộc Liên-Khu Tư, tức thuộc “Phiá Bắc�?, còn �?à-Nẵng/Quảng-Nam thuộc Liên-Khu V thì là đơn-vị địa-đầu của “Phía Nam�? mà Trung-Ương �?ảng dùng làm bàn đạp tiến vào Mi�?n Nam).
______
33 Xem Mục “Hai Cựu Thiếu-Tá Công-An VC�? trong sách này.

Sau ngày 30-4-1975, Việt-Cộng chỉ để lại một mình Huỳnh Tấn Mẫm làm vật trang-trí với tư-cách đại-diện sinh-viên đồng-chủ-t�?a trong chủ-t�?a-đoàn các buổi lễ công-cộng của chúng, còn thì lùa hết sinh-viên của chế-độ cũ vào rừng hoang, dưới danh-nghĩa “Thanh Niên Xung Phong�?.
Tất cả nam+nữ sinh-viên đ�?u bị đoàn-ngũ-hóa, sung vào các �?oàn, Liên-�?oàn, giã-từ h�?c-đư�?ng, gia-đình, thành-phố Sài-Gòn, đi khai-hoang lập-trại trong rừng, bắt đầu sống cuộc đ�?i công-nhân lưu-đày vô-hạn-kỳ. �?ó là chính-sách của �?ảng. Và Nguyễn An Dân là Chỉ-Huy-Trưởng Tổng-Liên-�?oàn các đơn-vị cựu tinh-hoa tuổi trẻ ấy của Mi�?n Nam.
*
QUA năm 1977, Việt-Cộng chuẩn-bị tấn-công Cam-Pu-Chia. Chúng đẩy mạnh công-tác bắt thanh-niên thi-hành nghĩa-vụ quân-sự, tăng-cư�?ng các sư-đoàn, và dự-định quân-sự-hóa tổ-chức “Thanh Niên Xung Phong�?. Chúng viện cớ đ�?-bạt Nguyễn An Dân ra Hà-Nội h�?c lớp đào-tạo cán-bộ Khoa-H�?c Kỹ-Thuật cao-cấp để đưa một sĩ-quan bộ-đội đến thay-thế Dân tại Bộ Chỉ-Huy Tổng-Liên-�?oàn ở Sài-Gòn.
Bất-mãn, Dân b�? h�?c, v�? Quảng-Nam �?à-Nẵng nhận một chức-vụ trong guồng máy Nhà-Nước địa-phương.
Và anh-ta đã gặp lại Nguyễn Văn Bảy tại đây.

CHỈ một th�?i-gian ngắn sau ngày cộng-sản cướp chính-quy�?n, nhà trí-thức Nguyễn Văn Bảy, trước kia đứng núi này trông núi n�?, nay đã thấy rõ thực-chất của chế-độ chuyên-chính vô-sản rồi. Bảy bí-mật liên-kết với các thân-hữu cũ - những giáo-sư đại-h�?c có sẵn uy-tín với giới sinh-viên, những nhà hoạt-động chính-trị có nhi�?u cơ-sở đảng-phái dưới quy�?n, những nhà tu-hành được giới tín-đồ tin yêu, ở �?à-Nẵng, Huế, Quảng-Nam, và nhi�?u Tỉnh khác - tổ-chức một lực-lượng vũ-trang quy-mô, chủ-xướng khởi-nghĩa toàn-dân.

Trong lúc đó, nhà-văn nhà-báo Nguyễn An Dân, vốn tin-tưởng vào một chủ-nghĩa lý-tưởng mà lý-thuyết đầy hấp-dẫn, nay đã va chạm với thực-tế phũ-phàng, qua những quyết-định tàn-nhẫn của bộ máy Nhà-Nước vận-dụng đúng chính-sách của �?ảng đối với từng tầng-lớp nhân-dân trong đó có số đông là bà-con của anh-ta, và qua những nỗi-ni�?m đau-xót của giới cựu sinh-viên Mi�?n Nam mà anh-ta cảm-nhận được, trong những canh khuya cởi-mở tâm-tình, sau những ngày và đêm dài khắc-khổ sinh-hoạt chung. Món ăn Quốc-Gia, đượm mùi “tư-bản chủ-nghĩa�? và “cá-nhân chủ-nghĩa�?, đã nuôi lớn con ngư�?i anh-ta, với một tâm-hồn lãng-mạn và tự-do.

�?ến nay thì Nguyễn An Dân đã dứt khoát ch�?n con đư�?ng đối-nghịch. Anh-ta tâm-sự với Nguyễn Văn Bảy; và đôi bạn cũ bây gi�? đóng lại vai trò xưa, nhưng trên chiến-tuyến khác, và cả hai đ�?u quyết-liệt trên một bình-diện rộng lớn hơn và trong một hoàn-cảnh khắc-nghiệt hơn. Với tư-cách là một đảng-viên trung-kiên, có thành-tích quá-khứ nằm vùng hoạt-động đắc-lực và đã từng bị đối-phương cầm tù tại địa-phương, bản-thân lại có nhi�?u thân-nhân giữ chức-vụ lớn ở cấp cao, Dân đã bao-che cho Bảy và đồng-bạn, giống như trước kia Bảy đã che-chở cho Dân.

Nguyễn An Dân đã lôi cuốn được hằng trăm thanh-niên, Dân-Quân, Tự-Vệ, bộ-đội, và cả Công-An Việt-Cộng, theo v�? với “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng �?ảng�? của Nguyễn Văn Bảy, mà tổng-số đảng-viên đã lên đến vài nghìn. Các thành-viên gốc Việt-Cộng ấy đã đem theo nhi�?u loại vũ-khí mà h�? lấy được trước và trong khi thoát-ly, đủ để trang-bị cho hầu hết các cá-nhân và đơn-vị chiến-đấu của Bảy. �?i�?u quan-tr�?ng nhất là Dân đã hướng-dẫn cho Bảy cùng Ban Tham-Mưu chiếm đóng và sử-dụng một căn-cứ lớn cùng năm căn-cứ phụ trong vùng mật-khu cũ của Việt-Cộng, mà địch đã b�? trống để đưa nhau v�? Thành sau ngày chúng chiếm được vùng Quốc-Gia.
Hoạt-động của “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng �?ảng�? sau Tháng Tư năm 1975 cũng tương-tự như hoạt-động của Việt-Cộng trước kia: từ mật-khu bung ra, lan rộng, khiến địch bị bận tay ở vùng chúng chiếm, chỉ chống trả ở vùng ven chứ không tấn-công nổi vào vùng sâu.

MỘT hôm có một số dân, trong đó có vài sĩ-quan bộ-đội Việt-Cộng, vào rừng tìm củi, lạc vào vùng căn-cứ chính của Bảy mà không hay, và đã tranh-thủ thì-gi�? ngủ lại tại chỗ qua đêm để có thể tiếp-tục công việc sớm vào sáng hôm sau. Sáng sau, khi đi sâu thêm vào trong, nhóm ngư�?i này bị phát-hiện, nhưng được thành-viên của �?ảng ấy thi-hành chính-sách nhân-đạo dẫn đư�?ng cho ra kh�?i rừng.
Việc đó tới tai Việt-Cộng; chúng bèn tổ-chức cho cán-bộ của chúng giả làm thư�?ng-dân đi kiếm củi, mật ong, quế, len-l�?i vào gần để quan-sát, tìm hiểu thực-lực, các đư�?ng giao-liên, và hệ-thống bố-phòng của tổ-chức đối-nghịch này.
Cuối cùng, Việt-Cộng đã huy-động một lực-lượng quân-sự lớn, có sự tăng-viện của Bộ Quốc-Phòng và các quân+binh-chủng cấp Quân-Khu: đư�?ng núi thì có xe tăng, xe thiết-giáp xung-kích; đư�?ng sông thì có xuồng-máy đổ bộ; có cả đại-pháo và máy-bay yểm-hộ. �?ịch đồng loạt tấn-công vào căn-cứ chính và hai căn-cứ phụ ở gần đó của kháng-chiến-quân. Rủi thay, toàn-thể các cấp lĩnh-đạo và cán-sự cao-cấp của phe khởi-nghĩa đ�?u đang dự h�?p tại căn-cứ đầu-não của mình, nên rốt cuộc đã sa vào tay giặc, cùng với các nam+nữ chiến-hữu sống sót và không di-tản kịp-th�?i. Ba căn-cứ kháng-chiến còn lại sau đó cũng bị địch tràn ngập.
*
NGÀY cuối-cùng của “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng �?ảng�? cũng là ngày bùng nổ cuộc tranh-chấp công-trạng và quy�?n-lực đã ngấm-ngầm từ lâu giữa các cấp lãnh-đạo Việt-Cộng Tỉnh Quảng-Nam/�?à-Nẵng.

�?ảng-Ủy Liên-Khu V và Quân-Ủy Quân-Khu V ẩn-trú trên lãnh-thổ của Tỉnh này. Sự an-toàn của các mật-khu này cũng như thành-tích quấy-rối an-ninh vùng Quốc-Gia lâu nay phần lớn là do công của Công-An. Ngư�?i đứng đầu ngành Công-An Việt-Cộng từ đầu cho đến sau 1975 ở đây là Hoàng Văn Lai. Cầm nắm được tình-hình m�?i mặt liên-quan đến “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng �?ảng�? của Nguyễn Văn Bảy để đi đến quyết-định tấn-công triệt-tiêu kẻ thù như trên, cũng là do công của Công-An, của Hoàng Văn Lai.

Nhưng vào buổi sáng ngày Việt-Cộng mở cuộc tấn-công mật-khu của Bảy, đại-tá �?oàn Khuê, Chỉ-Huy-Trưởng Tỉnh-�?ội Quảng-Nam �?à-Nẵng, cũng là Tư-Lệnh cuộc hành-quân, đã dựa vào lực-lượng quân-sự hùng-hậu của mình mà xuất-phát, không thèm đếm xỉa đến Hoàng Văn Lai. Lai sợ bị Khuê giành mất công đầu, nên ra lệnh cho lái-xe lái vượt lên trước, để nắm vai trò dẫn đư�?ng. Khi xe của Lai đang vượt lên thì Khuê ra lệnh cho xe của mình ép qua, lấn xe của Lai lật nhào.

Lai chết tức-th�?i.

HOÀNG Văn Lai, một cán-bộ cao-cấp, trung-kiên, và có nhi�?u công-trạng lớn đối với �?ảng và Nhà-Nước, chết rồi mà vẫn chưa yên.
�?ảng h�?p, phân-tích sự-việc theo l�?i tư�?ng-thuật của Khuê, kết-luận là Lai quá nặng đầu-óc cá-nhân chủ-nghĩa, vi-phạm quy-luật hành-quân, suýt nữa phá h�?ng kế-hoạch chung của tập-thể, nên đã quyết-định trừng-phạt... cái xác, và cả cái hồn (?) của Lai.
Xác Lai tuy cũng được chôn trong một nghĩa-trang, nhưng nằm ở một vị-trí sát cạnh cổng vào, ý nói hồn Lai sẽ không nghỉ-ngơi mà phải tiếp-tục làm lính Công-An gác cổng cho nghĩa-trang này.
*
NGUYỄN An Dân có góp ý với Nguyễn Văn Bảy và Nguyễn Nhuận trong việc soạn-thảo Cương-Lĩnh Chính-Trị cho “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng �?ảng�?. Tiến-sĩ Nguyễn Nhuận cũng ở trong một tổ-chức chính-trị chống-Cộng khác tại Huế; và tổ-chức ấy v�? sau cũng bị Việt-Cộng phá vỡ, các nhà lĩnh-đạo ngoài đó cũng bị tuyên án tử-hình.
Nhuận bị hành-quyết chung với nhóm Bảy trong này, vì địch tìm thấy nhi�?u đoạn thủ-bút của Nhuận trong bản thảo Chính-Cương của “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng �?ảng�? và một bức ảnh chụp chung cảnh một buổi h�?p bên trong mật-khu kháng-chiến của Tỉnh Quảng-Nam, cho thấy cùng ngồi trên bàn chủ-t�?a với Bảy là Nhuận và Dân. Tất cả sáu ngư�?i trong chủ-t�?a-đoàn đ�?u bị kết án tử-hình.
Nhưng chỉ có năm nạn-nhân đã bị hành-quyết tại pháp-trư�?ng; còn Nguyễn An Dân thì không.

DÂN được thân-nhân, toàn là cán-bộ lãnh-đạo nhi�?u ngành cấp cao, xin giùm, nên được giảm án xuống tù chung-thân, rồi giảm thêm nữa xuống còn tù hai mươi năm. Tôi h�?i anh-ta: “Anh có cảm-tưởng gì khi thoát án tử-hình?�? Dân nhìn tôi để dò ý rồi mới trả l�?i: “Tôi hiểu là có dư-luận nghi tôi được h�? gài vào để hại anh Bảy. Nhưng, anh hãy nhìn vào cái chân tôi đây nè!�? Dân cởi quần dài, vì anh-ta thư�?ng-xuyên mặc quần dài, để tôi nhìn thấy cái chân bên phải của anh-ta bị teo cơ, rút gân, và co ngắn lại như một cành cây sấy khô. Anh-ta chỉ vào một cái sẹo lớn, nói tiếp: “Tôi bị cùm chân suốt mấy năm tr�?i trong buồng biệt-giam. Lúc đầu, đôi chân sưng húp, rồi một cái nh�?t bị tấy; tôi khóc, tôi la suốt mấy ngày đêm mà h�? chẳng thèm đoái-hoài. Chịu không nổi nữa, tôi phải tự mình móc thịt giải-phẫu. Mất máu, kiệt sức; một chân trở lại bình-thư�?ng, một chân teo rút như thế này đây. Nhưng tôi vẫn cứ bị cùm hai chân mãi cho đến ngày anh Bảy và các chính-hữu vĩnh-viễn ra đi...�?
*
�?ẦU năm 1985, Việt-Cộng đ�? ra công-tác tổng-kết thành-tích mư�?i năm bạo-hành ở Mi�?n Nam này. Nguyễn An Dân được đưa v�? �?à-Nẵng, để tập, rồi đưa lên vùng căn-cứ cũ của “Việt-Nam Dân-Tộc Cách-Mạng �?ảng�? để đóng một đoạn dành cho vai-trò cũ của anh-ta trong một cuốn phim diễn lại cuộc tấn-công của Việt-Cộng phá vỡ chiến-khu của Nguyễn Văn Bảy nói trên. Công-An đã thuê một nữ-võ-sư đóng vai một nữ-đại-úy Công-An, sau khi xung-phong quật ngã một số nhân-vật kháng-chiến, dùng một thế võ hiểm-độc tước súng và bắt sống được Nguyễn An Dân. Vì chân bị què nên Dân chỉ đứng dựa vào sau một thân cây, diễn cảnh chĩa súng bắn ra đối-phương, rồi vừa chồm tới là bị tước súng, còng tay. Nhưng đoạn phim ấy là quan-tr�?ng nhất, vì Dân là nhân-vật chủ-chốt duy-nhất còn sống-sót được sau biến-cố lịch-sử ấy tại vùng đất này. Khi đã đóng xong vai mình trong phim, anh-ta được đưa đến Trại “Tiên-Lãnh I�? trên cùng chuyến xe với tôi.

VÀO ngày 30-4-1985, Việt-Cộng đem chiếu cuốn phim thành-tích mư�?i năm của chúng cho m�?i tù-nhân tại các Trung-Tâm Lao+Cải và Trại Tạm-Giam đ�?u xem.

CŨNG như lệ thư�?ng, tôi xốc nách Dân, dìu xuống mấy bậc th�?m đá từ buồng cách-ly ra sân, sắp hàng đếm số, rồi cùng tiến vào hội-trư�?ng. Hằng ngày, anh-ta vui-vẻ cư�?i chào m�?i ngư�?i gặp trên đư�?ng đi; nhưng tối nay thì anh-ta cúi đầu lặng-lẽ bước đi như một tử-tội đang bị dẫn ra pháp-trư�?ng.

Tôi tôn-tr�?ng ni�?m suy-tưởng của ngư�?i bạn-tù. Trước đó, Nguyễn An Dân đã nói với tôi là ngư�?i-ta muốn giết anh-ta thêm một lần nữa. Một cái chân què, kết-quả cụ-thể của một chính-sách vô-nhân đối với tù-nhân bị bệnh trong cảnh xích-xi�?ng, đã giết chết sự toàn-vẹn và sức mạnh thể-xác còn lại của anh-ta. Một bản án tử-hình, tuyên ra không phải là không do ý muốn kết-liễu cuộc đ�?i của anh-ta. Một quyết-định giảm án, chỉ làm cho anh-ta, dù thụ-động, cảm thấy mình không xứng-đáng sống trước anh-linh của Nguyễn Văn Bảy và các anh-hùng khác đã hy-sinh, cũng như bao nhiêu chiến-hữu khác, vì có gia-đình, tài-sản, và sự-nghiệp, nên mất-mát và đau-đớn nhi�?u hơn anh-ta.

“Bây gi�? lại còn bắt mình phơi mặt ra trước tập-thể, để xác-nhận với m�?i ngư�?i v�? nội-dung của một cuốn phim mà đạo-diễn đã cố ý dàn-dựng cho chế-độ đương-quy�?n lớn+mạnh và công+chính, trong lúc lực-lượng khởi-nghĩa mà mình là chứng-nhân tiêu-biểu thì nh�?+yếu và tư+tà, tức là giết nốt những hình-ảnh kiêu-hùng mà đồng-bào trong ni�?m ngưỡng-mộ đã từng hình-dung ra. Nó là phần kỷ-niệm đẹp nhất đã ghi-khắc trong tâm-hồn mình, cho những ngày còn lại của cuộc đ�?i mình...�?

NGỒI giữa cả nghìn con-ngư�?i, chính-trị-phạm lẫn thư�?ng-phạm, đang náo-nức xem phim, tôi cũng trầm-ngâm nghĩ-ngợi theo Dân. Bây gi�? anh-ta mới thấy tiếc là đã không h�? làm một bài thơ tình; bây gi�? anh-ta mới thấy tình-cảm mà một cựu-nữ-sinh-viên Văn-Khoa Sài-Gòn nào đó đã dành cho anh-ta ngày xưa là quý-báu và cần-thiết vô-cùng.
Trước ngày mà Dân tưởng là phải ra pháp-trư�?ng, anh-ta đã được gặp mẹ; bà-cụ chỉ khóc: “Con đừng chết trước mẹ, con ơi!�? Và mới ngày hôm qua, được gặp mẹ vào thăm+nuôi, Dân cũng chỉ khóc: “Mẹ đừng chết trước ngày con v�?, mẹ ơi!�?

NHƯNG tôi bỗng thấy rộn lên trong lòng một ni�?m vui mênh-mang.
Khắp nước chắc-chắn có nhi�?u cán-bộ như Nguyễn An Dân, chưa mất lương-tri, một sớm một chi�?u trở v�? trong lòng Quốc+Dân.
Và cũng hiển-nhiên vẫn có vô-vàn công-dân như Nguyễn Văn Bảy, không vì bất-hòa trong nhà mà nỡ đành lòng chấp-nhận để cho giặc+cướp xông vào tàn-sát bà-con...

LÊ XUÂN NHUẬN

PHI-TRƯỜNG �?À-NẴNG
& sân bay Gia Lâm

PHI-TRƯỜNG �?à-Nẵng là sân-bay lớn nhất, sau Tân-Sơn-Nhất của Thủ �?ô Sài-Gòn.
Hôm ấy, tôi có việc vào trụ-sở của Hãng hàng-không Hoa-Kỳ thì thấy ông Vũ Hồng Khanh, là lão-lãnh-tụ của Việt-Nam Quốc Dân �?ảng, đáp phi-cơ “Air America�? từ Sài-Gòn ra . Có nhi�?u nhân-vật cao-cấp của chính đảng ấy tại các Tỉnh+Thị ngoài này đến đón ông; h�? dùng xe hơi mà trên xe nào cũng có gắn đảng-kỳ. Ông ra Mi�?n Trung với một mục đích: hòa-giải để thống-nhất các hệ-phái vẫn chống-phá nhau lâu nay . Việc ấy tôi đã biết trước; nhưng tôi không định đến xem mà chỉ tình-c�? thấy thôi .
Sau đó, tôi v�? văn-phòng thì được Sở �?ặc-Cảnh Thị-Xã �?à-Nẵng báo-cáo là ông Vũ Hồng Khanh đã đáp phi-cơ “Air Vietnam�? ra đến nơi rồi .
Một trong các lý do báo-cáo sai lầm là vì không có nhân-viên Cảnh-Sát gác tại phi-trư�?ng.
HÃNG hàng-không dân-sự “Air Vietnam�? dùng chung phi-trư�?ng �?à-Nẵng với các phi-cơ quân-sự của Sư �?oàn I Không-Quân; nhưng tại cổng vào phi-trư�?ng thì chỉ có một nhân-viên Quân-Cảnh canh gác. Nhân-viên này không kiểm-soát thư�?ng dân, và thư�?ng không cho thư�?ng dân đi lẻ vào phi-trư�?ng. Xe “Air Vietnam�? chở hành-khách và hành-lý, cùng các loại xe-hơi khác, vào đến nhà-ga thì hành-khách lẫn-lộn với những ngư�?i đi đưa, đi đón, cũng như các ngư�?i vào ra buôn bán tại đây; và hành-lý thì lẫn-lộn với đồ đạc, vật dụng của câu-lạc-bộ sân bay; nên khó phát-hiện, ngăn-ngừa kẻ gian, việc gian.
Chỉ riêng một việc, cứ mỗi buổi chi�?u, nhất là cuối tuần, khoảng bốn/năm gi�?, là có hằng chục cô-gái có vẻ là con nhà-lành, nữ-sinh, chực sẵn ở cổng để các phi-công ra đón nhận vào, ở lại suốt đêm bên trong cư-xá sĩ-quan, cũng đã là một sơ-hở đối với an-ninh nội-vi phi-trư�?ng rồi .
Tôi đã nêu vấn đ�? này ra, và phải can-thiệp với các giới-chức an-ninh quân-sự liên-hệ, nên Bộ Chỉ-Huy Cảnh-Lực Thị-Xã �?à-Nẵng mới cắt nhân-viên Cảnh-Sát dân-sự đến gác, kiểm-soát thư�?ng dân vào ra ở cổng phi-trư�?ng quốc-tế quan-tr�?ng này của Việt-Nam Cộng-Hòa.

THẠC-SĨ VŨ VĂN MẪU
& LỰC-LƯỢNG HÒA-HỢP HÒA-GIẢI DÂN-TỘC

HÔM đó, tôi đến phi-trư�?ng �?à-Nẵng để quan-sát hoạt động của Toán Cảnh-Sát mới được cải-tổ, nâng lên thành Cuộc, sau khi xảy ra hai vụ không-tặc nổ phi-cơ “Air Vietnam�? – vụ trước kết-thúc ở Phú-Bài, và vụ sau chấm dứt ở Phan-Rang nhưng xuất-phát từ đây .
Thiếu-tá Tôn Thất Lộc – hồi còn ở Huế, là một giáo-sư tại Trư�?ng “Quốc-Gia Âm-Nhạc�? nay làm Trưởng-Cuộc ở đây, với tôi là chỗ bạn thân từ xưa .
Anh đùa h�?i tôi: tại sao g�?i là Trưởng-Cuộc, mà không là Cuộc-Trưởng – chữ “Trưởng�? đứng sau, như trong “Tiểu-Khu-Trưởng�?, “Chi-Khu-Trưởng�?, “Xã-Trưởng�?, v.v...
Tôi có biết một lý do, nhưng tránh trả l�?i .
Chỉ vì Trung-Ương đã khoái nên ch�?n chữ “Cuộc�? thay vì “Trạm�?, “Bót�?, “�?ồn�?, “Phân-Chi�?, để g�?i cấp Xã của Ngành/Ngh�? mình. Nhưng “Cuộc�? chỉ là biến-âm của “Cục�?, nếu g�?i “Cuộc-Trưởng�? thì nó đồng-nghĩa với “Cục-Trưởng�?; mà “Cục-Trưởng�? thì là chức danh của các đại-tá, có thể là tướng, đứng đầu các Cục tại Bộ Tổng-Tham-Mưu . G�?i cấp thấp nhất của mình là Cuộc-Trưởng có thể bị hiểu là xem các Cục-Trưởng khá cao bên quân-ngũ ngang hàng với các Cục/Cuộc-Trưởng dưới chót của mình. Vì thế nên phải đảo thành “Trưởng-Cuộc�? Cảnh-Sát Quốc-Gia .
L�?T sau thì các loại xe chở hành-khách và ngư�?i đi đón/đi đưa tấp-nập vào .
�?ại-tá �?àm Trung Mộc, luật-gia, một cấp chỉ-huy và giảng-sư kỳ-cựu của CSQG, hôm nay lên đư�?ng r�?i Vùng I sau mấy ngày thanh-tra ngoài này . Tôi đến nói chuyện với ông.
Một lát thì có đại-tá Lê �?ạt Công, Trưởng Phòng 2 Quân �?oàn III & Quân-Khu III – ra đây xử-lý thư�?ng-vụ trong lúc đại-tá Phạm Văn Phô, Trưởng Phòng 2 Quân-�?oàn I & Quân-Khu I đi công-tác tại Hoa-Kỳ – cũng đến phi-trư�?ng để vào Biên-Hòa . Tôi giới-thiệu hai ngư�?i với nhau . Công tưởng Mộc cũng ở trong ngành �?ặc-Cảnh như tôi, nên vỗ vai tôi mà nói với Mộc: “Cứ như tay này chúng tôi mới thật nể-vì. Tình-báo phải thế; tự-tin, tự-lực, chứ không che dù như mấy ngư�?i khác!�?
Một số đại-tá khác cũng đến. Tôi giới-thiệu đại-tá Dương Công Liêm với các đại-tá Mộc, Công, và Lê Bá Khiếu . Khiếu là Tỉnh-Trưởng Tỉnh Quảng-Ngãi . Liêm là Liên �?oàn-Trưởng Công-Binh Quân �?oàn II; anh cũng làm thơ như tôi từ thuở đôi mươi . �?ại-tá �?ỗ Tung là Trưởng Phái �?oàn VNCH trong Ban Liên-Hợp Quân-Sự 2-Bên.
PHI-CƠ đáp xuống.
Ban Lãnh �?ạo trung-ương của “Lực-Lượng Hòa-Hợp Hòa-Giải Dân-Tộc�? – hậu-thuẫn của đại-tướng Dương Văn Minh – tiến vào .
Thạc-sĩ Vũ Văn Mẫu, Chủ-Tịch, cùng với giáo-sư Võ �?ình Cư�?ng, Dân-Biểu Phan Xuân Huy, v.v...
Võ �?ình Cư�?ng, sau mư�?i mấy năm, vẫn nhận ra tôi . Anh h�?i tôi:
– Bây gi�? Thanh-Thanh làm gì, ở đâu ?
– Tôi hiện nay là Giám �?ốc Công-An Mi�?n Trung!
Chức-vụ Giám �?ốc-một-Nha-nhi�?u-Sở của tôi đã được quy định bằng một Sắc-Lệnh, nhưng văn-kiện ấy chỉ được phổ-biến hạn-chế, để bảo-mật tổ-chức của Ngành. Cảnh-Sát �?ặc-Biệt là danh-xưng mới của ngành Công-An.
Trước hôm tôi ra Vùng này, trong một bữa tiệc do một số bác-sĩ khoản đãi, đại-tá Lê Tr�?ng �?àm, Tư-Lệnh Cảnh-Lực Vùng II, đã giới-thiệu tôi là tân-“Giám �?ốc Công-An Mi�?n Trung�?.
Cái tước-hiệu ấy đã có một th�?i tác động mạnh lên tâm-trí ngư�?i dân Mi�?n Trung. Tôi cố ý nhắc đến mấy tiếng ấy với Cư�?ng, là ngư�?i đã hơn một lần bị thẩm-vấn tại cơ-quan nói trên.
Cư�?ng quay lại giới-thiệu tôi với Mẫu:
– �?ây là thi-sĩ Thanh-Thanh, một ngư�?i anh-em từ xưa .
Thượng-nghị-sĩ Vũ Văn Mẫu chào, bắt tay tôi, và nói:
– Rất hân-hạnh được biết đại-tá.
Các ngư�?i kia cũng chào và bắt tay tôi . Tôi cư�?i nhấn mạnh với Phan Xuân Huy:
– Ông Dân-Biểu ở ngoài này thì tôi đã có biết rồi . Trong Vùng trách-nhiệm của tôi mà!
Huy là thành-viên giảng-huấn của Viện �?ại-H�?c Huế; nhưng y bí-mật hoạt động cho Việt-Cộng, �?ặc-Cảnh chúng tôi đã có đầy đủ hồ-sơ . Cũng như Dân-Biểu Nguyễn Công Hoan của Tỉnh Phú-Yên, mà tôi biết được hồi tôi nắm Ngành �?ặc-Cảnh Vùng II . Và nhi�?u ngư�?i khác, vân vân.
H�? là nhân-vật dân-cử, được quy�?n bất-khả xâm-phạm, nên gây khó-khăn cho Ngành An-Ninh.
Cư�?ng thân-Cộng, Huy th�?-Cộng, đ�?u là quân-sư của Mẫu, khích động đại-khối quần-chúng ở ngay trong vòng đùm-b�?c của Chính-Quy�?n Quốc-Gia .
Lực-Lượng Hòa-Hợp Hòa-Giải Dân-Tộc tổ-chức mít-tinh khắp nơi, công-khai đòi-h�?i Việt-Nam Cộng-Hòa đơn-phương ngưng bắn, tiến tới bắt tay với kẻ thù. �?i�?u lạ là không thấy có cấp+chức nào trong Chính-Quy�?n, từ trung-ương đến địa-phương, ra mặt đối đáp gì. Tôi bèn đ�?-nghị, và được thiếu-tướng Nguyễn Khắc Bình và chuẩn-tướng Huỳnh Thới Tây cho phép, đứng ra tiếp-xúc với h�? để tìm hiểu, trao đổi những vấn đ�? cần.
Lần này ra đây, h�? sẽ đi đâu và làm những gì, chúng tôi đã biết rõ rồi; một phần là nh�? �?ặc-Cảnh các Tỉnh liên-hệ, một phần là do mật-viên của tôi nằm ngay bên trong Chùa Tỉnh-Giáo-Hội �?à-Nẵng ở đư�?ng Ông �?ch Khiêm – là trạm đầu-tiên cũng như cuối-cùng của h�? trên mỗi chuyến đi các tỉnh Mi�?n Trung. Nhưng tôi giả-v�? như chưa biết gì, vừa để thăm dò thái độ của h�?, vừa để bảo-mật đư�?ng dây của mình:
– Quý vị dự định làm gì, nhất là tập-trung đông ngư�?i, vui lòng thông-báo cho Chính-Quy�?n địa-phương, để xin nhân-viên đến giữ an-ninh. �?ừng để xảy ra sự-việc đáng tiếc như vụ vừa rồi trong Nam. Quý vị thừa biết là Việt-Cộng sẵn-sàng trà-trộn vào đám đông.
Thạc-sĩ Mẫu đáp ngay:
– Vâng. Chúng tôi rất tiếc v�? vụ lộn-xộn vừa rồi trong đó, bởi vì đồng-bào đến dự quá đông, như cả biển ngư�?i sùng-sục, ra ngoài dự-liệu của chúng tôi . Nhưng chúng tôi đã chấn-chỉnh lại m�?i sự rồi . Xin đại-tá yên tâm...
VÀ rồi từ đầu đến cuối, dù cho đồng-bào tham dự các cuộc mít-tinh do Lực-Lượng Hòa-Hợp Hòa-Giải Dân-Tộc tổ-chức có đông đến đâu, trên khắp Vùng I vẫn không có gì đáng tiếc xảy ra .

HAI HẠ-SĨ-QUAN KHÔNG-QUÂN VNCH
LÀM NỘI-TUYẾN CHO VC

THIẾU-T�? Ngô Phi �?ạm, Chánh Sở Tác-Vụ, sau khi phối-kiểm, đã trình lên tôi kết-quả của một công-tác là đã phát-hiện được một tổ-chức nội-tuyến của Việt-Cộng bên trong Sư �?oàn I Không-Quân QL/VNCH đóng trong phi-trư�?ng �?à-Nẵng.
Nghiên-cứu tin-tức từ nhi�?u đư�?ng dây khác nhau, chúng tôi tìm ra một số mục-tiêu, trong đó có hai trung-sĩ Không-Quân, một ngư�?i thợ sửa chữa xe đạp/xe-gắn-máy, và một nữ-giáo-viên.
Hai hạ-sĩ-quan Không-Quân, tên Hạ và �?ông, thì tùng-sự tại bộ-phận Kỹ-Thuật, bên trong phi-trư�?ng. Ngư�?i thợ sửa chữa xe, tên Xuân, thì dựng một cái quán cóc, làm nơi hành-ngh�? và cư-trú, ở Quận Nhì. Cô giáo, tên Thu, thì dạy và ngụ ở Quận Ba, bên kia sông Hàn.
Theo dõi các mục-tiêu này thì thấy hai viên trung-sĩ thư�?ng-xuyên đem xe ra chữa ở quán của Xuân; cô giáo, từ bên Quận Ba, cũng thư�?ng qua đây, đóng vai tình-nhân của Xuân. Nhưng Thu thì đẹp, có h�?c, còn Xuân thì chỉ là một ngư�?i thợ thô quê, trong lúc cả Hạ lẫn �?ông thì bảnh trai hơn. Thế mà Thu chỉ đến gặp Hạ/�?ông tại quán của Xuân, không hẹn nơi khác, không có bạn trai nào khác, và cũng không ở nán lại lâu hơn với Xuân khi chỉ còn lại “một cặp tình-nhân�? với nhau . �?ó là sơ-hở trong việc ch�?n dùng ngụy-thức/ngụy-tích của bốn tên này .
Cuối cùng, nội-tuyến của ta xác-nhận:
– �?ịch sẽ phá-hoại bên trong phi-trư�?ng.
�?�?c lại báo-cáo của các điệp-viên, tin chắc ở độ trung-thực của các nguồn tin, tôi li�?n thảo-luận với đại-tá Lê Quang Nhơn, Chánh Sở I An-Ninh Quân �?ội, để có biện-pháp ngăn-ngừa kịp th�?i .
Biện-pháp mà tôi đ�?-nghị là giao hai hạ-sĩ-quan liên-can cho tôi, vì bên Quân-An chưa biết gì v�? hành-tung của kẻ khả-nghi, và tôi thì phải bảo-mật mật-viên của mình.
Nhơn trình lên Bộ Tư-Lệnh Quân �?oàn I và bàn-bạc với Bộ Tư-Lệnh Sư �?oàn I Không-Quân, xong li�?n đồng-ý để tôi câu-lưu cặp Hạ+�?ông để đi�?u-tra .
Tôi giao hai hạ-sĩ-quan Không-Quân nói trên cho �?ạm và Văn, cầm chân chúng tại một “nhà an-toàn�?, suốt trong hai tuần.
�?ÂY là lần đầu, Cảnh-Sát �?ặc-Biệt, dân-sự, bắt giam & thẩm-vấn quân-nhân, trong khi chưa có bằng-chứng quả-tang.
Như thế tức là chúng tôi phải phá tổ-chức �?ặc-Công nội-tuyến này của Việt-Cộng; do đó, chúng tôi phải bắt cả cô giáo Thu lẫn anh thợ Xuân. Nhưng không hiểu sao tên thợ chữa xe đã biến mất tăm.
Rốt cuộc, �?ặc-Cảnh lấy được l�?i cung của giáo-viên Thu . Ả chỉ là liên-lạc-viên, trung-gian nhận+chuyển chỉ-thị & báo-cáo giữa một cán-bộ Việt-Cộng Liên-Khu & Quân-Khu V với tên Xuân, và với Hạ+�?ông qua tên Xuân; tên này là một Tổ-Trưởng nằm vùng, đặc-trách đư�?ng dây Không-Quân trong phi-trư�?ng quân-sự này .
Những l�?i khai này của ả phù-hợp với tin tình-báo nội-tuyến của chúng tôi .
Ả khai là ả không biết nội dung chỉ-thị & báo-cáo; tuy nhiên, ả có thoáng nghe Xuân và Hạ+�?ông nói ra những tiếng như “h�?a đồ�?, “chất nổ�?, “kho bom�?, “thoát-ly�?.
Hai tên Hạ & �?ông thì chối quanh-co . �?ưa cho chúng xem các tấm ảnh chụp được lúc chúng đến tiếp-xúc với Xuân & Thu tại quán của Xuân thì chúng xác-nhận có đến, nhưng chỉ đến để chữa xe, và chỉ tình-c�? gặp Thu, thấy Thu dễ mến nên có chuyện-trò vu-vơ mà thôi .
Chúng tôi trả lại cho Quân-An và Không-Quân hai hạ-sĩ-quan liên-can, tóm-tắt kết-quả h�?i cung, ghi rõ nội dung tin-tức �?ặc-Cảnh nhận được, đ�?-nghị canh phòng cẩn-mật kho bom và các phi-cơ, đi�?u-chuẩn an-ninh các phần-tử khác, nhất là theo dõi sít-sao hai trung-sĩ này, nếu cần thì thuyên-chuyển chúng đi nơi xa hơn.
MỘT tuần trước ngày �?à-Nẵng thất-thủ, vào một buổi sáng đẹp tr�?i, bỗng-nhiên có hai tiếng nổ khủng-khiếp vang lên, làm rung-chuyển cả thành-phố lẫn vùng tiếp-giáp ở phía ngoại-ô . Lúc đó tôi đang trên đư�?ng từ Quận phía biển qua cầu Trịnh Minh Thế để v�? cơ-quan, nhìn thấy ở hướng phi-trư�?ng một vầng lửa khói bốc cao như một cây nấm nguyên-tử trong phim Hiroshima và Nagasaki của Nhật bị Mỹ ném bom vào năm 1945.
Hai kho dự-trữ bom lớn, kể cả h�?a-tiễn/napalm, của Sư �?oàn I Không-Quân, dùng để oanh-tạc Việt-Cộng trên khắp Quân-Khu I, đã bị phá-hoại, nổ tung.
An-Ninh Quân �?ội Sở I, An-Ninh Quân �?ội �?à-Nẵng, An-Ninh Phi-Trư�?ng/Không-Quân, v.v... tức-tốc nỗ-lực đi�?u-tra .
Chúng tôi cũng cùng đi�?u-tra bên ngoài, nhưng dò tìm xem thì không gặp được hai tên Hạ & �?ông.
(Sau khi tôi bị bắt từ Nha Trang giải ra �?à Nẵng, ở đây tôi đã dò h�?i các đồng bào �?à Nẵng bị bắt v�? tội “phản động hiện hành�? thì h�? cho biết có thấy tên Hạ mang lon thượng úy, làm việc ở trụ sở Công An Phư�?ng Thạc Gián, còn tên �?ông thì không biết giữ chức vụ gì mà mặc dân phục, làm việc ở Ủy Ban Nhân Dân Phư�?ng Thanh Bình).

CHUẨN-TƯỚNG NGUYỄN HỮU HẠNH

HÔM ấy tôi đi Sài-Gòn.
�?ến gi�? ra sân để lên phi-cơ, đại diện của Trạm “Air Vietnam�? m�?i tôi ra trước, nghĩa là đi qua hàng-rào dò tìm vũ-khí đựng trong hành-lý xách tay và mang trong ngư�?i . Nhân-viên hữu-trách tươi cư�?i đưa tay m�?i tôi đi qua, không rà soát gì. H�? đã biết tôi là ai, và biết là tôi hẳn có mang theo ít nhất là một súng lục phòng-thân.
Trên sân đã có độ mươi sĩ-quan, đa-số là đại-tá Trưởng-Phòng tại Bộ Tư-Lệnh Quân �?oàn I . H�? đứng một hàng, trong lúc một đại-tá khác thì đứng trước mặt chuẩn-tướng Nguyễn Hữu Hạnh. Tôi đoán là viên đại diện ng�? l�?i tiễn-đưa, và Hạnh đáp l�?i giã-từ.
HÔM qua, tôi đã gặp Hạnh trong phòng-giấy của đại-tá Hoàng Mạnh �?áng, Tham-Mưu-Trưởng Quân �?oàn. �?áng đại diện trung-tướng Ngô Quang Trưởng, Tư-Lệnh Quân �?oàn I & Quân-Khu I, triệu-tập chúng tôi đến h�?p bàn v�? tình-hình Việt-Cộng và hoạt động phối-hợp tình-báo giữa các cơ-quan. Cùng có mặt lúc đó là các đại-tá, Nguyễn Xuân Lộc của Cảnh-Lực Vùng I, Phạm Văn Phô của Phòng 2 Quân �?oàn I, Lê Quang Nhơn của Sở I Quân-An.
Chúng tôi đang h�?p thì chuẩn-tướng Nguyễn Hữu Hạnh vào . Hạnh là Thanh-Tra-Trưởng của Quân �?oàn này . Các sĩ-quan kia thì đã gặp Hạnh nhi�?u lần, lúc không có tôi, nên h�? tưởng tôi mới gặp lần đầu; do đó, đại-tá Lộc giới-thiệu tôi .
Nhưng Hạnh đã tươi cư�?i bắt tay tôi:
– Chúng tôi đã quen nhau từ trong Quân-Khu II .
TRONG đó, cơ-quan cầm đầu quân-sự cấp Vùng chia ra làm hai:
Bộ Tư-Lệnh Quân �?oàn II thì đóng ở Pleiku, và Bộ Tư-Lệnh Quân-Khu II thì đóng ở Nha-Trang.
NHƯNG Quân �?oàn II & Quân-Khu II hầu như không dung các Phó tướng-quân.
Trước hết là chuẩn-tướng Lam-Sơn.
Ông tên thật là Phan �?ình Thứ, nổi tiếng nh�? đa-tài . Nhưng, chữ tài li�?n với chữ tai một vần. Trong một buổi lễ, ông mặc lễ-phục, cùng với Cố-Vấn đi kiểm-soát các hàng quân. Viên Cố-Vấn Hoa-Kỳ th�?c khăn tay vào trong nòng súng của một quân-nhân, thì thấy khăn dính dầu dơ: lính không chùi sạch khẩu súng của mình. �?ể nêu bằng-chứng tắc-trách của lính dưới quy�?n của ông, viên sĩ-quan �?ồng-Minh quệt vết dầu dơ từ chiếc khăn tay của anh-ta vào áo của ông. �?áp lại sự xúc-phạm ấy, ông đã giáng vào má anh-ta một cái tát tai . Vì thế, ông bị trù dập liên-hồi . Khi chuẩn-tướng Lam-Sơn làm Phó Tư-Lệnh Quân �?oàn II, ở Pleiku, một hôm có một quân-nhân vô-kỷ-luật xách súng đến tư dinh Tư-Lệnh định làm li�?u . Ông có mặt ở đó, ra lệnh cho y buông súng; nhưng y bất-tuân nên ông bấm cò. Vì thế, ông bị câu-lưu, truy-tố ra tòa .
RỒI đến chuẩn-tướng Nguyễn Hữu Hạnh. Hạnh được cử làm Tư-Lệnh-Phó Quân-Khu II, ở Nha-Trang.
Tôi không liên-quan gì đến Hạnh, nhưng vì thói quen ngh�?-nghiệp tôi cũng tìm biết sơ-sơ đôi đi�?u v�? ông. Khi chuẩn-tướng Huỳnh Thới Tây ra Vùng II, ng�? ý muốn ghé thăm Hạnh, là tôi đưa Tây đến trụ-sở Quân-Khu, vào thẳng phòng-giấy của Hạnh, khiến ông ngạc-nhiên sao tôi biết ông ngồi ở chỗ này .
Hạnh không được viên tướng Tư-Lệnh Vùng này ưa; nên ông ra Quân �?oàn I & Quân-Khu I, làm Tổng-Thanh-Tra .
Là một trong số mấy tướng bị cho giải-ngũ, vào đầu tháng 3-1974, Hạnh đến phòng-giấy Tham-Mưu-Trưởng để chào từ-biệt đại-tá Hoàng Mạnh �?áng; nhân gặp chúng tôi, ông cũng luôn thể ng�? l�?i chia tay chúng tôi .
Tuy ông giữ vẻ tự-nhiên nhưng tôi cảm thấy gi�?ng nói vẳng lên đôi chút bất-mãn từ trong lòng ông.
Khi Hạnh đã ra kh�?i phòng, �?áng nói với chúng tôi:
– Ông ta là tướng-mặt-trận thật-sự, chứ không phải là tướng-văn-phòng đâu .
Nhưng �?áng nói thêm:
– Mấy tay đó có cần gì đồng lương quân đội, giải-ngũ thì thôi, đâu thiếu gì ti�?n.
SẴN trớn, �?áng nói qua chuyện buôn lậu của một tư-lệnh của một đơn-vị cũng đóng ở �?à-Nẵng này:
– Một hôm, có một đàn-em của hắn từ trong Sài-Gòn g�?i điện-thoại ra, nhân-viên tổng đài nghe không rõ tên, tưởng là g�?i tôi nên chuyển đư�?ng dây đến tôi . Tôi mới “a-lô!�? là y nói li�?n: “Em đã gửi hàng ra rồi, chuyến này khá lắm; đại-tá cho ngư�?i ra đón; phi-cơ X; cất cánh lúc Y gi�?; thằng Z mang đi .�?
NGỒI ở phòng-giấy của đại-tá �?áng, chúng tôi có dịp nghe+thấy thêm được đôi đi�?u . Tỷ như có lần, đầu năm 1975, nghe điện-thoại xong, ông bảo bên kia ch�? máy, để ông vào trình trung-tướng. Ông qua phòng-giấy tướng Ngô Quang Trưởng, trình xong, v�? trả l�?i ngư�?i bên kia:
– Trung-tướng chỉ-thị anh em Không-Quân, khi thấy xe tăng, xe tải, bộ đội của chúng di-chuyển trên đư�?ng-mòn Hồ Chí Minh, dù ở trong tầm oanh-kích của ta thì cũng đừng hành động gì, cứ để cho chúng tiếp-tục chuyển quân vào Nam...
SAU tôi là Ban Lãnh �?ạo trung-ương Lực-Lượng Hòa-Hợp Hòa-Giải Dân-Tộc ra sân. H�? v�? Sài-Gòn cùng chuyến với tôi . Tôi nghe Dân-Biểu Phan Xuân Huy nói với Thượng-Nghị-Sĩ Vũ Văn Mẫu và các bạn cùng phe:
– Tao có mang súng mà nó có rà ra đâu!
Mẫu nói:
– Máy-móc gì rồi cũng thua con-ngư�?i mà thôi!
Tôi nghĩ rằng các nhân-viên kiểm-soát thừa biết là các nhân-vật dân-cử được cấp vũ-khí tuỳ-thân.
Chuẩn-tướng Nguyễn Hữu Hạnh cùng các sĩ-quan đi đưa, và thạc-sĩ Vũ Văn Mẫu cùng nhóm đồng-hành, đã đến cầu thang phi-cơ, nhưng bị nhân-viên hàng-không chận lại chưa cho lên.
Viên đại diện Trạm “Air Vietnam�? m�?i tôi lên trước, đợi tôi ngồi xong mới để cho các hành-khách khác lên.

NGƯỜI HÀNH-KH�?CH �?ẶC BIỆT

*
HƠN bảy năm sau, ngày 15-7-1981, cũng tại chỗ này, viên Trưởng Công-An Việt-Cộng trong sân-bay �?à-Nẵng cũng chận các hành-khách lại, đợi tôi lên xong, ngồi yên vào chỗ, rồi mới cho các ngư�?i khác bước lên.

S�? là tôi bị h�?i cung nhi�?u lần, kể cả bởi một Phái-�?oàn mà chúng giới-thiệu là của Bộ Nội-Vụ Hung-Gia-Lợi; nhưng không khai-báo những gì đáp-ứng nhu-cầu của b�?n đi�?u-tra, nên Bộ Nội-Vụ Việt-Cộng phái hai cán-bộ cao-cấp vào �?à-Nẵng nhận và giải tôi ra Hà-Nội để “làm việc�? trực-tiếp với Công-An trung-ương.
Chúng nói:
-- Anh là số một đấy nhé. Tù “Ngụy�? mà được cho đi máy bay !
Ty Công-An Việt-Cộng Tỉnh Quảng-Nam �?à-Nẵng có 3 chiếc xe-hơi sang nhất, hiệu Peugeot đ�?i mới, mỗi chiếc một màu, tịch-thu của các nhà giàu địa-phương. Chúng dùng loại xe ấy để chở tôi đi+v�? giữa Trại Giam, trụ-sở Ty, các nơi cần đưa tôi đến, và sân bay. Tôi đã dùng qua cả 3 chiếc xe nói trên.

Sáng nay chúng đưa tôi vào phi-trư�?ng.


Ở chỗ trước kia chỉ là cái chòi với cây chận đư�?ng để nhân-viên CSQG và Quân-Cảnh xét giấy ngư�?i vào, nay là một trụ-sở đồn Kiểm-Soát của Công-An đư�?ng-hoàng. Tất cả xe-cộ đ�?u phải đậu lại sát bên l�? đư�?ng. Hành-khách, tài-xế, và m�?i ngư�?i khác, đ�?u phải vào trụ-sở, mang theo hành-lý xách tay -- hành-lý gửi riêng thì đã được soát tại trụ-sở Chi-Nhánh Hàng-Không Dân Dụng “Vietnam Airlines�? và được chất riêng trên xe của Hãng, có nhân-viên Công-An đi theo canh chừng.
Trong trụ-sở, m�?i ngư�?i đ�?u bị xét lại giấy-t�?, soát lại đồ-đạc và r�? khắp ngư�?i. Xong rồi, m�?i ngư�?i đ�?u được hướng-dẫn đi bộ ra đư�?ng, vượt qua một khoảng đư�?ng có vỉ sắt lát ngang, rồi lên đứng đợi ở chỗ xe sẽ đến đón phía trong.
Sau đó, mỗi xe được một nhân-viên Công-An lên ngồi cầm lái, chạy qua từ-từ trên tấm vỉ sắt nói trên. Có một hệ-thống điện-tử rà-soát dò-xét phía dưới đáy xe. Xong rồi xe mới được đem đến chỗ đón ngư�?i, giao cho tài-xế rước khách lái đi .
Thủ-tục kể trên không được miễn-trừ cho ai; xe tôi, là xe của Ty Công-An, với hai cán-bộ của Bộ và một tài-xế của Ty, cũng phải tuân theo. Và dù đây cũng là một sân bay quân-sự, nhưng không h�? có “Kiểm-Soát Quân-Sự�? (tên g�?i tương-đương “Quân-Cảnh�? của ta). Thẩm-quy�?n an-ninh hoàn-toàn trong tay Công-An -- dân-sự -- mà thôi .

RIÊNG tôi, chúng chở vào quá nhà-ga, đến một trụ-sở g�?i là “Công An Sân Bay �?à Nẵng�?, hình như ở chỗ trước kia là Trạm Hàng-Không “Air America�?.

Tại đây, chúng lại tái diễn lục-soát mấy xách đồ dùng và rà khắp ngư�?i của tôi, xong bảo tôi ngồi ch�? ở phòng-khách, rồi kéo nhau vào phòng trong, chắc là phòng-ăn.
Tôi nghe một tên từ Hà-Nội vào nói với tên làm Trưởng ở đây là phải chở tôi đi bằng máy-bay vì sợ nếu đi đư�?ng bộ thì có thể có “Mỹ+Ngụy�? giải-cứu d�?c đư�?ng.

Tôi nhìn lên tư�?ng thì thấy, ngoài các khẩu-hiệu thông-thư�?ng, có một hàng chữ:

“WELCOME COME TO VIETNAM!�? (dư một chữ “come�?)


�?ẾN gi�? phi-cơ cất cánh, tôi được chở đến nhà-ga, và cũng lại bị khám-soát, song không phải là s�? tay hoặc rà bằng cái dùi-cui chạy pin nghe kêu tè-tè như xưa, mà là đi ngang qua một hệ-thống màn ảnh mới được Việt-Cộng thiết-lập sau này, văn-minh như ở các nước Tự-Do .
Máy-bay là một phương-tiện di-chuyển đang còn hiếm-quý; hành-khách đa-số là cán-bộ Việt-Cộng cấp cao, cùng với một số Cố-Vấn Liên-Xô hoặc các nước khác mà chúng g�?i là chuyên-gia .
Tất cả đ�?u bị viên Trưởng Công-An phi-trư�?ng chận lại, để hai cán-bộ của Bộ Nội-Vụ đưa tôi lên trước, như đã kể trên 35.

SAÂN BAY GIA-LAÂM
KHI máy-bay đậu ở sân Gia-Lâm, Hà-Nội, tất cả hành-khách đ�?u vẫn ngồi yên. Hai viên Công-An giải tôi nói gì với ả tiếp-viên, ả này la to:
– Uả, các cô+bác xuống tàu đi chứ!
Khi đó h�? mới đứng lên. Có tiếng một ngư�?i trả l�?i:
– Tưởng là ch�? “�?oàn�? xuống trước đã chứ!
Thì ra h�? tưởng tôi và hai hộ-tống-viên là một Phái �?oàn (VC g�?i là �?oàn) ở cấp rất cao .
(Chi-tiết chuyến bay này đã được kể lại qua bài thơ “Hà Nội�? trong tập thơ “Cơn �?c-Mộng�? của Thanh-Thanh, do Xây Dựng xuất-bản, 1998).
Trong phòng khách ch�? tại nhà-ga sân bay Hà-Nội, tôi thấy có ghi một hàng chữ lớn:
WAI TING ROOM (waiting viết r�?i thành hai chữ).
Tôi xin đi tiểu thì được dẫn đến phòng vệ-sinh nam. Trên cửa phòng này có ghi:
MAN
Tôi nhìn v�? phía phòng vệ-sinh nữ thì thấy có ghi:
WOMAN
MỘT hôm, có dịp được cho đóng vai thư�?ng dân đi xem “Thủ �?ô�?, tình-c�? gặp một đại-sứ Việt-Cộng từ Phi-Luật-Tân trở v�? công-tác tại Bộ Ngoại-Giao, tôi đã nhắc đến mấy bảng chữ Anh ghi trên và giải-thích thêm cách dùng.
�?ẾN ngày 20-4-1982, tôi r�?i kh�?i Trại “Thanh-Liệt�?, thuộc Bộ Nội-Vụ, để v�? �?à-Nẵng, cũng bằng máy-bay, tôi để ý thấy các bảng tiếng Anh tại phi-trư�?ng Gia-Lâm đã được chỉnh lại, theo l�?i gợi ý của tôi, như sau:
WAITING ROOM (waiting viết li�?n thành một chữ)
GENTLEMEN thay cho MAN
LADIES thay cho WOMAN
Vào đến phi trư�?ng �?à-Nẵng tôi không được đưa trở lại trụ-sở Công-An Sân Bay nên không biết rõ chữ COME viết thừa đã được b�? bớt hay chưa, hay vẫn còn là:
WELCOME COME TO VIETNAM!

(trích hồi ký “Cảnh Sát Hóa�? - Quốc Sách Yểu Tử của VNCH – Xây Dựng tái bản 2005)

LÊ XUÂN NHUẬN

TÔI �?Ã GIỮ �?ƯỢC AN-NINH CHO VÙNG I
TRƯỚC TH�?NG TƯ �?EN 1975


Cuối năm 1973 (ngày 26-9), tôi đến Vùng I đảm-trách Ngành �?ặc-Cảnh tại đây .
Ngay lần đầu tiên tôi dự phiên h�?p hỗn-hợp với các cấp chỉ-huy an-ninh, tình-báo và phản-gián dân-sự và quân-sự tại địa-phương (đại tá Phạm Văn Phô, Trưởng Phòng 2 Quân �?oàn I; đại tá Lê Quang Nhơn, Chánh Sở I An-Ninh Quân �?ội; đại tá Nguyễn Xuân Lộc, Tư-Lệnh Cảnh Lực Vùng I; v.v...), thiếu-tướng Hoàng Lạc (Tư-Lệnh-Phó Quân-Khu I, đại diện trung-tướng Ngô Quang Trưởng, Tư-Lệnh Quân �?oàn I và Quân-Khu I) cho biết tình-hình chung, nhất là ngay giữa và xung quanh thành-phố �?à-Nẵng (nơi Quân �?oàn I và Quân-Khu I đặt tổng-hành-dinh, nơi bây gi�? là thủ-phủ cuả Mi�?n Trung) với các vấn-đ�? cụ-thể như sau:
Kho xăng lớn nhất cuả Quân-Khu I ở Liên-Chiểu, sát bên chân đèo Hải-Vân, đã bị Việt-Cộng tấn-công mấy lần rồi;
Các bồn xăng dự-trữ quan-tr�?ng khác, ở giữa nội-thành, cũng đã bị đặc-công Việt-Cộng cắt rào thép gai dở chừng;
Xe lửa từ Huế vào kh�?i hầm �?èo Hải-Vân là bị Việt-Cộng giựt mìn đ�?u đ�?u;
�?ặc-biệt ngay ở phiá nam Núi Ngũ Hành-Sơn, trực-thăng cuả trung-tướng Ngô Quang Trưởng cũng thư�?ng bị Việt-Cộng bắn sẻ, nên ông phải tránh vùng đó bằng cách bay vòng ra xa ...

Tôi không cần thắc-mắc tại sao các cơ-quan và đơn-vị Quân-Lực và Cảnh-Lực sở-tại đã không thanh-toán được các ung-nh�?t kinh-niên này .
Tôi li�?n tự-nguyện đảm-trách việc phục-hồi và bảo đảm an-ninh lâu đài cho các nơi kể trên.
Tôi còn đ�?-nghị để cho Cảnh-Lực nói chung, mà thật ra là �?ặc-Cảnh cuả tôi nói riêng, do tôi đích-thân nhập-cuộc, đảm-nhận vai trò chủ-trì trong các hoạt động cả chìm lẫn nổi, tiễu-trừ cộng-sản và duy-trì an-ninh lãnh-thổ, trên bất cứ vùng đất nào có thư�?ng dân cư-trú và sinh-hoạt, bắt đầu từ các Thành phố, Thị xã và Quận lỵ, trên khắp Quân-Khu .
Tôi chỉ xin một chữ ký cuả Tư-Lệnh Quân �?oàn I và Quân-Khu I, thông-báo việc này cho hết thảy các cơ-quan và đơn-vị quân-sự trên toàn Vùng đ�?u biết để tuân-hành.
Sau khi Trưởng Phòng 2 và Chánh Sở An-Ninh Quân �?ội hoan nghênh, thiếu tướng Tư Lệnh Phó tán đồng, trung-tướng Tư-Lệnh Quân �?oàn I và Quân-Khu I đã chấp-thuận đ�?-nghị ấy cuả tôi .

Một cuộc hành-quân “gương-mẫu�?

Khi tôi xuống sân thì có thể nói là hầu hết các cấp nam+nữ nhân-viên tại Bộ Tư-Lệnh Cảnh-Lực Vùng I đ�?u đổ dồn ra m�?i cửa lớn và cửa sổ để xem quang-cảnh mới lạ mới thấy lần đầu .
Bên này là hai trung đội Cảnh-Sát Dã-Chiến, khác hẳn trung-đội danh-dự trong lễ thượng-kỳ mỗi sáng đầu tuần, vì có mũ sắt trùm lưới ngụy-trang và mang ba-lô hành-quân, với vẻ mặt nghiêm lạnh khác thư�?ng. Bên kia là hai toán Thám-Sát �?ặc-Biệt, mặc áo quần Cảnh-Sát Dã-Chiến, nhưng đội bê-rê màu xanh lá cây cuả Lực-Lượng �?ăc-Biệt và được trang-bị nhi�?u loại súng máy lạ mắt. Phiá trước là một toán �?ặc-Nhiệm cuả Sở Tác-Vụ mặc giả thư�?ng dân: đồ đen, đồ nâu, mũ vải, nón lá, dép nhựa, giày bố...

Thám-Sát �?ặc-Biệt là danh-xưng mới cuả Thám-Sát Tỉnh (PRU: Province Reconnaissance Unit) do cơ-quan CIA trực-tiếp tổ-chức và sử dụng, bí-mật đột-nhập căn-cứ Việt-Cộng, do-thám, phục-kích, tấn-công, kể cả bắt cóc đối-phương. Sau Hiệp �?ịnh �?ình-Chiến Paris 1973, Thám-Sát Tỉnh được chuyển-giao cho các Tỉnh-Trưởng; nhưng các Tỉnh-Trưởng không cầm nắm được h�?. Sau đó, CIA chuyển-giao cho Cảnh-Sát Quốc-Gia; Bộ Tư-Lệnh CSQG giao cho Khối Hành-Quân là nơi đi�?u-hợp Cảnh-Sát Dã-Chiến và Giang-Cảnh; nhưng nơi đây không biết sử dụng PRU cách nào cho phù-hợp với nhau . Sau đó, PRU được giao cho Bộ Tư-Lệnh �?ặc-Cảnh, và mang tên Thám-Sát �?ặc-Biệt; nhưng Cảnh-Sát Quốc-Gia và �?ặc-Cảnh vẫn để cho Thám-Sát �?ặc-Biệt được bán-tự-trị (quản-trị nhân-số, lương-bổng, v.v...) và hoạt động riêng, như hồi còn là PRU.
Nhận thấy đó là lực-lượng hữu-ích mà tôi cần có, như những đơn-vị biệt-kích cuả Công-An ngày xưa, nên tôi đích-thân trực-tiếp sử dụng, không để phí phạm ti�?m-năng cơ-hữu cuả Ngành mình.
Cảnh Sát Dã-Chiến thì thỉnh thoảng cũng có đi hành quân, nhưng hoặc là dưới quy�?n Bộ Chỉ Huy Cảnh Sát Sắc Phục, hoặc là dưới quy�?n Uỷ Ban Phụng Hoàng, tuy có �?ặc Cảnh tham gia nhưng không thuộc quy�?n chỉ huy cuả �?ặc Cảnh, nên không khai dụng được tin tức tình báo cấp th�?i . Tôi muốn kiêm phần trực tiếp đi�?u động lực lượng ấy trong các hoạt động chống Cộng để tận-dụng và phát-huy ti�?m-năng cuả m�?i ngư�?i.

Tôi có thể tập-trung các bộ-phận Biệt-Tác, �?ặc-Nhiệm, và Thám-Sát �?ặc-Biệt, thuộc �?ặc-Cảnh, tại bất-cứ địa điểm nào khác, để làm nơi xuất-phát; nhưng tôi cố ý trình diễn như thế là để nói lên cho m�?i ngư�?i biết rằng: Cảnh-Sát Dã-Chiến cũng phải hành-quân diệt Cộng; các đơn-vị thuộc các Khối khác nhau cuả Cảnh-Sát Quốc-Gia cũng có thể phối-hợp công-tác với nhau; và từ nay tại Bộ Tư-Lệnh Cảnh-Lực Vùng I đã có ngư�?i đứng ra tổ-chức và đi�?u-hợp các hoạt động chủ động và tích-cực rồi (đi�?u mà các nơi khác chưa ai làm). Vì thế, chúng tôi g�?i đây là một cuộc hành-quân gương-mẫu .

Tôi đích-thân đi đến Xã Hoà-Long, thuộc Quận Hoà-Vang, Tỉnh Quảng-Nam, chỉ dẫn cho thiếu-tá Ngô Phi �?ạm (Chánh Sở Tác-Vụ cuả Nha �?ặc-Cảnh) đi�?u-khiển các đơn-vị khác nhau phối-hợp với nhau, bố-trí công-tác cho từng bộ-phận và cả từng cá-nhân tham-gia cuộc hành-quân này.

�?ây là khu-vực Việt-Cộng nấp lén bắn súng lên trực-thăng cuả trung-tướng Ngô Quang Trưởng, bao gồm những rừng cây rậm-rạp, xen lẫn với những tảng đá, ngôi mộ, hào rãnh, l�?u chòi, từ phiá nam Núi Non Nước vào đến ven làng. Việt-Cộng không ám-sát, bắt cóc, phục-kích, tuyên-truy�?n, thu mua; chúng không trực-tiếp nhắm vào đối-tượng trên đất, mà chỉ nhắm vào mục-tiêu trên không: ấy là nhân-vật quan-tr�?ng số một cuả toàn Quân-Khu. Muốn làm việc đó, chỉ cần vài tay thiện-xạ, am-thạo ngõ-ngách xung quanh để dễ tháo lui, có chỗ cất giấu súng đạn an-toàn, có thể nấu nướng ăn uống tại chỗ để kh�?i v�? nhà, và có thể có những đồng-loã canh gác cảnh-giới m�?i sự bất-thư�?ng. Chúng có thể dùng ngụy-thức làm ruộng, làm rẫy, giữ bò, chăn dê, tát cá, bắn chim, câu ếch, bẫy cu...

Trong cuộc hành-quân này, chúng tôi không tấn-công, đột-nhập, chạm súng; mà chỉ áp dụng các kỹ-thuật chuyên-môn v�? mặt chìm cuả Ngành mà thôi.
V�? mặt nổi, chúng tôi đã khám-phá ra được, cuả đặc-công Việt-Cộng, nhi�?u chốt điểm quan-sát, hang hốc nấp-ẩn, lối nẻo thoát-thân; cũng như lùng tìm, tịch-thu được cuả chúng nhi�?u vũ-khí, lương-thực, v.v... cất giấu rải-rác xung quanh...

�?ặc-biệt là tôi chưa nh�? địa-phương, nhất là bên phiá Quân-Lực, tiếp sức, như Bộ Tư-Lệnh Quân �?oàn I & Quân-Khu I đã chuẩn-y; nhưng khi thấy chúng tôi đến hoạt động, các nhân viên Cảnh Sát Xã và nhi�?u Nghiã-Quân đồn-trú gần đó đã tự động đến tham-gia.

Các cuộc hành-quân “gương-mẫu�? tiếp theo

Sau đó, tôi cho h�?c-tập để rút kinh-nghiệm, và hướng dẫn thêm, để Sở Tác-Vụ tự mình làm theo những gì tôi đã đ�? ra .
Tôi đã tổ-chức hành-quân như thế tại Liên Chiểu, thiết-lập màn lưới an-ninh, tình-báo và phản-gián quanh vùng Kho Xăng cuả Quân-Khu .
�?ặc-Cảnh Vùng I chúng tôi cũng làm một việc tương-tự kéo dài từ bên ngoài �?èo Hải-Vân, thuộc hoạt-vực cuả Tỉnh Thừa-Thiên, vào quá bên trong �?èo ấy, thuộc lãnh-thổ cuả Tỉnh Quảng-Nam, để phục-hồi an-ninh cho các chuyến xe lửa từ Huế vào trong này.
Nhi�?u toán Nghiã Quân và một số �?ịa Phương Quân ngoài này cũng tự-nguyện đến hợp-tác với chúng tôi.
V�? các Kho Xăng phụ, ngay giữa thành-phố �?à-Nẵng, thì công-tác cuả các thuộc-viên cuả tôi được thi-hành dễ dàng và nhanh-chóng hơn.

Tôi đã giữ được an-ninh cho toàn Quân-Khu I

Khi các kế-hoạch cuả tôi đã được tiến-hành trôi chảy, nhanh chóng, tại �?à-Nẵng và các vùng xung quanh, tôi cho áp dụng tại khắp các Tỉnh khác, từ Quảng-Trị, Thừa-Thiên, vào Quảng-Nam, Quảng-Tín, Quảng-Ngãi.
Các Chánh-Sở �?ặc-Cảnh các Tỉnh nói trên đ�?u là thành-phần ưu-tú. H�? có đủ khả-năng ngh�?-nghiệp, tinh-thần chống Cộng, và quyết-tâm phục-vụ; nhưng vì không có hoàn-cảnh và phương-tiện làm việc thích-ứng, nhất là không được cấp trên có vốn liếng đi�?u-nghiên, có đầu óc sáng-tạo, và có ý hướng ti�?n-phong, bật đèn xanh cho, nên trước đó đã chỉ đóng khung công-tác hằng ngày, dù là tích-cực, trong l�? lối hành-sự thụ động và thủ-phận mà thôi.

*
Tôi nhận định rằng cộng-sản không phải chỉ là các đơn-vị quân-sự hay các lực-lượng vũ-trang phục-kích, tấn-công, pháo-kích chúng ta mà thôi.
Do đó, dù không có các lực-lượng chính-quy làm gió bão thì chính các tổ-chức chính-trị và dân-sự cuả chúng cũng vẫn là những ổ ẩn và nôi nuôi cho các loại mối m�?t và dịch-khí, đủ sức đục rỗng, xoi mòn, làm sụp đổ n�?n-móng cuả Quốc-Gia .
�?i vào thực-tế mới thấy, Quân-Lực chỉ mới đối-phó hữu-hiệu với các đơn-vị quân-sự cuả địch trên các chiến-trư�?ng mà thôi; còn thì b�? trống phần lớn lãnh-thổ cuả ta: các đại đơn-vị khi hành-quân xong thì v�? doanh-trại; �?ịa-Phương-Quân cuả Quận, Nghiã-Quân cuả Xã, phần lớn co cụm trong đồn, cố-thủ trong vòng rào v�?ng gác, trụ-sở Chi-Khu, nhất là ban đêm. Mình không hiện diện bên ngoài để bảo-vệ dân, làm sao mong dân bên ngoài tay không mà bảo-vệ cho mình bên trong?

Trong vụ VC "tổng tấn công" Tết Mậu-Thân tại thành-phố Pleiku (nơi có Bộ Tư-Lệnh Quân �?oàn II, và là thủ-phủ cuả Vùng II), ngót hai tuần-lễ không thấy một ngư�?i lính Bộ Binh nào, kể cả Cảnh-Sát địa-phương, ra hoạt động vào ban đêm. Tôi phải tự-nguyện đích-thân xuống phố, đi�?u động Sở Tác-Vụ cuả thiếu-tá Nguyễn Văn �?ộ, thuộc Ngành �?ặc-Cảnh Vùng II cuả tôi, thức suốt m�?i đêm để tuần-tiễu, cứu-cấp đồng-bào bị hoả-tiễn cuả Việt-Cộng liên-tục bắn vào, chữa lửa, cô lập các nơi có hoả tiễn chưa nổ, kiểm-chứng tại chỗ để giúp Không-Quân kh�?i xạ-kích lầm xuống thư�?ng dân vẫn luôn di-chuyển chỗ ngủ hỗn-loạn trong bóng đêm...

Lúc ấy Hoa Kỳ chưa đ�?-xuất Kế-Hoạch “Cảnh-Sát-Hoá�?, mà tại thủ-phủ cuả Vùng II tôi đã chứng-t�? được là Cảnh-Lực có thể làm được nhi�?u việc tiếp tay với Quân-Lực, bảo-vệ an-ninh cho đồng-bào. Nay thì, dù cho Kế-Hoạch ấy đã bị các nhà lãnh đạo Việt-Nam Cộng-Hoà dẹp b�?, tôi thấy nó vẫn có giá-trị lớn-lao, nên tôi li�?u-lĩnh đơn-phương thi-hành trong phạm-vi quy�?n-hạn cuả tôi .
Và kết-quả là...

*
Ngoài các thành-quả công-tác khác, riêng v�? vấn đ�? phục-hồi và duy-trì an-ninh cho các vùng đất có dân-chúng cư-ngụ và sinh-hoạt trên lãnh-thổ toàn Vùng I, tôi đã đạt được kết-quả:
- �?ã phá vỡ Ổ �?ặc-Công Việt-Cộng vùng nam Núi Ngũ Hành Sơn, vốn chuyên bắn sẻ lên phi-cơ trực-thăng cuả trung-tướng Ngô Quang Trưởng. Kể từ cuối năm 1973, đã tái-lập và duy-trì an-toàn 100% cho đư�?ng bay cuả Tư-Lệnh Quân �?oàn I & Quân-Khu I khắp vùng nói trên.
- �?ã thanh-toán các phần-tử �?ặc-Công Việt-Cộng nội-thành �?à-Nẵng. Kể từ cuối năm 1973, chúng không còn cắt rào thép gai để mong vào phá-hoại các bồn xăng dự-trữ cuả ta .
- �?ã chận đứng vĩnh-viễn m�?i nỗ-lực cuả �?ặc-Công Việt-Cộng vùng nam �?èo Hải-Vân. Kể từ cuối năm 1973, chúng không còn tấn-công Kho Xăng lớn nhất cuả Quân-Khu I ở Liên Chiểu, sát �?èo Hải-Vân.
- �?ã chấm dứt tức thì m�?i toan-tính cuả �?ặc-Công Việt-Cộng vùng bắc Tỉnh Quảng-Nam vốn giựt mìn đ�?u đ�?u các chuyến xe lửa, giết hại hành-khách thư�?ng dân, hằng ngày từ Huế vào . Kể từ cuối năm 1973, đã tái-lập và duy-trì an-ninh 24/24 gi�? trên tuyến thiết lộ này .
- �?ã triệt-tiêu m�?i hoạt động khủng-bố và phá-hoại cuả Biệt �?ộng Việt-Cộng nội-thành, vốn thư�?ng-xuyên quấy rối phố phư�?ng đông dân. Chỉ trừ một vụ Việt-Cộng xúi-giục trẻ-con ném chất nổ gây thương-tich cho Cảnh-Sát Lưu-Thông, còn thì kể từ cuối năm 1973, đã tái-lập và duy-trì an-ninh hoàn-toàn tại khắp các thành-phố và Thị-Xã trong toàn Quân-Khu I ...

Tôi đã giữ được an-ninh cho vùng dân-cư trên khắp Vùng I, trong một năm rưỡi sau cùng tôi đảm-trách Ngành �?ặc-Cảnh tại Vùng này (cho đến ngày thất-thủ toàn Vùng). Tôi đáp-ứng được kỳ-v�?ng của Bộ Tư-Lệnh Cảnh-Lực Quốc-Gia và Bộ Tư-Lệnh �?ặc-Cảnh Trung-Ương đã đặt vào tôi, đồng-th�?i thực-hiện được l�?i hứa của tôi với Bộ Tư-Lệnh Quân �?oàn I & Quân-Khu I, nhất là với trung-tướng Ngô Quang Trưởng mà tôi mãi hoài kính yêu.

LÊ XUÂN NHUẬN

CHỊ+EM
Thu-Vân & Xuân-Hạnh

�?êm nay là bao nhiêu đêm
Bỗng dưng chị thấy nhớ em vô cùng...
Hôm chị ra đi theo chồng:
Bánh ngon, áo đẹp, ngư�?i đông, quà nhi�?u,
Hẳn em chưa buồn bao nhiêu
Trước khi tiệc mãn, tr�?i chi�?u, đêm khuya .
Nhưng sau khi chị đã đi
Thì em mới thấy buồn chi là buồn...

�?ồ-đạc của chị không còn,
Nỗi trống vắng ngập cả hồn thơ-ngây .
Hơi-hám của chị còn đây,
Thói quen ngày cũ... ngày nay đổi d�?i ...!

Em thư�?ng bắt chị "à ơi!"
Cho em ngon giấc trong l�?i hát ru ...
Bắt chị kể chuyện ngày xưa
Cho em dệt đẹp giấc mơ nhi-đồng;
Kh�?e chị dắt, mệt chị bồng;
Chị kèm em h�?c, chị cùng em chơi ...

Bây gi�? chị xa em rồi,
Khác ngư�?i kể chuyện, khác l�?i hát ru .
Biết em đã quen hay chưa,
Hay còn nhớ chị ngẩn-ngơ sớm chi�?u ...

"Bao-lơn gác thượng chớ trèo!
"Chớ s�? dây điện! Chớ leo thành hồ!
"Tới trư�?ng chớ quá nghịch đùa!
"Ra đư�?ng chớ có đuổi xô bạn-bè!..."

Những l�?i chị thư�?ng răn đe,
Biết em còn nhớ, còn nghe kỹ-càng?
Chị thương em, út muộn-màng,
Thiên-thần lạc mất thiên-đàng rồi, em!

Ngày xưa: gia-đình ấm êm,
Mẹ cha đầy-đủ, chị em sum-vầy ...
Nhưng, từ cha bị tù đày,
Nỗi thiếu vắng phủ rứt-ray cả nhà ...
Chị càng thương em thiết-tha
�?ể bù nỗi vắng xa cha giữa đ�?i ...
Bây gi�?, chính chị tách r�?i:
�?ã một ngư�?i, lại một ngư�?i xa em!

Thư chị: em giành em xem,
Em giữ thật kỹ con tem, cái bì ...
Quà chị: me bảo ăn đi,
Em sợ hết, gậm tí ti mỗi lần...

Thương em vô đỗi, vô ngần,
Chị lại đ�?c lại từng vần thư em;
Ảnh em, chị lại lấy xem,
Tưởng như có chị bên em mãi hoài ...

"Ngày xưa..." mới gần đây thôi,
Một ngư�?i làm việc mà nuôi cả nhà :
Trẻ thì tha-hồ bánh quà,
Lớn lên đại-h�?c, thi ra thành-tài !...

Bây gi�? thì chị Tú Hai,
Thi vào đại-h�?c: không ai cho vào!
Thị-trư�?ng hàng hiếm, giá cao,
Lương anh ít, chị khổ-lao góp phần.
Cưới xong phải trả nợ-nần,
Quà em... sợ sẽ... giảm dần, em ơi !

Bây gi�?, chị xa em rồi,
Nhớ em, chị khẽ ôn l�?i hát ru:
"Chi�?u chi�?u ra đứng ngõ sau,
Thương em, nhớ mẹ, ruột đau chín chìu!"

THANH-THANH

CHÚ TÂM

Tháng Tư �?en, trên quốc-lộ kinh-hoàng,
Tăng cộng-sản xéo bừa dân chạy giặc.
Trong những xác nạn-nhân phư�?ng quốc-tặc
Có một bà b�? lại ... đứa con thơ .

Chú tên Tâm, năm tuổi, sống bơ-vơ,
�?ược Tỉnh-Hội nhận vào chùa bảo dưỡng.
Lòng vốn Phật mà thân lâm nghiệp-chướng;
Kẻ tan nhà, ngư�?i mất nước: như nhau .

Tí tuổi đầu, an phận với dưa rau,
Cũng bị bắt, để... đi�?u-tra lý-lịch!
Chúng hạch-h�?i, nghi là con của ... "địch"
Khiến qúy Thầy khai hộ-khẩu khôn thông!

Rồi Công-An vào, đội lốt nâu-sồng,
�?uổi số lớn tăng ni ra kh�?i Viện.
Chánh �?ại Diện thành bình-phong "đại biện":
"Thiếu-nhi" Tâm bị cấm h�?c "ngh�?" tu!

Chú theo Thầy Khuôn-Hội xuống ven khu,
H�?c đ�?c viết: phải quàng khăn đ�? máu;
Nhưng h�?c đạo-nghĩa: Thầy khuyên dạy cháu
Sống tr�?n lành Bi Trí Dũng phương-châm...

"Cải-tạo" v�?, sau đó mư�?i ba năm,
Tôi đến viếng, "chú Tâm" vừa bị bắt:
Chú chống việc qua Miên làm ngoại-tặc
("Nghiã-vụ" mà! Tu-sĩ cũng không tha!)...

Nay, ở nước ngư�?i, thương nhớ quê ta,
Xem phim báo, cuộc xuống đư�?ng ở Huế**,
Thấy trong số tăng đồ (sao giống thế?)
Có một nhà sư trẻ -- Thích Từ Tâm?

Vâng, dân mình đâu phải điếc, mù, câm?
�?ã dị-ứng, loại-trừ bao n�?c độc:
Một ngàn năm không đồng dòng Hán-tộc!
Một trăm năm không hoá giống Gô-loa!
Trùng Mác+Lê không thể nhiễm đầu ta!

Hải-nội, hải-ngoại, m�?i ngành, m�?i đạo,
�?ã đứng dậy, quyết trừ gian, diệt bạo,
Cho đồng-bào an+lạc -- Chú Tâm ơi !

THANH-THANH
**Bốn vạn Phật-tử và lương dân Huế biểu tình chống VC đàn áp tôn giáo, vào ngày 25/5/1993.

I am going to engage

Hello everyone!

How's everybody doing?

Most of us must have heard of Nguyễn �?ức Quang, right?

How do you like his music?

What, if any, affect does his music have on you/your life?

If you can have a sit-down talk with him, what would you like to know?

Ngày thứ bảy 02-4-2005, vị Giáo Hoàng thứ 264 của thế giới Công Giáo đã nhắm mắt lìa đ�?i không ai thân thích. Thi thể Ngài được đặt tại công trưòng thánh Phêrô để m�?i ngư�?i chiêm ngưỡng trong mấy ngày kế. Ngài nằm đấy, nét mặt bình an, thanh thản, trút b�? m�?i tai ương, tật bệnh và khổ đau để lại cho đ�?i. Nhưng từ thẳm sâu của trái tim yêu thương vĩ đại ấy, tuồng như Giáo Hoàng Phaolô II không ra đi nhẹ nhàng. Ngài vẫn tiếp tục mang vác gánh nặng của Giáo Hội và của thế giới để đi v�? cùng Thiên Chúa Cha trong tâm tình phó thác và cậy trông........(p.474)

---- nhà văn Trần Phong Vũ

NGƯỜI �?Ã CHẾT
NHƯNG CHUYỆN CHƯA HẾT

Sau khi Giáo-Hoàng Gioan PhaoLồ II qua đ�?i, có một số vấn-đ�? đã nảy sinh ra.
Chúng tôi xin lần-lượt ghi lại để rộng đư�?ng dư-luận.

Chuyện thứ nhất:

1/ TTTân Giáo-Hoàng Benedict XVI đã kịch-liệt công-kích thuyết tiến-hóa (evolution) mà cố Giáo-Hoàng John Paul II đã tuyên-bố năm 1996 rằng nó không phải chỉ là một giả-thuyết.

“ Subject: Intelligent Design Not Science, Vatican Says
Date: Fri, 18 Nov 2005 13:33:47 –0800
Intelligent Design Not Science, Vatican Says
November 18, 2005
VATICAN CITY -- The Vatican's chief astronomer said Friday that Intelligent Design Theory isn't science and doesn't belong in science classrooms, the latest high-ranking Roman Catholic official to enter the evolution debate in the United States.
The Rev. George Coyne, the Jesuit director of the Vatican Observatory, said placing intelligent design theory alongside that of evolution in school programs was "wrong" and was akin to mixing apples with oranges.
"Intelligent design isn't science even though it pretends to be," the ANSA news agency quoted Coyne as saying on the sidelines of a conference in Florence. "If you want to teach it in schools, intelligent design should be taught when religion or cultural history is taught, not science."
His comments were in line with his previous statements on "intelligent design" -- whose supporters hold that the universe is so complex that it must have been created by a higher power.
Proponents of intelligent design are seeking to get public schools in the United States to teach it as part of the science curriculum. Critics say intelligent design is merely creationism -- a literal reading of the Bible's story of creation - camouflaged in scientific language, and they say it does not belong in science curriculum.
In a June article in the British Catholic magazine The Tablet, Coyne reaffirmed God's role in creation, but said science explains the history of the universe.
"If they respect the results of modern science, and indeed the best of modern biblical research, religious believers must move away from the notion of a dictator God or a designer God, a Newtonian God who made the universe as a watch that ticks along regularly."
Rather, he argued, God should be seen more as an encouraging parent.
"God in his infinite freedom continuously creates a world that reflects that freedom at all levels of the evolutionary process to greater and greater complexity," he wrote. "He is not continually intervening, but rather allows, participates, loves."
The Vatican Observatory, which Coyne heads, is one of the oldest astronomical research institutions in the world. It is based in the papal summer residence at Castel Gandolfo south of Rome.
Last week, Pope Benedict XVI waded indirectly into the evolution debate by saying the universe was made by an "intelligent project" and criticizing those who in the name of science say its creation was without direction or order.
Questions about the Vatican's position on evolution were raised in July by Austrian Cardinal Christoph Schoenborn.
In a New York Times column, Schoenborn seemed to back intelligent design and dismissed a 1996 statement by Pope John Paul II that evolution was "more than just a hypothesis."
Schoenborn said the late pope's statement was "rather vague and unimportant. "
http://www.nbc4.tv/technology/5356705/detail.html


Chuyện thứ hai:

2/ Ông Trương Tiến �?ạt đã gửi điện-thư lên Giáo Hoàng Benedict XVI (�?ồng kính gửi: Các Ki-tô-hữu chân chính), nội-dung:

“ Xin đừng phong thánh cho Gio-an Phao-lô II

1. Ông đã phản bội Thiên Chúa.
2. Ông đã phản bội và hạ nhục Chúa Giê-su.
3. Ông đã phá hoại �?ức Tin Công Giáo.
4. Ông đã lừa dối cả nhân loại.
5. Ông đã ngang nhiên rao giảng những giáo đi�?u của Sa-tăng.
6. Ông đã cứu Hồ Chí Minh v�? Thiên �?àng?
7. Ông có thể là kẻ sát nhân.
Kết luận: Phong Thánh cho Kẻ Gian �?c?

�?iện thư này bằng Anh ngữ và Việt ngữ được góp nhặt bởi Trương Tiến �?ạt, cựu Nghị Sĩ VNCH, Luật Sư Toà Thượng Thẩm Saigon; Email address: dattientruong@hotmail.com; Website: truongtiendat.atspace.com; hoặc Website: www.thewarningrumpet.com. Xin các Ki-tô-hữu chân chính hãy tiếp tay phổ biến sâu rộng. Muốn đ�?c các �?iện Thư khác hoặc đ�?c phần Anh ngữ xin mở một trong các Website vừa kể. �? (Trương Tiến �?ạt)

LÊ XUÂN NHUẬN
www.LeXuanNhuan.com

GI�?O-HOÀNG JOHN PAUL II
VÀ SỰ SỤP �?Ổ
CỦA CHẾ �?Ộ CỘNG-SẢN BA-LAN

I/ TỔNG-QU�?T:

Từ sau khi chế độ cộng-sản Ba-Lan sụp đổ, vào tháng 12 năm 1990, có nguồn dư-luận hầu khắp thế-giới cho rằng chính Giáo-Hoàng Gioan PhaoLồ II, vốn là một ngư�?i Ba-Lan, đã có công lật đổ bộ máy cai-trị vô-thần ấy, để giải-phóng cho quê-hương và đồng-bào mình.
Trước đó, đảng cộng-sản Hung-Gia-Lợi đã bị giải-tán, dân-nhân nước này thoát ách cộng-sản kể từ tháng 10 năm 1989, nhất là các nước Xô-Viết �?ông-Âu trong Liên-Xô (USSR=United Soviet Socialist Republics= Liên-Bang Cộng-Hòa Xã-Hội Chủ-Nghĩa Xô-Viết) đã bị giải-thể từ đầu năm.
Chỉ chú-tr�?ng vào Ba-Lan, nguồn dư-luận nói trên cho rằng Giáo-Hoàng Gioan PhaoLồ II cũng là ngư�?i đã chấm dứt luôn cả các chế-độ cộng-sản khác tại �?ông-Âu (?).
Cái công-lao nói đó đã được các giới ủng-hộ Ngài khắp nơi ca-ngợi tối-đa, thậm-chí có một số ngư�?i Việt-Nam chống-Cộng tin rằng nếu có một Giáo-Hoàng là ngư�?i Việt-Nam thì cộng-sản Việt-Nam chắc-chắn sẽ sớm tiêu-vong trong một ngày rất gần.

II/ HOẠT-�?ỘNG CH�?NG CS BA-LAN CỦA GI�?O-HOÀNG GIOAN PHAOLỒ II (THEO GIỚI TRUYỀN-THÔNG NGƯỜI VIỆT HẢI-NGOẠI):

1/ Theo nhà báo TÚ GÀN:

Saigon Nh�? ngày 8.4.2005
Một cách đấu tranh kỳ lạ của �?GH John Paul II

Sau khi �?ức Giáo Hoàng John Paul II qua đ�?i, nhi�?u ngư�?i ở khắp nơi trên thế giới ... đ�?u đã bày t�? cảm tình yêu mến và ca ngợi v�? những gì ngài đã đem lại cho thế giới trong thế kỷ qua. Các cơ quan truy�?n thông đã dùng khá nhi�?u thì gi�? và gíấy mực để nói v�? �?ức Giáo Hoàng, trong đó có bàn đến việc �?ức Giáo Hoàng đã góp phần vào việc làm sụp đổ các chế độ cộng sản ở �?ông Âu. Sự thật như thế nào?
Cho đến nay, các sử liệu liên quan đến vấn đ�? này vẫn chưa được công bố, nên chúng ta khó có thể bàn đến một cách chính xác được. Chúng ta chỉ biết �?ức Giáo Hoàng đã đến thăm hai nước cộng sản là Ba Lan và Cuba. Nhân khi thế gi�?i đang tiển đưa ngài, chúng ta thử tìm hiểu xem �?ức Giáo Hoàng đã làm gì ở hai nước này và ảnh hưởng của ngài ở đó ra sao. Tuy nhiên, trước khi đ�? cập đến hai biến cố đó, chúng tôi xin nói qua v�? cách nhìn của �?ức Giáo Hoàng đối với chủ nghĩa cộng sản.

MỘT C�?I NHÌN VỀ CỘNG SẢN
�?ức Giáo Hoàng John Paul II có tên thật là Karol Josef Wojtyla, sinh ngày 18.5.1920 tại Wadowice, Ba Lan...
Từ năm 1948 đến 1951, cha Karol Wojtyla phụ trách giáo xứ Niegowic... Cậu Stanislaw Wyporeck, ngư�?i thư ký đánh máy của linh mục, cũng được yêu cầu báo cáo cho h�? (CS) những đi�?u linh mục đã làm hàng ngày, nhưng cậu từ chối. Một hôm, cảnh sát đến bắt cậu và đưa đến một làng gần đó đánh đập và buộc cậu thú nhận đã tham gia một tổ chức bí mật chống lại chế độ. Sáng hôm sau, Stanislaw trở v�? đã run rẩy và sợ hải kể lại m�?i chuyện cho Linh mục Wojtyla nghe. Ngài đã an ủi cậu: “Stanislaw, đừng lo, h�? sẽ tự kết liểu bản thân h�? thôi.�? Sau đó, ngài đã nói với những ngư�?i khác trong nhóm: “Chủ nghĩa xã hội không đi ngược lại những l�?i răn dạy của Giáo Hội, thế nhưng phương pháp của những ngư�?i cộng sản thì chống lại Giáo Hội...�?
�?t năm sau Linh mục Wojtyla v�? làm cha xứ ở Krakow và cậu Stanislaw đã đến thăm ngài. Thấy trên giá sách của ngài có các tác phẩm của Marx, Lénin và Stalin, cậu đã h�?i: “Cha đã chuyển sang tư tưởng khác rồi sao?�? Ngài trả l�?i: “Stanislaw! Nếu con muốn hiểu kẻ thù, con phải biết h�? viết gì.�? Ông khuyên cậu nói thật với cảnh sát những gì mà giới trẻ trong giáo xứ đang làm. Stanislaw kể lại: “Ông nói: Những đi�?u xầu xa phải được khắc phục bởi những đi�?u tốt đẹp. Chúng ta cần phải tạo ra một tấm gương tốt. Chúng ta cần thể hiện sự khiêm như�?ng của mình.�? �?ây là một cách chống cộng mà Linh mục Wojtyla muốn lưu ý cậu.
Trong cuốn “Bước qua ngưỡng cửa hy v�?ng�?, xuất bản năm 1995, �?ức Giáo Hoàng John Paul II đã nói v�? chủ nghĩa cộng sản như sau:
“�?i�?u mà chúng ta g�?i là chủ nghĩa cộng sản thì thực ra đã có lịch sử rồi. �?ó là lịch sử phản kháng khi đương đầu với bất công mà tôi đã nhắc đến trong thông điệp Laborem Exercens – Sự phẫn nộ chính đáng của giới thợ thuy�?n, tiếp theo đã biến thành một ý thức hệ. Những sự phản kháng này cũng đã trở thành một phần trong các giáo huấn của Giáo Hội... Thực tế, chính �?ức Giáo Hoàng Leo XIII, theo một nghĩa nào đó, ngài đã tiên đoán chế độ cộng sản sụp đổ rồi, một sự sụp đổ mà nhân loại, nhất là Âu Châu, phải trả một giá quá đắt, bởi vì phương thuốc chữa trị, theo ngài viết từ năm 1891 trong bức thông điệp này, có thể chứng t�? còn độc hại hơn là chính con bệnh. �?ức Giáo Hoàng (Leo XIII) đã nói đi�?u này với tất cả thái độ nghiêm chỉnh và uy quy�?n của bậc Thầy trong Giáo Hội.�?
Trong một đoạn khác, ngài đã viết:
“Vì thế, thật quá giản lược hóa khi cho rằng Thiên Chúa Quan Phòng đã trực tiếp gây ra cuộc sụp đổ chế độ cộng sản này. Theo một nghĩa nào đó, chủ thuyết cộng sản như là một hệ thống đã tự nó sụp đổ. Chế độ đó sụp đổ chính là hậu quả của những lầm lạc và lạm dụng vô độ của chủ nghĩa. Chủ nghĩa cộng sản chứng t�? là “một phương thuốc còn nguy hiểm hơn chính con bệnh.�? Chủ thuyết này đã không thành công khi muốn đem lại một cuộc đổi mới xã hội thật sự, nhưng đã trở thành một mối đe d�?a mạnh mẽ và một thách đố kinh hoàng cho toàn thế giới. Chủ nghĩa cộng sản sụp đổ vì những suy yếu nội tại của chính nó.�?

TRƯỜNG HỢP CỦA BALAN
Ảnh hưởng của �?ức Giáo Hoàng đối với sự sụp đổ của chế độ cộng sản Ba Lan đã được diễn tả khá sinh động trong cuốn “His Holiness John Paul II and The Hidden History of Our Time�? (�?ức Giáo Hoàng John Paul II và Lịch Sử Bí Ẩn của Th�?i �?ại Chúng Ta) của Carl Bernstein và Marco Politi ...
�?ức Giáo Hoàng đã đến thăm Balan lần thứ hai vào năm 1983, khi phong trào Công �?oàn �?oàn Kết của Lech Walesa đang dấy lên khắp nơi và chính quy�?n Cộng Sản Ba Lan đã phải ban hành lệnh thiết quân luật và ra lệnh giải tán Công �?oàn để ngăn ngừa một cuộc nổi dậy. Trong bối cảnh đó, chính quy�?n cộng sản Ba Lan và Tòa Thánh Vatican đã đạt được một th�?a thuận căn bản để �?ức Giáo Hoàng có thể đến thăm Ba Lan: Chuyến viếng thăm này chỉ dành riêng cho vấn đ�? tôn giáo mà thôi...
�?ức Giáo Hoàng đã đến Ba Lan ngày 16.6.1983. Sau khi quỳ xuống hôn đất quê hương, ngài đã lên kêu g�?i những ngư�?i đang bị bắt bớ ở Ba Lan:
“Cha kêu g�?i những ngư�?i bị đày đ�?a hãy đến đây với cha. Cha kêu g�?i l�?i này thay l�?i Chúa Jesus: Cha đã bị ốm và các con hãy đến thăm cha. Cha bị giam cầm, các con hãy đến với cha. Bản thân cha không thể tới thăm các con chiên đang bị giam cầm (đám đông xúc động), đến thăm tất cả các con chiên đang bị đày đ�?a. Nhưng cha kêu g�?i h�? hãy đến với cha trong tinh thần giúp đỡ cha, như h�? vẫn luôn làm.�?...
Tướng Jaruzelski nhớ lại: “�?ức Giáo Hoàng đã không đưa ra một tối-hậu-thư... Ngài nói v�? giá trị của con ngư�?i. Ngài nói rằng nhà nước phải quan tâm đến từng cá nhân con ngư�?i, rằng đối thoại luôn luôn phải cần đến, và rằng tất cả các Công �?oàn có quy�?n tồn tại.�? Ngài không tranh-luận quyết-liệt, mặc dầu ngay từ đầu hai bên đã có những bất đồng nghiêm tr�?ng. Tướng Jaruzelsk thưa với �?ức Giáo Hoàng: “Xin ngài dùng ảnh-hưởng của ngài giúp chúng tôi cô-lập phái quá-khích trong Công-�?oàn �?oàn-Kết, giúp chúng tôi b�? lệnh cấm-vận của phương Tây, nhất là Mỹ.�? �?ức Giáo-Hoàng trả l�?i: “Tôi quan-tâm đến việc đạt tới một tình-trạng bình-thư�?ng càng sớm càng tốt�?...
Cũng như đa số ngư�?i Việt, ngư�?i công giáo Balan muốn �?ức Giáo Hoàng lên tiếng chống chế độ cộng sản Ba Lan một cách nào đó để đưa chế độ này đến chỗ sụp đổ. H�? muốn ngài nói tiếng “Solidarity�? biểu tượng cho phong trào Công �?oàn �?oàn Kết. Các ký giả Tây phương cũng vậy. Nhưng ngài đã không nói theo cách h�? trông đợi mà giảng v�? một đ�? tài phức tạp hơn: “Hãy phân biệt rõ cái tốt và cái xấu�?... Ngài nói: “Tùy vào các con mà có thể ngăn được sự suy đồi luân lý hay không, mà nói lên sự đoàn kết giữa con ngư�?i hay không.�?
Buổi tối, hàng chục ngàn ngư�?i đã diễn hành... Khi đi ngang qua tòa nhà của Trung Ương �?ảng Cộng Sản Balan, đoàn thanh niên đã hô to: “Solidarity! Solidarity! Walesa! Dân Chủ!.�? Khi h�? tập trung lại, �?ức Giáo Hoàng nói:
“Con ngư�?i được kêu g�?i để chiến thắng chính mình. Chính các vị thánh và các chân phước sẽ chỉ lối cho chúng con đư�?ng chiến thắng – sự chiến thắng mà Thiên Chúa đã đạt được trong lịch sử nhân loại.�? Sự chiến thắng ấy đòi h�?i “lối sống trong sự thật, nghĩa là biết yêu thương ngư�?i lân cận, nghĩa là biết đoàn kết giữa con ngư�?i, nghĩa là trở v�? với lương tâm, g�?i thẳng tên sự lành và sự dữ chứ không mập m�?..., nghĩa là phát triển nơi sự lành và tìm cách sửa sai sự dữ từ chính nơi ta.�?
Khi đến tu viện Black Madona ở Czestochova, �?ức Giáo Hoàng... nói với giới trẻ Ban Lan:
“Các con đến với �?ức Mẹ mang theo trái tim thương tích bởi những sầu muộn, có khi cả những thù hận. Sự hiện diện của các con biểu lộ được một sức mạnh chứng tá khiến cả thế giới phải ngỡ ngàng khi thấy ngư�?i công dân Balan dùng chính bản thân làm phương tiện tranh đấu, với Phúc Âm trong tay, với l�?i kinh trên môi. Những hình ảnh ấy vào năm 1980 đã làm cho trái tim và lương tâm thế giới vô cùng xúc động.�?
Sau đó, trước sự chứng kiến của khoảng một triệu ngư�?i, �?ức Giáo Hoàng dâng lên �?ức Mẹ tấm đai thắt lưng có một lỗ đạn do Ali Agca bắn vào ngài tại Công Trư�?ng Thánh Phêrô. Cả một khối ngư�?i chăm chú, ngất ngất. H�? hô lên: “Xin ở lại với chúng con! Xin ở lại với chúng con!�?...
Có ngư�?i cho rằng các chế độ cộng sản �?ông Âu đã sụp đổ là do những mục nát từ bên trong. Nhưng trong thập niên 1980s hai chế độ cộng sản Việt Nam và Cuba còn mục nát hơn các chế độ cộng sản �?ông Âu. Hơn nữa, CSVN đã sống bám vào các ch�? độ cộng sản �?ông Âu và đã trở thành một trong những nước nghèo nhất thế giới. Tại sao hai chế độ này đã không sụp đổ?
T�? “Inside the Vatican�? (Bên trong Vatican) số ra ngày 4.4.2005, cho biết trong một cuộc ph�?ng vấn, �?ức Hồng Y Joachim Meisner, Tổng Giám Mục Cologne ở �?ức, ngư�?i đã từng sống dưới th�?i cộng sản �?ông �?ức, cho biết ngư�?i dân �?ông �?ức ghi ơn �?ức Thánh Cha Gioan Phaolô II vì ngài đã giúp làm sụp đổ chế độ cộng sản...

TRƯỜNG HỢP CỦA CUBA
Năm 1998, �?ức Giáo Hoàng đã đến thăm Cuba ... (vân vân)
Tú Gàn

2/ Theo nhà văn TRẦN PHONG VŨ:

“�?ƯỜNG L�?I �?ẤU TRANH CS.
CỦA CÔNG GI�?O & �?GH JP II

Quả vậy... Với tư cách là con dân đất nước, �?ức Gioan-Phaolô 2 đã tranh đấu ôn hòa cho nhân quy�?n của ngư�?i dân Ba Lan... Ngài cực lực tranh đấu cho nhân quy�?n của m�?i ngư�?i dân trên thế giới, trong đó có quy�?n được sống tự do theo ni�?m tin tôn giáo của mình trong sự kính tr�?ng m�?i tôn giáo anh em.
Rất nhi�?u ngư�?i, thiện cảm với Giáo Hội Công Giáo La Mã cũng có mà ác cảm hoặc chống đối cũng có, thư�?ng nghĩ như thật rằng: "Vatican là một ổ gián điệp thế giới, đã từng ngấm ngầm cấu kết với đế quốc Mỹ để 'chống cộng' đến kỳ cùng. Và cộng sản mà có sụm ba chè là cũng nh�? có bàn tay lông lá của Mỹ và nhất là mật vụ của Vatican nhúng vào". �?úng hay sai là một chuyện, nhưng quan điểm của vị giáo chủ Vatican thì hoàn toàn khác. Thực vậy, 3 tháng sau khi bức tư�?ng Bá Linh sụp đổ, �?ức Gioan-Phaolô 2 tuyên bố vào ngày 21/02/1990 trong khi tiếp đoàn ngư�?i hành hương tại Vatican: "Chính Thiên Chúa đã thắng ở Phương �?ông"...
Ngược đ�?i ở chỗ là Lòng Tin cho thấy có bàn tay Thiên Chúa trong những biến cố xảy ra trong trần thế, nơi con ngư�?i và xã hội loài ngư�?i, do bởi chính con ngư�?i chủ động làm ra. Trong quyển "Bước vào ngưỡng cửa hy v�?ng" xuất bản năm 1994, �?ức Gioan-Phaolô 2 giải thích nguyên do trước mắt, có thể kiểm chứng được, của sự tan rã của chế độ cộng sản Liên Xô: "Chính hệ thống cộng sản đã, một cách nào đó, tự nó làm cho nó sụp đổ. Sự sụp đổ của nó là hậu quả của những hành động sai lầm và quá khích của nó. Muốn chữa bệnh, nó lại nguy hại hơn chính con bệnh. Trở thành một đe d�?a hùng hậu và một thách đố ghê gớm (đối với xã hội), nó lại không thành công cải tạo thật sự xã hội. Cộng sản tự suy sụp, do bởi nội lực của nó yếu kém."

Không "chống cộng" và không "dương uy"
Tuy vậy, nhi�?u ngư�?i vẫn còn nghĩ rằng �?ức Gioan-Phaolô 2 có đóng một vai trò trực tiếp và quan tr�?ng trong vụ này. H�? cho rằng Ngài phải là một ngư�?i tài trí xuất chúng, đầy mưu lược, "chống cộng cùng mình", bởi vì Ngài là giáo chủ một tôn giáo không đội tr�?i chung với cộng sản và nhất là vì Ngài đến từ một đất nước mà ngư�?i công giáo có tiếng là thành phần chống cộng lì nhất thế giới. Không, không hoàn toàn như vậy đâu! Ngài và Giáo Hội Công Giáo ngày nay nhất định không "chống cộng" theo cái nghĩa phe đảng, bè phái, cục bộ, giáo đi�?u, bất bao dung, điên rồ, cố chấp trong thái độ "không đội tr�?i chung", và càng không theo cái nghĩa "tay sai", "vụ lợi" hay "bán linh hồn" cho ai cả!�?

3/ Theo nhà báo TRẦN �?ẠI HẢI:

“Fri, 24 Feb 2006 15:02:57 +0100
TRAN DAI HAI : Danh Tong Thong Dien
�?ánh tổng thống điên?
Ngày 15.2.2006 Ngoại trưởng Mỹ Condoleezza Rice đã đ�? nghị quốc hội Mỹ chi ngân khoản 75 triệu Mỹ kim để sử-dụng vào việc ‘dân chủ hoá’ Iran.
Ngân sách này sẽ được bổ sung vào ngân khoản 60 triệu mà quốc hội Mỹ đã thông qua cho cho năm tài khoá 2006... Bộ ngoại giao Mỹ hy v�?ng là sẽ khuấy động lên một phong trào chính trị tại Iran tương tự phong trào Công đoàn �?oàn Kết tại Ba Lan trong thập niên 80...�?

4/ Theo 2 bài báo tiêu-biểu của 2 tác-giả Ky-Tô-Giáo trích trên, thì:
a) Ông Tú Gàn viết: “Trong cuốn “Bước qua ngưỡng cửa hy v�?ng�?, �?ức Giáo Hoàng John Paul II đã nói v�? chủ nghĩa cộng sản như sau: “thật quá giản lược hóa khi cho rằng Thiên Chúa Quan Phòng đã trực tiếp gây ra cuộc sụp đổ chế độ cộng sản này.
Trước đó, trong bài “Chỉ Làm Công Cụ Thôi�? đăng trên “Saigon Nh�?�? ngày 13-8-2004, ông Tú Gàn đã viết: �?ức Giáo Hoàng không h�? “lên tiếng chống lại những hành vi chà đạp của nhà nước CS đối với tự do tôn giáo và những phẩm giá khác của con ngư�?i cũng như những tương quan công lý và đạo đức trong xã hội�? như Linh mục Trần Xuân Tâm và nhóm Diễn �?àn Giáo Dân đã đòi h�?i �?ức Hồng Y Nguyễn Vãn Thuận và H�?GMVN...�?
b) Ông Trần Phong Vũ viết: “nhi�?u ngư�?i vẫn còn nghĩ rằng �?ức Gioan-Phaolô 2 có đóng một vai trò trực tiếp và quan tr�?ng trong vụ này. H�? cho rằng Ngài phải là một ngư�?i... Không, không hoàn toàn như vậy đâu!�?
Cũng như ông Tú Gàn, ông Trần Phong Vũ đã trích dẫn một đoạn văn nổi bật của chính Giáo-Hoàng Gioan PhaoLồ II viết: "Chính hệ thống cộng sản đã, một cách nào đó, tự nó làm cho nó sụp đổ. Sự sụp đổ của nó là hậu quả của những hành động sai lầm và quá khích của nó... Cộng sản tự suy sụp, do bởi nội lực của nó yếu kém."
Ông Trần Phong Vũ còn ngụ ý nói là cố Giáo-Hoàng không hợp-tác với Hoa-Kỳ trong vụ này.

5/ Theo bài báo của ông Trần �?ại Hải thì:
“Ngày 15.2.2006 Ngoại trưởng Mỹ Condoleezza Rice... Bộ ngoại giao Mỹ hy v�?ng là sẽ khuấy động lên một phong trào chính trị tại Iran tương tự phong trào Công đoàn �?oàn Kết tại Ba Lan trong thập niên 80.�?
Ông Trần �?ại Hải xác-nhận là có bàn tay khuấy-động của Hoa Kỳ trong vụ Ba-Lan.

V�? sự mâu-thuẫn hoặc khó hiểu này, ông Tú Gàn viết: “Cho đến nay, các sử liệu liên quan đến vấn đ�? này vẫn chưa được công bố, nên chúng ta khó có thể bàn đến một cách chính xác được.�?

III/ BA-LAN KỶ-NIỆM 25 NĂM THO�?T �?CH CỘNG-SẢN (1990-2005):

Ngày 30-8-2005, Ba-Lan hân-hoan tổ-chức Lễ Kỷ-Niệm 25 Năm Công-�?oàn �?oàn-Kết tại nhi�?u thành-phố ở Bắc Ba-Lan, địa-điểm chính là Gdansk, cái nôi của phong-trào và lực-lượng chống Cộng do Lech Walesa lãnh-đạo; và chính Lech Walesa (ngư�?i lật đổ cộng-sản, lên làm Tổng-Thống từ 1990 đến 1995) đến chủ-t�?a và thuyết-trình. �?ương kim Tổng thống Balan, ông Alexandre Kwasniewski (trước kia là cộng-sản) có đến phát-biểu ở phần khai-mạc...
Trong số quan-khách (có cả phái đoàn Việt-Nam), có ông Dan Fried, phụ tá Ngoại-Trưởng Hoa-Kỳ đặc trách Âu châu và Âu �? sự vụ, và tiến sĩ Zbigniew Brzezinski, cựu cố vấn an ninh quốc gia Hoa-Kỳ, lên thuyết-trình...
Nhà báo �?ÔNG GIANG TỬ đã viết bài tư�?ng-thuật tại chỗ.

�?i�?u đáng nói hơn hết là, theo bài tư�?ng-thuật, nhân-vật chủ-chốt Lech Walesa, trong suốt buổi lễ, nhất là trong bài nói chuyện, đã không đ�?-cập gì đến, dù chỉ cái tên, nói gì công-trạng, của cố Giáo-Hoàng Gioan PhaoLồ II trong sự-nghiệp giải-thể chế-độ cộng-sản Ba-Lan.
Không lẽ ông Lech Walesa không nhớ đến cố Giáo-Hoàng, mới chết vào ngày 02-4-2005, trước đó chưa đầy 5 tháng, hoặc giả ký-giả �?ông Giang Tử ghi sót?
Nhưng đó là chuyện nh�?, của cá-nhân. Còn v�? chuyện lớn, của lịch-sử?
*
* *
V�? các sử-liệu liên-quan đến vấn-đ�? này, tôi sẽ thử tìm hiểu thêm và trình-bày sau, ít nhất là v�? các điểm sau đây:
-- Phần đóng góp của cố Giáo-Hoàng Gioan PhaoLồ II, mà kẻ thì nói là có, ngư�?i thì nói là không; ngay chính Ngài cũng không nhận công của mình mà nói là do Thiên-Chúa an-bài và do cộng-sản tự-hủy;
-- Phần đóng góp của Hoa-Kỳ (đặc-biệt cơ-quan CIA); v.v...

Còn v�? lý-do tại sao Liên-Xô để yên cho Ba-Lan, là một nước chư-hầu của Liên-Xô, vượt thoát ra kh�?i g�?ng kìm của mình, mà không có một phản-ứng nào cả, thì tôi tạm ghi dưới đây một ít dấu mốc th�?i-gian, để tự chúng giải-đáp câu h�?i này:

1970: Kinh-tế, huyết-mạch chính của Liên-Xô bắt đầu trì-trệ. Tại Ba-Lan, có Lech Walesa cùng các công-nhân khác tại bến tàu Gdonsk đòi lập công-đoàn tự-do (không quốc-doanh), bị chính-quy�?n cộng-sản bắt.
1971: Liên-Xô bớt căng-thẳng với Hoa-Cộng; đồng-th�?i Tổng-Bí-Thư Brezhnev mở các cuộc đàm-phán với Hoa-Kỳ.
1972: Tổng-Thống Hoa-Kỳ Nixon viếng Mạc-Tư-Khoa; hai bên ký th�?a-ước hạn-chế vũ-khí chiến-lược (SALT-1), mở đầu th�?i-kỳ hết căng-thẳng.
1973: Chiến-tranh Việt-Nam chấm dứt, chấm dứt đụng-độ quân-sự giữa hai Khối; Brezhnev viếng Tây-�?ức vào tháng 5, viếng Hoa Kỳ vào tháng 6.
1973: Lê Xuân Nhuận bắt đầu tấn-công điệp-báo vào 2 nước cộng-sản Ba-Lan và Hung-Gia-Lợi, từ tháng 9.
1974: Tổng-Thống Nixon lại viếng Liên-Xô; Breznev nhượng-bộ Hoa-Kỳ (triển hạn th�?a-ước SALT-1, cải-thiện sinh-môi, nới rộng thương-mại, v.v...) để hưởng quy-chế tối-huệ-quốc. Các sắc-tộc thuộc Liên-Xô đòi tự-trị.
1975: Kinh-tế Liên-Xô bắt đầu khủng-hoảng trầm-tr�?ng, nhất là vì chạy đua không-gian, ảnh-hưởng xấu trên m�?i lãnh-vực. Liên-Xô và Hoa-Kỳ hợp-tác thám-hiểm không-gian.
1978: Walesa cùng các đồng bạn lập nhi�?u công-đoàn tự-do tại nhi�?u nơi. Hồng-Y Karol Wojtyla được bầu làm Giáo-Hoàng ngày 16-10, lấy danh-hiệu là John Paul II.
1979: Brezhnev ký th�?a-ước SALT-2 với tổng-thống Hoa-Kỳ Carter vào tháng 6, nhưng (không thông-qua Bộ Chính-Trị �?ảng mà tự-ý) can-thiệp vào Afghanistan vào tháng 12, nên bị Hoa Kỳ cấm vận lúa gạo, khiến Liên-Xô suy-yếu thêm.
1979: �?ồng-th�?i, Gorbachev (thuộc thế-hệ mới, sinh sau Cách-Mạng 1917) vào Bộ Chính-Trị Trung-Ương �?ảng, coi v�? Tổ-Chức (Nhân-Sự), có đầu óc phóng-khoáng, lãnh-hội tinh-hoa sinh-hoạt chính-trị Tây-Phương (cầm đầu phái-đoàn đi Tây-�?ức năm 1975, đi Canada hội-đàm với thủ-tướng Trudeau năm 1983, đi Anh gặp nữ-thủ-tướng Thatcher năm 1984), chú-tr�?ng nâng-đỡ thế-hệ trẻ.
Giáo-Hoàng John Paul II viếng Hoa-Kỳ lần đầu tiên vào tháng 10 (gặp Tổng-Thống Carter vào ngày 6), sau khi đã v�? thăm Ba-Lan lần đầu tiên vào tháng 6.
Th�?i-gian này, Liên-Xô bị khủng-hoảng nội-bộ: Thủ-Tướng Kosygin lủng-củng với Bí-Thư Thứ Nhất Brezhnev từ lâu nay phải từ-chức vào năm 1980, Brezhnev bệnh nặng rồi chết vào năm 1982, Andropov lên thay rồi chết vào năm 1984, Chernancho lên thay rồi cũng chết năm 1985.
1980: Các nước thuộc Liên-Xô bắt đầu tuyên-bố độc-lập. Hoa-Kỳ ngưng chở ngũ-cốc qua Liên-Xô, tẩy chay Olympic tổ-chức tại Mạc-Tư-Khoa.
1980: Lech Walesa, vốn bị sa-thải vì đòi tăng lương vào năm 1976, được công-nhân tranh-đấu đòi tái-dụng, trở lại bến tàu Gdansk và được bầu làm thủ-lãnh Công-�?oàn, từ nay mang tên “�?oàn-Kết�?. Công-đoàn tranh-đấu bất-bạo-động, ra đ�?i trong bối-cảnh khủng-hoảng nội-bộ của các xã-hội rập khuôn Xô-Viết, đạo-đức suy-đồi, mức sống xuống dốc, chính-quy�?n Ba-Lan gặp phải khó-khăn kinh-tế hơn 10 năm qua. Có các giới khác kể cả sinh-viên và trí-thức cùng tham-gia. Nh�? �?ài Phát-Thanh Âu-Châu Tự-Do cổ-vũ cùng các màn lưới rỉ tai, công-đoàn dần-dà trở thành phong-trào chính-trị chống-Cộng lan khắp Ba-Lan và các nước đồng-cảnh xung quanh. Các cuộc đình-công phản-kháng gây đình-trệ cho sinh-hoạt chung, nhà cầm quy�?n phải nhượng-bộ, chấp-thuận quy�?n đình-công và lập công-đoàn riêng, từ ngày 31 tháng 8.
Walesa được Tổ-Chức Lao-�?ộng Quốc-Tế (International Labor Organization) m�?i đi du-thuyết tại �?, Nhật, Thụy-�?iển, Pháp, Thụy-Sĩ...
1981: Brezhnev trở nên quá-khích (tài-liệu mới đây cho biết là y đã chủ-mưu vụ ám-sát 'hụt' Giáo-Hoàng John Paul II). Cộng-đảng Ba-Lan đàn-áp, giải-tán công-đoàn �?oàn-Kết và bắt Walesa vào ngày 13-12.
1982: Cộng-đồng quốc-tế phản-đối, các tu-sĩ Ky-Tô-Giáo cầu-nguyện, tổng-thống Reagan cấm vận kinh-tế Ba-Lan, và CIA chính-thức tài-trợ cho các hoạt-động bí-mật của công-đoàn �?oàn-Kết, từ nay hòa lẫn trong quần-chúng.
1983: Walesa được trao tặng giải Nobel v�? Hòa-Bình vào ngày 5 tháng 10 (nhưng không được phép xuất-cảnh, vợ đi lãnh thay). Tổng-Bí-Thư �?ảng Gorbachev và Tổng-Thống Hoa-Kỳ Reagan gặp nhau, ký kết cải-thiện quan-hệ �?ông-Tây.
1983: Giáo-Hoàng John Paul II v�? thăm Ba-Lan lần thứ hai, vào tháng 6.
1985: Gorbachev, Tổng-Bí-Thư Liên-Xô, chủ-trương Perestroika (cải-cách kinh-tế và xã-hội, cho phép tư-hữu và ngoại-thương) cùng với Glasnost (cởi-mở tư-duy, cho phép tự-do ngôn-luận, phóng-thích tù chính-trị và đối-lập); mưu-cầu quan-hệ và giao-thương với Tây-Phương; được Tây-Phương hoan-nghênh "Tư-Tưởng Mới".
1985: Hung-Gia-Lợi bắt đầu phát-động phong-trào giải-thể “Minh Ước Vác Xô Vi�? (WARSAW PACT= tổ-chức liên-quân Liên-Xô đặt tại Ba-Lan) và chuyển qua dân-chủ đa-đảng cùng kinh-tế thị-trư�?ng.
1986: Gorbachev gặp Tổng-Thống Hoa-Kỳ Reagan vào ngày 11 tháng 10, đàm-phán v�? việc giảm-thiểu vũ-khí và lực-lượng hạt nhân tại Âu-Châu (sau đó ký-kết th�?a-ước INF). Gorbachev cho tự-do thông-tin. Hằng loạt tù chính-trị Ba Lan được trả tự-do, Walesa thiết-lập cơ-cấu công-đoàn �?oàn-Kết công-khai và hợp-pháp.
1987: Gorbachev phát-động dân-chủ-hóa, cho phép bầu-cử đa-ứng-viên vào guồng máy chính-trị Xô-Viết.
1988: Gorbachev triệt-để đổi mới, rút quân Xô-Viết ra kh�?i Afghanistan vào tháng 2, giảm bớt ảnh-hưởng của �?ảng trong cơ-cấu Nhà-Nước từ tháng 6, thành-lập Quốc-Hội �?ại-Biểu Nhân-Dân, cơ-cấu lập-pháp cho phép tu-chính Hiến-Pháp vào tháng 8; và quan-tr�?ng hơn hết là công-bố từ-b�? chủ-thuyết bá-chủ của Breznev, cho phép các nước trong Khối cộng-sản �?ông-Âu tự-quy�?n quyết-định m�?i việc nội-bộ của mình. Việc này dẫn đến một loạt các cuộc cách-mạng lật đổ các chế-độ cộng-sản tại �?ông-Âu từ đó cho đến năm 1989. Kinh-tế Ba-Lan tồi-tệ nhất sau 8 năm liên-tiếp èo-�?p, và Liên-Xô hết muốn, và không còn sức, nâng-đỡ cho chế-độ nhà-nước bù-nhìn Ba-Lan. Cộng-sản nước này phải xin thương-thuyết với Walesa, sau nhi�?u đợt tranh-đấu quyết-liệt của công-đoàn.
1989: Gorbachev tổ-chức bầu-cử quốc-hội kiểu mới, cho bầu-cử tự-do và cải-tổ tại khắp các nước trong Liên-Bang, chấm dứt chủ-nghĩa công-sản, vào tháng 3 và 4. Công-đoàn �?oàn-Kết ở Ba-Lan gặp thuận-lợi được hợp-thức-hóa và có ứng-cử-viên vào quốc-hội.
1989: Cộng-sản Hung-Gia-Lợi bị giải-thể vào ngày 23-10. Chính-phủ không cộng-sản nước này mở cửa biên-giới cho dân �?ông-�?ức chạy qua tị-nạn từ ngày 10 tháng 9. Bức tư�?ng Bá-Linh được khai-thông từ ngày 9 tháng 11.
1990: Quốc-Hội �?ại-Biểu Nhân-Dân biểu-quyết chấm dứt vai trò lãnh-đạo chính-quy�?n của đảng cộng-sản vào ngày 14-3, tiếp theo Gorbachev được bầu làm Tổng-Thống Liên-Bang Nga vào ngày 15-3. Ông được tặng giải thưởng Nobel v�? Hòa Bình ngày 15-10. Bộ bách-khoa từ-điển New “Encyclopaedia Britannica�? mệnh-danh Gorbachev là “ngư�?i khởi-xướng duy-nhất và quan-tr�?ng nhất của một loạt các biến-cố cuối năm 1989 và trong năm 1990 thay-đổi cơ-cấu chính-trị Âu-Châu đồng-th�?i mở đầu giai-đoạn kết-thúc của cuộc Chiến-Tranh Lạnh�?.
1990: Cộng-sản Ba-Lan bị giải-thể vào ngày 25-12, và Walesa được bầu làm Tổng-Thống.

Các hoạt-động, và l�?i phát-biểu liên-quan, v�? sau, chỉ là dựa theo kết-quả mà Gorbachev của Liên-Xô nói chung, và Walesa của Ba-Lan nói riêng, đã đạt được trước rồi mà thôi.

LÊ XUÂN NHUẬN
www.LeXuanNhuan.com