CỔ VĂN

Chiêu Hồn
Nguyễn Du
 

READ 316

Lĩnh Nam Chích Quái
Trần Thế Pháp
KHAI TRÍ xuất bản 1961

CHAPTERS 40 READ 34749

Quế Dương tuy ở Lĩnh ngoại, nhưng núi sông kỳ, đất đai linh, những người hào kiệt thường thường vẫn có. Từ đời Xuân Thu, Chiến quốc đến nay, nước dựng chưa lâu lắm, tục nước Nam đang còn giản lược, chưa có sử sách để chép việc thực cho nên việc cũ bị di vong rất nhiều, may chỉ nhờ nhân gian khẩu truyền mà còn lại không mất.
Kịp đến đời Tây Hán, Tam Quốc, Đông Tây Tấn, Nam Bắc Triều, rồi Đường, Tống, Nguyên mới có sử truyện để chép công việc, như mấy bản Lĩnh Nam Chí, Giao Quảng Chỉ Lược, rõ ràng có thể khảo được.
Nhưng, nước Việt ta từ xưa là đất yêu hoang, sự biên tập còn phần khuyết lược. Nước Việt ta lập quốc bắt đầu từ Hùng Vương, mà văn minh tiệm tiến thì tràn lan từ đời Triệu, Ngô, Đinh, Lê, Lý, Trần cho đến bây giờ cho nên quốc sử biên tập có phần tường tận hơn, thời bản liệt truyện này làm ra, không biết làm từ đời nào và người nào làm, ngờ rằng các bậc hồng sinh thạc nho đời Lý, Trần thảo sáng ra rồi các bậc quân tử hiếu cổ bác nhã ngày nay nhuận sắc lại.

Mai Đình Mộng Ký
Nguyễn Huy Hổ
SÔNG NHỊ xuất bản 1951

CHAPTERS 2 READ 318

Mai Đình Mộng Ký là một thiên ghi lại giấc mộng của tác giả Nguyễn Huy Hổ :
Ngày xuân năm kỷ tị 1809, ông thăm anh dạy học ở huyện Nam đường. Đi qua bến Phù thạch là một thắng địa nhất ở Nghệ An, ông ở lại xem hội thắp đèn. Gặp trời mưa, người quen thuê đò để ông ngược giòng sông Lam. Cảnh trí rất là ngoạn mục. Bảo trẻ đem rượu rót uống, uống rồi ngủ say. Bèn mộng thấy đến một chỗ lâu đài cung điện rất đẹp, vườn đầy cây cối, có tùng, có mai. Trong một cái đình tên là Thưởng mai đình, một cô con gái vừa viết thơ xong và dán thơ lên vách. Thấy động bóng người, cô rẽ vào nhà trong rồi biến mất. Ông ngẩn ngơ đi tới đình, thấy bài thơ vịnh hoa Mai. Ông bèn họa lại rồi bỏ hai bài thơ vào một ống thơ. Nhìn vào phía trong thấy có lâu đài, ông đánh liều đi vào xem.

Nam Ông Mộng Lục
Hồ Nguyên Trừng
 

CHAPTERS 28 READ 20764

Nam Ông mộng lục được viết xong vào năm Mậu Ngọ (1438), là tác phẩm duy nhất hiện còn của Hồ Nguyên Trừng. Đầu sách có bài tựa của Hồ Huỳnh, một quan Thượng thư đồng triều với Hồ Nguyên Trừng, viết năm Chính Thống 5 (1440). Tiếp đến là bài tựa của chính Hồ Nguyên Trừng viết vào năm Chính Thống 3 (1438). Rồi đến phần chính của sách gồm 31 thiên truyện. Cuốn sách có bài Hậu tự của Tống Chương, người Việt Nam, làm quan triều Minh, viết năm Chính Thống 7 (1442).

Truyện Kiều
Nguyễn Du
 

CHAPTERS 13 READ 23779

Truyền Kỳ Mạn Lục
Nguyễn Dữ
 

CHAPTERS 20 READ 5080

Bộ sách Truyền-Kỳ Mạn Lục, ông Nguyễn-Dữ viết theo lối văn trong sách "Tiễn-đăng tân-thoại" của Tàu mà tác-giả là Cồ Tông-Cát. Toàn bộ văn viết có những chỗ biện-luận hùng-hồn, có những chỗ điêu-khắc tỷ-mỷ, chỗ tươi-đẹp như bức tranh màu lộng-lẫy, chỗ vang-dội như dòng suối chảy lô xô ; các chuyện phần nhiều có thơ hay đoạn văn tứ-lục chen vào mà những thơ văn đó đều là mỹ-diệm tiêm-tế lắm.

Việt Điện U Linh Tập
Lý Tế Xuyên
KHAI TRÍ xuất bản 1961

CHAPTERS 35 READ 22177

Từ khi được hoàn thành đến nay, Việt Điện U Linh Tập đã gây một tiếng vang không nhỏ trong giới văn học Việt Nam, mặc dầu chưa được khắc in một cách chính thức, tác phẩm đã được sao đi chép lại nhiều lần, đã được các học giả tiếm bình, tăng bổ, tùng biên, trùng bổ, đã trở thành những bản thần tích của nhiều thần từ miền trung châu và nhất là đã cung cấp nhiều tài liệu cho lịch sử. Một tác phẩm như vậy là một tác phẩm đã có nhiều người đọc, có ảnh hưởng lớn và cần phải được chúng ta chú trọng đến hơn. Phần dẫn nhập này sẽ đề cập đến soạn niên của tác phẩm, tác giả và những bản chép tay, nội dung, giá trị và ảnh hưởng của Việt Điện U Linh Tập.